Ang Plioseno (Ingles: Pliocene (play /ˈpl.əsn/; makaluma ay Pleiocene at may simbolong PO[6]) ang epoch sa iskala ng panahong heolohiko na sumasaklaw mula 5.332 milyon hanggang 2.588[7] milyong mga taon bago ang kasalukuyan. Ito ang ikalawa at pinakabatang epoch ng Panahong Neoheno sa era na Cenozoic. Ang Plioseno ay sumusunod sa epoch na Mioseno at sinusundan ng epoch na Pleistoseno. Bago ang 2009 pagbabago ng iskala ng panahong heolohiko na naglalagan ng 4 buo ng pinaka kamakailang pangunahing mga pagyeyelo sa loob ng Pleistoseno, ang Plioseno ay binubuo rin ng yugtong Holoseno na tumagal mula 2.588 hanggang 1.805 milyong taon ang nakalilipas. Gaya ng ibang mga mas matandang panahong heolohiko, ang strata na naglalarawan ng simula at wakas nito ay mahusay na tukoy ngunit ang mga eksaktong petsa ng simula at wakas ay katamtamang hindi matiyak. Ang mga hangganang naglalarawan ng pagsisimula ng Plioseno ay hindi inilagay sa isang madaling matukoy na pandaigdigang pangyayari kundi sa mga hangganang pang-rehiyon sa pagitan ng katamtamang init na Mioseno at relatibong mas malamig na Pleistoseno. Ang itaas na hangganan ay inilagay sa simula ng mga pagyeyerlong Pleistoseno.

Pliocene
5.333 ± 0.08 – 2.58 ± 0.04 milyong taon ang nakakalipas
Kronolohiya
Etimolohiya
PormalFormal
Impormasyon sa paggamit
Celestial bodyDaigdig
Paggamit panrehiyonGlobal (ICS)
Ginamit na iskala ng panahonICS Time Scale
Kahulugan
Yunit kronolohikalEpoch
Yunit stratigrapikoSeries
Pormal na time spanFormal
Kahulugan ng mababang hanggananBase of the Thvera magnetic event (C3n.4n), which is only 96 ka (5 precession cycles) younger than the GSSP
Lower boundary GSSPHeraclea Minoa section, Heraclea Minoa, Cattolica Eraclea, Sicily, Italy
37°23′30″N 13°16′50″E / 37.3917°N 13.2806°E / 37.3917; 13.2806
GSSP ratified2000[4]
Upper boundary definition
Upper boundary GSSPMonte San Nicola Section, Gela, Sicily, Italy
37°08′49″N 14°12′13″E / 37.1469°N 14.2035°E / 37.1469; 14.2035
GSSP ratified2009 (as base of Quaternary and Pleistocene)[5]

Mga sanggunian baguhin

  1. Krijgsman, W.; Garcés, M.; Langereis, C. G.; Daams, R.; Van Dam, J.; Van Der Meulen, A. J.; Agustí, J.; Cabrera, L. (1996). "A new chronology for the middle to late Miocene continental record in Spain". Earth and Planetary Science Letters. 142 (3–4): 367–380. Bibcode:1996E&PSL.142..367K. doi:10.1016/0012-821X(96)00109-4.
  2. Retallack, G. J. (1997). "Neogene Expansion of the North American Prairie". PALAIOS. 12 (4): 380–390. doi:10.2307/3515337. JSTOR 3515337. Nakuha noong 2008-02-11.
  3. "ICS Timescale Chart" (PDF). www.stratigraphy.org.
  4. Van Couvering, John; Castradori, Davide; Cita, Maria; Hilgen, Frederik; Rio, Domenico (September 2000). "The base of the Zanclean Stage and of the Pliocene Series" (PDF). Episodes. 23 (3): 179–187. doi:10.18814/epiiugs/2000/v23i3/005.
  5. Gibbard, Philip; Head, Martin (September 2010). "The newly-ratified definition of the Quaternary System/Period and redefinition of the Pleistocene Series/Epoch, and comparison of proposals advanced prior to formal ratification" (PDF). Episodes. 33 (3): 152–158. doi:10.18814/epiiugs/2010/v33i3/002. Nakuha noong 8 December 2020.
  6. "Geologic Age Symbol Font (StratagemAge)" (PDF). USGS. 99-430. Nakuha noong 2011-06-22.
  7. See the 2009 version of the ICS geologic time scale