Aurora Javate de Dios

Si Aurora Javate de Dios ay isang kilalang lider ng kababaihan sa Pilipinas. Siya ay isang guro, manunulat, aktibista, at kritiko ng lipunan na nakapag-ambag ng malaki sa pagkakamit ng mga karapatan ng kababaihan sa bansa. Siya rin ay naging tagapagsalita at nanguna sa ilang mga organisasyon ng kababaihan sa Pilipinas.

Si Aurora ay ipinanganak noong ika-6 ng Disyembre, 1946 sa Pangasinan. Siya ay nagtapos ng Bachelor of Arts in English sa University of the Philippines at naging guro sa isang paaralan sa Manila. Sa kanyang pagtuturo, nakita niya ang mga suliraning kinakaharap ng kanyang mga estudyante, lalo na ang mga kababaihan. Dahil dito, nagsimula siyang makilahok sa mga aktibidad ng mga organisasyon ng kababaihan sa Pilipinas.

Noong panahon ng diktadurya ni Pangulong Ferdinand Marcos, naging aktibong miyembro si Aurora ng mga organisasyon na nagtutulungan upang mapabagsak ang rehimeng Marcos. Kasama ng kanyang mga kasama sa kilusang progresibo, nakibaka siya para sa mga karapatan ng mga mahihirap, mga manggagawa, mga magsasaka, at mga kababaihan.

Nang magtatag ang mga kababaihan ng organisasyong GABRIELA noong 1984, naging aktibong miyembro si Aurora ng nasabing organisasyon. Siya rin ang nagsilbing tagapagsalita at nanguna sa iba't ibang mga konsultasyon at pagpupulong para sa mga kababaihan sa Pilipinas. Sa pamamagitan ng GABRIELA, naitaguyod nila ang mga kampanya para sa mga karapatan ng kababaihan, kasama na ang paglaban sa karahasan at pang-aabuso sa kababaihan, pagtutol sa prostitusyon at trafficking, at pagtitiyak sa karapatan sa kalusugan at edukasyon ng mga kababaihan.

Dahil sa kanyang mga nagawa sa larangan ng kababaihan, kinilala si Aurora ng iba't ibang organisasyon at ahensya ng gobyerno. Naging miyembro siya ng National Commission on the Role of Filipino Women at naging tagapangulo ng Philippine Commission on Women. Binigyan siya ng Gawad CCP para sa Sining-Panitikan noong 1993 at Gawad Paz Marquez Benitez para sa Panitikan noong 2006.

Si Aurora Javate de Dios ay isang huwarang lider at tagapagtanggol ng mga karapatan ng kababaihan. Sa kabila ng mga hamon at pagsubok, patuloy siyang lumalaban para sa katarungan at pantay na karapatan para sa lahat.

Bukod sa kanyang mga nagawa sa larangan ng kababaihan, naging aktibong miyembro rin si Aurora ng iba't ibang organisasyon na nagtataguyod ng karapatan ng mamamayan at nakikipaglaban para sa makatarungang lipunan. Kasama niya sa pakikibaka ang iba't ibang sektor ng lipunan, mula sa mga manggagawa, magsasaka, estudyante, at mga komunidad sa ilalim ng laylayan ng lipunan.

Isa rin si Aurora sa nagsusulong ng pagpapalaya ng kababaihan sa larangan ng sining at panitikan. Siya ay isang manunulat na nagsulat ng mga akdang naglalayong magpakita ng karanasan ng mga kababaihan sa lipunan. Kabilang sa kanyang mga akda ang "Bayanihan: Filipino Women's Proverbs and Epigrams," "Women of Ma-I," at "Tales of the Mango Orchard." Sa kanyang mga akda, nais niyang ipakita ang papel ng mga kababaihan sa kasaysayan at kultura ng Pilipinas, at ang kanilang ambag sa pagpapalaya ng bayan mula sa pang-aapi at pang-aabuso.

Higit sa lahat, nanatiling aktibong lider si Aurora hanggang sa kanyang pagpanaw noong 2012. Ang kanyang pagkawala ay nag-iwan ng malaking puwang sa pakikibaka para sa karapatan ng kababaihan at ng buong mamamayan sa Pilipinas. Gayunpaman, ang kanyang mga nagawa at alaala ay nananatili at patuloy na nagbibigay-inspirasyon sa iba't ibang mga grupo at indibidwal na nagtataguyod ng katarungan, pagkakapantay-pantay, at kapayapaan sa bansa.

Sa kabuuan, si Aurora Javate de Dios ay isang mahalagang figura sa pakikibaka para sa karapatan ng kababaihan sa Pilipinas. Siya ay naging instrumento upang mapatamasa ng mga kababaihan sa bansa ang kanilang karapatan at makapaglakbay tungo sa pagpapalaya. Ang kanyang mga kontribusyon at nagawa sa larangan ng pakikibaka ay patuloy na nagsisilbing inspirasyon at gabay sa mga susunod na henerasyon ng mga lider ng kababaihan sa Pilipinas.

Mga Naiakda

• "Tulalang Glocario" (1977)
• "The Firewalkers" (1980)
• "Bayanihan: Filipino Women's Proverbs and Epigrams" (1986)
• "Women of Ma-I" (1990)
• "Tales of the Mango Orchard" (1994)
• "An Anthology of Filipino Women's Prose and Poetry" (1994)
• "Gunita/Remembrance: Philippine-American War Memorial" (1999)
• "Babae: Babaylan at Kamalayang Pilipino" (2001)
• "Mga Kuwento ng Pagkababae" (2002)
• "Women Writing/Women's Writing: Transnational and Cross-cultural Conversations" (2002)
• "Kapwa: The Self in the Other: Worldviews and Lifestyles of Filipino Culture-Bearers" (2004)
• "Tulikärpänen ja muita kertomuksia" (2004)
• "Kasarinlan: Philippine Journal of Third World Studies" (2005)
• "Kultura: Journal of Filipino Cultural Studies" (2007)
• "International Journal of Philippine Studies" (2009)
• "Asian Journal of Women's Studies" (2010)
• "Women's Studies International Forum" (2010)
• "In Our Own Voices: Filipino Women Writers" (2010)
• "Budhi: A Journal of Ideas and Culture" (2011)
• "Katha: Short Stories by Filipinas" (2013)