Vanuatu
Ang Vanuatu, opisyal na Republika ng Vanuatu (Pranses: République de Vanuatu, Ingles: Republic of Vanuatu, Bislama: Ripablik blong Vanuatu), ay isang pulóng-bansa sa Oceania na matatagpuan sa Timog Karagatang Pasipiko. Ang kapuluan na volcanic ang pinagmulan, ay 1,750 km² sa silangan ng hilagang Australia, 500 km² sa hilagang-silangan ng New Caledonia, kanluran ng Fiji, at timog-silangan ng Solomon Islands, malapit sa New Guinea.
Republika ng Vanuatu | |
|---|---|
 Watawat
 Coat of arms
| |
.svg) | |
_-_VUT_-_UNOCHA.svg) | |
| Kabisera at pinakamalaking lungsod | Port Vila |
| Wikang opisyal |
|
| Pangkat-etniko (1999) |
|
| Katawagan | Ni-Vanuatu |
| Pamahalaan | Unitary parliamentary republic |
• President of Vanuatu | Nikenike Vurobaravu |
• Prime Minister of Vanuatu | Bob Loughman |
| Lehislatura | Parlamento |
| Kalayaan | |
• mula sa Pransiya at United Kingdom | 30 Hulyo 1980 |
| Lawak | |
• Kabuuan | 12,190 km2 (4,710 mi kuw) (ika-161) |
| Populasyon | |
• Pagtataya sa July 2011[5] | 224,564 |
• Senso ng 2009 | 243,304[4] |
• Densidad | 19.7/km2 (51.0/mi kuw) (188th) |
| KDP (PLP) | Pagtataya sa 2011 |
• Kabuuan | $1.204 billion[6] |
• Bawat kapita | $4,916[6] |
| KDP (nominal) | Pagtataya sa 2011 |
• Kabuuan | $743 million[6] |
• Bawat kapita | $3,036[6] |
| TKP (2013) |  0.616[7]katamtaman · 131st |
| Salapi | Vanuatu vatu (VUV) |
| Sona ng oras | UTC+11 |
| Gilid ng pagmamaneho | right |
| Kodigong pantelepono | +678 |
| Kodigo sa ISO 3166 | VU |
| Internet TLD | .vu |
Unang nanirahan sa Vanuatu ang mga Melanesian. Ang mga unang Europeong dumayò sa kapuluan ay ang ekspedisyon ng mga Kastila sa pangunguna ng Portues na si Fernandes de Queirós, na dumaong sa Espiritu Santo noong 1605; inangkin niya ang kapuluan sa ngalan ng Espanya at pinangalanang Espiritu Santo. Noong 1880, inangkin ng Pransiya at United Kingdom ang ilang bahagi ng bansa, at noong 1906 nagkasundo silang ibalangkas ang magkasamang pangangasiwa sa kapuluan, at tinawag itong New Hebrides bilang isang British–French Condominium. Nagsimula ang kilusan para sa kalayaan noong mga 1970, at itinatag ang Vanuatu noong 1980.
Hango ang pangalan ng bansa sa salitáng vanua ("lupain" o "tirahan"),[8] na makikita sa mga wikang Austronesian,[9] at tu ("tumayô").[10] Ang pinagsamang salita ay nangangahulugang tumatayo na sa sariling paa ang kanilang bayan.[10]
Mga sanggunian
baguhin- ↑ Selmen, Harrison (17 Hulyo 2011). "Santo chiefs concerned over slow pace of development in Sanma". Vanuatu Daily Post. Nakuha noong 29 Agosto 2011.
{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ John Lynch and Fa'afo Pat (eds), Proceedings of the first International Conference on Oceanic Linguistics, Australian National University, 1993, p. 319.
- ↑ G. W. Trompf, The Gospel Is Not Western: Black Theologies from the Southwest Pacific, Orbis Books, 1987, p. 184.
- ↑ "2009 Census Household Listing Counts" (PDF). Vanuatu National Statistics Office. 2009. Inarkibo (PDF) mula sa orihinal noong 5 Disyembre 2010. Nakuha noong 6 Enero 2010.
{{cite journal}}: Cite journal requires|journal=(tulong)CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ Central Intelligence Agency. "Vanuatu". The World Factbook. Inarkibo mula sa orihinal noong 15 Mayo 2016. Nakuha noong 6 Enero 2010.
{{cite web}}:|archive-date=/|archive-url=timestamp mismatch (tulong)CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ 6.0 6.1 6.2 6.3 "Vanuatu". International Monetary Fund. Nakuha noong 22 Abril 2012.
{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ "2014 Human Development Report Summary" (PDF). United Nations Development Programme. 2014. pp. 21–25. Nakuha noong 27 Hulyo 2014.
{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ Hess, Sabine C. (Hulyo 2009). Person and Place: Ideas, Ideals and the Practice of Sociality on Vanua Lava, Vanuatu. Berghahn Books. p. 115. ISBN 978-1-84545-599-6.
{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ Vanua ay mula sa Proto-Austronesiang banua – tignan ang Thomas Anton Reuter, Custodians of the Sacred Mountains: Culture and Society in the Highlands of Bali, University of Hawaii Press, 2002, p. 29; and Thomas Anton Reuter, Sharing the Earth, Dividing the Land: Land and Territory in the Austronesian World, ANU E Press, 2006, p. 326.
- ↑ 10.0 10.1 Crowley, Terry (2004). Bislama reference grammar. University of Hawaii Press. p. 3. ISBN 978-0-8248-2880-6.
{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
Ang lathalaing ito ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa pagpapalawig nito.