Befana

Sa kuwentong-pambayan ng Italya, ang Befana (pagbigkas [beˈfaːna]) ay isang matandang babae na naghahatid ng mga regalo sa mga bata sa buong Italya sa bisperas ng Pagpapakita ng Panginoon (gabi ng Enero 5) sa katulad na paraan kay Santa Claus o sa Tatlong Haring Mago.

Isang kahoy na papet na naglalarawan sa Befana.

Ang isang kilallang paniniwala ay na ang kaniyang pangalan ay nagmula sa Pista ng Epifanio (Italyano: Festa dell'Epifania). Sa tanyag na alamat, binibisita ng Befana ang lahat ng mga bata ng Italya sa bisperas ng Pista ng Epifanio upang punan ang kanilang mga medyas ng kendi at mga regalo kung sila ay mabuti, o isang bukol ng karbon o maitim na kendi kung sila ay masama. Sa maraming mas mahihirap na bahagi ng Italya at sa partikular na kanayunan ng Sicilia, isang patpat sa isang medyas ang inilagay sa halip na karbon. Dahil magaling siyang kasambahay, marami ang nagsasabi na magwawalis siya ng sahig bago siya umalis. Para sa ilan, ang pagwawalis ay nangangahulugan ng pagwawalis ng mga problema ng taon. Ang pamilya ng bata ay karaniwang nag-iiwan ng isang maliit na baso ng alak at isang plato na may ilang piraso ng pagkain, kadalasang panrehiyon o lokal, para sa Befana.

Siya ay karaniwang inilalarawan bilang isang hag na nakasakay sa walis sa hangin na nakasuot ng itim na alampay at natatakpan ng uling dahil pumapasok siya sa mga bahay ng mga bata sa pamamagitan ng tsimenea. Madalas siyang nakangiti at may dalang bag o hamper na puno ng kendi, regalo, o pareho.

Alamat

Ayon sa Kristiyanong alamat, si Befana ay nilapitan ng mga mahiko sa Bibliya, na kilala rin bilang Tatlong Pantas (o ang tatlong hari) ilang araw bago ang kapanganakan ng Batang Hesus Nagtanong sila ng direksiyon kung nasaan ang Anak ng Diyos, dahil nakita nila ang kaniyang bituin sa langit, ngunit hindi niya alam. Binigyan niya sila ng kanlungan para sa isang gabi, dahil siya ay itinuturing na pinakamahusay na kasambahay sa nayon, na may pinakamasayang tahanan. Inanyayahan siya ng mga magi na sumama sa kanila sa paglalakbay upang hanapin ang sanggol na si Hesus, ngunit tumanggi siya, at sinabing abala siya sa kanyang gawaing bahay. Nang maglaon, nagbago ang puso ni La Befana, at sinubukan niyang hanapin ang mga astrologo at si Hesus. Nang gabing iyon ay hindi niya mahanap ang mga ito, kaya hanggang ngayon, hinahanap ni La Befana ang maliit na sanggol. Iniiwan niya ang lahat ng magagandang laruan ng bata at kendi ("caramelle") o prutas, habang ang masasamang bata ay nakakakuha ng karbon ("carbone"), sibuyas, o bawang.