Dolyar ng Namibiya

Ang dolyar ng Namibiya (palantandaang pananalapi: N$; kodigo: NAD) ay isang pananalapi ng Namibiya mula pa noong 1993. Karaniwang pinaikli nito sa palantandaan na dolyar $, o kung hindi ito maihalintulad sa mga pananalaping mayroong dolyar, N$ ang ginagamit dito. Ito ay hinati sa 100 sentimos.

Dolyar ng Namibiya
10 sentimos, 50 sentimos, N$1, at N$5
Kodigo sa ISO 4217	NAD
Bangko sentral	Bangko ng Namibiya
Website	bon.com.na
User(s)	Namibia (kasabay ng rand ng Timog Aprika sa halagang 1 dolyar ay katumbas ng 1 rand)
Pagtaas	6.8%
Pinagmulan	The World Factbook, 2016 est.
Pegged with	katumbas ng rand ng Timog Aprika
Subunit
1/100	sentimo
Sagisag	$, N$
Perang barya	5, 10, 50 sentimo, N$1, N$5, N$10
Perang papel	N$10, N$20, N$30, N$50, N$100, N$200

Kasaysayan

Pinalitan ng dolyar mula sa rand ng Timog Aprika, na naging pananalapi habang nasa teritoryo pa ng batas ng Timog Aprika bilang Timog-Kanlurang Aprika mula noong 1920 hanggang 1990, sa katumbas na halaga. Tinatanggap pa rin sa sirkulasyon ang rand sapagkat magkakaugnay ito sa rand ng Timog Aprika ang dolyar ng Namibiya at pinapalitan nito sa gawaing uno-por-uno sa lokalidad. Naging bahagi ng Lugar ng Karaniwang Pananalapi ang Namibiya mula sa kalayaan nito noong 1990 hanggang maipakilala ang pananalaping dolyar noong 1993.

Sa una, inimungkahi ang iba't-ibang pangalan ng dolyar ng Namibiya, kasama ng kalahar ng Namibiya, na galing sa isang disyerto ng Kalahari na makikita sa silangan ng Namibiya, ngunit ginamit ng pamahalaan ang dolyar ng Namibiya bilang pangunahing pananalapi. Naisyu noong ika-15 ng Setyembre 1993 ang unang salaping papel nito. Inisyu naman noong Disyembre 1993 ang kauna-unahang barya nito.

Mga salaping tinatanggap

Baryang limang dolyares

Barya

Ipinakilala ang unang serye ng barya noong 1993, na mayroong denominasyon na 5, 10, 50 sentimo, 1 at 5 dolyares. Ipinakilala naman noong 2010 ang baryang 10 dolyares na katulad ng kulay at komposisyon ng mga metal sa baryang sampung-piso ng Pilipinas. Ipinagdiriwang ang ika-20 anibersaryo ng kanilang bangko sentral, na makikita sa harapan si Dr. Sam Nujoma na naging pangulo ng Namibiya mula 1990 hanggang 2005. Samantala, itinigil ang paggawa ng 5 sentimong barya sa sirkulasyon noong Enero 2019 dahil sa mababa na ang halaga nito, ngunit gagamitin pa rin itong pambayad sa sirkulasuyon, at unti-unti na itong mawawala sa sirkulasyon o hanggang maideklara nang hindi na tatanggapin sa pangkalahatang sirkulasyon.

Mga barya ng Namibiya
Larawan	Halaga	Komposisyon	Diyamerto	Timbang	Kapal	Gilid	Inisyu
	5 sentimos	bakal na tubog sa nikel	16.9 mm	2.2 g	1.2 mm	Makinis	1993―2015
	10 sentimos	bakal na tubog sa nikel	21.5 mm	3.4 g	1.3 mm	Makinis	1993―2012
	50 sentimos	bakal na tubog sa nikel	24 mm	4.4 g	1.45 mm	Bahaging makinis at mala-tinubuan ng tambo	1993―2010
	1 dolyar	tansong dilaw	22.6 mm	5.0 g	1.9 mm	Mala-tinubuan ng tambo	1993―2010
	5 dolyares	tansong dilaw	25.0 mm	6.2 g	1.8 mm	Mala-tinubuan ng tambo	1993―2015
	10 dolyares	gitna: aluminyo-bronse; argola: tanso-nikel	30 mm	9.1 g	1.9 mm	Bahaging makinis at mala-tinubuan ng tambo	2010

Salaping papel

Makikita sa salaping papel na seryeng 1993 na si Kapitan Hendrik Witbooi, minsang naging hepe ng mga taong Namaqua at naging instrumento sa pagpuno ng mga rebulto laban sa batas ng Aleman noong pagpasok ng ika-20 siglo. Subalit, noong ika-21 ng Marso 2012, ipinakilala ng Bangko ng Namibiya ang bagong serye ng salaping papel na inisyu noong Mayo 2012. Nananatili pa ring pareho ang istruktura sa kasalukuyang pamilya ng salaping papel ng tulad ng sa nakaraang serye. Ang lahat ng denominasyon ay pinahusay sa tampok na iwas-pagbabalatkayo, at makikita pa rin sa salaping papel na 50-, 100-, at 200-dolyares si Kapitan Hendrik Witbooi, at makikita naman si Sam Nujoma, isang pangulong tagapagtatag ng bansang Namibiya, sa mga salaping papel ng 10- at 20-dolyares.

Nadiskubre ng Bangko ng Namibiya na nagkaroon ito ng sira sa hugis-diyamanteng tintang pagpapalit ng kulay sa mga salaping papel na 10- at 20-dolyares dahil sa palabisang pagtutupi at paghawak nito. Inisyu sa mga bilang na kalidad ang Bangko ng Namibiya noong 2013 ang panibagong salaping papel na 10- at 20- dolyares na mayroong pinahusay na kalidad at tinanggal ang hugis-diyamanteng tintang pagpapalit ng kulay.

Ipinakilala naman ng Bangko ng Namibiya noong ika-21 ng Marso 2020 ang panibagong salaping polimero na 30-dolyares bilang paggunita ng ika-30 anibersaryo ng kalayaan nito. '3 Dekada ng Kapayapaan at Katatagan' ang tema ng salaping papel na iyon, na ipinapakita ang tatlong pangulo ng Namibiya na umupo mula noong paglaya nito.

Seryeng 2012
Larawan		Halaga	Laki	Pangunaghing kulay	Paglalarawan		Petsa ng pag-isyu	Petsa ng unang pag-isyu	Markang tubig
Harapan	Likuran				Harapan	Likuran
[1]	[2]	N$10	129 × 70mm	Bughaw	H.E. Dr. Sam Nujoma; Gusaling Parliyamento sa Windhoek	Sagisag ng Namibia; tatlong nakatayong springbok (Antidorcas marsupialis)	2011	ika-15 ng Mayo 2012	Si Sam Nujoma at ang elektrotipong 10
[3]	[4]	N$20	134 × 70mm	Kahel	H.E. Dr. Sam Nujoma; Gusaling Parliyamento sa Windhoek	Sagisag ng Namibia; tatlong nakatayong pulang hartebeest	2011	ika-15 ng Mayo 2012	Si Sam Nujoma at ang elektrotipong 20
[5]	[6]	N$50	140 × 70mm	Luntian	Kapitan Hendrik Witbooi; Gusaling Parliyamento sa Windhoek	Sagisag ng Namibia; limang nakatayong antelopang kudo (Tragelaphus stepsiceros)	2012	ika-15 ng Mayo 2012	Si Kapitan Hendrik Witbooi at ang elektrotipong 50
[7]	[8]	N$100	146 × 70mm	Pula	Kapitan Hendrik Witbooi; Gusaling Parliyamento sa Windhoek	Sagisag ng Namibia; tatlong nakatayong oryx (Oryx gazella)	2012	ika-15 ng Mayo 2012	Si Kapitan Hendrik Witbooi at ang elektrotipong 100
[9]	[10]	N$200	152 × 70mm	Lila	Kapitan Hendrik Witbooi; Gusaling Parliyamento sa Windhoek	Sagisag ng Namibia; tatlong nakatayong umaangal na antelopa	2012	ika-15 ng Mayo 2012	Si Kapitan Hendrik Witbooi at ang elektrotipong 200