Si Dewan Hason Raja Chowdhury, o simpleng kilala bilang Hason Raja (Bengali: হাসন রাজা; Disyembre 21, 1854 - Disyembre 6, 1922), ay isang Bengali na mystikong makata at manunulat ng awitin mula sa Sylhet, Panguluhan ng Bengal (ngayon ay Bangladesh).[1] Ang kaniyang kakaibang estilo ng musika ay nagtakda sa kaniya bilang isa sa mga pinakakilalang pigura sa kulturang katutubong Bengali.

Talambuhay

baguhin

Maagang buhay

baguhin

Ipinanganak si Raja noong Disyembre 1854 sa Lakshmansree, ngayon ay Sunamganj sa isang Bengali Muslim na zamindar na pamilya. Ang kaniyang ama ay si Dewan Ali Raja, ang apo ni Birendraram Singhdev. Nang maglaon, ang kaniyang lolo sa tuhod ay nagbalik-loob mula sa Hinduismo tungo sa Islam at pinalitan ang kaniyang pangalan ng Dewan Raja Babu Khan.[2][3] Ang ina ni Hason Raja ay si Hurmat Jahan Bibi, ang huli at ikalimang asawa ni Dewan Ali Raja Chowdhury ng Kauriya. Si Hurmat ay dating balo pagkatapos ng kamatayan ng kaniyang dating asawa, si Muhammad Asim Chowdhury. Ginugol ni Hason Raja ang karamihan sa kaniyang pagkabata sa Lakshmansree kasama ang kaniyang ina habang ikinasal ang kaniyang ama sa balo ng kaniyang unang pinsan na yumaong si Amir Baksh Chowdhury na nakatira sa Lahshmansree (Sunamganj) ang pinaka hilagang-silangang bahagi ng Bangladesh ngayon. Ang kaniyang ama ay nagsimulang manirahan sa Lakshmanshree ng Sunamganj, 33 milya ang layo mula sa Rampasha, nang hindi bababa sa tatlo o apat na buwan ng taon. Pinangasiwaan at pinamahalaan ni Ali ang mga ari-arian ng kaniyang asawa sa Lakshmansree. Kaya naman si Lakshmansree ang kaniyang lugar ng kapanganakan ng makata.[4]

Ang pagkamatay ng nakatatandang kapatid sa ama ni Raja, si Ubaidur Raja, na sinundan ng pagkamatay ng kaniyang ama (sa halos 40 araw na agwat), ay naglagay ng kapangyarihan at responsibilidad ng buong pamilya kay Hason Raja sa murang edad.[5]

Kalaunang buhay

baguhin

Inugali ni Raja ang Sufismo[6] Nagtatag si Raja ng mga paaralan at mga sentrong panrelihiyon tulad ng mga masjid at sinasabing malawak siyang nakikibahagi sa mga kawanggawa sa loob ng kaniyang mga komunidad. Nagbigay siya ng malawak na pag-aari ng lupa para sa kapakanan ng mga tao. Interesado siya sa kapakanan at proteksiyon ng mga ibon at buhay ng hayop. Gumastos siya ng malaking halaga ng kaniyang pera sa mga buhay na iyon. Ang lindol noong Hunyo 12, 1897 sa Assam ay isa sa pinakamalaking lindol na nangyari sa lugar ng Assam at Sylhet. Ang pinakamalaking kilalang Indiyanong interpolar na lindo (na 8.0 sa moment magnitude scale) ay nagresulta sa pagkasira ng mga estruktura sa karamihan ng Talampas at mga nakapaligid na lugar, at nagdulot ng malawakang likwepaksiyon at pagbaha sa mga pampang ng Brahmaputra at Sylhet. Nalaman niyang marami sa kaniyang mga kamag-anak at kamag-anak pati na rin ang kanyang mga tao ang nasugatan at namatay. Ang kaniyang bahay na pawid ay ganap na nasira. Nawala sa kaniya ang marami sa kaniyang pinaamo na mga ibon at hayop.[7]

Mga sanggunian

baguhin
  1. Padron:Cite Banglapedia
  2. "Hasan Raja - Banglapedia". en.banglapedia.org. Nakuha noong 2020-11-08.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  3. BanglaAcademy-Publication-Jan1998-/Prashanga-Hason-Raja/book/Moromio Kobi Hason Raja-ProvathKumarShorma
  4. openlibrary.org/books/OL24244644M/Loker_Raja_Hason_Raja
  5. "Hason Raja". Sylhoti.multiply.com. 21 Nobyembre 2007. Inarkibo mula sa orihinal noong 14 Hulyo 2011. Nakuha noong 20 Nobyembre 2010.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  6. "Hasan Raja - Banglapedia". en.banglapedia.org. Nakuha noong 2020-11-08.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  7. Khan Bahadur Dewan Ganiur Raja, "Din Panjika" Manuscript Diary, Sunamganj, 1932