Lalawigan ng Chachoengsao

Ang Chachoengsao (Thai: ฉะเชิงเทรา, binibigkas [t͡ɕʰàʔ.t͡ɕʰɤ̄ːŋ.sāw]) ay isa sa pitumpu't anim na lalawigan ng Taylandiya (changwat), na matatagpuan sa silangang Taylandiya.

Chachoengsao

ฉะเชิงเทรา
(paikot pakanan mula sa kaliwa itaas) Wat Sothonwararam, Ganesha ng Wat Saman Rattanaram, tanaw ng Chachoengsao mula sa Silangang Daambakal, ang lumang bulwagang panlalawigan, Wat Hong Thong
Watawat ng Chachoengsao
Watawat
Opisyal na sagisag ng Chachoengsao
Sagisag
Palayaw: 
Paet Rio
Bansag: 
"แม่น้ำบางปะกงแหล่งชีวิต พระศักดิ์สิทธิ์หลวงพ่อโสธร พระยาศรีสุนทรปราชญ์ภาษาไทย อ่างฤๅไนป่าสมบูรณ์" ("Ilog Bang Pakong, bukal ng buhay, Banal na Reberendong Amang Sothon, Phraya Sri Sunthornprat, wikang Taylandes at Ang Rue Nai, Ganap na gubat")
Mapa ng Taylandiya na nagpapakita ng lalawigan ng Chachoengsao
Mapa ng Taylandiya na nagpapakita ng lalawigan ng Chachoengsao
BansaTaylandiya
Kabeserabayan ng Chachoengsao
Pamahalaan
 • GobernadorMaitree Traitilanan
Lawak
 • Kabuuan5,351 km2 (2,066 milya kuwadrado)
Ranggo sa lawakIka-40
Populasyon
 (2018)
 • Kabuuan715,009[2]
 • RanggoIka-38
 • Kapal134/km2 (350/milya kuwadrado)
 • Ranggo sa densidadIka-31
Human Achievement Index
 • HAI (2017)0.6367 "high"
Ranked 11th
Sona ng orasUTC+7 (ICT)
Postal code
24xxx
Calling code038
Kodigo ng ISO 3166TH-24
Websaytchachoengsao.go.th/cco/

Kasaysayan

baguhin

Ang Chachoengsao o Paet Riu ('walong guhit') ay isang lalawigan sa silangang Taylandiya.[4] Ang Chachoengsao, Paet Rio ay may kasaysayang itinayo noong panahon ng paghahari ni Haring Borommatrailokkanat sa kalagitnaan ng panahong Ayutthaya. Ang mga tao ay orihinal na nanirahan sa tabi ng Ilog Bang Pakong at sa tabi ng mga kanal. Karamihan sa mga tao ay nanirahan sa tabi ng Ilog Bang Pakong at sa tabi ng mga kanal. Ang "Luangpho Phuttha Sothon" ay isang sentro ng pananampalataya ng mga tao ng Paet Rio. Noong nakaraan, ang Chachoengsao ay isang pang-apat na klaseng lungsod sa ilalim ng ministeryo ng depensa. Sa panahon ng paghahari ni Haring Rama I, ito ay nakalakip sa ministeryo ng panloob. Sa panahon ng paghahari ni Haring Rama V, na nagbago ng sistema ng administrasyon, ang Chachoengsao ay naging isang lungsod sa Sirkulong Prachin Buri. Noong 1916, ang katayuan nito ay binago mula sa isang lungsod patungo sa isang lalawigan. Ang "Chacheongsao" ay isang salitang Chong na nangangahulugang "malalim na kanal". Ang pangalang "Paet Rio" ay nagmula sa kuwento na ang lungsod ay dating puno ng higanteng isdang snakehead; hanggang sa walong hiwa ang kinakailangan sa mga gilid sa paggawa ng isdang pinatuyo sa araw.

Heograpiya

baguhin
 
lalawigan ng Chachoengsao

Ang mga karatig na lalawigan ay (mula sa hilaga ng pakanan) Prachinburi, Sa Kaeo, Chanthaburi, Chonburi, Samut Prakan, Bangkok, Pathum Thani, at Nakhon Nayok. Mayroon itong maikling baybayin sa Golpo ng Taylandiya.

Ang kanlurang bahagi ng lalawigan ay ang mababang kapatagan ng ilog ng Ilog Bang Pa Kong, na malawakang ginagamit sa pagsasaka ng palay. Sa silangan ay mas maburol na lupain, na may karaniwang elebasyon na higit sa 100 metro. Sa Distrito ng Tha Takiap ay ang Santuwaryong Ilahas ng Khao Ang Rue Nai na may lawak na 1,030 km2 (398 mi2). Ang kabuuang lugar ng kagubatan ay 804 square kilometre (310 mi kuw) o 15.5 porsiyento ng sakop ng lalawigan.[5]

Ekonomiya

baguhin

Nagkaroon ng reputasyon ang lalawigan bilang sentro para sa pag-recycle ng mga potensyal na mapanganib na elektronikong basura (e-waste), sa kabila ng pagbabawal noong Hunyo 2018 sa pag-angkat ng mga dayuhang e-waste sa Taylandiya. Ipinagbawal din ng Tsina ang pag-angkat ng mga dayuhang e-waste noong 2018. Mula nang ipagbawal ang e-waste, 28 bagong pabrika sa pag-recycle, karamihan sa mga nakikitungo sa e-waste, ay nagsimula sa lalawigan ng Chachoengsao, partikular sa Subdistrito ng Ko Khanun ng Distrito ng Phanom Sarakham. Noong 2019, 14 na negosyo sa Chachoengsao ang nabigyan ng lisensiya para magproseso ng mga elektronikong basura, anim sa mga ito sa Ko Khanun. Isang opisyal ng Basel Action Network, na nangangampanya laban sa pagtatapon ng basura sa mahihirap na bansa, ay nagsabi, "Ang e-waste ay kailangang pumunta sa isang lugar, at inililipat lamang ng mga Tsino ang kanilang buong operasyon sa Timog-silangang Asya. Ang tanging paraan upang kumita ng pera ay upang makakuha ng malaking bolyum sa mura, iligal na paggawa, at dinudumihan nang malala ang kalikasan," dagdag niya.[6]

Mga pagkakahating pampangasiwaan

baguhin

Pamahalaang panlalawigan

baguhin
 
Mapa ng 11 distrito ng Chachoengsao

Ang lalawigan ay nahahati sa 11 distrito (amphoe). Ang mga ito ay nahahati pa sa 93 mga subdistrito (tambon) at 859 na mga nayon (muban).

Mga sanggunian

baguhin
  1. Advancing Human Development through the ASEAN Community, Thailand Human Development Report 2014, table 0:Basic Data (PDF) (Ulat). United Nations Development Programme (UNDP) Thailand. pp. 134–135. ISBN 978-974-680-368-7. Nakuha noong 17 Enero 2016, Data has been supplied by Land Development Department, Ministry of Agriculture and Cooperatives, at Wayback Machine.{{cite report}}: CS1 maint: date auto-translated (link) CS1 maint: postscript (link)[patay na link]
  2. "ร่ยงานสถิติจำนวนประชากรและบ้านประจำปี พ.ศ.2561" [Statistics, population and house statistics for the year 2018]. Registration Office Department of the Interior, Ministry of the Interior. stat.bora.dopa.go.th (sa wikang Thai). 31 Disyembre 2018. Inarkibo mula sa orihinal noong 2 Abril 2019. Nakuha noong 20 Hunyo 2019.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  3. Human achievement index 2017 by National Economic and Social Development Board (NESDB), pages 1-40, maps 1-9, retrieved 14 September 2019, ISBN 978-974-9769-33-1
  4. "About Chachoengsao". Tourism Authority of Thailand (TAT). Nakuha noong 7 Setyembre 2019.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)[patay na link]
  5. "ตารางที่ 2 พี้นที่ป่าไม้ แยกรายจังหวัด พ.ศ.2562" [Table 2 Forest area Separate province year 2019] (sa wikang Thai). 2019. Nakuha noong 6 Abril 2021, information, Forest statistics Year 2019{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link) CS1 maint: postscript (link)
  6. Beech, Hannah; Jirenuwat, Ryn (8 Disyembre 2019). "Recycled laptops triggering toxic fumes in Thailand". New York Times. Nakuha noong 11 Disyembre 2019 – sa pamamagitan ni/ng The Independent.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
baguhin