Lalawigan ng Samut Prakan
Ang Lalawigan ng Samut Prakan, (Thai: จังหวัดสมุทรปราการ, binibigkas [sāmùt prāːkāːn] (
pakinggan)) Ang Samut Prakan, o Samutprakan ay isa sa mga sentral na lalawigan (changwat) ng Taylandiya, na itinatag ng Batas na Nagtatatag ng Changwat Samut Prakan, Changwat Nonthaburi, Changwat Samut Sakhon, at Changwat Nakhon Nayok, Budistang Taon ng 2489 (1946), na nagkaroon ng bisa noong 9 Mayo 1946.[4]
Lalawigan ng Samut Prakan จังหวัดสมุทรปราการ | |||
|---|---|---|---|
 .jpg)  Wat Phra Samut Chedi, Muog ng Phi Sua Samut, Tore ng Samut Prakarn | |||
| |||
| Palayaw: Muangpaknam (เมืองปากน้ำ) Muangprakan (เมืองปราการ) | |||
 Mapa ng Taylandiya na nagpapakita ng lalawigan ng Samut Prakan | |||
| Country |  Thailand | ||
| Capital | Mueang Samut Prakan | ||
| Pamahalaan | |||
| • Governor | Wanchai Kongkasem | ||
| Lawak | |||
| • Kabuuan | 1,004 km2 (388 milya kuwadrado) | ||
| Ranggo sa lawak | Ika-71 | ||
| Populasyon (2019)[2] | |||
| • Kabuuan | 1,344,875 | ||
| • Ranggo | Ika-13 | ||
| • Kapal | 1,340/km2 (3,500/milya kuwadrado) | ||
| • Ranggo sa densidad | Ika-3 | ||
| Human Achievement Index | |||
| • HAI (2017) | 0.6231 "somewhat high" Ranked 17th | ||
| Sona ng oras | UTC+07:00 (ICT) | ||
| Postal code | 10xxx | ||
| Calling code | 02 | ||
| Kodigo ng ISO 3166 | TH-11 | ||
| Websayt | samutprakan.go.th | ||
Ito ay bahagi ng Kalakhang Rehiyon ng Bangkok. Ang mga karatig na lalawigan ay ang Bangkok, sa hilaga at kanluran, at Chachoengsao sa silangan.
Ang Samut Prakan ay dating tahanan ng isang Olanda na himpilang pangkalakalan na tinukoy ang lugar bilang Bagong Amsterdam.[kailangan ng sanggunian]
Ang Paliparang Suvarnabhumi ay nasa distrito ng Bang Phli ng lalawigan ng Samut Prakan pati na rin ang mga distrito ng Bang Kapi, Lat Krabang, at Prawet sa kalapit na lungsod ng Bangkok.
Kasaysayan
baguhin
Ang lalawigan ay nilikha sa panahon ng Kahariang Ayutthaya, kasama ang administratibong sentro nito sa Prapadaeng. Ito ang daungan ng dagat ng Siam, at sinigurado ng mga kuta, foso ng bayan, at mga pader ng bayan. Sinimulan ni Haring Rama II ang pagtatayo ng bagong sentro sa Samut Prakan noong 1819, pagkatapos na iwanan ng kaniyang hinalinhan na si Haring Taksin ang mga kuta ng bayan. Sa kabuuan, anim na kuta ang itinayo sa magkabilang panig ng Ilog Chao Phraya, at sa isang isla sa ilog ay itinayo ang pagoda, ang Phra Samut Chedi. Ang mga ito ay kasangkot sa insidente sa Paknam ng 13 Hulyo 1893, na nagtapos sa Digmaang Franco-Siames sa isang Pranses na blokadang pandagat ng Bangkok. Sa orihinal na anim na kuta, dalawa lamang ang umiiral ngayon, ang Phi Sua Samut at Phra Chulachomklao.
Noong 1942, mayroong isang batas na kasama ang Phra Nakhon, Thonburi, Samut Prakan, at Nonthaburi nang magkasama, at noong 1943 mayroong isang bagong regulasyon ng gobyerno na binuwag ang Samut Prakan kasama ang Phra Nakhon.
Noong 9 Mayo 1946, ang Samut Prakan ay ihiniwalay sa Phra Nakhon hanggang ngayon.
Toponimo
baguhinSa Taylandes ang salitang samut ay mula sa Sanskritong, samudra, ibig sabihin ay 'karagatan' o 'dagat', at ang salitang prakan ay mula sa Sanskrit, prākāra, ibig sabihin ay 'kuta', 'pader', o 'muog'.
Heograpiya
baguhinMatatagpuan ang Samut Prakan sa bukana ng Ilog Chao Phraya sa Golpo ng Taylandiya. Kaya ang lalawigan ay tinatawag ding Pak Nam (ปากน้ำ), Taylandes para sa 'bunganga ng ilog'. Ang bahagi ng lalawigan sa kanlurang bahagi ng ilog ay kadalasang binubuo ng mga palayan at hipon gayundin ang mga gubat ng bakawan, habang ang silangang bahagi ay ang sentro ng lungsod, kabilang ang mga industriyal na pabrika. Ito ay bahagi ng kalakhang Bangkok. Magkapareho ang urbanisasyon sa magkabilang panig ng hangganan ng probinsiya. Ang kabuuang lugar ng kagubatan ay 28 square kilometre (11 mi kuw) o 3 porsiyento ng lawak ng lalawigan.[5] Ang lalawigan ay may baybayin na humigit-kumulang 47.2 kilometro. Ang Samut Prakan ay ang lugar ng isang labanan sa pagitan ng mga pwersang Pranses at Siames noong 13 Hulyo 1893, na kasunod na tinukoy bilang Insidenteng Paknam. Ang labanang ito ay nagresulta sa isang tagumpay ng Pransiya at ang paglagda ng Kasunduang Franco-Siames ng 3 Oktubre 1893 na nagbigay ng teritoryo sa silangan ng Ilog Mekong sa Pransiya, teritoryo na bumubuo sa karamihan ng modernong Laos.[6]
Mga sanggunian
baguhin- ↑ Advancing Human Development through the ASEAN Community, Thailand Human Development Report 2014, table 0:Basic Data (PDF) (Ulat). United Nations Development Programme (UNDP) Thailand. pp. 134–135. ISBN 978-974-680-368-7. Nakuha noong 17 Enero 2016, Data has been supplied by Land Development Department, Ministry of Agriculture and Cooperatives, at Wayback Machine.
{{cite report}}: CS1 maint: date auto-translated (link) CS1 maint: postscript (link)[patay na link] - ↑ "สถิติทางการทะเบียน" [Registration statistics]. bora.dopa.go.th. Department of Provincial Administration (DOPA). Disyembre 2019. Nakuha noong 22 Setyembre 2020.
Download จำนวนประชากร ปี พ.ศ.2562 - Download population year 2019
{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ Human achievement index 2017 by National Economic and Social Development Board (NESDB), pages 1-40, maps 1-9, retrieved 14 September 2019, ISBN 978-974-9769-33-1
- ↑ พระราชบัญญัติจัดตั้งจังหวัดสมุทรปราการ จังหวัดนนทบุรี จังหวัดสมุทรสาคร และจังหวัดนครนายก พุทธศักราช ๒๔๘๙ [Act Establishing Changwat Samut Prakan, Changwat Nonthaburi, Changwat Samut Sakhon and Changwat Nakhon Nayok, Buddhist Era 2489 (1946)] (PDF). Royal Thai Government Gazette. 63 (29 Kor): 315–317. 9 Mayo 1946. Inarkibo mula sa orihinal (PDF) noong 9 Abril 2008. Nakuha noong 2 Disyembre 2019.
{{cite journal}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ "ตารางที่ 2 พี้นที่ป่าไม้ แยกรายจังหวัด พ.ศ.2562" [Table 2 Forest area Separate province year 2019] (sa wikang Thai). 2019. Nakuha noong 6 Abril 2021, information, Forest statistics Year 2019
{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link) CS1 maint: postscript (link) - ↑ "วันนี้ในอดีต 13 ก.ค. 2436 'วิกฤตการณ์ปากน้ำ'" [Today in the past 13 Jul 1893 'Paknam Incident']. Kom Chad Luek (sa wikang Thai). 2017-07-13. Nakuha noong 2020-04-19.
{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
Mga panlabas na link
baguhin
Gabay panlakbay sa Lalawigan ng Samut Prakan mula sa Wikivoyage- Province page from the Tourist Authority of Thailand
- paknam.com/ - created by Sriwittayapaknam School Naka-arkibo 2005-05-07 sa Wayback Machine.
- Official website of the province Naka-arkibo 2007-04-20 sa Wayback Machine. (Thai only)
- Samut Prakan provincial map, coat of arms and postal stamp
