Metano
Ang Metano o Methane (IPA: /ˈmɛθeɪn/ o /ˈmiːθeɪn/) ay isang kompuwesto na may pormulang kemikal na CH4. Ito ang pinakasimpleng alkane na pangunahing bahagi ng natural na gaas at malamang ay ang pinakasaganang organikong kompuwesto sa mundo. Ang relatibong kasaganaan ng metano ay gumagawa ritong nakakaakit na panggatong. Gayunpaman, dahil ito ay isang gaas sa normal na kondisyon, ang methane ay mahirap na ilipat mula sa pinagmulan nito. Ang atmosperikong metano ay isang relatibong makapangyarihan na gaas na greenhouse. Ang konsentrasyon ng metano sa atmospero ng mundo noong 1998 na inihahayag bilang isang praksiyong mole ay 1745 nmol/mol (mga bahagi kada bilyon, ppb) na tumaas mula 700 nmol/mol noong 1750. Noong 2008, ang pandaigdigang mga lebel ng metano na nanatiling karamihang patag mula 1998 ay tumaas sa 1800 nmol/mol.[3]
| |||
Mga pangalan | |||
---|---|---|---|
Pangalang IUPAC | |||
Mga pangkilala | |||
Modelong 3D (JSmol)
|
|||
3DMet | |||
Reperensya sa Beilstein
|
1718732 | ||
ChEBI | |||
ChEMBL | |||
ChemSpider | |||
Infocard ng ECHA | 100.000.739 | ||
Bilang ng EC |
| ||
Reperensya sa Gmelin
|
59 | ||
KEGG | |||
MeSH | Methane | ||
PubChem CID
|
|||
Bilang ng RTECS |
| ||
Bilang ng UN | 1971 | ||
Dashboard ng CompTox (EPA)
|
|||
| |||
| |||
Mga pag-aaring katangian | |||
CH4 | |||
Bigat ng molar | 16.04 g·mol−1 | ||
Hitsura | Colorless gas | ||
Amoy | Odorless | ||
Densidad | 0.6556 g L−1 | ||
Puntong natutunaw | −182.5 °C; −296.4 °F; 90.7 K | ||
Solubilidad sa tubig
|
22.7 mg L−1 | ||
log P | 1.09 | ||
Batas ni Henry (kH)
|
14 nmol Pa−1 kg−1 | ||
Istraktura | |||
Tetrahedron | |||
Momento ng dipolo
|
0 D | ||
Termokimika | |||
Kakayahan ng init (C)
|
35.69 J K−1 mol−1 | ||
Pamantayang entropiyang
molar (S⦵298) |
186.25 J K−1 mol−1 | ||
Pamantayang entalpya
ng pagbuo (ΔfH⦵298) |
−74.87 kJ mol−1 | ||
Pamantayang entalpya ng
pagkasunog (ΔcH⦵298) |
−891.1–−890.3 kJ mol−1 | ||
Mga panganib | |||
Pagtatatak sa GHS: | |||
Mga piktograma
|
|||
Salitang panenyas
|
Panganib | ||
Mga pahayag pampeligro
|
H220 | ||
Mga pahayag ng pag-iingat
|
P210 | ||
NFPA 704 (diyamanteng sunog) | |||
Punto ng inplamabilidad | −188 °C | ||
Mga hangganan ng pagsabog | 5–15% | ||
Mga kompuwestong kaugnay | |||
Maliban kung saan nabanggit, binigay ang datos para sa mga materyales sa kanilang estadong pamantayan (sa 25 °C [77 °F], 100 kPa).
|
Mga sanggunian
baguhin- ↑ 1.0 1.1 "methane (CHEBI:16183)". Chemical Entities of Biological Interest. UK: European Bioinformatics Institute. 17 Oktubre 2009. Main. Nakuha noong 10 Oktubre 2011.
{{cite web}}
: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ "Safety Datasheet, Material Name: Methane". USA: Metheson Tri-Gas Incorporated. 4 Disyembre 2009. Inarkibo mula sa orihinal (PDF) noong 26 Disyembre 2018. Nakuha noong 4 Disyembre 2011.
{{cite web}}
: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ Carbon Dioxide, Methane Rise Sharply in 2007 Naka-arkibo 2011-08-11 sa Wayback Machine.. Noaanews.noaa.gov (2008-04-23). Retrieved on 2012-05-24.