Taiwan

Bansa sa Silangang Asya
(Idinirekta mula sa Republika ng China)

Ang Republika ng Tsina, kilala bilang Taiwan (Ingles: Taiwan, bigkas: /tay·wán/, literal na kahulugan: "baybaying may pilapil"[4]) ay isang bansa sa Silangang Asya na binubuo ng isang kapuluan, at ang pinakamalaki at importanteng pulo ay mismong Taiwan. May lawak ito na 35,981².

Republika ng Tsina
中華民國
Zhōnghuá Mínguó
Watawat ng Taiwan
Watawat
Pambansang Sagisag ng Taiwan
Pambansang Sagisag
Awiting Pambansa: 
中華民國國歌
"Tatlong Doktrina ng Bayan"
Location of Taiwan
KabiseraTaipei
Pinakamalaking lungsodcapital
Wikang opisyalPamantayang Mandarin (Guóyǔ)
KatawaganTaiwanese o Tsino
PamahalaanSemi-presidential system
• Pangulo
Tsai Ing-wen
• Premiero
Cho Jung-tai
Pagkakatatag 
10 Oktubre 1911
• Panunumbalik ng republika
1 Enero 1912
Lawak
• Kabuuan
36,188 km2 (13,972 mi kuw) (ika-136)
• Katubigan (%)
10.34
Populasyon
• Pagtataya sa 2007
22,911,292[1] (ika-47[2])
• Densidad
633.12/km2 (1,639.8/mi kuw) (ika-14[2])
KDP (PLP)Pagtataya sa 2021
• Kabuuan
$1.404 trilyon (ika-19)
• Bawat kapita
$59,397 (ika-13)
KDP (nominal)Pagtataya sa 2021
• Kabuuan
$759,104 bilyon (ika-21)
• Bawat kapita
$32,122 (ika-28)
TKP (2005)0.932
napakataas · ika-23 kung nakahanay[3]
SalapiDolyar ng Bagong Taiwan (NT$) (TWD)
Sona ng orasUTC+8 (CST)
Kodigong pantelepono886
Kodigo sa ISO 3166TW
Internet TLD.tw

Makontrobersiya ang kalagayan ng Taiwan dahil sa isyu na kung dapat ba itong manatiling ang Republika ng Tsina, o maging isang nakapangyayaring Republika ng Taiwan. Sa kasalukuyan, isa ito na soberanong estado na nakatayo sa isang demokrasyang representatibo. Republika ng Tsina ang opisyal na pangalan ng estado. Iba-iba ang mga pananaw ng mga nagkakaibang grupo sa kung ano sa kasalukuyan ang pormal na sitwasyong pampolitika. Silipin din ang Kalayaang Taiwanese at reunipikasyong Tsino.

Ang Taiwan, dating tinatawag na Formosa[4], ay isang islang hugis-mani. Ito’y nasa hilaga ng pilipinas at nasa kanluran ng baybayin ng Dagat Luzon. Dalawang hanay ng mga bundok ang nasa silangang baybayin,ang mga ito’y dahan-dahang dumadalisdis sa baybaying kanluranin na tilabai-baytang na mga lupang lambak. Mula sa likas na mga (baibaytang na Look). Sinasabing nabighani ang mga unang maglalayag na Portuges sa kagandahan ng isla, at tinawag itong Ilha Formosa, ang Portuges ng “Magandang Pulo”[4].

Ang Taipei ang kabisera ng Taiwan. Malapit ito sa Dagat Luzon ng Pilipinas.

Mga teritoryong pampangasiwaan

baguhin
  1. Taipei (1 Hulyo 1967)
  2. New Taipei (25 Disyembre 2010)
  3. Kaohsiung (1 Hulyo 1979)

Silipin din

baguhin

Mga sanggunian

baguhin
  1. CIA - The World Factbook -- Taiwan
  2. 2.0 2.1 Ang hanay ay ayon sa mga pigura ng 2006.
  3. Dahil sa kanyang kalagayang pampolitika, hindi nakwenta ng UN ang HDI para sa ROC. Ngunit, nakwenta ng pamahalaang ROC ang HDI nito para sa 2004 na 0.932; kung isasama ito sa mga pigura ng HDI ng UN, maihahanay ang ROC sa ika-23 (high), sa pagitan ng Germany and Israel國情統計通報
  4. 4.0 4.1 4.2 "Taiwan, Republic of China, Facts and Figures; Formosa, "beautiful island", p. 261". The New Book of Knowledge (Ang Bagong Aklat ng Kaalaman), Grolier Incorporated. 1977.{{cite ensiklopedya}}: CS1 maint: date auto-translated (link)

Mga kawing panlabas

baguhin