Sobyetikong Sosyalistang Republika ng Estonya

Ang Sobyetikong Sosyalistang Republika ng Estonya, dinadaglat na SSR ng Estonya (Estonyo: Eesti NSV; Ruso: Эстонская ССР), at payak na kinikilala bilang Sobyetikong Estonya (Estonyo: Nõukogude Eesti; Ruso: Советская Эстония) ay estadong komunista at republikang kasapi ng Unyong Sobyetiko na umiral sa Hilagang Europa mula 1940 hanggang 1990. Sumaklaw ito ng lawak na 45,227 km² at tinahanan ng mahigit 1.5 milyong mamamayan. Ang kabisera at pinakamalaking lungsod nito ay Tallin.

Sobyetikong Sosyalistang Republika ng Estonya Eesti Nõukogude Sotsialistlik Vabariik (Estonyo) Эстонская Советская Социалистическая Республика (Ruso)
1940–1941, 1944–1991
Watawat (1953–1990) Eskudo (1940–1990)
Salawikain: Kõigi maade proletaarlased, ühinege! "Mga proletaryo ng lahat ng bayan, magkaisa!"
Awitin: Eesti NSV hümn "Awitin ng SSR ng Estonya"
Lokasyon ng SSR ng Estonya (pula) sa loob ng Unyong Sobyetiko.
Katayuan	Republikang kasapi ng Unyong Sobyetiko
Kabisera	Tallinn 59°26′09″N 24°44′15″E
Wikang opisyal	Estonyo • Ruso
Katawagan	Estonyo • Sobyetiko
Pamahalaan	Unitaryong Marxist–Leninistang unipartidistang sosyalistang republika
Pangkalahatang Kalihim ng PKE
• 1940–1941	Karl Säre
• 1944–1950	Nikolai Karotamm
• 1950–1978	Johannes Käbin
• 1978–1988	Karl Vaino
• 1988–1990	Vaino Väljas
Lehislatura	Kataas-taasang Sobyetiko
Panahon	Ikalawang Digmaang Pandaigdig · Digmaang Malamig
• Soviet invasion and occupation	16 June 1940
• SSR declared	21 July 1940
• Annexed into the Soviet Union	6 August 1940
• German occupation	1941–1944
• Second Soviet occupation	1944–1991
• Estonian Sovereignty Declaration	16 November 1988
• Singing Revolution	1988
• Soviet occupation declared illegal	8 May 1990
• Restoration of independent Estonia	20 August 1991
• Independence recognised by the USSR	6 September 1991
Lawak
1989	45,227 km2 (17,462 mi kuw)
Populasyon
• 1989	1,565,662
Salapi	Rublong Sobyetiko (руб) (SUR)
Kodigong pantelepono	7 014
Bahagi ngayon ng	Estonya

Kasaysayan

Ikalawang Digmaang Pandaigdig

Ayon sa 23 Agosto 1939 Pakto ng Molotov-Ribbentrop, hinati ang Pinlandiya, Estonya, Letonya, at Litwanya sa mga "espera ng impluwensya" ng Alemanyang Nazi at Unyong Sobyetiko (kopyang Aleman)

Nilagdaan ang Pakto ng Molotov-Ribbentrop noong Agosto 23, 1939, isang linggo bago ang pagsiklab ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig, na nagtalaga sa Estonya sa espera ng impluwensya ng Unyong Sobyetiko. Noong ika-24 ng Setyembre 1939, hinarang ng mga barkong pandigma ng Sobyetikong Hukbong Dagat ang mga pangunahing daungan ng Estonya, isang neutral na bansa, at nagsimulang magpatrolya ang mga bomberong Sobyetiko sa ibabaw at palibot ng kabisera nitong lungsod na Tallin. Hiniling ng Mosku na payagan ng Estonya ang USSR na magtatag ng mga baseng militar sa teritoryo nito at maglagay ng 25,000 tropa sa mga baseng ito sa panahon ng digmaang Europeo. Ang pamahalaan ng Estonya ay sumuko sa ultimatum, na nilagdaan ang kaukulang kasunduan sa tulong sa isa't isa noong Setyembre 28, 1939. Noong 12 Hunyo 1940, ang utos para sa kabuuang pagbarang militar sa Estonya ay ibinigay sa Sobyetikong armadang Baltiko. Noong ika-14 ng Hunyo, nagkaroon ng bisa ang blokadang militar ng USSR sa Estonya habang ang atensyon ng mundo ay nakatuon sa pagbagsak ng Paris sa Alemanyang Nazi. Binaril ng dalawang bombang Sobyetiko ang isang sasakyang panghimpapawid na Pinlandes sa ngalang "Kaleva" na lumilipad mula Tallin patungong Helsinki na may dalang tatlong diplomatikong lukbutan mula sa mga legasyong Amerikano sa Tallin, Riga at Helsinki. Noong Hunyo 16, sinalakay ng mga tropang NKVD ang mga poste sa hangganan sa Estonya, kasama ang sa Litwanya at Letonya. Sinabi ni Josef Stalin na nilabag ang mga kasunduan sa ayudang damayan noong 1939, at nagbigay ng anim na oras na ultimatum para sa mga bagong pamahalaan na mabuo sa bawat bansa, kabilang ang mga listahan ng mga tao para sa mga posisyon sa gabinete na ibinigay ng Kremlin. Ang ultimatum ay inilabas noong 16 Hunyo 1940, kung saan nagpasya ang pamahalaang Estonyo, alinsunod sa Pakto ng Kellogg–Briand, na huwag tumugon sa mga ultimatum sa pamamagitan ng militar na paraan. Dahil sa napakaraming puwersang Sobyetiko sa loob at labas ng bansa, ibinigay ang utos na huwag lumaban upang maiwasan ang pagdanak ng dugo at bukas na digmaan.

Noong 16–17 Hunyo 1940, lumabas ang Hukbong Pula mula sa mga base militar nito sa Estonya, at sa tulong ng karagdagang 90,000 tropang Sobyetiko ay sinakop ang buong teritoryo ng bansa. Karamihan sa Tanggulang Lakas at Liga Pantanggol ng Estonya ay sumuko ayon sa mga utos, at dinisarmahan ng mga komunista. Tanging ang Makasarinlang Batalyong Senyal ng Estonya na nakatalaga sa Daang Raua ng Tallinn ang nagsimula ng armadong paglaban. Habang ang mga tropang Sobyetiko ay nagdala ng karagdagang repwerso na sinusuportahan ng anim na nakabaluting sasakyan, ang labanan sa Daang Raua ay tumagal ng ilang oras hanggang sa paglubog ng araw. May isang patay, maraming sugatan sa panig ng Estonya at humigit-kumulang 10 ang namatay at higit pa ang nasugatan sa panig ng Unyong Sobyetiko. Gayunpaman, natalo ang mga lumaban na Estonyo at patuloy na dinisarmahan. Pagsapit ng 18 Hunyo 1940, ang malakihang operasyong militar para sa pagsakop sa rehiyong Baltiko ay nakumpleto. Sa mga sumunod na araw, inorganisa at sinuportahan ng mga tropang Sobyetiko ang mga demonstrasyong Stalinista sa Tallin at iba pang malalaking lungsod. Pagkatapos noon, ang mga administrasyon ng estado ay pinalitan ng mga kadreng maka-Sobyetiko, at sinundan ng malawakang panunupil. Iniulat ng magasinang Time noong Hunyo 24 na: "Kalahating milyong tao at di-mabilang na mga tangke [ng Hukbong Pula] ay lumipat upang pangalagaan ang hangganan [ng Rusya] laban sa sabik na mananakop na Alemanya," isang linggo bago ang pagbagsak ng Pransiya. Noong 21 Hunyo 1940, natapos ang pananakop na militar ng USSR sa Estonya. Noong araw na iyon, si Pangulong Konstantin Päts ay pinilit na pagtibayin ang papet na pamahalaan ni Johannes Vares na hinirang ni Andrei Zhdanov, kasunod ng pagdating ng mga demonstrador na sinamahan ng mga tropang Sobyetiko sa tahanan ng pangulong Estonyo. Ang bandila ng Estonya ay pinalitan ng isang pulang watawat sa toreng Pikk Hermann.

Raling maka-Sobyetiko sa Tallin, Hulyo 1940.

Noong 14–15 Hulyo 1940, ginanap ang mga pambihirang parlamentaryong halalan ng mga awtoridad sa pananakop, kung saan ang mga botante ay iniharap sa isang listahan ng mga kandidatong pro-Stalinista. Upang ipataas ang pagdalo ng botante upang gawing lehitimo ang bagong sistema, ang mga dokumento ng mga botante ay nakatatak sa mga pasilidad ng pagboto para sa hinaharap na pagkakakilanlan ng pagboto, kasama ang isang banta na tumatakbo sa pangunahing pahayagang komunista na Rahva Hääl ("Boses ng Bayan"): "Ito ay lubhang hindi matalino na umiwas sa halalan. ... Tanging ang mga kalaban ng mga tao ang nananatili sa bahay sa araw ng halalan". Ang bawat balota ay nagdadala lamang ng pangalan ng kandidatong itinalaga ng Sobyetiko, na ang tanging paraan upang mairehistro ang oposisyon ay upang alisin ang pangalang iyon sa balota. Ayon sa opisyal na mga resulta ng halalan, ang komunistang blokeng Unyong Manggagawa ng Estonya ay nanalo ng 92.8% ng mga boto na may 84.1% ng populasyon na dumalo sa halalan. Kasunod ng mga halalan, ang mga tribunal ay itinatag upang hatulan at parusahan ang "mga taksil sa bayan", na kinabibilangan ng mga kalaban ng Sobyetisasyon at mga hindi bumoto para sa pagsasama sa Unyong Sobyetiko. Ang halalan na ito ay itinuturing na labag sa batas, dahil ang binagong batas sa elektoral—kasama ang daan-daang iba pang mga batas na ipinasa ng pamahalaan ng Vares—ay hindi inaprubahan ng mataas na kapulungan ng parlamento, gaya ng iniaatas ng konstitusyon ng Estonya. Ang mataas na kapulungan ay natunaw kaagad pagkatapos ng Sobyetikong pananakop at hindi na muling nagtipon.

Noong Hulyo 23, 1940, isinabansa ng rehimeng Stalinista ang lahat ng lupain, mga bangko at mga pangunahing industriyal na negosyo sa Estonya. Ang mga magsasaka ay pinaglaanan ng maliliit na kapirasong lupa sa panahon ng mga reporma sa lupa. Karamihan sa mga maliliit na negosyo ay nainasyonalisa kaagad pagkatapos. Inilunsad ng sentral na pamahalaang Sobyetiko ang kolonisasyon ng sinasakop na bansa sa pamamagitan ng pagtataguyod ng malawakang paggalaw ng populasyon sa Estonya, habang ang mga imigrante mula sa Rusya at iba pang bahagi ng dating USSR ay nanirahan sa Estonya. Ayon sa ilang iskolar sa Kanluran, ang mga ugnayan sa pagitan ng Unyong Sobyetiko at SSR ng Estonya ay yaong panloob na kolonyalismo.

• ang mga naunang istrukturang pang-ekonomiya na karamihang itinayo noong 1920–1940 ay sadyang winasak;
• ang mga bagong istruktura ng produksyon ay itinayo lamang upang matugunan ang mga interes ng kolonyal na kapangyarihan, na nagtalaga ng mga priyoridad ayon sa isang buong-unyong network ng kadena ng produksyon;
• ang mga lokal na mapagkukunang pangkapaligiran ay labis na nagamit;
• ang mga patakaran sa trabaho at migrasyon ay iniakma sa pag-asimilasyon ng katutubong populasyon;
• ang dating pang-ekonomiyang ugnayan ng Estonya ay naputol at nahiwalay sa mga pamilihang di-Sobyetiko.

Si Karl Säre kasama ang ibang opisyal ng Partido Komunista ng Estonya, Hulyo 1940.

Ang mga sangguniang Sobyetiko bago ang Perestroika na sumasalamin sa historiograpiyang Sobyetiko ay inilarawan ang mga pangyayari noong 1939 at 1940 tulad ng sumusunod: sa isang dating lalawigan ng Imperyong Ruso, ang Lalawigan ng Estonya, ang kapangyarihang Sobyetiko ay itinatag sa katapusan ng Oktubre 1917. Idineklara ang Komunang Manggagawa ng Estonya sa Narva noong 29 Nobyembre 1918 ngunit nahulog sa mga kontra-rebolusyonaryo at Hukbong Puti noong 1919. Noong Hunyo 1940, naibalik ang kapangyarihang Sobyetiko sa Estonya nang ibagsak ng mga manggagawa ang pasistang diktadura sa bansa.

Ang panggigipit mula sa mga manggagawa ng Estonya ay nagpilit sa gobyerno nito na tanggapin ang panukala noong 1939 para sa isang kasunduan sa ayudang damayan ng Unyong Sobyetiko. Noong Setyembre 28, 1939, nilagdaan ang Pakto ng Ayudang Damayan na nagpapahintulot sa USSR na maglagay ng limitadong bilang ng mga yunit ng Hukbong Sobyetiko sa Estonya. Ang mga kahirapan sa ekonomiya, kawalang-kasiyahan sa mga patakaran ng pamahalaang Estonyo na "sabotahe sa katuparan ng Pakto at ng pamahalaan ng Estonya", at oryentasyong pampolitika patungo sa Alemanyang Nazi ay humantong sa isang rebolusyonaryong sitwasyon noong Hunyo 1940. Ang isang tala mula sa pamahalaang Sobyetiko sa pamahalaang Estonyo ay nagmungkahi na sila ay manatili mahigpit sa Pakto ng Ayudang Damayan. Upang matiyak ang katuparan ng Kasunduan, ang karagdagang mga yunit ng militar ay pumasok sa Estonya, na tinanggap ng mga manggagawang Estonyo na humiling ng pagbibitiw sa pamahalaan ng Estonya. Noong Hunyo 21, sa ilalim ng pamumuno ng Partido Komunista ng Estonya, ang mga pampulitikang demonstrasyon ng mga manggagawa ay ginanap sa Tallin, Tartu, Narva at iba pang mga lungsod. Sa araw ding iyon ay napabagsak ang pasistang pamahalaan, at nabuo ang pamahalaang Bayan sa pamumuno ni Johannes Vares. Noong 14–15 Hulyo 1940 ang halalan para sa parlamentong Estonyo, ginanap ang Pampamahalaang Asembleya. Ang Unyong Manggagawa, na nilikha ng isang inisyatibo ng PKE na natanggap na may 84.1% turnout 92.8% ng mga boto. Noong 21 Hulyo 1940, pinagtibay ng Asembleyang Estatal ang deklarasyon ng pagpapanumbalik ng kapangyarihang Sobyetiko sa Estonya at ipinroklama ang isang sobyetikong republika. Noong 22 Hulyo ang deklarasyon ng Estonya na nais na sumali sa USSR ay pinagtibay at ang Kataas-taasang Sobyetiko ng Unyong Sobyetiko ay naaayon sa petisyon. Ang kahilingan ay inaprubahan ng Kataas-taasang Sobyetiko ng USSR noong Agosto 6, 1940. Noong Hulyo 23, idineklara ng Asembleyang Estatal ang lahat ng lupain bilang pag-aari ng mga tao habang ang mga bangko at mabigat na industriya ay nasyonalisado. Noong Agosto 25, pinagtibay ng Asembleyang Estatal ang Konstitusyon ng SSR ng Estonya, pinalitan ang sarili nitong Kataas-taasang Sobyetiko at inaprubahan ang Konseho ng mga Komisaryong Bayan.

Pagsalakay ng Alemanyang Nazi at Sobyetikong Re-Okupasyon

Matapos salakayin ng Alemanyang Nazi ang Unyong Sobyetiko noong 22 Hunyo 1941, ang Wehrmacht ay nakarating sa Estonya noong Hulyo 1941. Ang mga Aleman ay itinuturing ng maraming Estonyo bilang mga tagapagpalaya mula sa USSR at komunismo sa pangkalahatan. Libu-libong lalaking Estonyo ang direktang lumaban sa tabi ng hukbong Aleman sa buong digmaan. Tumulong din sa Wehrmacht ang isang anti-komunistang grupong gerilya na tinatawag na mga Magkakapatid sa Gubat. Ang Estonya ay isinama sa lalawigang Aleman na Ostland.

Nabawi ng Unyong Sobyetiko ang Estonya noong 1944, pagkatapos ay sinakop ito ng halos kalahating siglo. Nagsimula ito nang muling sakupin ng Hukbong Pula ang Estonyong Ingria, Narva at silangang Parokya ng Vaivara sa Labanan ng Narva, Timog-Silangang Estonya sa Opensiba ng Tartu at ang natitirang bahagi ng bansa sa Opensibang Baltiko. Sa harap ng bansang muling sinakop ng Hukbong Sobyetiko, 80,000 katao ang tumakas mula sa Estonya sa pamamagitan ng dagat patungong Pinlandiya at Suwesya noong 1944. Halos 25,000 Estonyo ang nakarating sa Sweden at higit pang 42,000 sa Alemanya. Noong panahon ng digmaan, humigit-kumulang 8,000 Estonyong Suweko at mga miyembro ng kanilang pamilya ang nandayuhan sa Suwesya. Matapos ang pag-atras ng mga Aleman, humigit-kumulang 30,000 partisano ang nanatiling nagtatago sa mga kagubatan ng Estonya, na nagsasagawa ng digmaang gerilya hanggang sa unang bahagi ng dekada 1950. Pagkatapos ng muling pagsakop, muling ipinatupad ang patakarang nasyonalisasyon ng mga Sobyetiko noong 1940, gayundin ang kolektibisasyon ng mga sakahan. Mahigit 900,000 ektarya ang nakamkam sa ilang taon kasunod ng muling pag-okupa, habang ang karamihan sa lupaing iyon ay ibinigay sa mga bagong maninirahan mula sa Rusya o iba pang mga lokasyon sa Unyong Sobyetiko. Ang mabilis na kolektibisasyon ay nagsimula noong 1946, na sinundan noong 1947 ng pagpupurga laban sa mga magsasakang kulak. Ang panunupil sa mga kulak ay nagsimula bilang mapang-aping pagbubuwis, ngunit kalaunan ay humantong sa malawakang deportasyon. Ang mga lumaban sa kolektibisasyon ay pinatay o ipinatapon. Mahigit sa 95% ng mga sakahan ang nakolekta noong 1951. Ang malawakang deportasyon noong 1949 na humigit-kumulang 21,000 katao ang bumasag sa likod ng kilusang partisan. 6,600 partisano ang sumuko sa kanilang sarili noong Nobyembre 1949. Nang maglaon, ang kabiguan ng pag-aalsang Hungaro ay sumira sa moral ng 700 lalaki na nananatiling nasa ilalim ng takip. Ayon sa datos ng mga Sobyetiko, hanggang 1953 ay 20,351 partisano ang natalo. Sa mga ito, 1,510 ang namatay sa mga labanan. Sa panahong iyon, 1,728 miyembro ng Hukbong Pula, NKVD at Pulisyang Estonyo ang napatay ng Magkakapatid sa Gubat. Si August Sabbe, ang huling nakaligtas na "kapatid" sa Estonya, ay nagpakamatay nang subaybayan siya ng KGB at tangkaing arestuhin siya noong 1978. Nalunod siya sa isang lawa, nang hinabol siya ng isang ahente ng KGB, na nagkunwaring mangingisda.

Posgerang Konsolidasyon

Noong unang dekada pagkatapos ng digmaan ng pamamahalang Sobyetiko, ang Estonia ay pinamahalaan ng Mosku sa pamamagitan ng mga tagapangasiwa ng etnikong Estonyo na ipinanganak sa Rusya. Ipinanganak sa mga pamilya ng mga katutubong Estonyo sa Rusya, ang huli ay nakapag-aral sa Unyong Sobyetiko noong panahon ni Stalin. Marami sa kanila ang nakipaglaban sa Hukbong Pula sa Ripleng Korps ng Estonya, kakaunti sa kanila ang nakabisado ang wikang Estonyo. Sa huling dahilan, nakilala sila sa ilalim ng isang mapanirang terminong "Yestonyo", na tumutukoy sa kanilang diing Ruso.

Bagama't ang Estados Unidos at Reyno Unido, ang mga pangunahing kaalyado ng USSR laban sa Alemanyang Nazi noong mga huling yugto ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig, parehong tahasang kinilala ang pananakop ng Estonya ng USSR sa Kumperensiya sa Yalta noong 1945, parehong pamahalaan at karamihan sa iba pang Kanluraning demokrasya ay hindi kinilala ito de jure ayon sa deklarasyon ng Sumner Welles noong 23 Hulyo 1940. Kinilala ng ilan sa mga bansang ito ang mga diplomatikong Estonyo na gumana pa rin sa maraming bansa sa pangalan ng kanilang mga dating pamahalaan. Ang mga konsul na ito ay nagpatuloy sa maanomalyang sitwasyong ito hanggang sa huling pagpapanumbalik ng kasarinlan ng Estonya noong 1991. Ang espesyal na pangangalaga ay ginawa upang baguhin ang etnikong istruktura ng populasyon, lalo na sa Kondado ng Ida-Viru. Halimbawa, pinagtibay ang isang patakaran ng pagbibigay-priyoridad sa mga imigrante bago ang pagbabalik ng mga takas sa digmaan sa pagtatalaga ng mga tirahan.

Ang mga libingan at monumento ng Estonian mula sa panahon ng 1918–1944 ay binuwag. Sa iba pa, sa Tallinn Military Cemetery ang karamihan sa mga lapida mula 1918 hanggang 1944 ay sinira ng mga awtoridad ng Sobyetiko. Ang libingan na ito ay muling ginamit ng Hukbong Pula pagkatapos ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig. Ang iba pang mga sementeryo na winasak ng mga awtoridad noong panahon ng Sobyet sa Estonia ay kinabibilangan ng mga Baltic German cemetery, Kopli cemetery (itinayo noong 1774), Mõigu cemetery at ang pinakalumang sementeryo sa Tallinn, ang Kalamaja cemetery (mula sa ika-16 na siglo). Matapos ang muling pagsakop sa Estonia noong 1944, nagpatuloy ang pagbuwag sa mga monumento mula sa Republika ng Estonia, na nakaligtas o naibalik sa panahon ng pananakop ng mga Aleman. Noong 15 Abril 1945, sa Pärnu, isang monumento ni Amandus Adamson, na itinayo para sa 87 katao na bumagsak sa Estonian War of Independence, ay giniba. Ang pagbuwag sa mga alaala ng digmaan ay nagpatuloy sa loob ng ilang taon at naganap sa lahat ng distrito ng bansa. Ang isang komprehensibong file tungkol sa mga monumento ng Estonian War of Independence, na pinagsama-sama ng Military Department ng EC(b)P Central Committee noong Abril 1945, ay napanatili sa Estonian State Archives. Ang mga monumento ay nakalista ng mga county sa file na ito at tinutukoy nito ang dami ng paputok at isang pagsusuri tungkol sa transportasyon na kailangan. Ang isang extract tungkol sa Võrumaa ay nagbabasa:

Pagkatapos ng kamatayan ni Stalin, malawak na pinalawak ng kasapian ng Partido ang panlipunang base nito upang isama ang mas maraming etnikong Estonian. Noong kalagitnaan ng dekada 1960, ang porsyento ng pagiging miyembro ng etnikong Estonian ay naging matatag nang halos 50%. Ang isang positibong aspeto ng panahon ng post-Stalin sa Estonia ay ang muling pagbibigay ng pahintulot noong huling bahagi ng 1950s para sa mga mamamayan na makipag-ugnayan sa mga dayuhang bansa. Ang mga ugnayan ay muling naisaaktibo sa Finland, at noong 1965, binuksan ang isang ferry service sa pagitan ng Tallinn at Helsinki.[68] Ang Pangulo ng Finland na si Urho Kekkonen ay bumisita sa Tallinn noong nakaraang taon at ang linya ng lantsa ay malawak na kinikilala sa Kekkonen. Ang ilang mga Estonians ay nagsimulang manood ng Finnish na telebisyon habang ang Helsinki television tower ay nag-broadcast mula lamang sa 80 kilometro (50 mi) at ang signal ay sapat na malakas sa Tallinn at sa ibang lugar sa hilagang baybayin ng Estonia.[68][69][70] Ang elektronikong "window sa Kanluran" na ito ay nagbigay sa mga Estonian ng higit pang impormasyon tungkol sa mga kasalukuyang pangyayari at higit na access sa kultura at kaisipang Kanluranin kaysa sa ibang grupo sa Unyong Sobyet. Ang medyo mas bukas na kapaligiran ng media ay mahalaga sa paghahanda ng mga Estonian para sa kanilang taliba na papel sa pagpapalawak ng perestroika sa panahon ng Gorbachev.

Noong huling bahagi ng dekada 1970, lalong nababahala ang lipunang Estonian tungkol sa banta ng kultural na Russification sa wikang Estonian at pambansang pagkakakilanlan. Noong 1980, pinangunahan ni Tallinn ang mga kaganapan sa paglalayag ng 1980 Summer Olympics. Pagsapit ng 1981, ang Ruso ay itinuro na sa ikalawang baitang ng mga paaralang elementarya sa wikang Estonian at sa ilang mga urban na lugar ay ipinakilala na rin sa pagtuturo ng Estonian pre-school. Ang mga awtoridad ng Sobyet ay nagsimulang mang-akit ng mga turistang Finnish at ang lubhang kailangan na foreign exchange na maaari nilang dalhin. Ang ahensya ng paglalakbay ng Sobyet na Inturist ay kinontrata ang Finnish construction company na Repo upang magtayo ng Hotel Viru sa gitnang Tallinn.[68] Nakita ng mga Estonian ang iba't ibang kagamitan sa pagtatayo, pamamaraan at moral sa trabaho. Ang isang pinahusay na ferry na MS Georg Ots sa pagitan ng Tallinn at Helsinki ay nagsimulang gumana. Ang Estonia ay nakakuha ng pera sa Kanluran, ngunit sa kabilang banda ang mga kaisipan at kaugalian ng Kanluran ay nagsimulang makalusot sa Estonia ng Sobyet.

Muling Pagkamit ng Kasarinlan

Sa simula ng panahon ng Gorbachev, ang pag-aalala sa kaligtasan ng kultura ng mga taong Estonian ay umabot sa kritikal na punto. Ang ECP ay nanatiling matatag sa mga unang taon ng perestroika ngunit humina noong huling bahagi ng 1980s. Ang ibang mga kilusang pampulitika, mga grupo at mga partido ay lumipat upang punan ang vacuum ng kapangyarihan. Ang una at pinakamahalaga ay ang Estonian Popular Front, na itinatag noong Abril 1988 na may sariling plataporma, pamumuno at malawak na nasasakupan. Hindi nagtagal ay sumunod ang Greens at ang Estonian National Independence Party na pinamunuan ng dissident. Pagsapit ng 1989 ang politikal na spectrum ay lumawak, at ang mga bagong partido ay nabuo at muling nabuo halos bawat linggo.

Ang "Supreme Soviet" ng Estonia ay nagbago mula sa isang walang kapangyarihang institusyon ng rubber stamp tungo sa isang tunay na katawan ng paggawa ng batas sa rehiyon. Ang medyo konserbatibong lehislatura na ito ay nagpasa ng isang maagang deklarasyon ng soberanya (16 Nobyembre 1988); isang batas sa pagsasarili sa ekonomiya (Mayo 1989) na kinumpirma ng USSR Supreme Soviet noong Nobyembre; isang batas ng wika na ginagawang opisyal na wika ang Estonian (Enero 1989); at mga batas sa halalan sa lokal at republika na nagtatakda ng mga kinakailangan sa paninirahan para sa pagboto at kandidatura (Agosto, Nobyembre 1989). Bagama't ang karamihan sa maraming mga imigrante sa panahon ng Sobyet ng Estonia ay hindi sumusuporta sa ganap na kalayaan, ang karamihan sa mga etnikong Russian immigrant na komunidad ay nahahati sa mga tuntunin ng mga opinyon sa "sovereign republic". Noong Marso 1990, mga 18% ng mga nagsasalita ng Ruso ang sumuporta sa ideya ng isang ganap na independiyenteng Estonia, mula sa 7% noong nakaraang taglagas. Noong unang bahagi ng 1990, isang maliit na minorya lamang ng mga etnikong Estonian ang tutol sa ganap na kalayaan.

Noong 16 Nobyembre 1988, ang unang malayang nahalal na parlyamento noong panahon ng Sobyet sa Estonia ay nagpasa sa Estonian Sovereignty Declaration. Noong 8 Mayo 1990, ibinalik ng Parlamento ang 1938 konstitusyon, at ang Estonian Soviet Socialist Republic ay pinalitan ng pangalan na Republika ng Estonia. Noong Agosto 20, 1991, pinagtibay ng Parlamento ng Estonia ang isang resolusyon na nagpapatunay ng kalayaan nito mula sa Unyong Sobyet. Ang unang kumilala sa Estonia bilang isang malayang bansa ay ang Iceland, noong 22 Agosto 1991. Noong Setyembre 6, 1991, kinilala ng Konseho ng Estado ng USSR ang kalayaan ng Estonia, kaagad na sinundan ng mga pagkilala mula sa ibang mga bansa. Noong 23 Pebrero 1989, ang watawat ng Estonian SSR ay ibinaba sa Pikk Hermann, at pinalitan ng asul-itim-puting bandila ng Estonia noong 24 Pebrero 1989. Noong 1992, si Heinrich Mark, ang Punong Ministro ng Republika ng Estonia sa Exile , iniharap ang kanyang mga kredensyal sa bagong halal na Pangulo ng Estonia na si Lennart Meri. Ang huling tropang Ruso ay umatras mula sa Estonia noong Agosto 1994. Opisyal na tinapos ng Russian Federation ang presensyang militar nito sa Estonia matapos nitong bitiwan ang kontrol sa mga pasilidad ng nuclear reactor sa Paldiski noong Setyembre 1995. Sumali ang Estonia sa European Union at NATO noong 2004.