Ang Tongano (Ingles: Tongan; bigkasa sa Ingles: /ˈtɒŋən/[2][3][4] o /ˈtɒŋɡən/; (sa Ingles)[3][4] lea fakatonga) ay isang wikang Austronesyo sa Polinesiyong sangay nito na katutubo sa pulong bansa ng Tonga. Mayroon itong mga 187,000 tagapagsalita.[5] Ginagamit nito ang pagkakaayos ng salita na pandiwa-paksa-layon (verb–subject–object).

Tongan
lea faka-Tonga
Katutubo saTonga;
mahalagang imigranteng pamayanan sa Bagong Silandiya at Estados Unidos
Mga natibong tagapagsalita
(96,000 sa Tonga ang nasipi 1998)[1]
73,000 sa iba pang lugar (walang petsa), pangunahin sa Bagong Silandiya, Estados Unidos, at Australya
Austronesyo
  • Malayo-Polinesyo
    • Oseaniko
      • Polynesiyo
        • Tongiko
          • Tongan
nakabatay sa Latin
Opisyal na katayuan
 Tonga
Mga kodigong pangwika
ISO 639-1to
ISO 639-2ton
ISO 639-3ton
Glottologtong1325
Naglalaman ang artikulong ito ng mga simbolong ponetiko ng IPA Posible po kayong makakita ng mga tandang pananong, kahon, o iba pang mga simbolo imbes ng mga karakter ng Unicode dahil sa kakulangan ng suporta sa pag-render sa mga ito. Para sa isang panimulang gabay sa mga simbolong IPA, tingnan ang en:Help:IPA.

Mga kaugnay na wika

baguhin

Isa ang Tongano sa mga maraming mga wika sa Polinesiyanong sangay ng wikang Austronesyo, kasama ang Hawayano, Māori, Samoano at Tahitiano, bilang halimbawa. Kasama ng Niuano, binubuo nito ang Tongikong subgrupo ng Polinesiyo.

Hindi karaniwan ang Tongano sa mga wikang Polinesyo dahil mayroon itong tinatawag na definitive accent (tiyak na punto). Tulad ng lahat ng mga wikang Polinesiyo, pinagtibay ng Tongano ang sistemang ponolohiko ng proto-Polinesiyo.

Mga sanggunian

baguhin
  1. Tongan sa Ethnologue (ika-18 ed., 2015)
  2. "Tongan". Oxford English Dictionary (sa wikang Ingles) (ika-3 (na) edisyon). Oxford University Press. Setyembre 2005.{{cite ensiklopedya}}: CS1 maint: date auto-translated (link) (Kailangan ang suskripsyon o maging kasaspi ng publikong aklatan ng UK.)
  3. 3.0 3.1 "Tongan". Lexico (sa wikang Ingles). Inarkibo mula sa orihinal noong 28 Pebrero 2022. Nakuha noong 10 Pebrero 2022.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  4. 4.0 4.1 "Tongan". Merriam-Webster Dictionary (sa wikang Ingles). Nakuha noong 10 Pebrero 2022.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  5. "Tongan". Ethnologue. Nakuha noong 2017-12-13.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)