Filipino Popular Tales
Ang Filipino Popular Tales ay isang koleksiyon ng 34 mga kuwentong-bayan mula sa Pilipinas, na nakalap ni Dean S. Fansler sa kanyang mga paglalakbay sa Pilipinas mula 1901 hanggang 1905. Ang mga kwento ay isinalaysay sa simpleng at tuwirang paraan, at nagsasalamin sa kultura at mga paniniwala ng mga Filipino.
Kategorisasyon
baguhinAng mga kwento ay hinati sa mga kategorya ng mga hayop, mahika, relihiyon, kasaysayan, nakakatawang kwento, at pag-ibig. Mayroong mga kwentong nagtatampok ng mga hayop at nagpapakita ng kanilang mga katangian at kagila-gilalas na mga kakayahan. Sa mga kwento ng mahika, nakapaloob ang mga kahima-himala, mga spell, at mahiwagang pangyayari. Mayroon ding mga kwento ng relihiyon na nakatuon sa mga relihiyosong paniniwala, mga santo at banal, at mga pagpapakita ng milagro. Sa mga kwento ng kasaysayan, matutunghayan ang mga pangyayari at mga tao sa kasaysayan ng Pilipinas. Sa nakakatawang kwento, nasa mga ito ang layunin na magbigay ng saya sa mga mambabasa. At sa mga kwento ng pag-ibig, makikita ang mga pagsubok at tagumpay ng mga karakter sa kanilang pag-ibig. Lahat ng mga kategoryang ito ay nagbibigay ng kakaibang kaalaman tungkol sa kultura, paniniwala, at mga gawi ng mga Filipino.
Paunang Salita
baguhinAng paunang salita ng Filipino Popular Tales ni Dean S. Fansler ay nagpapaliwanag sa layunin ng libro at sa mga paraan na ginamit upang kolektahin ang mga kwento. Sinasabi ni Fansler na kanyang kinolekta ang mga kwento mula sa mga taong nasa iba't ibang uri ng lipunan at mula sa lahat ng bahagi ng Pilipinas. Sinabi rin niya na kanyang isinalin ang mga kwento sa Ingles nang tapat at maingat.
Ipinaliwanag din ni Fansler ang kahalagahan ng mga alamat. Sinabi niya na mahalaga ang mga alamat dahil naglalaman ito ng kasaysayan at kultura ng isang bansa. Ipinapakita rin ng mga alamat ang kalikasan ng tao at ang kundisyon ng sangkatauhan. Sa huli, nagpasalamat si Fansler sa mga taong tumulong sa kanyang kolektahin ang mga kwento at sa mga taong tumulong sa paghahanda ng libro para sa paglilimbag. Nagpahayag rin siya ng kanyang pag-asa na magustuhan ng mga mambabasa ng lahat ng edad ang kanyang libro.
Salin
baguhinAng mga kwento sa Filipino Popular Tales ay nakasulat sa wikang Ingles dahil ang layunin ay pang-literatura at hindi pang-linggwistika. Maraming iba't ibang wika ang kinakatawan ng mga orihinal na kwento at hindi rin hindi unipormeng porma ng prosang alamat sa mga Pilipino. Hindi rin mas magandang medium ang Espanyol kaysa sa Ingles dahil mas ginagamit ang Ingles sa kasalukuyan at hindi rin ito nakapenetra sa buhay ng mga magsasaka tulad ng Ingles. Ang mga alamat ay nakolekta sa mga nagsasalita ng mga iba't ibang wika at binigyan ng maingat na direksyon upang ma-offset ang mga kahinaan ng dayuhang wika. Sa kabuuan, naniniwala si Fansler na ang mga alamat na naitala ay nagpapakita ng tunay na tradisyon ng mga Pilipino ayon sa pananaw ng mga tagapagsalaysay, at hindi ito "gawa-gawa".
Unang Bahagi
baguhinPangalawang Bahagi
baguhinPangatlong Bahagi
baguhinAng ikatlong bahagi ng libro ay naglalaman ng mga kwentong-bayan sa kategorya ng "just-so stories" na naglalahad ng mga paliwanag o sanhi sa likas na mundo. Ang mga titulo ay nagbibigay ng mga pahiwatig tungkol sa mga nilalaman ng mga kwento, na kung saan ay tungkol sa mga tanong tulad ng bakit hindi ganun kahalata ang kasamaan ng mga langgam kumpara sa ahas, kung bakit nakakasama ang mga mga langgam, at kung paano naging mapakain ang lansones. Iba pang mga kwento ay naglalaman ng paliwanag tungkol sa mga hayop at mga halaman, tulad ng bakit lumilipad ang mga paniki sa gabi, kung bakit may mga tuka sa mga manok, at kung bakit may mga taghiyawat sa balat ng mga baka. Mayroon din mga kwentong naglalarawan kung bakit itim ang mga uwak, kung bakit may balahibo ang mga bibe, at kung bakit maalat ang dagat. Sa pangkalahatan, ang listahang ito ay nagbibigay ng kaalaman tungkol sa mga tradisyunal na kwentong-bayan ng mga Filipino na nagbibigay ng paliwanag sa mga misteryo ng kalikasan.
Mga Kwentong Ginamit Bilang Reperensiya
baguhinIto ay ang listahan ng mga kwento mula sa koleksiyon niya. Ang mga kwento na may buong pamagat ay nakasulat sa Roman; ang mga kwento na may abstract lang ay nakasulat sa Italics. Ang " (C) " pagkatapos ng pamagat ay nangangahulugang kuwento ito mula sa mga "corridos," o metrical romances na nakasulat sa wikang Filipino.
Narito ang listahan ng mga titulo ng kwento kasama ang markang (C) na nagsasaad ng kanilang orihinal na wika o lengwahe:
Mga Kwento | ||
---|---|---|
Mga Swerte ni Pedro | Pusong | Cabagboc |
Sandapal | Sandangcal | Sakim na si Juan |
Juan Tapon | Dangandangan | Tangarangan |
Kakarangkang | Paano naging Mayaman si Piro | Ang Pilay at Bulag na Lalaki |
Si Marcela at ang Kanyang Pagpapatalo sa Hari | Cay Calabasa (C) | Rodolfo (C) |
Juan at ang Kanyang Anim na Kaibigan | Edmundo (C) | Ang Tatlong Magkapatid |
Ang Pari at ang Kanyang Estudyante | Abu-Hasan (C) | Don Agustin, Don Pedro, at Don Juan (C) |
Ang Ibong Adarna (C) (dalawang bersyon) | Pedro at ang mga Higante | Ang Unggoy na Naging Hari |
Juan ang Nagtatabo ng Abuloy | Colassit at Colaskel | Juan na Mahirap |
Juan Bachiller (C) | Mabait at ang Duende | Ang Swerte ni Andoy, Isang Ulila |
Peter ang Biyolinista | Duke Almanzor (C) | Ang Pitong Magkakulang-Kulang na Magkakapatid |
Juan at ang Kanyang Ama | Pugut Negro (C) | Juan Tiñoso (C) |
Juan at Maria (C) | Pitong | Ang Kahanga-hangang Puno |
Hari Asuero at Juan na Mahirap (C) | Ricardo at ang Kanyang mga Pakikipagsapalaran | Juan at ang mga Magnanakaw |
Ang Pakikipagsapalaran ng Dalawang Magnanakaw | Juan Sadut | Juan Loco |
Ang Unggoy at ang Buwaya | Labanan ng mga Ibon at mga Hayop | Ang Kaso ng Bacuit |
Bakit Hindi Masyadong Nakakalason ang Langgam Kumpara sa Ahas | Pinagmulan ng mga Balang | Si Adan at si Eva ng mga Tagalog |
Paano naging Makakain ang Lanzones | Ang Araw, Buwan, at Mga Bituin | Ang Araw at Buwan |
Pinagmulan ng mga Unggoy | Ang Unang Unggoy | Ang Usa at ang Susô. |
Bibliograpiya
baguhinAng mga sumusunod ay mga manunulat ay nabanggit sa bibliograpiya ng aklat: Aarne, Antti; Balfour, Henry; Campbell, John Francis; Colcord, Joanna C.; Cosquin, Emmanuel; De Gubernatis, Angelo; Frere, M.; Gerould, G. H.; Grimm, The brothers; Hahn, J. G. Von; Hartland, E. S.; Hose (Charles) and McDougall (William); Jacobs, Joseph; Lang, Andrew; Leland, Charles G.; Liebrecht, Felix; Meyer, Wilhelm J.; Newell, William W.; Ralston, W. R. S.; Rizal, José; Schwann, Theodor; Steinthal, H.; Taylor, Edward B.; Tylor, Edward B.; Werner, Abraham; and Yule, Sir Henry. Ang listahan ay nakalagay sa isang tabular form, kung saan nahati sa tatlong grupo ang mga pangalan ng mga author. May kabuuang 25 na pangalan na hindi naglalaman ng mga duplicasyon.