Ang Chieti ( Italian: [ˈKjeːti] (link=|Tungkol sa tunog na itolocally [ˈKjɛːti] ; Napolitano: Chiete, Abruzzese: Chjïétë, Chjìtë ; Griyego: Θεάτη, romanisado: Theátē; Latin: Theate, Teate) ay isang lungsod at komuna (munisipalidad) sa Gitnang Italya, 200 kilometro (124 mi) silangan ng hilagang-silangan ng Roma. Ito ang kabisera ng lalawigan ng Chieti sa rehiyon ng Abruzzo .

Chieti

Chjïétë / Chjìtë (Napolitano)
Città di Chieti
Panorama ng Chieti
Panorama ng Chieti
Watawat ng Chieti
Watawat
Bansag: 
Theate Regia Metropolis utriusque Aprutinae Provinciae Princeps
Lokasyon ng Chieti
Map
Chieti is located in Italy
Chieti
Chieti
Lokasyon ng Chieti sa Italya
Chieti is located in Abruzzo
Chieti
Chieti
Chieti (Abruzzo)
Mga koordinado: 42°21′N 14°10′E / 42.350°N 14.167°E / 42.350; 14.167
BansaItalya
RehiyonAbruzzo
LalawiganChieti (CH)
Mga frazioneBascelli, Brecciarola, Buonconsiglio-Fontanella, Carabba, Cerratina, Chieti Scalo, Colle dell'ara, Colle Marcone, Crocifisso, De Laurentis Vallelunga, Filippone, Fonte Cruciani, Iachini, La Torre, Madonna del Freddo, Madonna della Vittoria, Madonna delle Piane, San Martino, San Salvatore, Santa Filomena, Selvaiezzi, Tricalle, Vacrone Cascini, Vacrone Colle San Paolo, Vacrone Villa Cisterna, Vallepara, Villa Obletter, Villa Reale
Pamahalaan
 • MayorDiego Ferrara (PD)
Lawak
 • Kabuuan59.57 km2 (23.00 milya kuwadrado)
Taas
330 m (1,080 tal)
Populasyon
 (2018-01-01)[2]
 • Kabuuan50,770
 • Kapal850/km2 (2,200/milya kuwadrado)
DemonymTeatini
Sona ng orasUTC+1 (CET)
 • Tag-init (DST)UTC+2 (CEST)
Kodigong Postal
66100
Kodigo sa pagpihit0871
Santong PatronSan Justino ng Chieti
Saint dayMayo 11
WebsaytOpisyal na website

Sa Italyano, ang pang-uri ay teatino at ang mga naninirahan sa Chieti ay tinawag na teatini. Ang pormang Ingles ng pangalang ito ay napanatili sa mga Teatino, isang orden ng relihiyosong Katoliko.

Heograpiya

baguhin

Makikita ang Chieti ilang kilometro ang layo mula sa Dagat Adriatico, at ang nasa likuran ay mga bundok ng Majella at Gran Sasso. Nahahati ito sa matandang bayan sa kaugnay na burol na tinatanaw ang Aterno-Pescara at ang pinakabagong lugar na komersiyal at pang-industriya, na tinatawag na Chieti Scalo at nabuo bunga ng estasyon ng riles ng Chieti kasama ang sinaunang ayos ng Via Tiburtina, sa lambak ng Aterno-Pescara.[3][4]

Arkitektura

baguhin
 
Katedral ng Chieti
 
Ang simboryo ng Simbahan ng San Francisco
 
Teatro Marrucino

Ang katedral na alay kay San Justino ng Chieti marahil itinatag noong ika-8 siglo at, ayon sa tradisyon, itinayo muli ng obispo na si Teodorico I noong 840, pagkatapos ng pandarambong ni Pepin ng Italya. Ito ay muling itinayo ng obispo na Attone I noong 1069,[5][6] ngunit sa gusaling iyon ay mga bahagi lamang ng Romanikong cripta ang natira. Ang simbahan ay pinaganda noong ika-14 at ika-15 siglo salamat sa iba't ibang obispo. Ang unang tatlong palapag ng kampanaryo ay itinayo noong 1335 ni Bartolomeo di Giacomo at noong 1498 itinayo ni Antonio da Lodi ang espadaña at tiendang bubong nito. Ang simbahan ay pinalamutian muli noong ika-17 siglo sa estilong Baroko. Ang 1703 lindol sa Apenino ang sumira sa tiendang bubong ng tore ng kampanilya at napinsala ang simbahan, na ang aspeto ay binago ng arsobispong si Francesco Brancia sa pagitan ng 1764 at 1770. Sa unang bahagi ng ika-20 siglo ang arkitektong si Antonio Cirilli ay pinagsama ang kampanaryo at malawak na binago ang panlabas. Ang cripta ay naglalaman ng mga labi ni San Justino ng Chieti.[5][6][7] Malapit sa katedral ay mayroong oratoryong Baroko ng Bundok ng Patay na Kapatiran, ang pinakalumang katolikong kapatiran ng Chieti na opisyal na kinilala ni Papa Inocecnio X noong 1648.[8]

Mga sanggunian

baguhin
  1. "Superficie di Comuni Province e Regioni italiane al 9 ottobre 2011". Istat. Nakuha noong 16 Marso 2019.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  2. "Popolazione Residente al 1° Gennaio 2018". Istat. Nakuha noong 16 Marso 2019.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  3. Chieti sa Encyclopædia Britannica
  4. "Localizzazione di Chieti" [Location of Chieti] (sa wikang Italyano). italapedia.it. Nakuha noong Agosto 15, 2017.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  5. 5.0 5.1 Gasbarri, Camillo. "Description of Chieti cathedral" (sa wikang Italyano). GUTE&BERG. Inarkibo mula sa orihinal noong 29 Oktubre 2013. Nakuha noong 19 Hulyo 2017.{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link) CS1 maint: date auto-translated (link)
  6. 6.0 6.1 "Chiesa Cattedrale di San Giustino" [Cathedral Church of Saint Justin] (sa wikang Italyano). Comune of Chieti. Inarkibo mula sa orihinal noong 30 Hulyo 2017. Nakuha noong 19 Hulyo 2017.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  7. "San Giustino di Chieti" [Saint Justin of Chieti] (sa wikang Italyano). santiebeati.it. Nakuha noong 19 Hulyo 2017.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  8. Gasbarri, Camillo. "Description of the oratory" (sa wikang Italyano). GUT&BERG. Inarkibo mula sa orihinal noong 3 Disyembre 2013. Nakuha noong 19 Hulyo 2017.{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link) CS1 maint: date auto-translated (link)
baguhin
  • Lugar ng National Museum Archaeological ng Abruzzi Villa Frigerii
  • Opisyal na site ng Biomedical Museum
  • Opisyal na site ng Archaeological Museum "La Civitella"
  • Opisyal na site ng Art Museum na "Costantino Barbella"
  • Pinakamahalagang Italya ng Pagkabuhay ng Italya sa Chieti
  • Photo Gallery (sa Italyano)