Tsipre
Ang Republika ng Cyprus o Republika ng Tsipre[1] (Griyego: Κύπρος, Kýpros; Turko: Kıbrıs; tingnan din ang Talaan ng mga tradisyunal na mga pangalan ng mga Griyegong lugar) ay isang pulong bansa sa silangang Dagat Mediterranean, 113 kilometro (70 milya) timog ng Turkey at mga 120 km kanluran ng pampang ng Syria.
Republika ng Cyprus | |
|---|---|
 Watawat
.svg) Eskudo
| |
Salawikain: wala | |
Awiting Pambansa: Ύμνος εις την Ελευθερίαν Imnos is tin Eleftherian (literal na salin) Hymn to Freedom 1 | |
![Location of Cyprus (circled beside inset) – at the southwestern tip of mainland Asia ( grey), – near Africa ( grey, bottom) and Europe ( camel & white) – in the European Union ( camel) [Legend]](/wiki/Talaksan:Cyprus_in_its_region_(de-facto).svg) Location of Cyprus (circled beside inset) – at the southwestern tip of mainland Asia ( grey), | |
| Kabisera | Nicosia |
| Pinakamalaking lungsod | capital |
| Wikang opisyal | Griyego, Turko |
| Pamahalaan | Republika |
• Pangulo | Nikos Christodoulides |
| Kalayaan mula United Kingdom | |
• Petsa | 16 Agosto 1960 |
• Sumapi sa Unyong Europeo | 1 Mayo 2004 |
| Lawak | |
• Kabuuan | 9,251 km2 (3,572 mi kuw) (ika-167) |
• Katubigan (%) | - |
| Populasyon | |
• Pagtataya sa 2006 | 784,301 (ika-157) |
• Senso ng 2005 | 835,000 |
• Kapal | 90/km2 ([convert: di tugmang yunit]) (ika-105) |
| KDP (PLP) | Pagtataya sa 2007 |
• Kabuuan | $ 23.74 bilyon (ika-113) |
• Bawat kapita | $ 31,053 |
| TKP (2004) | 0.903 napakataas · ika-29 |
| Salapi | Euro (EUR) |
| Sona ng oras | UTC+2 (EET) |
• Tag-init (DST) | UTC+3 (EEST) |
| Kodigong pantelepono | 357 |
| Kodigo sa ISO 3166 | CY |
| Internet TLD | .cy3 |
[1] "Ymnos pros tin Eleutherian" ay ginagamit din bilang pambansang awit ng Gresya.
[2] Taya ng populasyon na gawa ng UN para sa buong pulo kasama ang mga lugar na kontrolado ng mga Turko. [3] Ginagamit din ang domain na .eu na ginagamit din ng ibang kasaping estado ng Unyong Europeo. | |
KasaysayanBaguhin
Ang Tsipre ay sinakop ng Britanya mula sa Turkiya noong 1914. Noong 1925, sinimulan itong pamunuan ng Britanya bilang isang kolonya at ito'y pinamunuan ng isang gobernador. Nang mga bandang 1950s, dinamanda ng mga Grekong-Cypriot ng enosis (isang kasunduan na magtatalaga na maging parte ang teritoryo ng bansang Gresya). Ang dimandang ito ay tinanggihan naman ng mga Turkong-Cypriot. Dahil dito, nagkaroon ng pag-atake ang mga gerilya at napilitang tumakas ang relihiyosong pinuno ng mga Grekong-Cypriot na si Makarios III.[2]
Sa huli, pinagkasunduan ng Britanya, Gresya, at Turkiya na kailangang maging ganap na bansa ang Tsipre, kasama na ang pagpapanatili ng kapayapaan sa pagitan ng mga Greko at Turkong komunidad s sa loob ng bansa. Noong 1960, si Arsobispo Makarios ang unang naging pangulo ng Tsipre.[2]
Noong 1974, nahati sa dalawa ang bansang Tsipre: Hilagang Tsipre, at Republika ng Tsipre. Ito ay dahil sa hindi natatapos na alitan sa pagitan ng mga Grekong-Cypriot at Turkong-Cypriot.[3]
Mga teritoryong pampangasiwaanBaguhin
- Distrito ng Nicosia
Tingnan dinBaguhin
Mga sanggunianBaguhin
- ↑ Magandang Balita Biblia: May Deuterocanonico. Philippine Bible Society. 2005. ISBN 978-971-29-0916-0. Tsipre, hinango sa Chipre
- ↑ 2.0 2.1 Encyclopaedia Apollo Volume III (1971), Mc-Graw Hill Far Eastern Publishers (S) Ltd.
- ↑ "Cyprus country profile". BBC News (sa wikang Ingles). 2012-03-01. Nakuha noong 2023-03-06.
Ang lathalaing ito na tungkol sa Tsipre ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa pagpapalawig nito.