Republika ng Gitnang Aprika

(Idinirekta mula sa Gitnang-Aprikano)

Ang Republika ng Gitnang Aprika (Ingles: Central African Republic, dinadaglat bilang CAR; Sango: Ködörösêse tî Bêafrîka; Pranses: République centrafricaine  pagbigkas: [ʁepyblik sɑ̃tʁafʁikɛn], o Centrafrique ([sɑ̃tʀafʁik])) ay isang bansang walang pampang na matatagpuan sa Gitnang Aprika. Napapaligiran ito ng Chad sa hilaga, Sudan sa hilagang silangan, sa Republika ng Congo at Demokratikong Republika ng Congo sa timog at sa Cameroon sa kanluran. Sumasakop ang CAR ng tinatayang 620,000 square kilometre (240,000 mi kuw) ng kalupaan at tirahan ng may tinatayang 4.4 milyong katao noong 2008. Ang kabisera nito ay Bangui.

Republika ng Gitnang Aprika
République Centrafricaine
Ködörösêse tî Bêafrîka
Watawat ng Republika ng Gitnang Aprika
Watawat
Emblem ng Republika ng Gitnang Aprika
Emblem
Salawikain: "Unité, Dignité, Travail"  (Pranses)
"Unity, Dignity, Work"
Awiting Pambansa: "La Renaissance" (Pranses)
"E Zingo" (Sango)
Location of Republika ng Gitnang Aprika
KabiseraBangui
Pinakamalaking lungsodcapital
Wikang opisyalSango, Wikang Pranses
PamahalaanRepublika
• Pangulo
François Bozizé
Firmin Ngrebada
Kalayaan 
mula sa Pransiya
• Petsa
13 Agosto 1960
Lawak
• Kabuuan
622,984 km2 (240,535 mi kuw) (ika-43)
• Katubigan (%)
0
Populasyon
• Pagtataya sa 2023
5,152,421
• Senso ng 2003
3,032,926
• Densidad
6.5/km2 (16.8/mi kuw) (ika-213)
KDP (PLP)Pagtataya sa 2005
• Kabuuan
$4.63 bilyon (ika-153)
• Bawat kapita
$1,128 (ika-167)
TKP (2004)0.353
mababa · ika-172
SalapiCFA franc (XAF)
Sona ng orasUTC+1 (WAT)
• Tag-init (DST)
UTC+1 (wala)
Kodigong pantelepono221
Internet TLD.cf

Naging malayang bansa ito noong 13 Agosto 1960. Sa loob ng tatlong dekada pagkatapos ng kalayaan nito, pinamunuan ito ng isang pangulo o ng isang emperador, na inihalal o nakuha ang kapangyarihan ng sapilitan.

Bagaman mayaman sa mineral at ilang likas yaman ang bansa, gaya ng reserba ng uranium sa Bakouma, ginto, diyamante, troso at hydropower,[1] ay may malawak na lupang maaaring gamitin sa agrikultura, nananatiling isa sa pinakamahirap na bansa sa daigdig ang Republika ng Gitnang Aprika at isa sa sampung pinakamahirap sa Aprika.

Mga sanggunian

baguhin
  1. Central African Republic. CIA World Factbook

Dagdag babasahin

baguhin
  • Doeden, Matt, Central African Republic in Pictures (Twentyfirst Century Books, 2009).
  • Kalck, Pierre, Historical Dictionary of the Central African Republic, 2004.
  • Petringa, Maria, Brazza, A Life for Africa (2006). ISBN 978-1-4259-1198-0.
  • Titley, Brian, Dark Age: The Political Odyssey of Emperor Bokassa, 2002.
  • Woodfrok, Jacqueline, Culture and Customs of the Central African Republic (Greenwood Press, 2006).


   Ang lathalaing ito na tungkol sa Aprika at Bansa ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa pagpapalawig nito.