Noruwega

bansa sa Hilagang Europa
(Idinirekta mula sa Norway)

Ang Kaharian ng Norway (Kaharian ng Noruwega[kailangan ng sanggunian]) ay isang bansang Nordiko sa kanlurang bahagi ng Tangway ng Escandinava na hinahanggan ng Sweden, Finland, at Rusya, at na may territorial waters na hinaganggan ng waters ng Denmark at ng UK. May anyo itong pahaba at may ekstensibong baybayin katabi ng Karagatang Atlantiko kung saan napaparoon ang mga tanyag na fyord ng Norway. Napapasailalim din sa soberaniya ng Norway ang mga teritoryo ng Svalbard at Jan Mayen, na bahagi din ng Kaharian, at ang dependencies ng Isla Bouvet sa timog Karagatang Atlantiko at ang Isla Peter I sa timog Karagatang Pasipiko, na hindi bahagi ng Kaharian. Meron ding pag-aangkin ang Norway sa Dronning Maud Land sa Antarctica.

Kaharian ng Noruwega
Eskudo ng Noruwega
Eskudo
Awiting Pambansa: Ja, vi elsker dette landet
(Ingles: "Yes, we love this country")

Awiting Makahari: Kongesangen
(Ingles: "King's Song")
Kinaroroonan ng the Kingdom of  Noruwega  (green)

sa Europe  (green and dark grey)

KabiseraOslo
59°56′N 10°41′E / 59.933°N 10.683°E / 59.933; 10.683
Pinakamalaking lungsodcapital
Wikang opisyal
Kinilalang pambansang wika
Pangkat-etniko
Relihiyon
(2021)[9][10]
  • 74.9% Christianity
  • 21.2% no religion
  • 3.1% Islam
  • 0.8% other
KatawaganNorwegian
PamahalaanUnitary parliamentary constitutional monarchy
• Monarch
Harald V
Jonas Gahr Støre
Masud Gharahkhani
Toril Marie Øie
LehislaturaStorting
History
872
• Old Kingdom of Norway (Peak extent)
1263
1397
1524
25 February 1814
17 May 1814
4 November 1814
7 June 1905
Lawak
• Kabuuan
385,207 km2 (148,729 mi kuw)[12] (61stb)
• Katubigan (%)
5.32 (2015)[13]
Populasyon
• Pagtataya sa 2024
Neutral increase 5,550,203[14] (118th)
• Densidad
14.4/km2 (37.3/mi kuw) (213th)
KDP (PLP)Pagtataya sa 2023
• Kabuuan
Increase $452.964 billion[15] (51st)
• Bawat kapita
Increase $82,236[15] (8th)
KDP (nominal)Pagtataya sa 2023
• Kabuuan
Decrease $546.768 billion[15] (27th)
• Bawat kapita
Decrease $99,266[15] (3rd)
Gini (2020)25.3[16]
mababa
TKP (2022)Increase 0.966[17]
napakataas · 2nd
SalapiNorwegian krone (NOK)
Sona ng orasUTC+1 (CET)
• Tag-init (DST)
UTC+2 (CEST)
Ayos ng petsadd.mm.yyyy
Gilid ng pagmamanehoright
Kodigong pantelepono+47
Internet TLD.nod
  1. The country has no official motto, but the oath from the 1814 Norwegian Constituent Assembly can be regarded as the closest unofficial equivalent:
    Enige og tro inntil Dovre faller (Bokmål)
    Einige og tru inntil Dovre fell (Nynorsk)
    "United and loyal until Dovre falls"
  2. Includes the mainland, Svalbard and Jan Mayen.[12] (Without the integral territories, it is the 67th largest country at 323,802[18] square kilometres)
  3. This percentage is for the mainland, Svalbard, and Jan Mayen. This percentage counts glaciers as "land". It's calculated as 19,940.14/(365,246.17+19,940.14).[kailangan ng sanggunian]
  4. Two more TLDs have been assigned, but are not used: .sj for Svalbard and Jan Mayen; .bv for Bouvet Island.

Etimolohiya baguhin

Pinaniniwalaan ng mga dalubhasa sa Etimolohiya na ang pangalan ng bansa ay nangangahulugang "ang daan patungo sa hilaga" (daang pahilaga), na sa Lumang Norse ay nor veg o norð vegr. Ang pangalan ng Norway sa Lumang Norse ay Nóregr.

Heograpiya baguhin

Binubuo ng Norway ang kanlurang bahagi ng Scandinavia sa Hilagang Europa. Ang matarik na baybay-dagat, na hinahati ng malalaking mga fjord at libu-libong mga pulo, na may habang 25,000 kilometro (16,000 mi) at 83,000 kilometro (52,000 mi) at kinapalolooban ng mga fjord at mga pulo. Naghahati ng hangganan ang Norway sa mga bansang Sweden, Finland, at Rusya. Sa hilaga, kanluran at timog, naghahanggan ang Norway sa Dagat Barents, sa Dagat Norway, sa Dagat Hilaga. at Skagerrak.[19]

Ekonomiya baguhin

Ang Norway na ang marahil ang pinaka-mayamang bansa sa buong Europa, kung tutuusin ang GDP ng isang bansa. Ayon na din sa Mga Nagkakaisang Bansa ang Norway na rin ang may pinakamataas na antas ng pamumuhay sa buong mundo.

 

Demograpiya baguhin

Mga pinakamalaking bayan at lungsod baguhin

Talababa baguhin

  1. Maling banggit (Hindi tamang <ref> tag; walang binigay na teksto para sa refs na may pangalang LanguageCouncilSami); $2
  2. "Minoritetsspråk". Språkrådet.
  3. "Immigrants and their children as of 1 January 2020". Statistics Norway. 9 March 2020. Nakuha noong 26 December 2020.
  4. "Immigrants and Norwegian-born to immigrant parents". Statistics Norway. 9 March 2021. Nakuha noong 30 March 2021.
  5. kirkedepartementet, Fornyings-, administrasjons- og (16 June 2006). "Samer". Regjeringen.no.{{cite web}}: CS1 maint: multiple names: mga may-akda (link)
  6. inkluderingsdepartementet, Arbeids- og (16 June 2006). "Nasjonale minoriteter". Regjeringen.no.
  7. "05183: Immigrants and Norwegian-born to immigrant parents, by sex and country background 1970 – 2021-PX-Web SSB". SSB.[patay na link]
  8. "The Constitution of Norway, Article 16 (English translation, published by the Norwegian Parliament)" (PDF). Inarkibo mula sa ang orihinal (PDF) noong 8 September 2015.
  9. Church of Norway Statistics Norway 15 June 2021
  10. Members of religious and life stance communities outside the Church of Norway, by religion/life stance. Statistics Norway 27 September 2021
  11. "The Re-establishing of a Norwegian State". regjeringen.no. 5 July 2020.
  12. 12.0 12.1 "Arealstatistics for Norway 2019". Kartverket, mapping directory for Norway. 20 December 2019. Inarkibo mula sa ang orihinal noong 8 June 2019. Nakuha noong 1 March 2020.
  13. "Surface water and surface water change". Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD). Nakuha noong 11 October 2020.
  14. "Population, 2024-01-01" (sa Ingles). Statistics Norway. 1 January 2024. Nakuha noong 25 February 2024.
  15. 15.0 15.1 15.2 15.3 "World Economic Outlook Database, October 2023 Edition. (Norway)". IMF.org. International Monetary Fund. 10 October 2023. Nakuha noong 11 October 2023.
  16. "Gini coefficient of equivalised disposable income – EU-SILC survey". ec.europa.eu. Eurostat. Nakuha noong 22 June 2022.
  17. "2022 Human Development Index Ranking" (sa Ingles). United Nations Development Programme. 2023-03-13. Nakuha noong 2024-03-16.
  18. "Norway". CIA World fact. 26 October 2021.
  19. Maling banggit (Hindi tamang <ref> tag; walang binigay na teksto para sa refs na may pangalang factbook); $2


   Ang lathalaing ito na tungkol sa Heograpiya at Noruwega ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa pagpapalawig nito.
Maling banggit (May <ref> tag na ang grupong "pananda", pero walang nakitang <references group="pananda"/> tag para rito); $2