Prito

pagluluto ng pagkain sa mantika o ibang pang uri ng taba
(Idinirekta mula sa Pinirito)

Ang prito[1] ay pagluluto ng pagkain sa mantika o ibang uri ng taba.[a][2] Tulad ng paggisa, ibinabaliktad ang mga pagkain na piniprito sa kawali nang isa o dalawang beses gamit ang tong o espatula upang maluto ang lahat ng bahagi, habang niluluto ang mga gisadong pagkain sa "paghahagis sa kawali".[3] Maraming uri ng pakgain ang piniprito.

Pagprito ng bananakyu, isang sikat na pangmeryenda sa Pilipinas

Kasysayan

baguhin
 
Isang pintura ng Rusong pintor, A. I. Morozov, na nagpapakita ng pagprito sa labas

Pinaniniwalaan na unang lumitaw ang pagprito sa mga kusina ng Sinaunang Ehipto, sa panahon ng Lumang Kaharian sa paligid ng 2,500 BK.[4]

Ipinapalagay na nalikha at ginamit ang pagprito para mapreserbahan ang mga pagkain. Isa sa mga unang naipritong pagkain ang mga tinapay na kilala natin ngayon bilang donat.[5]

Talababa

baguhin
  1. Sa kimika, magkapareho ang mga mantika at taba, nag-iiba lang sa punto ng pagkatunaw, at itinatangi lamang ang dalawa sa isa't isa kung kinakailangan. Maaaring iprito ang mga pagkain sa iba't ibang uri ng taba, kabilang dito ang mantika, langis ng gulay at langis ng oliba. Sa komersiyo, itinatawag na mantika ang maraming uri ng taba, hal. langis ng palma at langis ng niyog, na solido sa temperaturang-silid.

Mga sanggunian

baguhin
  1. Lacquian, Eleanor at Irene Sobreviñas (1977). "Frito". Filipino Cooking Here & Abroad (Lutuing Pilipino Dito at sa Labas ng Bansa).{{cite ensiklopedya}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  2. Montagné, Prosper; American; Escoffier, Charlotte Turgeon ; pref. by Robert J. Courtine ; original preface by Auguste; Hunter, Philéas Gilbert ; text translated from the French by Marion (1977). The New Larousse Gastronomique : The Encyclopedia of Food, Wine & Cookery [Ang Bagong Larousse Gastronomique : Ang Ensiklopedya ng Pagkain, Alak & Pagluluto] (sa wikang Ingles). New York: Crown Publishers. pp. 299, 307. ISBN 0-517-53137-2.{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link) CS1 maint: multiple names: mga may-akda (link)
  3. Peterson, James (Abril 2003). Essentials of Cooking [Mga Mahahalaga sa Pagluluto] (sa wikang Ingles). Artisan Books. ISBN 978-1-57965-236-4.{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  4. Tannahill, Reay. (1995). Food in History [Pagkain sa Kasaysayan] (sa wikang Ingles). Three Rivers Press. pa. 75
  5. "Why Do We Fry Food in Oil?". Timoti's (sa wikang Ingles). Nakuha noong 2023-03-07.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
baguhin