Ang Rumanya Rumano: România ay isang bansa sa Timog-silangang Europa at ang mga kalapit bansa nito ay ang Ukraine, Moldova, Hungary at mga bansang Serbia at Bulgaria, ang ilang bahagi rin ng bansang ito ay nasa paligid ng Dagat Itim at ang Kabundukang Carpatos. Ang Romania ay kabilang din sa samahan ng NATO mula pa noong 2004 at naka-tayang sumali rin sa Unyong Europeo. Ito ay bahagi ng Unyong Europeo mula noong 1 Enero 2007. Gayundin isang miyembro ng NATO mula noong 29 Marso 2004. Bukod dito, nag-aakda ng Latin Union, ang Francophonie at ang OSCE.

Rumanya
România (Rumano)
Awitin: Deșteaptă-te, române!
("Gumising ka, Rumano!")
Kabisera
at pinakamalaking lungsod
Bukarest
44°25′N 26°06′E / 44.417°N 26.100°E / 44.417; 26.100
Wikang opisyalRumano
KatawaganRumano
PamahalaanUnitaryong republikang semi-presidensyal
• Pangulo
Klaus Iohannis
Marcel Ciolacu
LehislaturaParlamento
• Mataas na Kapulungan
Senado
• Mababang Kapulungan
Kapulungan ng mga Diputado
Establishment history
1330
1346
24 January 1859
9 May 1877/1878
1 December 1918/1921
1941
30 December 1947
14 December 1955
27 December 1989[1][2][3]
8 December 1991
1 January 2007
Lawak
• Kabuuan
238,397 km2 (92,046 mi kuw)[4] (81st)
• Katubigan (%)
3
Populasyon
• Pagtataya sa January 2023
19,051,562 (63rd)
• Senso ng 2021
Neutral decrease 19,053,815
• Densidad
79.9/km2 (206.9/mi kuw) (136th)
KDP (PLP)Pagtataya sa 2023
• Kabuuan
Increase $780.797 billion[5] (36th)
• Bawat kapita
Increase $41,029[5] (50th)
KDP (nominal)Pagtataya sa 2023
• Kabuuan
Increase $350.414 billion[5] (44th)
• Bawat kapita
Increase $18,413[5] (56th)
Gini (2021)34.3
katamtaman
TKP (2021)Decrease 0.821
napakataas · 53rd
SalapiRomanian leu (RON)
Sona ng orasUTC+2 (EET)
• Tag-init (DST)
UTC+3 (EEST)
Internet TLD.roa
  1. Also .eu, shared with other European Union member states.

Etimolohiya baguhin

Ang pangalan Romania ay nagmula sa Roma o ang Imperyong Romano (Eastern) at emphasizes ang mga pinagmulan ng mga bansa bilang isang lalawigan ng Roman Empire. Sa Late unang panahon, ang Roman Empire ay madalas na tinatawag sa Latin Romania. Ang ilang mga historians-claim na ang medyebal Byzantine Empire ay dapat na matawag Romania, ngunit ideya na ito ay hindi tinanggap. Ang pangalan "Romania" ay ginagamit din para sa mga grupo ng mga European lupain kung saan Romansa wika ay lumitaw.

Politika baguhin

Romania ay isang demokratikong republika. Ang mga mambabatas ng pamahalaan ng Romanian binubuo ng dalawang kamara, ang Senat (Senado), na may 137 mga miyembro (bilang ng 2004), at Camera Deputaţilor (Chamber of Deputies), na may 332 mga miyembro. Ang mga miyembro ng parehong kamara ay napili sa halalan gaganapin tuwing apat na taon. Ang chairman, chief executive, ay inihalal na rin sa pamamagitan ng mga sikat na boto sa bawat limang taon (hanggang sa 2004 ay apat na taon). Ng pangulo ng appoints ang prime ministro, na ulo ng gobyerno, na ang mga miyembro ay nasa i hinirang ng kanya. Ang pamahalaan ay sumasailalim sa isang parlyamentaryo boto ng pag-apruba.

Kasaysayan baguhin

Ang makabagong Romania ay umusbong mula sa teritoryo ng makalumang Romanong probinsya ng Dacia, at nabuo ito noong 1859 mula sa pagsasanib ng Moldavia at Wallachia. Ang bagong bansa na tinawag nang Romania simula noong 1866, ay naging malaya mula sa Imperyong Ottoman noong 1877. Sa katapusan ng Unang Digmaang Pandaigdig, sumanib rin ang Transylvania, Bukovina at Bessarabia sa Kaharian ng Romania. Sa katapusan ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig, ang mga teritoryo na bumubuo sa makabagong-panahong Moldova ay sinakop ng Unyong Sobyet, at nang maglaon ay naging isang sosyalistang republika at miyembro ng Warsaw Pact ang Romania. Pagkatapos ng Himagsikan ng 1989, ang Romania ay muling naging isang demokrasiya at kapitalistang ekonomiya.

Tingnan din baguhin

Mga sanggunian baguhin

  1. Elgie, Robert (28 November 2017). Political Leadership: A Pragmatic Institutionalist Approach. Springer. ISBN 9781137346223 – sa pamamagitan ng Google Books.
  2. Romania Directory. Editura Cronos. 1 April 1990. ISBN 9789739000000 – sa pamamagitan ng Google Books.
  3. "DECRET-LEGE 2 27/12/1989 - Portal Legislativ". legislatie.just.ro.
  4. "Romanian Statistical Yearbook (2022) – 1.8 Administrative organisation of Romanian territory, on December 31, 2021 (pg.17)" (PDF). INS (www.insse.ro/cms/en). Inarkibo (PDF) mula sa orihinal noong 20 March 2023. Nakuha noong 20 March 2023.
  5. 5.0 5.1 5.2 5.3 "World Economic Outlook Database, October 2023 Edition. (Romania)". IMF.org. International Monetary Fund. 10 October 2023. Nakuha noong 10 October 2023.


  Ang lathalaing ito ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa pagpapalawig nito.