Sara Braun

negosyanteng Latiano-Chile

Si Sara Braun (17 Disyembre 1862 - 22 Abril 1955) ay isang negosyanteng taga Chile na ipinanganak sa Latvia, na naging isa sa mga pangunahing tagapag-empleyo sa Patagonia . Matapos lumipat kasama ang kanyang pamilya mula sa Imperyo ng Russia upang makatakas sa pag-uusig dahil sa kanilang pinggalingan na Hudyo, ang pamilya ay lumibot sa Europa at pagkatapos ay naghanap ng trabaho sa Argentina at Paraguay, bago lumipat sa Magallanes, na kilala ngayon bilang Punta Arenas, noong 1874.

Sara Braun
Braun, c. 1900
Kapanganakan17 Disyembre 1862(1862-12-17)
Kamatayan22 Abril 1955(1955-04-22) (edad 92)
NasyonalidadRussian (Latvian)
Chilean
Ibang pangalanSara Braun de Nogueira, Sara Braun Hamburger, Sara Braun Hamburger de Nogueira, Sara Braun Hamburger de Valenzuela Crespo, Sara Braun Hamburguer
Trabahobusinesswoman, philanthropist
Aktibong taon1874–1948
AsawaJosé Nogueira (k. 1887–93)

Sa simula ay namasukan bilang isang guro sa sistema ng pampublikong paaralan, hindi nagtagal ay sumama si Braun sa kanyang ama upang tulungan ang pangangasiwa ng bodega ng hukbong pandagat ng Portuges sa pang-angkat na si José Nogueira, na napangasawa niya noong 1887. Nagtulungan ang dalawa upang magtayo ng isang emperyo ng negosyo. Nang mamatay si Nogueira noong 1893, kinuha ni Braun ang kanyang mga ipinaupa upang makarating sa Tierra del Fuego at namuno sa pagkontrol ng kanyang mga komersyal, pang-industriya at interes sa pagpapadala. Nagtatag din siya ng isang bahay ng pag-angkat ng kalakalan at pangkat ng mga bodega, na naging isa sa mga unang kababaihan na nagpatakbo ng isang negosyo sa lugar.

Kasama ang kanyang kapatid na si Mauricio Braun, itinatag niya ang Sociedad Explotadora de Tierra del Fuego (Lipunan para sa Pagpapaunlad ng Tierra del Fuego) noong Agosto 1893 upang makisali sa pagsasaka ng mga tupa. Sa pamamagitan ng mga ugnayan ng pamilya at matalinong pangangalakal, lumikha sila ng isang monopolistic na kumpanya na kinokontrol ang pagpaparami ng tupa sa rehiyon at makabuluhang naimpluwensyahan ang pagbuo ng katimugang Chile.

Kasangkot sa maraming mga gawaing kawanggawa, si Braun ay ipinagbubunyi para sa kanyang kabutihan. Ang kamakailang pananaliksik ay natuklasan ang kasaysayan ng pamilyang Braun at ang kanilang mga kasosyo sa negosyo sa pag-ubos ng lahi ng mga taong Selk'nam . Ang kanyang mansyon ay napanatili bilang isang museo sa Punta Arenas, at ang Sara Braun Foundation, na itinatag noong kanyang kamatayan, ay nagbibigay ng pondo sa pangkarunungan sa mga mag-aaral para sa mas mataas na edukasyon.

Maagang buhay baguhin

Ipinanganak si Sara Braun noong 17 Disyembre 1862 [Notes 1]sa Talsi, sa Courland (ngayon ay Latvia) sa Imperyo ng Rusya kina Sofía Hamburger at Elías Braun. Siya ang pinakamatanda sa pitong magkakapatid: Mauricio, Oscar, Ana, Fanny, Mayer, at Juan. Ang kanyang ama ay isang tinsmith at ang pamilya ay nagmula sa lahi ng mga Hudyo.[2]

Ang pagbabanta sa pag-uusig ng mga Hudyo sa Pale of Settlement, ang pamilya ay lumipat sa ibang bansa, unang naglibot sa Europa at pagkatapos ay nanirahan sa Buenos Aires, Argentina noong 1872. [2] Hindi makahanap ng matatag na trabaho, naglakbay sila pabalik sa pagitan ng Paraguay at Argentina na naghahanap. ng trabaho. [3] Sa oras na iyon, si Guillermo Blest Gana, isang diplomatikong Tsileno, ay naghahangad ng mga kaanib upang lumipat sa Rehiyon ng Magallanes sa kanyang bansa. Pumayag ang pamilyang Braun na maglakbay sa Magallanes, na kilala ngayon bilang Punta Arenas, noong 1874. Sumama sa 46 pang mga imigrante, dumating sila noong Pebrero ng taong iyon, nang si Braun ay 12. [2]

Karera baguhin

Maagang karera baguhin

Sa una, tinulungan ni Braun ang kanyang mga magulang na itaguyod ang kanyang mga nakababatang kapatid, ngunit sa paglaon ay nagsimulang magturo sa pampublikong paaralan sa Magallanes. Habang nakisalamuha ang pamilya sa lipunan ng bayan, nakilala nila si José Nogueira, isang kilala sa pagpapadala na Portuges. Ang tatay ni Braun ay nakakuha ng tiwala ni Nogueira at tinanggap upang pangalagaan ang kanyang bodga sa dagat, at tinulungan ni Sara ang kanyang ama sa pangangasiwa ng himpilan. [4]

Sa kalagitnaan ng 1880s, si Nogueira ay naging isa sa pinakamayaman na negosyante sa lugar at nagmunkahi ng kasal kay Braun. Ang magkasinatahan ay naikasal noong 1887 at nagtakda si Nogueira kasama ang kanyang asawa at ang kanyang pamilya upang lumikha ng isang negosyo upang masamantala ang mga oportunidad sa pagsasaka na makukuha sa Tierra del Fuego . [2] Si Braun ay aktibong nakikibahagi sa negosyo, tinulungan ang kanyang asawa na magplano ng diskarte at kumilos bilang isang punong tagapayo. [5] Noong Abril 1889, si Nogueira ay nakakuha ng pag-upa mula sa pamahalaan ng 180,000 ektarya ng lupain ng Fuegian, at matapos ang pitong buwan, ang kanyang bayaw na si Mauricio Braun ay nag-arkila ng isa pang 170,000 hectares. [6]

Nang sumunod na taon nakuha ni Nogueira, kasama si Braun, ang isang 20-taong pag-upa para sa 1,009,000 ektarya ng karagdagang lupain mula sa pamamahala ni Pangulong José Manuel Balmaceda, kasama ang probisyon na magtatag siya ng isang samahang pang-negosyo ng Chile upang maipatupad ang proyekto. Sama-sama, binigyan ng mga upa si Nogueira at ang kanyang mga kamag-anak na kontrolin ang isang ikatlo ng 3,000,000 ektarya ng lupa na magagamit sa Tierra del Fuego. [6]

Upang matugunan ang kahilingan para sa negosyo na maging Chilean (dahil wala rin si Nogueira o Braun, sa panahong iyon) pumayag si Nogueira na ibenta ang isang ikatlo ng kanyang mga karapatan sa pag-upa kay Ramón Serrano Montaner. Bago niya makumpleto ang pagsasama ng Sociedad Explotadora de Tierra del Fuego (Society for the Exploitation of Tierra del Fuego), namatay si Nogueira noong 1893. [6] Kinuha ni Braun ang pamamahala ng lahat ng kanyang mga negosyo, "at naging unang negosyante sa kasaysayan ng Magellanes ". [5]

Lipunan para sa pagpapaunlad ng Tierra del Fuego baguhin

Ang pagkakaroon ng lahat ng mana ngunit ang interes ni Serrano sa ari-arian ng asawa, lumapit si Braun sa kanyang kapatid na si Mauricio para sa payo kung paano pinakamahusay na malutas ang utang kay Serrano. Matapos ang isang mahirap na pag-uusap sa pagitan ng dalawang kalalakihan, sumang-ayon si Serrano na tanggapin ang isang daang pagbabahagi ng stock ng kumpanya, sa halip na pag-upa. Ang kumpanya ay naging incorporated noong 31 Agosto 1893. Ang mga pangunahing shareholders ay sina Braun, ang kanyang kapatid na si Mauricio, at ang nalalabi sa kanilang pamilya; Si Juan Blanchard, isang kasosyo sa firm na Braun & Blanchard; [6] at Peter H. McClelland, pinuno ng British firm na Duncan, Fox & Co Ltd[2][6]

Bukod sa mga upa sa lupa sa Patagonia, nagmana si Braun at agad na kinontrol ang iba pang komersyal, pang-industriya at ng mga interes sa pagpapadala ni Nogueira, at nagtatag ng isang pag-aangkat na merkado at grupo ng mga bodega.[7] [5]Bumuo siya ng isang kumpanya ng hayop kasama si McClelland[7] at nagsimulang mag-angkat ng mga tupa. Sa una, dinala ng negosyo ang mga tagapangasiwa na Ingles at mga pagkalap ng tupa, pati na rin ang teknolohiyang pang-industriya upang magbigay ng kasangkapan sa sakahan para sa pagpapagupit at pagpoproseso ng lana. Habang lumalaki ang kumpanya, ang mga lokal na manggagawa ay sinanay na kumuha sa maraming posisyon sa kumpanya. Ang reputasyon ng Exploitation Society para sa pagbibigay para sa mga manggagawa, na kasama ang pagpayag na bumili ang mga manggagawa ng pagkain nang utang hanggang sa susunod na pana-panahong pag-upa, ang negosyo ay naging sikat sa mga empleyado[6].

Ang pag-unlad ng Lipunan ng industriya ng tupa sa Patagonia ay naglipat sa mga orihinal na naninirahan sa mga lupaing iyon. Ang pagtatayo ng mga bakod ay lumikha ng mga hadlang para sa lagalag na buhay ng mga taong Selk'nam at pagpapakilala ng mga kawan ng mga tupa na inilipat ang kanilang pangunahing mapagkukunan ng pagkain, ang guanaco. Nakaharap ng pagkagutom, nagsimula silang magnakaw ng mga hayop. Humiling at tumanggap ng pahintulot mula sa gobyernong Chile ang Exploitation Society na tanggalin ang katutubong populasyon sa lugar.[8] [9]Si José Menéndez, isa sa mga shareholders ng kumpanya,[10] at ang biyenan ni Mauricio, ay nag-utos para sa pagpapapatay ng mga Selk'nam.[10][9]

Noong 1895, inupahan ni Braun si Numa Mayer, isang arkitekturang Pranses, upang magtayo ng isang mansyon para sa kanya sa 716 Muñoz Gamero Plaza, sa Magallanes. Ang French neoclassical na gusali ay inabot ng higit sa 10 taon upang makumpleto at itinampok ang isang malaking konserbartoryo ng hardin ng taglamig at isang may haliging portico. Ang pangloob ay nagtatampok ng mga kasangkapan sa Europa at dekorasyon sa kabuoan[11]

Noong 1901, pinakasalan ni Braun si Leoncio Valenzuela Crespo, isang rear admiral sa Chilean Navy at isang miyembro ng Board of the Exploitation Society. Ang kasal ay hindi matagumpay at nawalang bisa noong 1929.[2] Noong 1905, lumawak ang Exploitation Society sa kalapit na teritoryo sa Argentine Patagonia. Sa pamamagitan ng isang serye ng mga negosasyon at pagbili ng mga mas maliit na mamumuhunan sa rehiyon, sa pamamagitan nong 1910, kinontrol ni Braun at ng kanyang mga kasosyo ang mga 3,000,000 ektarya ng lupa[6]. Ang pagpapalawak sa Argentina ay humantong kay Braun na itatag ang Sociedad Anónima Ganadera y Komersyal Sara Braun (Sara Braun Livestock and Commercial Company) noong 1914[7]. Ang asosasyong ito ay nakatuon sa pamamahala ng Estancia Pecket Harbour (Pecket Harbour Station).[5]

Makataong gawain at kawanggawa baguhin

Sa mga kaganapan ng Rebolusyong Ruso at Unang Digmaang Pandaigdig, ang isang bagong pandaigdigang progresibong kilusan ay humantong sa hindi gaanong nakatuon sa pagpapalawak ng negosyo at mas pansin sa mga isyu sa lipunan, kabilang ang kalidad ng buhay ng mga manggagawa. Sinimulan ng Exploitation Society na magbigay ng pabahay, na sa ilang mga kaso ay pinapayagan ang mga manggagawa na manirahan kasama ang kanilang mga pamilya at magbigay ng mga rasyon ng pagkain at kahoy upang matiyak ang kalusugan ng manggagawa at pag-painit ng kanilang mga tahanan.[6]

Si Braun ay naging kasangkot sa iba't ibang mga gawaing kawanggawa, kabilang ang Asilo de Huérfanos de Punta Arenas (ang Orphan Asylum ng Punta Arenas), ang Chilean Red Cross, ang Gota de Leche (Drop of Milk), Liga de las Damas Católicas, (Liga ng Katolikong Mga Babae), at ang Sociedad de dolores de beneficencia (Charitable Society of Sorrows)[7]. Siya rin ang patron ng Sixth Firemen's Company[2], nag-donate ng lupa para sa pagtatayo ng ilang mga paaralan, at naging donor para sa portico sa pasukan ng Punta Arenas Cemetery.[7] Noong ika-7 ng Hunyo 1930, si Braun ay naging isang naturalisadong mamamayan ng Chile[2] at lumipat sa Viña del Mar,[7] kung saan siya nakatira sa 490 Álvarez Street.[2]

Kamatayan at pamana baguhin

Namatay si Braun sa kanyang tahanan sa Viña del Mar noong 22 Abril 1955[2] at inilibing sa Sementeryo ng Punta Arenas, na opisyal na kilala bilang Cementerio Municipal Sara Braun.[12] Dahil wala siyang mga anak, ibinahagi niya ang kanyang ari-arian sa kanyang kapatid na si Juan Braun at ng kanyang mga pamangkin. Ang kanyang pamangking babae, si Fanny Gazitúa, na nag-alaga sa kanya sa pagtatapos ng kanyang buhay, ay ginawang isang tagapagpatupad ng ari-arian, minana ang tahanan sa kalye Álvarez kasama ang lahat ng mga nilalaman nito, at naatasan sa pagtatatag ng isang Foundation na nagdadala ng kanyang pangalan upang magbigay ng mas mataas na iskolar ng edukasyon sa mga mag-aaral.[2]

Bilang karagdagan sa mga miyembro ng pamilya, iniwan ni Braun ang higit sa 15,000 bahagi ng stock sa Exploitation Society sa mga kaibigan, tagapaglingkod, at mga kakilala, na kasangkot sa pagtulong sa kahirapan, ay nagkakaloob para sa mga kulang sa karapatang mga bata o matanda na nangangailangan ng pangangalaga o mga balo. Iniwan niya ang direktang mga donasyon ng stock sa iba't ibang mga kawanggawa na kanyang naambag sa kanyang buhay, pati na rin ang San Juan de Dios Sanatorium ng Viña del Mar; ang Ospital ng mga Bata ng Valparaíso; at ang Sacred Family Asylum sa Punta Arenas.[2]

Sa oras ng kanyang pagkamatay, si Braun ay pinagdalamahati bilang isang kilalang mamamayan at pilantropo ng Patagonia. Ang mga watawat ay lumipad sa kalahating palo, ang mga negosyo ay sarado sa kanyang karangalan, at ang mga talumpati ay ginawa ng mga dignitaryo.[2]Noong ika-21 siglo, ang Historical Truth Commission of 2008 at ang kaugnay na iskolar ay ipinakilala ang mga pamilyang Braun at Menéndez sa pag-ubos ng lahi ng mga Selk'nam na tao, na nagtatanong sa kanilang kapuri-puri na reputasyon.[10] [9]Noong 1981, ang mansion ni Braun, na binili nang buo kasama ang mga kasangkapan sa kanyang pagkamatay ng Union Club ng Punta Arenas, ay idineklara bilang isang Monumento ng Pangkasaysayan, na kilala bilang Palacio Sara Braun [es] [11].

 
Palacio Sara Braun, panlabas
 
Palacio Sara Braun, panloob

Mga Tala baguhin

  1. Toledo gives her date of birth as the 16th,[1] but Gallegos reproduced text in Braun's will stating nacido el diecisiete de Diciembre de mil ochocientos sesenta y dos en Talsen, ciudad de la provincia báltica de Curlandia [born on 17 December 1862 in Talsen, a city in the Baltic Province of Courland].[2]

Sanggunian baguhin

Bibliograpiya baguhin