Cainta
Ang Cainta (pagbigkas: ka•ín•tâ) ay isang bayan sa lalawigan ng Rizal, Pilipinas. Ito ang pinakama-unlad na bayan ng lalawigan, isa sa pinakamatanda (itinatag nong 1571), at ang bayang may pinakamaliit na sukat.
Cainta Bayan ng Cainta | |
|---|---|
 | |
 Mapa ng Rizal na nagpapakita sa bayan ng Cainta. | |
 | |
.svg)  Cainta Lokasyon sa Pilipinas | |
| Mga koordinado: 14°34′N 121°07′E / 14.57°N 121.12°E | |
| Bansa |  Pilipinas |
| Rehiyon | Calabarzon (Rehiyong IV-A) |
| Lalawigan | Rizal |
| Distrito | Unang Distrito ng Rizal |
| Mga barangay | 7 (alamin) |
| Pagkatatag | 1571 |
| Pamahalaan | |
| • Punong-bayan | Johnielle Keith Nieto (NPC |
| • Manghalalal | 161,747 botante (2022) |
| Lawak | |
| • Kabuuan | 42.99 km2 (16.60 milya kuwadrado) |
| Populasyon (Senso ng 2020) | |
| • Kabuuan | 376,933 |
| • Kapal | 8,800/km2 (23,000/milya kuwadrado) |
| • Kabahayan | 90,707 |
| Ekonomiya | |
| • Kaurian ng kita | ika-1 klase ng kita ng bayan |
| • Antas ng kahirapan | 3.57% (2021)[2] |
| • Kita | ₱1,500,545,762.81 (2020) |
| • Aset | ₱3,473,582,148.05 (2020) |
| • Pananagutan | ₱1,088,633,389.61 (2020) |
| • Paggasta | ₱1,531,390,768.32 (2020) |
| Kodigong Pangsulat | 1900 |
| PSGC | 045805000 |
| Kodigong pantawag | 2 |
| Uri ng klima | Tropikal na monsoon na klima |
| Mga wika | wikang Tagalog Ingles |
| Websayt | cainta.gov.ph |
Ang Cainta ang nagsisilbing bukanang daanan sa kabuuan ng lalawigan ng Rizal at isa sa mga urbanisadong bayan ng Rizal dahil sa kalapitan nito sa Maynila, kaya't sinasabing ang katagang "Ang iyong daan tungong Silangan" (Your Gateway to the East). Sinasabi rin na ang bayan na ito bilang "Kabisera ng Bibingka ng daigdig" (Bibingka Capital of the World).
Heograpiya
Naghahanggan ang bayan sa Lungsod ng Marikina at San Mateo sa hilaga, sa kanluran ng Lungsod ng Pasig, at sa silangan at timog ng Taytay. Ang bayan ay nasa lambak ng Marikina, at 10% nito ay mga dalisdis ng mga burol, at 90% naman ay nauuri sa residential-industriyal. Pinakamaraming ilog at sapa sa Cainta sa buong Rizal. Ang mga dalubhasa sa kasaysayan ay sinasabi na ang lumang hangganang heograpikal ay kinapalolooban ng mga dalisdis ng bundok ng Montalban.
Mga Barangay
Ang bayan ng Cainta ay nahahati sa 7 barangay. Noong kalagitnaan ng 1990, nagpetisyon ang Cainta sa pamahalaang lalawigan ng Rizal na ipasa ang pagdadagdag ng mga barangay, na magtutuos sa 25 mga barangay. Ang proposal ay kasalukuyang pa ring nakabinbin.
| Barangay | Population (2000) |
|---|---|
| San Andres (Pob.) | 61,708 |
| San Isidro | 32,730 |
| San Juan | 91,196 |
| San Roque | 7,646 |
| Santa Rosa | 1,519 |
| Santo Domingo | 41,084 |
| Santo Niño | 6,628 |
Demograpiko
| Taon | Pop. | ±% p.a. |
|---|---|---|
| 1903 | 1,761 | — |
| 1918 | 2,686 | +2.85% |
| 1939 | 3,075 | +0.65% |
| 1948 | 3,692 | +2.05% |
| 1960 | 6,803 | +5.22% |
| 1970 | 20,714 | +11.76% |
| 1975 | 36,971 | +12.32% |
| 1980 | 59,025 | +9.80% |
| 1990 | 126,839 | +7.95% |
| 1995 | 201,550 | +9.07% |
| 2000 | 242,511 | +4.05% |
| 2007 | 304,478 | +3.19% |
| 2010 | 311,845 | +0.87% |
| 2015 | 322,128 | +0.62% |
| 2020 | 376,933 | +3.14% |
| Sanggunian: PSA[3][4][5][6] | ||
Ayon sa senso noong taong 2000, may populasyon itong 242,511 sa may 51,863 kabahayan. Ang populasyon ng Cainta ay binubuo ng 80% Katoliko, 10% Protestante, at 10% ng ibang sekta kabilang na ang Iglesia ni Cristo, Muslim at iba pa. Halos lahat ng mamamayan ng Cainta ay nagsasalita ng Tagalog.
Mga Lahing Sepoy
May ilan ilan sa populasyon ay nagmula sa lahi ng mga Indiyanong sundalo na lumaban laban sa mga Sandatahang Briton nang ang mga Briton ay sandaling sinakop ang Pilipinas noong 1762 hanggang 1763. Ang mga sundalong Indiyano na ito ay tinawag na Sepoy na nanirahan sa bayan at nakipag-asawa sa mga katutubong kababaihan nito. Ang mga lahing Sepoy ay kitang kita parin sa ngayon, lalung lalo na sa Barrio Dayap malapit sa Bgy. Sto Niño. Ang kanilang kakaibang pisikal na itsura ay nagiging dahilan upang sila ay maging iba sa pangkaraniwang Pilipino na ang pangunahing nagmula sa Malay at Intsik.
Kultura
Noong Panahon ng modenisasyon sa Cainta, ang mga tradisyon ay naging mas marangya, lalo na tuwing mahal na araw. Ang pinakakilalang ritwal ay ang Cenakulo (isang palabas na nagpapakita sa pagpapahirap at pagkamatay ni Kristo) at ang Ang Pagpapapako (isang palabas sa pagpako sa krus ni Kristo).
Mga sanggunian
- ↑
"Province: Rizal". PSGC Interactive. Quezon City, Philippines: Philippine Statistics Authority. Nakuha noong 12 Nobyembre 2016.
{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ "PSA Releases the 2021 City and Municipal Level Poverty Estimates". Pangasiwaan ng Estadistika ng Pilipinas. 2 Abril 2024. Nakuha noong 28 Abril 2024.
{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑
Census of Population (2015). "Region IV-A (Calabarzon)". Total Population by Province, City, Municipality and Barangay. PSA. Nakuha noong 20 Hunyo 2016.
{{cite ensiklopedya}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑
Census of Population and Housing (2010). "Region IV-A (Calabarzon)". Total Population by Province, City, Municipality and Barangay. NSO. Nakuha noong 29 Hunyo 2016.
{{cite ensiklopedya}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑
Censuses of Population (1903–2007). "Region IV-A (Calabarzon)". Table 1. Population Enumerated in Various Censuses by Province/Highly Urbanized City: 1903 to 2007. NSO.
{{cite ensiklopedya}}: CS1 maint: url-status (link) - ↑
"Province of Rizal". Municipality Population Data. Local Water Utilities Administration Research Division. Nakuha noong Disyembre 17, 2016.
{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
Mga Kawing Panlabas
- Philippine Standard Geographic Code Naka-arkibo 2012-04-13 sa Wayback Machine.
- 2010 Philippine Census Information Naka-arkibo 2012-06-25 sa Wayback Machine.
- Cainta's Official website
Ang lathalaing ito na tungkol sa Pilipinas ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa pagpapalawig nito.