Diyosesis ng Boac

Lalawigan ng Marinduque ng Diyosesis ng Boac
*Dioecesis Boacensis*
Lalawigan ng Marinduque ng Diyosesis ng Boac; Dioecesis Boacensis
Kinaroroonan
Nasasakupan	Marinduque
Lalawigang Eklesyastiko	Arkidiyosesis ng Lipa
Estadistika
Parokya	14
Kabatiran
Ritu	Latin
Itinatag na; - Diyosesis	; 2 Abril 1977
Katedral	Katedral ng Boac
Patron	Mahal na Birhen ng Biglang Awa
Kasalukuyang Pamunuan
Papa	Francisco
Obispo	Sede vacante
Kalakhang Arsobispo	Lub. Kgg. Gilbert Garcera
Bikaryo Heneral	Reb. Pd. Elino Esplana (Kasalukuyang tagapangasiwa ng Diyosesis)
Website
	dioceseofboac.com

Ang Diyosesis ng Boac (Latin: Dioecesis Boacensis) ay isang diyosesis ng ritong latin ng simbahang Katoliko Romano sa Pilipinas.

Sa ilalim ng Arkidiyosesis ng Lipa, humiwalay ito mula sa Diyosesis ng Lucena noong Abril 2, 1977. Saklaw ng Diyosesis ang buong lalawigan ng Marinduque.

Ang kasalukuyang tagapangasiwa ng Diyosesis ay si Reb. Padre Elino Esplana na inihalal noong Nobyembre 21, 2024.^[1]

Kasaysayan

Ang Boac ay nilikhang diyosesis noong Abril 1977, sa pagkakahiwalay nito mula sa inang diyosesis ng Lucena sa lalawigan ng Quezon. Ito ay binubuo ng buong sibil na lalawigan ng Marinduque, isang islang lalawigan na matatagpuan sa pagitan ng Bondoc Peninsula sa dakong timog-silangang bahagi ng Luzon, at ng isla ng Mindoro. Ang lalawigan ay napapalibutan ng apat na mga bahaging tubig. Ang Tayabas Bay sa hilaga, Mompog Pass sa hilagang-silangan, Kipot Tablas sa kanluran at timog-kanluran, at ang Dagat Sibuyan sa timog. Ito ay kabilang sa mga pinakamaliit na lalawigan sa bansa, binubuong kabuuang laki na 959 kilometro kwadrado. Ang diyosesis na ito ay isang supragan ng Arkidiyosesis ng Lipa.

Maraming relihiyon ang umiiral sa Marinduque ngayon, ngunit ang Romano Katoliko ang nagdodomina na bumubuo ng 95 na bahagdan ng populasyon. Limang porsiyento ay alinman sa Protestants, Aglipayans, o mga kasapi ng Iglesia ni Kristo.

Ang Marinduque ay ang tahanan ng mga sikat at buhay na buhay Moriones Festival na kung saan ay isang pagsasabuhay sa pagkamatay ni Kristo. Hindi nakapagpalago ng sariling wikang sarili ang mga taga Marinduque kaya karamihan sa mga mamamayan ay nagsasalita ng Tagalog, ang sariling wika ng mga karatig lalawigan sa hilaga. Mayo 50 bahagdan ang nagsasalita ng Ingles, at 3 bahagdan ng Espanyol.

Sinabi ni Felix de Huerta, isang prayleng Espanyol, sa kanyang aklat na "Historico Religioso Estado Geografico" noong 1865 na ang unang apostol sa Marinduque ay ang prayleng si Estevan Ortiz, isang Pransiskanong misyonero na nagtayo ng unang krus sa isla noong 1579, na naging daan na maliwanagan ang mga taon doon. Ang unang visita na naitatag noong 1580, ay ang "Montserrat de Marinduque" (ngayon ay Boac) at si Fray Alonzo Banol ang nagsilbi bilang Ministro. Taong 1609 dalawang pang mga visitas ang itinatag, namely na ng San Juan, Marinduque (ngayon Sta. Cruz) at ang ng San Bernardo de Marinduque (ngayon Gasan), na may mga awayan Pedro de Talavera at awayan Juan Rosado bilang kanilang unang pastors, ayon sa pagkakabanggit. Ang mga Franciscans gayunpaman ceded sa pangangasiwa ng mga isla sa Archbishop ng Maynila sa 1,613. Sinabi ni Felix de Huerta, isang prayleng Espanyol, sa kanyang aklat na "Historico Religioso Estado Geografico" noong 1865 na ang unang apostol sa Marinduque ay ang prayleng si Estevan Ortiz, isang Pransiskanong misyonero na nagtayo ng unang krus sa isla noong 1579, na naging daan na maliwanagan ang mga taon doon. Ang unang visita na naitatag, sa 1,580, ay na ng mga "de Montserrat Marinduque" (ngayon Boac) na may mga awayan Alonzo Banol bilang Ministro. Sa 1,609 dalawang iba pang mga visitas ay itinatag, ang una ay ang sa San Juan, Marinduque (ngayo'y Sta. Cruz) at ang sa San Bernardo de Marinduque (ngayo'y Gasan), at sina Fray Pedro de Talavera at Fray Juan Rosado ang nagsilbing unang pastor, ayon sa pagkakabanggit. Gayunpaman inilagay ng mga Pransiskano ang pangangasiwa ng isla sa Arsobispo ng Maynila noong 1613.

Sa salaysay ng paring si Horacio de la Costa, isang Heswita, sa kanyang aklat na "The Jesuits in the Philippines 1581-1768" sinasabi na inilagay ni Arsobispo Miguel Garcia Serrano ng Maynila ang pangangalaga sa isla ng Marinduque sa ilalim ng Society of Jesus noong 1612. Nanatili doon ang mga Heswita at itinatag ang mga bayan ng Boac noong [[Disyembre 8|8 Disyembre 1622, at sumunod ay ang Sta. Cruz at Gasan.

Ang isla ng Marinduque ay bahagi ng lumang arkidiyosesis ng Maynila hanggang 10 Abril 1910 nang nilikha ni PapaPius X]] ang diyosesis ng Lipa sa Batangas, na kung saan ang Marinduque ay nakalakip bilang isang supragan. Nang ang diyosesis ng Lucena ay nilikha noong 20 Agosto 1950, ang Marinduque ay naging bahagi nito hanggang sa ito ay naging isang malayang diyosesis sa pamamagitan ng apostolic bull ng santo Papa Paul VI na inisyu sa Roma noong 2 Abril 1977, at pinangalanan itong diyosesis ng Boac.

10 Mayo 1978, ang Papal Bull ay ipinatupad na sa Katedral ng Immaculada Concepcion sa Boac, alinsunod sa isang dokumento na nilagdaan ng Kagalang-galang Bruno Torpigliani, DD, apostoliko nunsiyo sa Pilipinas noon. Si Obispo Rafael M . Lim, DD, na isang katutubo ng Boac na noo'y Obispo ng Laoag, ang hinirang ng Santo Papa Paul VI bilang unang obispo ng bagong diyosesis. Siya ay maluwalhating naitalaga nang araw ding ang diyoseis ay naitatag noong 10 Mayo 1978.

Ngayon ang diyosesis ng Boac ay mayroong Social Action Commission (SAC) bilang kanyang pangunahing bahagi para sa panlipunang apostolado, lalo na sa mga mahihirap. Ito ay may apat na programa: Ang Basic Christian Communities – Community Organizing (BCC-CO) Program na nasimulan noong 1982. Simula noon ay nabuo ang 110 yunit ng BCC-CO na binubuo ng 1918 na mga kasapi. 200 200 Community Organizing Volunteers ang nagsanay sa ilalim ng programang ito. Mayroon ding 30 full-time na organisador ng Komunidad na ipinadala sa iba't-ibang lugar ng probinsiya na binubuo ng 218 na mga barangay. Ang layunin nito ay ang magtayo ng simpleng komunidad ng mga Kristiyano na mapagkakatiwalaan sa lahat ng aspeto.

Ang Livelihood Assistance Program (LAP) ay sinimulan noong 1986. Ito ay nagsimula sa bilang isang programa sa pagpapautang sa mga magsasaka at mga mangingisda para sa kanilang mga proyektong pang-kabuhayan tulad ng pagbababuyan at pagmamanukan, pangingisda, at produksiyon pansakahan. Taong 1993 ang proyekto ay ganap nang naging Multi-Purpose Cooperative. Enero ng taong 1995, ang halaga napautang sa 123 na mga kasapi ay umabot na sa"P1, 900,000" na may isang mataas na rate ng pagbabayad ng 87 bahagdan.

Ang Community-Based Health Program (CBHP) ay inilunsad Oktubre ng taong 1992 na ang layunin ay ang paghahatid ng pangunahing pangangalaga sa kalusugan mga malalayong lugar. Bahagi ng programa ay ang pagsasanay ng mga community-based na mga manggagawang pangkalusugan para sa pagpapaunlad ng pangkalusugang pag-aalaga sa mga simpleng komunidad ng mga Kristiyano. Ang CBHP ay nagtataguyod di ng mga herbal na gamot, at sa katunayan ay nagenganyo para sa encapsulation ng mga gamot. Dalawang manggagawang pangkalusugan ang sumasailalim sa isang limang-buwan masinsinang pagsasanay sa Acupuncture at tradisyonal na Intsik na panggagamot.

Ang Enhanced Targeted Maternal Child Health Program (ETMCHP) na nagsimula noong 1979, ay naglalayong mag-pataas ng lebel ng kalusugan ng mga kabtaang may edad na isa hanggang tatlong taon. Ninanais din nito na mahasa ang kaalaman, kasanayan, at ugali ng mga kalahok na ina sa nutrisyon, kalusugan, at kalinisan para sila ay maging positibong tagapagambag sa pagpapaunlad ng kani-kanilang mga komunidad.

Mga Namuno

Rafael Montiano Lim D.D. † (1978-1998)
Jose Francisco Oliveros D.D. † (Marso 20, 2000-Agosto 5, 2004, itinalagang Obispo ng Infanta)
Reynaldo Gonda Evangelista D.D. (Pebrero 22, 2005-June 5, 2013, itinalagang Obispo ng Imus)
Marcelino Antonio Maralit Jr. D.D. (Marso 17, 2015-November 21, 2024, itinalagang Obispo ng San Pablo)

Mga Parokyang Simbahan

Bikariya ng Monsterrat de Marinduque

Katedral ng Inmaculada Concepcion (Boac)
Parokya ng Mahal na Puso ni Jesus (Boac)
Parokya ni Maria, mapag-ampon sa mga Kristyano (Boac)
Parokya ng San Isidro Labrador (Mogpog)
Parokya ng Mahal na Birhen ng Kapayapaan at Mabuting Paglalakbay (Mogpog)

Bikariya ng San Juan de Marinduque

Parokya ni San Rafael Arkanghel (Boac)
Parokya ni San Jose, esposo ni Maria (Gasan)
Parokya ng Banal na Sanggol na si Hesus (Buenavista)
Parokya ng Mahal na Birhen ng Lourdes (Torrijos)

Bikariya ng San Bernardo de Marinduque

Parokya ng Banal na Krus (Santa Cruz)
Parokya ni San Jose, Mangagawa (Santa Cruz)
Parokya ng Mahal na Birhen ng Santo Rosaryo (Santa Cruz)
Parokya ni San Ignacio de Loyola (Torrijos)
Parokya ng Mahal na Birhen ng Guadalupe (Torrijos)

Iba pa

Pang-diyosesis na Dambana ng Mahal na Birhen ng Biglang Awa (Boac)
Monasteryo ni Santa Clara (Boac)

Tingnan din

Kawing Panlabas

Websayt ng Diyosesis ng Boac Naka-arkibo 2018-09-30 sa Wayback Machine.

↑ ""𝐂𝐎𝐍𝐆𝐑𝐀𝐓𝐔𝐋𝐀𝐓𝐈𝐎𝐍𝐒 To our Diocesan Administrator REV. Fr. ELINO P. ESPLANA"". Facebook. Nakuha noong Nobyembre 22, 2024.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link) CS1 maint: url-status (link)

[1] ""𝐂𝐎𝐍𝐆𝐑𝐀𝐓𝐔𝐋𝐀𝐓𝐈𝐎𝐍𝐒 To our Diocesan Administrator REV. Fr. ELINO P. ESPLANA"". Facebook. Nakuha noong Nobyembre 22, 2024.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link) CS1 maint: url-status (link)

[1]