Komonwelt ng Pilipinas

Ang Komonwelt ng Pilipinas (Ingles: Commonwealth of the Philippines; Kastila: Commonwealth de Filipinas) ay ang tawag pampulitika sa Pilipinas noong 1936 hanggang 1946 kung kailan naging komonwelt ng Estados Unidos ang bansa. Bago noong 1936, isang pook-insular na di-komonwelt ang Pilipinas, at bago pa doon, teritoryo lamang ito ng Estados Unidos.

Komonwelt ng Pilipinas
Commonwealth de Filipinas (Espanyol)
Commonwealth of the Philippines (Ingles)
1935-1942
1942-1944
1944-1946
Watawat ng
Watawat
Eskudo ng
Eskudo
Awiting Pambansa: 
"The Philippine Hymn" 
Kinaroroonan ng Pilipinas sa Asya
Kinaroroonan ng Pilipinas sa Asya
KatayuanKomonwelt
KabiseraMaynila¹
Karaniwang wikaFilipino, Ingles, at Kastila
PamahalaanKomonwelt
Pangulo 
• 1935-1944
Manuel L. Quezon
• 1944-1946
Sergio Osmeña
• 1946
Manuel Roxas
Pangalawang Pangulo 
• 1935-1944
Sergio Osmeña
• 1946
Elpidio Quirino
Kasaysayan 
Nobyembre 15[1] 1935
Hulyo 4 1946
Lawak
1939300,000 km2 (120,000 mi kuw)
Populasyon
• 1939
16000303
SalapiPiso
Pinalitan
Pumalit
1935:
Pamahalaang Insular ng mga Isla ng Pilipinas
1945:
Ikalawang Republika ng Pilipinas
1942:
Komisyong Tagapagpaganap ng Pilipinas
1946:
Kasaysayan ng Pilipinas (1946–1972)
¹ Ang kabisera ay nasasakop ng mga kaaway sa pagitan ng 24 Disyembre 1941 at 27 Pebrero 1945. Ang mga pansamantalang kabisera ay ang Corregidor mula 24 Disyembre 1941-; Lungsod ng Iloilo mula Pebrero 22; Bacolod mula Pebrero 26; Buenos Aires, Lungsod ng Bago mula Pebrero 27; Oroquieta mula Marso 19; Bukidnon mula Marso 23; Melbourne, Australya mula Abril; Washington, DC mula Mayo, 1942 hanggang Oktubre, 1944; Tacloban mula 20 Oktubre 1944.
²In exile.

Ibinatay sa Batas Tydings-McDuffie ang pagbuo sa Komonwelt. Ayon sa batas, magiging panahong pantrasisyunal ang Komonwelt bilang paghahanda sa ganap na kalayaan at soberanya na ipinangako sa Philippine Autonomy Act o Batas Jones.

Si Manuel L. Quezon ang unang pangulo ng komonwelt. Si Sergio Osmeña ang ikalawang pangulo ng komonwelt. Si Manuel L. Quezon ang naging huling pangulo nito. Tuluyan nang ibinuwag ang Komonwelt noong 1946 at naging republika ang Pilipinas.

Mga sanggunian

baguhin
  1. Timeline 1930–1939 Naka-arkibo 2009-04-05 sa Wayback Machine., St. Scholastica's College;
    ^ Gin Ooi 2004, p. 387;
    ^ Zaide 1994, p. 319;
    ^ Franklin D. Roosevelt (14 Nobyembre 1935), Proclamation 2148 on the Establishment of the Commonwealth of the Philippines, The American Presidency Project, University of California at Santa Barbara{{citation}}: CS1 maint: date auto-translated (link) (specifying, "This Proclamation shall be effective upon its promulgation at Manila, Philippine Islands, on November 15, 1935, by the Secretary of War of the United States of America, who is hereby designated as my representative for that purpose.")

Mga kawing panlabas

baguhin