Cotabato (lalawigan)
Ang Cotabato, (o Hilagang Cotabato), ay isang walang baybayin na lalawigan sa Pilipinas na matatagpuan sa rehiyong SOCCSKSARGEN sa Mindanao. Lungsod ng Kidapawan ang kapital nito at napapaligiran ng Lanao del Sur at Bukidnon sa hilaga, Davao del Sur at Lungsod ng Davao, Sultan Kudarat sa timog, at Maguindanao sa kanluran.
Cotabato (lalawigan) | ||
|---|---|---|
| Lalawigan ng Cotabato (lalawigan) | ||
| ||
 Mapa ng Pilipinas na magpapakita ng lalawigan ng Cotabato | ||
 | ||
| Mga koordinado: 7°12'N, 124°51'E | ||
| Bansa |  Pilipinas | |
| Rehiyon | Soccsksargen | |
| Kabisera | Kidapawan | |
| Pagkakatatag | 22 Nobyembre 1973 | |
| Pamahalaan | ||
| • Uri | Sangguniang Panlalawigan | |
| • Gobernador | Nancy Catamco | |
| • Manghalalal | 771,206 na botante (2022) | |
| Lawak | ||
| • Kabuuan | 9,008.90 km2 (3,478.36 milya kuwadrado) | |
| Populasyon (senso ng 2020) | ||
| • Kabuuan | 1,275,185 | |
| • Kapal | 140/km2 (370/milya kuwadrado) | |
| • Kabahayan | 308,443 | |
| Ekonomiya | ||
| • Kaurian ng kita | ika-1 klase ng kita ng lalawigan | |
| • Antas ng kahirapan | 23.60% (2021)[2] | |
| • Kita | ₱3,187,656,000.001,413,578,100.001,583,069,223.001,772,180,021.002,009,307,000.002,196,918,000.002,475,512,343.002,671,780,617.002,913,326,000.003,408,629,852.534,557,804,035.59 (2020) | |
| • Aset | ₱11,327,918,000.002,069,583,850.002,187,719,570.002,839,895,235.00374,815,000.005,076,393,000.006,962,582,964.009,114,520,159.0010,515,126,000.0012,468,056,889.6314,080,216,001.62 (2020) | |
| • Pananagutan | ₱1,940,696,000.00338,869,951.00322,905,922.00551,310,176.00634,465,000.001,043,894,000.001,237,597,962.001,876,781,827.002,109,118,000.00993,402,755.14 (2020) | |
| • Paggasta | ₱1,777,382,000.00779,615,605.00801,649,270.00794,550,906.00977,233,000.001,133,366,000.001,049,620,572.001,215,610,974.001,660,426,000.001,882,665,365.642,012,059,269.61 (2020) | |
| Pagkakahating administratibo | ||
| • Mataas na urbanisadong lungsod | 0 | |
| • Lungsod | 1 | |
| • Bayan | 25 | |
| • Barangay | 543 | |
| • Mga distrito | 2 | |
| Sona ng oras | UTC+8 (PST) | |
| Kodigo postal | 9400–9417 | |
| PSGC | 124700000 | |
| Kodigong pantawag | 64 | |
| Kodigo ng ISO 3166 | PH-NCO | |
| Klima | tropikal na kagubatang klima | |
| Mga wika | Matigsalug Wikang Tagabanwa Wikang Tboli Wikang Ilianen Western Bukidnon Manobo Cotabato Manobo Wikang Obo Wikang Hiligaynon Wikang Chavacano Wikang Maranao wikang Maguindanao Koronadal Blaan Sarangani Blaan Tagakaulo Kalagan Iranun | |
| Websayt | http://cotabatoprov.gov.ph/ | |
Heograpiya
baguhinAng kabuuang sukat ng Cotabato ay 143.5 kilometro parisukat. Isa rin ito sa mga pinakamaliit na populasyon sa Pilipinas.
Pampolitika
baguhinNahahati ang Cotabato sa 25 bayan at isang lungsod. Ngunit walo sa mga bayan nito ay nakapaloob sa Bangsamoro bilang bahagi ng natatanging lugar na pangheograpiya nito.
- † Kabiserang panlalawigan at komponenteng lungsod
- Bayan
- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.7 Nakapaloob ang mga bayan ng Kadayangan, Kapalawan, Ligawasan, Malidegao, Nabalawag, Old Kaabakan, Pahamuddin at Tugunan sa Bangsamoro bilang bahagi ng natatanging pangheograpiyang lugar nito sa kabila ng panheograpiyang pagsasali ng mga ito sa lalawigan ng Cotabato.[5][6]
Pisikal
baguhinKasaysayan
baguhinPinakamalaking lalawigan sa Pilipinas ang dating Cotabato. Noong 1966, nahati ang lalawigan at nagkaroon ng Timog Cotabato. Noong 22 Nobyembre 1973, isang Kautusang Pampanguluhan (presidential) ang nagdeklara na mahati ang natitirang lalawigan sa Hilagang Cotabato, Maguindanao, at Sultan Kudarat.
Napalitan ang pangalan ng Hilagang Cotabato sa Cotabato noong 19 Disyembre 1983.
- ↑
"Province: North Cotabato". PSGC Interactive. Quezon City, Philippines: Philippine Statistics Authority. Nakuha noong 12 Nobyembre 2016.
{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ "2021 Full Year Official Poverty Statistics of the Philippines" (PDF). Pangasiwaan ng Estadistika ng Pilipinas. 15 Agosto 2022. Nakuha noong 28 Abril 2024.
{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ "Province: Cotabato (lalawigan)". PSGC Interactive. Quezon City, Philippines: Philippine Statistics Authority. Nakuha noong 8 Enero 2016.
{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ Maling banggit (Hindi tamang
<ref>tag; walang binigay na teksto para sa refs na may pangalangpsa2020revised); $2 - ↑ "BARMM approves creation of 8 new towns". Manila Bulletin (sa wikang Ingles). Nakuha noong 19 Agosto 2023.
{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ "Bills creating 8 municipalities in SGA-BARMM approved by BTA Parliament". Luwaran. 20 Agosto 2023. Nakuha noong 25 Agosto 2023.
{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)