Olongapo
- Tungkol ito sa lungsod sa Pilipinas. Para sa nobela, pumunta sa ‘GAPÔ.
Ang Lungsod ng Olongapo ay isang lungsod sa lalawigan ng Zambales, Pilipinas. Ayon sa senso ng 2020, ito ay may populasyon na 260,317 sa may 66,450 na kabahayan.
Olongapo Lungsod ng Olongapo | |
|---|---|
| City of Olongapo | |
 | |
 | |
 | |
.svg)  Olongapo Lokasyon sa Pilipinas | |
| Mga koordinado: 14°50′N 120°17′E / 14.83°N 120.28°E | |
| Bansa |  Pilipinas |
| Rehiyon | Gitnang Luzon (Rehiyong III) |
| Lalawigan | Zambales (Heograpiya lamang) |
| Distrito | Unang Distrito ng Zambales |
| Mga barangay | 17 (alamin) |
| Pagkatatag | 4 Nobyembre 1750 |
| Ganap na Lungsod | 1 Hunyo 1966[1] |
| Pamahalaan | |
| • Punong Lungsod | Rolen C. Paulino |
| • Manghalalal | 123,707 botante (2022) |
| Lawak | |
| • Kabuuan | 185.00 km2 (71.43 milya kuwadrado) |
| Populasyon (Senso ng 2020) | |
| • Kabuuan | 260,317 |
| • Kapal | 1,400/km2 (3,600/milya kuwadrado) |
| • Kabahayan | 66,450 |
| Ekonomiya | |
| • Kaurian ng kita | ika-1 klase ng kita ng lungsod |
| • Antas ng kahirapan | 7.60% (2021)[3] |
| • Kita | (2020) |
| • Aset | (2020) |
| • Pananagutan | (2020) |
| • Paggasta | (2020) |
| Sona ng oras | UTC+8 (PST) |
| Kodigong Pangsulat | 2200 |
| PSGC | 037107000 |
| Kodigong pantawag | 47 |
| Uri ng klima | Tropikal na monsoon na klima |
| Mga wika | wikang Tagalog Wikang Iloko wikang Sambal wikang Kapampangan Wikang Ambala |
| Websayt | olongapocity.gov.ph |
Etimolohiya
Sabi sa isang alamat, may isang dating tribu ng mga katutubo na naninirahan sa ngayon ay modernong siyudad. Mayroon isang matanda na tinatawag na "Apo". Siya ay kinalulugdan ng lahat ng tao sa baryo na pinanggalingan niya, nais niyang pag-isahin ang naturang tribu. Ngunit, ang mga karatig-bayan nila ay naiinggit sa Apo kaya noong isang araw, ay biglang nawala ang matanda.
Matapos ang mahabang paghahanap, ay natagpuan ang katawan ng Apo, subalit ang ulo ng naturang matanda (Apo) ay nawawala. Ayon sa Sambal ang pagpugot ng ulo nito ay isinagawa upang matigil ang balakin ng "Apo".
Natagpuan ang ulo ng matanda na nakatusok sa ituktok ng isang kawayan. Ipinagsigawan ng nakakita ang "Olo nin apo!" (Ang ulo ng Apo). Simula noon ay tinawag nilang "Ulo ng Apo" ang lugar na ito na sa katagalan ay naging Olongapo.
Mga Barangay
Ang Lungsod ng Olongapo ay nahahati sa 17 mga barangay.
|
|
Mga Alkalde ng Olongapo
- Ruben Dela Cruz Geronimo (Nob. 1959 - Mayo 1964 bilang Alkaldeng Munisipal)
- James Leonard T. Gordon (Nob. 1964 - Hun. 1, 1966 bilang Alkaldeng Munisipal)
- James Leonard T. Gordon (Hun. 1, 1966 - Peb. 20, 1967 bilang Alkaldeng Panglungsod)
- Amelia Juico Gordon (Hun. 1967 - Hun. 30, 1972)
- Geronimo "Momoy" Lipumano (Hul. 1972 - Mayo 1980)
- Richard "Dick" Gordon - (Hun. 30, 1980 - Abr. 23, 1986) (unang termino)
- Katherine "Kate" Gordon (Abr. 26, 1986 - Hun. 30, 1998)
- Richard "Dick" Gordon - (Hun. 30, 1998 - Hun. 22, 2001) (pangalawang termino)
- James Gordon, Jr. (Hun. 30, 2001 - Hun. 20, 2013)
- Rolen Calixto Paulino, Sr. (Hun. 20, 2013 - Kasalukuyan)
Demograpiko
| Taon | Pop. | ±% p.a. |
|---|---|---|
| 1960 | 45,330 | — |
| 1970 | 107,785 | +9.04% |
| 1975 | 147,109 | +6.44% |
| 1980 | 156,430 | +1.24% |
| 1990 | 193,327 | +2.14% |
| 1995 | 179,754 | −1.35% |
| 2000 | 194,260 | +1.68% |
| 2007 | 227,270 | +2.19% |
| 2010 | 221,178 | −0.98% |
| 2015 | 233,040 | +1.00% |
| 2020 | 260,317 | +2.20% |
| Sanggunian: PSA[4][5][6][7] | ||
Mga sanggunian
- ↑ Olongapo City - Brief History
- ↑
"Province: Zambales". PSGC Interactive. Quezon City, Philippines: Philippine Statistics Authority. Nakuha noong 12 Nobyembre 2016.
{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ "PSA Releases the 2021 City and Municipal Level Poverty Estimates". Pangasiwaan ng Estadistika ng Pilipinas. 2 Abril 2024. Nakuha noong 28 Abril 2024.
{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑
Census of Population (2015). "Region III (Central Luzon)". Total Population by Province, City, Municipality and Barangay. PSA. Nakuha noong 20 Hunyo 2016.
{{cite ensiklopedya}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑
Census of Population and Housing (2010). "Region III (Central Luzon)". Total Population by Province, City, Municipality and Barangay. NSO. Nakuha noong 29 Hunyo 2016.
{{cite ensiklopedya}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑
Censuses of Population (1903–2007). "Region III (Central Luzon)". Table 1. Population Enumerated in Various Censuses by Province/Highly Urbanized City: 1903 to 2007. NSO.
{{cite ensiklopedya}}: CS1 maint: url-status (link) - ↑
"Province of Zambales". Municipality Population Data. Local Water Utilities Administration Research Division. Nakuha noong Disyembre 17, 2016.
{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
Mga Kawing Panlabas
- Official Web site of Olongapo City Naka-arkibo 2011-05-05 sa Wayback Machine.
- Olongapo Museum Naka-arkibo 2007-10-19 sa Wayback Machine.
- Olongapo Subic Latest Information
- Sangguniang Panlungsod ng Olongapo Naka-arkibo 2020-10-31 sa Wayback Machine.
- SubicBayPi.com Naka-arkibo 2014-12-18 sa Wayback Machine.