Papua Nueva Guinea

Makasarinlang Estado ng Papua Bagong Guinea
*Independen Stet bilong Papua Niugini* (Tok Pisin)
*Independen Stet bilong Papua Niu Gini* (Hiri Motu)
Makasarinlang Estado ng Papua Bagong Guinea Independen Stet bilong Papua Niugini (Tok Pisin) Independen Stet bilong Papua Niu Gini (Hiri Motu)
	Watawat Pambansang sagisag
	Salawikain: Unity in Diversity (“Pagkakaisa ng Pagkakaiba”)
	Awiting Pambansa: O Arise, All You Sons (“Hali Na’t Bumangon”) Awiting Makahari: God Save the King (“Mabuhay ang Hari”);
	Kinaroroonan ng Papua Nueva Guinea (green)
Kabisera; at pinakamalaking lungsod	Port Moresby; 09°28′44″S 147°08′58″E / 9.47889°S 147.14944°E
Mga Wikang Opisyal	Ingles; Hiri Motu; PNG Sign Language; Tok Pisin;
Mga Katutubong Wika ng Papua Bagong Guinea	851 wika
Pangkat-etniko	Papwano;
Relihiyon (2011 census)	95.5% Kristiyanismo; —64.3% Protestante; —26.0% Katolisismo; —5.2% Iba pang Kristiyano; 3.1% ‘Di sinabi; 1.4% Wala;
Katawagan	Taga-Papua Bagong Guinea
Pamahalaan	Unitaryo parliamentary constitutional monarchy
• Monarka	Charles III
• Gobernador-Heneral	Bob Dadae
• Punong Ministro	James Marape
Lehislatura	Pambansang Kapulungan
Kalayaan Mula Australya
• Batas Papua at Bagong Guinea ng 1949	Ika-1 ng Hulyo 1949
• Declared and recognised	Ika-16 ng Setyembre 1975
Lawak
• Kabuuan	462,840 km2 (178,700 mi kuw) (Ika-54)
• Katubigan (%)	2
Populasyon
• Pagtataya sa 2021	11,781,559 (Ika-81)
• Senso ng 2011	7,257,324
• Densidad	15/km2 (38.8/mi kuw) (201st)
KDP (PLP)	Pagtataya sa 2023
• Kabuuan	$41.785 billion (Ika-124)
• Bawat kapita	$3,403 (Ika-145)
KDP (nominal)	Pagtataya sa 2023
• Kabuuan	$31.692 bilyon (Ika-110)
• Bawat kapita	$2,581 (Ika-129)
Gini (2009)	41.9; katamtaman
TKP (2021)	0.558; katamtaman · Ika-156
Salapi	Kina (PGK)
Sona ng oras	UTC+10, +11 (PNGST)
Gilid ng pagmamaneho	kaliwa
Kodigong pantelepono	+675
Kodigo sa ISO 3166	PG
Internet TLD	.pg

Ang Papua Bagong Guinea, opisyal na Makasarinlang Estado ng Papua Bagong Guinea, ay isang bansa sa Oceania. Sinasakop ng bansa ang silangang kalahati ng pulo ng Bagong Guinea at ilang mga panlabas na pulo (ang mga lalawigan ng Indonesia ng Papua at Kanlurang Irian Jaya ang sumasakop ng natitirang kalahati ng Bagong Guinea). Matatagpuan ito sa Karagatang Pasipiko, sa isang rehiyon na ikinahulugan noong ika-19 na dantaon bilang Melanesya. Ang Port Moresby ay ang punong-lungsod at isa sa mga ilang pangunahing lungsod nito.

Mga sanggunian

↑ Somare, Michael (6 Disyembre 2004). "Stable Government, Investment Initiatives, and Economic Growth". Keynote address to the 8th Papua New Guinea Mining and Petroleum Conference. Inarkibo mula sa orihinal noong 28 Hunyo 2006. Nakuha noong 9 Agosto 2007.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
↑ "Never more to rise". The National. 6 Pebrero 2006. Inarkibo mula sa orihinal noong 13 Hulyo 2007. Nakuha noong 19 Enero 2005.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
↑ Maling banggit (Hindi tamang <ref> tag; walang binigay na teksto para sa refs na may pangalang cia); $2
↑ "Sign language becomes an official language in PNG". Radio New Zealand. 21 Mayo 2015. Inarkibo mula sa orihinal noong 28 Mayo 2015. Nakuha noong 28 Mayo 2015. {{cite news}}: |archive-date= / |archive-url= timestamp mismatch (tulong)CS1 maint: date auto-translated (link)
↑ Maling banggit (Hindi tamang <ref> tag; walang binigay na teksto para sa refs na may pangalang ethnologue); $2
↑ Koloma. Kele, Roko. Hajily. "Papua New Guinea 2011 National Report-National Statistical Office". sdd.spc.int. Inarkibo mula sa orihinal noong 12 Agosto 2017. Nakuha noong 2 Setyembre 2016.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
↑ "Population | National Statistical Office | Papua New Guinea".
↑ "2011 National Population and Housing Census of Papua New Guinea – Final Figures". National Statistical Office of Papua New Guinea. Inarkibo mula sa orihinal noong 6 Setyembre 2015. Nakuha noong 16 Disyembre 2019.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
↑ ^9.0 ^9.1 ^9.2 ^9.3 "World Economic Outlook Database, October 2023 Edition. (PG)". IMF.org. International Monetary Fund. 10 Oktubre 2023. Nakuha noong 15 Oktubre 2023.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
↑ "GINI index (World Bank estimate)". data.worldbank.org. World Bank. Inarkibo mula sa orihinal noong 7 Abril 2019. Nakuha noong 23 Pebrero 2019.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
↑ "Human Development Report 2021/2022" (PDF) (sa wikang Ingles). United Nations Development Programme. 8 Setyembre 2022. Inarkibo (PDF) mula sa orihinal noong 9 Oktubre 2022. Nakuha noong 11 Oktubre 2022.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)

[1] Somare, Michael (6 Disyembre 2004). "Stable Government, Investment Initiatives, and Economic Growth". Keynote address to the 8th Papua New Guinea Mining and Petroleum Conference. Inarkibo mula sa orihinal noong 28 Hunyo 2006. Nakuha noong 9 Agosto 2007.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)

[2] "Never more to rise". The National. 6 Pebrero 2006. Inarkibo mula sa orihinal noong 13 Hulyo 2007. Nakuha noong 19 Enero 2005.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)

[cia-3] Maling banggit (Hindi tamang <ref> tag; walang binigay na teksto para sa refs na may pangalang cia); $2

[sign-4] "Sign language becomes an official language in PNG". Radio New Zealand. 21 Mayo 2015. Inarkibo mula sa orihinal noong 28 Mayo 2015. Nakuha noong 28 Mayo 2015. {{cite news}}: |archive-date= / |archive-url= timestamp mismatch (tulong)CS1 maint: date auto-translated (link)

[ethnologue-5] Maling banggit (Hindi tamang <ref> tag; walang binigay na teksto para sa refs na may pangalang ethnologue); $2

[ulat_mula_2011-6] Koloma. Kele, Roko. Hajily. "Papua New Guinea 2011 National Report-National Statistical Office". sdd.spc.int. Inarkibo mula sa orihinal noong 12 Agosto 2017. Nakuha noong 2 Setyembre 2016.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)

[7] "Population | National Statistical Office | Papua New Guinea".

[8] "2011 National Population and Housing Census of Papua New Guinea – Final Figures". National Statistical Office of Papua New Guinea. Inarkibo mula sa orihinal noong 6 Setyembre 2015. Nakuha noong 16 Disyembre 2019.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)

[IMFWEO.PG-9] 9.0 ^9.1 ^9.2 ^9.3 "World Economic Outlook Database, October 2023 Edition. (PG)". IMF.org. International Monetary Fund. 10 Oktubre 2023. Nakuha noong 15 Oktubre 2023.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)

[gini-10] "GINI index (World Bank estimate)". data.worldbank.org. World Bank. Inarkibo mula sa orihinal noong 7 Abril 2019. Nakuha noong 23 Pebrero 2019.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)

[HDI-11] "Human Development Report 2021/2022" (PDF) (sa wikang Ingles). United Nations Development Programme. 8 Setyembre 2022. Inarkibo (PDF) mula sa orihinal noong 9 Oktubre 2022. Nakuha noong 11 Oktubre 2022.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

Makasarinlang Estado ng Papua Bagong Guinea Independen Stet bilong Papua Niugini (Tok Pisin) Independen Stet bilong Papua Niu Gini (Hiri Motu)
Watawat Pambansang sagisag
Salawikain: Unity in Diversity (“Pagkakaisa ng Pagkakaiba”)^[1]
Awiting Pambansa: O Arise, All You Sons (“Hali Na’t Bumangon”)^[2] Awiting Makahari: God Save the King (“Mabuhay ang Hari”)
Kinaroroonan ng Papua Nueva Guinea (green)
Kabisera at pinakamalaking lungsod	Port Moresby 09°28′44″S 147°08′58″E / 9.47889°S 147.14944°E / -9.47889; 147.14944
Mga Wikang Opisyal^[3]^[4]	Ingles Hiri Motu PNG Sign Language Tok Pisin
Mga Katutubong Wika ng Papua Bagong Guinea	851 wika^[5]
Pangkat-etniko	Papwano
Relihiyon (2011 census)^[6]	95.5% Kristiyanismo —64.3% Protestante —26.0% Katolisismo —5.2% Iba pang Kristiyano 3.1% ‘Di sinabi 1.4% Wala
Katawagan	Taga-Papua Bagong Guinea
Pamahalaan	Unitaryo parliamentary constitutional monarchy

• Monarka	Charles III
• Gobernador-Heneral	Bob Dadae
• Punong Ministro	James Marape

Lehislatura	Pambansang Kapulungan
Kalayaan Mula Australya

• Batas Papua at Bagong Guinea ng 1949	Ika-1 ng Hulyo 1949
• Declared and recognised	Ika-16 ng Setyembre 1975

Lawak
• Kabuuan	462,840 km² (178,700 mi kuw) (Ika-54)
• Katubigan (%)	2
Populasyon
• Pagtataya sa 2021	11,781,559^[7] (Ika-81)
• Senso ng 2011	7,257,324^[8]
• Densidad	15/km² (38.8/mi kuw) (201st)
KDP (PLP)	Pagtataya sa 2023
• Kabuuan	$41.785 billion^[9] (Ika-124)
• Bawat kapita	$3,403^[9] (Ika-145)
KDP (nominal)	Pagtataya sa 2023
• Kabuuan	$31.692 bilyon^[9] (Ika-110)
• Bawat kapita	$2,581^[9] (Ika-129)
Gini (2009)	41.9^[10] katamtaman
TKP (2021)	0.558^[11] katamtaman · Ika-156
Salapi	Kina (PGK)
Sona ng oras	UTC+10, +11 (PNGST)
Gilid ng pagmamaneho	kaliwa
Kodigong pantelepono	+675
Kodigo sa ISO 3166	PG
Internet TLD	.pg