Wikang Binukid
Ang wikang Bukid, Binukid o Bukidnon, ay isang wikang Austronesyo na sinasalita ng mga katutubo ng Hilagang Mindanao sa katimugang Pilipinas. Nangangahulugan ang salitang Bukid bilang "bundok" o "kabundukan" habang nangangahulugan ang Binukid bilang "ang paraan, o istilo ng bundok o kabundukan." Ito ang de facto na kasamang opisyal na wika sa lalawigan ng Bukidnon, kung saan tinutukoy itong Higaonon. Maraming mga dialekto ngunit sila ay kapwang nagkakaintindihan. Tinuturing ang dialektong Malaybalay, sa lugar ng Pulangi, na prestihiyoso at pamantayang uri.[2]
Bukid | |
---|---|
Binukid | |
Katutubo sa | Pilipinas |
Rehiyon | karamihan ng lalawigan ng Bukidnon, Mindanao |
Mga natibong tagapagsalita | 168,234 (2010)[1] |
Austronesyo
| |
Mga diyalekto |
|
Mga kodigong pangwika | |
ISO 639-3 | bkd |
Glottolog | binu1244 |
Mga lugar kung saan sinasalita ang Binukid |
Distribusyon
baguhinSinasalita ang Binukid sa mga sumusunod na mga lugar (Ethnologue).
- gitna at hilagang lalawigan ng Bukidnon
- hilagang-silangang lalawigan ng Lanao del Norte
- lalawigan ng Misamis Oriental: mga lugar sa Cagayan de Oro kabilang ang timog-kanluran ng Look ng Gingoog
- napakaliit na piraso ng hangganan ng Lanao del Sur
Ponolohiya
baguhinBinubuo ang Binukid[3] ng 20 segmental na ponema at isang suprasegmental na ponema. Ang pantig ay ang pinakapangunahing yunit ng istraktura ng salita, at bawat pantig ay binubuo ng isang patinig at isa o dalawang katinig, na nakaayos sa sumusunod na huwaran:: KP, KPK, at, sa ilang pagkakataon, KKP (na matatagpuan sa mga hiniram na salitang Kastila). Binubuo ang isang salita ng isa o higit pa na mga pantig.
Mga sanggunian
baguhin- ↑ "2010 Census of Population and Housing: Philippines" (PDF) (sa wikang Ingles). Philippine Statistics Authority.
{{cite journal}}
: Cite journal requires|journal=
(tulong) - ↑ Post, Ursula (1978). Binukid Dictionary (sa wikang Ingles). Pilipinas: Summer Institute of Linguistics. pp. 14–15.
{{cite book}}
: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ Atherton, William (1953). "Binokid Phonemes". Summer Institute of Linguistics (sa wikang Ingles): 101–104 – sa pamamagitan ni/ng SIL.
{{cite journal}}
: CS1 maint: date auto-translated (link)