Zaragoza
Ang Zaragoza[a] (tinatawag ding Saragossa[b] sa Ingles)[2] ay ang kabiserang lungsod ng Lalawigan ng Zaragoza at ng awtonomong komunidad ng Aragón, Espanya. Ito ay nasa Ilog Ebro at mga sangay nito, ang Huerva at ang Gállego, bahagyang nasa gitna nh kapuwang Aragón at limasang Ebro. Nasa taas itong 199 metro (653 talampakan) sa ibabaw ng lebel ng dagat.
Zaragoza | |||
|---|---|---|---|
munisipalidad ng Espanya | |||
.jpg) | |||
| |||
 | |||
| Mga koordinado: 41°39′00″N 0°53′00″W / 41.65°N 0.8833333°W | |||
| Bansa |  Espanya | ||
| Lokasyon | Zaragoza Province, Aragón, Espanya | ||
| Kabisera | Zaragoza City | ||
| Pamahalaan | |||
| • mayor of Zaragoza | Jorge Azcón | ||
| Lawak | |||
| • Kabuuan | 973,780,000 km2 (375,980,000 milya kuwadrado) | ||
| Populasyon (2023) | |||
| • Kabuuan | 682,513 | ||
| • Kapal | 0.00070/km2 (0.0018/milya kuwadrado) | ||
| Sona ng oras | UTC+01:00, UTC+02:00 | ||
| Plaka ng sasakyan | Z | ||
| Websayt | https://www.zaragoza.es/ | ||
.svg)
Noong Enero 1, 2019 may 706,904 katao ang lungsod ng Zaragoza,[3] sa loob ng teritoryong administratibo nito na sumasakop sa 1,062.64 kilometro kuwadrado (410.29 milya kuwadrado), kaya panlimang pinakamalaki ito sa Espanya. Ito ay pantatlumpu't-dalawang pinakamataong munisipalidad sa Unyong Europeo. Ang tinatayang populasyon ng kalakhang pook nito ay 783,763 katao noong 2006. Tahanan ang munisipalidad ng higit sa 50 porsyento ng kabuoang populasyon ng Aragón.
Idinaos sa Zaragoza ang Expo 2008 noong tag-init ng 2008, isang pandaigdigang pagtatanghal sa tubig at sustenableng pagpapaunlad. Kalahok din ito sa Kabiserang Europeo ng Kalinangan noong 2012.
Tanyag ang lungsod sa kanilang mga alamat, pampook na gastronomiya, at mga palatandaang-pook tulad ng Katedral-Basilika ng Nuestra Señora del Pilar de Zaragoza, Katedral ng La Seo at ang Palasyo ng Aljafería. Kasama ang La Seo at ang Aljafería, bumubuong bahagi ang ilan pang ibang mga gusali sa Mudéjar Arkitektura ng Aragón na isang Pandaigdigang Pamanang Pook ng UNESCO. Ang Fiestas del Pilar ay kabilang sa pinaka-ipinagdiriwang na mga pista sa Espanya.
Etimolohiya
baguhinAng lungsod ay binansagang Caesaraugusta ng sinaunang mga Romano, at nagmula rito ang kasalukuyang pangalan nito. Ang bayang Iberian na umiral bago ang pananakop ng mga Romano ay tinawag na Salduie.[4]
Demograpiya
baguhin| Taon | Pop. | ±% |
|---|---|---|
| 1991 | 594,394 | — |
| 1996 | 601,674 | +1.2% |
| 2001 | 610,976 | +1.5% |
| 2006 | 649,181 | +6.3% |
| 2011 | 674,725 | +3.9% |
| 2016 | 661,108 | −2.0% |
| Datos ng populasyon: National Statistics Institute of Spain (INE) | ||
Klima
baguhin| Datos ng klima para sa Paliparan ng Zaragoza, taas 263 metro (1981-2010 para sa mga karaniwan) | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Buwan | Ene | Peb | Mar | Abr | May | Hun | Hul | Ago | Set | Okt | Nob | Dis | Taon |
| Sukdulang taas °S (°P) | 20.6 (69.1) |
25.5 (77.9) |
28.3 (82.9) |
32.4 (90.3) |
36.5 (97.7) |
41.0 (105.8) |
44.5 (112.1) |
42.8 (109) |
39.2 (102.6) |
32.0 (89.6) |
28.4 (83.1) |
22.0 (71.6) |
44.5 (112.1) |
| Katamtamang taas °S (°P) | 10.5 (50.9) |
13.1 (55.6) |
17.3 (63.1) |
19.6 (67.3) |
24.1 (75.4) |
29.3 (84.7) |
32.4 (90.3) |
31.7 (89.1) |
27.1 (80.8) |
21.4 (70.5) |
14.8 (58.6) |
10.8 (51.4) |
21.01 (69.81) |
| Arawang tamtaman °S (°P) | 6.6 (43.9) |
8.2 (46.8) |
11.6 (52.9) |
13.8 (56.8) |
18.0 (64.4) |
22.6 (72.7) |
25.3 (77.5) |
25.0 (77) |
21.2 (70.2) |
16.2 (61.2) |
10.6 (51.1) |
7.0 (44.6) |
15.51 (59.93) |
| Katamtamang baba °S (°P) | 2.7 (36.9) |
3.3 (37.9) |
5.8 (42.4) |
7.9 (46.2) |
11.8 (53.2) |
15.8 (60.4) |
18.3 (64.9) |
18.3 (64.9) |
15.2 (59.4) |
11.0 (51.8) |
6.3 (43.3) |
3.2 (37.8) |
9.97 (49.92) |
| Sukdulang baba °S (°P) | −10.4 (13.3) |
−11.4 (11.5) |
−6.3 (20.7) |
−2.4 (27.7) |
0.5 (32.9) |
1.6 (34.9) |
8.0 (46.4) |
8.4 (47.1) |
4.8 (40.6) |
0.6 (33.1) |
−5.6 (21.9) |
−9.5 (14.9) |
−11.4 (11.5) |
| Katamtamang presipitasyon mm (pulgada) | 21.0 (0.827) |
21.5 (0.846) |
19.1 (0.752) |
39.3 (1.547) |
43.7 (1.72) |
26.4 (1.039) |
17.3 (0.681) |
16.6 (0.654) |
29.5 (1.161) |
36.4 (1.433) |
29.8 (1.173) |
21.4 (0.843) |
322 (12.676) |
| Araw ng katamtamang presipitasyon (≥ 1 mm) | 4.0 | 3.9 | 3.7 | 5.7 | 6.4 | 4.0 | 2.6 | 2.3 | 3.2 | 5.4 | 5.1 | 4.8 | 51.1 |
| Araw ng katamtamang pag-niyebe | 0.7 | 0.4 | 0.2 | 0.0 | 0.0 | 0.0 | 0.0 | 0.0 | 0.0 | 0.0 | 0.1 | 0.5 | 2.4 |
| Katamtamang kahalumigmigang relatibo (%) | 75 | 67 | 59 | 57 | 54 | 49 | 47 | 51 | 57 | 67 | 73 | 76 | 61 |
| Buwanang tamtaman ng sikat ng araw | 131 | 165 | 217 | 226 | 274 | 307 | 348 | 315 | 243 | 195 | 148 | 124 | 2,693 |
| Sanggunian: Agencia Estatal de Meteorología[5] | |||||||||||||
Kambal at kapatid na mga lungsod
baguhinMagkakambal ang Zaragoza sa:[6][7]
|
Ang Zaragoza ay may natatanging bilateral na mga kasunduang pagtutulungan sa mga sumusunod na lungsod:
Talababa
baguhinMga sanggunian
baguhin- ↑ "Saragossa". Collins Dictionary. n.d. Inarkibo mula sa orihinal noong 23 Setyembre 2015. Nakuha noong 26 Setyembre 2014.
{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ Encyclopædia Britannica Zaragoza (conventional Saragossa) Naka-arkibo 2012-03-07 sa Wayback Machine.
- ↑ Gomar, Carlota (9 Enero 2019). "Zaragoza vuelve a crecer y supera la barrera de los 700.000 habitantes". El Periódico de Aragón (sa wikang Kastila).
{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ Alex Mullen; Patrick James (6 Setyembre 2012). Multilingualism in the Graeco-Roman Worlds. Cambridge University Press. p. 104. ISBN 978-1-139-56062-7.
{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ "Standard Climate Values. Zaragoza Aeropuerto". Inarkibo mula sa orihinal noong 2015-07-07. Nakuha noong 1 Hulyo 2019.
{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ "Zaragoza Internacional: Hermanamientos con Zaragoza" (official website) (sa wikang Kastila). Ayuntamiento de Zaragoza. Nakuha noong 8 Oktubre 2018.
{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ "International Zaragoza: Town Twinnings" (official website). Zaragoza Council. Inarkibo mula sa orihinal noong 20 Hulyo 2011. Nakuha noong 8 Oktubre 2018.
{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
Mga kawing panlabas
baguhin
Gabay panlakbay sa Zaragoza mula sa Wikivoyage
- Council of Zaragoza
- Zaragoza Tourism Board Official Website Naka-arkibo 2008-06-17 sa Wayback Machine.
- Demographics in 2015: Zaragoza City council