Epinephrine

Epinephrine
Datos Klinikal
Mga tatak pangkalakal	EpiPen, iba pa
AHFS/Drugs.com	monograph
MedlinePlus	a603002
License data	US FDA: epinephrine;
Kategorya sa; pagdadalangtao	US: C (Hindi pa tiyak ang panganib) ; ;
Pananagutang; adiksyon	Wala
Mga ruta ng; administrasyon	IV, IM, endotracheal, IC, nasal, patak sa mata
Kodigong ATC	A01AD01 (WHO) B02BC09 C01CA24 R01AA14 R03AA01 S01EA01;
Estadong Legal
Estadong legal	AU: S4 (Tanging reseta) ; UK: POM (Tanging reseta) ; US: Prescription only/OTC ;
Datos Parmakokinetiko
Metabolismo	adrenergic synapse (MAO at COMT)
Bugso ng aksyon	Mabilis.
Biyolohikal na hating-buhay	2 minuto
Tagal ng aksyon	Ilang minuto
Ekskresyon	Ihi
Mga pangkilala
	Pangalang IUPAC (R)-4-(1-Hydroxy-2-(methylamino)ethyl)benzene-1,2-diol;
Bilang ng CAS	51-43-4 ;
PubChem CID	5816;
IUPHAR/BPS	479;
DrugBank	DB00668 ;
ChemSpider	5611 ;
UNII	YKH834O4BH;
KEGG	D00095 ;
ChEBI	CHEBI:28918 ;
ChEMBL	CHEMBL679 ;
PDB ligand	ALE (PDBe, RCSB PDB);
ECHA InfoCard	100.000.090
Datos Kemikal at Pisikal
Pormula	C9H13NO3
Bigat Molar	183.204 g/mol
Modelong 3D (Jmol)	Interaktibong larawan;
	SMILES Oc1ccc(cc1O)[C@@H](O)CNC;
	InChI InChI=1S/C9H13NO3/c1-10-5-9(13)6-2-3-7(11)8(12)4-6/h2-4,9-13H,5H2,1H3/t9-/m0/s1 ; Key:UCTWMZQNUQWSLP-VIFPVBQESA-N ;
(patunayan)

Ang Epinephrine, na nakikilala rin bilang adrenalin^[3], adrenaline,^[4] o β,3,4-trihydroxy-N-methylphenethylamine, ay isang hormona sa loob ng katawan. Ang mga salitang-ugat mula sa Latin na ad at renes ang mga salitang-ugat na Griyegong epi at nephros ay kapwa nangangahulugang "papaibabaw na papunta" at "papatong na papunta" sa bato, na isang pagtukoy sa mga glandulang adrenal. Sa pananalitang pangmedisina, ang epinephrine ay pinaiiksi bilang "epi" (binibigkas na /eh-pee/).

Kasaysayan

Ang hormone na ito ay unang naibukod at nadalisay noong 1901 ng imbistigador at kimikong Hapones na si Jokichi Takamine.^[5] It was patented in the US with the name "adrenaline".^[4] Si Takamine ang nagbigay dito ng pangalang adrenalin.^[3] Inimbistigahan din ito ng parmakologong si John Jacob Abel ng Johns Hopkins University, na nagbigay dito ng opisyal nitong pangalan na epinephrine.^[3]

Epekto sa katawan

Ang epinephrine ay napakahalaga sa panandaliang reaksiyon sa stress (tingnan ang reaksiyong Fight or Flight. Pinatataas ng epinephrine ang antas ng tibok ng puso, na nakapagpapalaki sa mga balintataw ng mata, na nakapagpapalaki ng mga sisidlan ng dugo na nasa loob ng mga binti, at nakapagpapahina sa sistemang imyuno sa loob ng saglit na panahon. Dahil dito, ang epinephrine ay isang karaniwang panlunas para sa alerhiya na katulad ng Anaphylaxis. Ang masasamang mga reaksiyon sa epinephrine ay kinabibilangan ng mga palpitasyon ng puso (pagsikdo ng puso), tachycardia, pagkabalisa (anxiety), sakit ng ulo, tremor, altapresyon, at acute o malalang edemang pulmonaryo (manas ng baga).

Epekto sa baga

Kapag nilanghap bilang isang ambon, ang epinephrine ay nakapagdurulot na mamahinga ang mga masel na nakapaligid sa mga bahagi ng baga, nakapagpapahintulot ng mas maraming hangin papasok sa mga baga. Nakakatulong ito sa paglunas ng hika o bronchiolitis.

Mga sanggunian

↑ "Epinephrine". The American Society of Health-System Pharmacists. Nakuha noong Ago 15, 2015.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
↑ Nancy caroline's emergency care in the streets (ika-7 (na) edisyon). [S.l.]: Jones And Bartlett Learning. 2012. p. 557. ISBN 9781449645861.{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
↑ ^3.0 ^3.1 ^3.2 Robinson, Victor, Ph.C., M.D. (patnugot). (1939). "Adrenalin". The Modern Home Physician, A New Encyclopedia of Medical Knowledge. WM. H. Wise & Company (New York)., pahina 20.
↑ ^4.0 ^4.1 Aronson, Jeffrey K. "'Where name and image meet'—the argument for 'adrenaline'," British Medical Journal (BMJ). 19 Pebrero 2000, Bol. 320, Isyu 2733, pp. 506-509; nakuha noong 2012-11-15.
↑ Pulvers, Roger. "Jokichi Takamine: a man with fire in his belly whatever the odds," Naka-arkibo 2012-10-16 sa Wayback Machine. Japan Times, June 28, 2009; retrieved 2012-11-25.

Mga kawing na panlabas

Ang epekto ng epinephrine sa mga selula ng atay (animasyon).

[AHFS2015-1] "Epinephrine". The American Society of Health-System Pharmacists. Nakuha noong Ago 15, 2015.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)

[2] Nancy caroline's emergency care in the streets (ika-7 (na) edisyon). [S.l.]: Jones And Bartlett Learning. 2012. p. 557. ISBN 9781449645861.{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link)

[TMHP-3] 3.0 ^3.1 ^3.2 Robinson, Victor, Ph.C., M.D. (patnugot). (1939). "Adrenalin". The Modern Home Physician, A New Encyclopedia of Medical Knowledge. WM. H. Wise & Company (New York)., pahina 20.

[bmj-4] 4.0 ^4.1 Aronson, Jeffrey K. "'Where name and image meet'—the argument for 'adrenaline'," British Medical Journal (BMJ). 19 Pebrero 2000, Bol. 320, Isyu 2733, pp. 506-509; nakuha noong 2012-11-15.

[5] Pulvers, Roger. "Jokichi Takamine: a man with fire in his belly whatever the odds," Naka-arkibo 2012-10-16 sa Wayback Machine. Japan Times, June 28, 2009; retrieved 2012-11-25.

[3]

[4]

[1]

[2]

[5]