Majayjay
Marami pong problema ang artikulong ito. Tulungang mapabuti po ito o di kaya'y talakayin ang mga problemang nakasaad sa pahina ng usapan nito.
|
Ang Bayan ng Majayjay (pagbigkas: ma•hay•háy) ay isang ika-4 na klaseng bayan sa lalawigan ng Laguna, Pilipinas. Ayon sa senso ng 2020, ito ay may populasyon na 27,893 sa may 7,026 na kabahayan.
Majayjay Bayan ng Majayjay | |
|---|---|
 | |
 Mapa ng Laguna na nagpapakita ng lokasyon ng Majayjay. | |
 | |
.svg)  Majayjay Lokasyon sa Pilipinas | |
| Mga koordinado: 14°08′47″N 121°28′22″E / 14.1463°N 121.4729°E | |
| Bansa |  Pilipinas |
| Rehiyon | Calabarzon (Rehiyong IV-A) |
| Lalawigan | Laguna |
| Distrito | Pang-apat na Distrito ng Laguna |
| Mga barangay | 40 (alamin) |
| Pamahalaan | |
| • Punong-bayan | Carlo Invinzor B. Clado |
| • Pangalawang Punong-bayan | Juan Ariel A. Argañosa Jr. |
| • Manghalalal | 20,280 botante (2022) |
| Lawak | |
| • Kabuuan | 69.58 km2 (26.86 milya kuwadrado) |
| Populasyon (Senso ng 2020) | |
| • Kabuuan | 27,893 |
| • Kapal | 400/km2 (1,000/milya kuwadrado) |
| • Kabahayan | 7,026 |
| Ekonomiya | |
| • Kaurian ng kita | ika-4 na klase ng kita ng bayan |
| • Antas ng kahirapan | 12.13% (2021)[2] |
| • Kita | (2022) |
| • Aset | (2022) |
| • Pananagutan | (2022) |
| • Paggasta | (2022) |
| Kodigong Pangsulat | 4005 |
| PSGC | 043416000 |
| Kodigong pantawag | 49 |
| Uri ng klima | Tropikal na monsoon na klima |
| Mga wika | wikang Tagalog |
Etimolohiya
baguhinAyon sa matandang kasaysayan ang pangalang "Malay Barangay" ay napalitan ng pangalang Maybahay o "Majayjay" nang dumating ang mga Kastila sa ating bansa.. Ang mga nagtutungo sa Majayjay ay inilululan sa duyan o hamaka dahil sa lubhang matataas ang inaahong mga bundok na kinalalagyan ng lugar na iyon. Dahil nga sa mahabang pag-ahon at mabigat ang kanilang dala ang mga naglalakbay ay nagpapatuloy sa pagtaghoy ng hay, hay, hay, na nag-papakilalang sia ay hirap na hirap sa kanilang paglakad.
Nang ang mga Kastila ay kasalukuyang nagpapalaganap ng pananakop sa bayan ng Majayjay, sila'y hindi lamang sa inaahong mga bundok nahihirapan kundi gayon din sa madawas at maliit na tinatawid. Dahil nga sa hirap na kanilang dinaranas ay napipilitan silang magpahinga at inaalis ang pagod sa paghinga ng malalim at pagtaghoy ng "hay, hay, hay".
Kapag tinatanong noon ang isang tagapag-buhat kung anong sinasabi tungkol sa pook na iyon, ang isinasagot ay "maraming hay, hay muna bago dumating doon. At dito nagsimula ang pangalan ng bayan ng Majayjay.
Nang mga panahong iyon ang Majayjay ay isa sa pinakamalaking bayan sa Laguna. Ang mamamayan ay umaabot sa 15,523 at nasasakupan nito ang nayon mga bayan ng Luisiana at Magdalena.
Kasaysayan at kultura
baguhinTinawag itong Majayjay sapagkat ito ay isang lugar ng bundok. At, sinasabi ng mga tao na hay hay. At naging Majayjay na mga katutubong residente ang ginagamit upang tawaging Malay Barangay. Ginawang isang bayan ng pamahalaang kolonyal ng Espanya noong 1578.
Sa panahong ito, ang Malay Barangay ay isa sa pinakamaraming manirahan sa bagong itinatag na lalawigan. Nakipagkumpitensya ito kina Bay at Pagsanjan sa panahon ng pagpili ng kabisera ng lalawigan.
Ang katanyagan ng bagong bayan ay tumubo kaagad sa panahon ng Espanya. Ang lokasyon nito sa paanan ng bundok ay nagbigay nito ng isang masaganang suplay ng sariwang tubig na bukal sa bundok. Apat na ilog ang dumaloy sa bayan. Ang mga ito ay Initian, Oobi at Ula, mula sa matayog na bundok, at Balanac mula sa talon ng Botocan kung saan nagtagpo ang lahat ng tatlong ilog.
Ang Botocan Falls at ang tanawin ng bayan ay natatanging tanyag. Ang mga Europeo at mayayaman na katutubo mula sa Maynila ay madalas na bumisita sa bayan. Gayunpaman, ang daan patungo sa Malay Barangay ay matigas. Ang mga panauhin ay kailangang isakay mula sa Maynila sa pamamagitan ng Ilog Pasig hanggang sa Laguna de Bay. Ang paglalakbay sa lupa ay nagsimula sa pamamagitan ng pagsakay sa mga kabayo sa pamamagitan ng isang landas sa kagubatan, at pagkatapos ay pinasan ng mga katutubo sa mga duyan habang patungo sa Malay Barangay.
Tungkol sa kung paano nakuha ang Malay Barangay ng pangalang Majayjay, ipinapalagay ng mga residente na nahihirapang bigkasin ng mga Espanyol ang Malay Barangay. Ang mga maagang kolonisador ay maaaring pinaikling ito sa Malay-ay, hanggang sa naging Majayjay. Gayunman, sinabi ng mga alamat na ito ang mahirap na paglalakbay patungong Majayjay, na nagbigay ng pangalan sa bayan. Pagod na nagbiyahe ay nagbuntong hininga, "Hay!" pagkatapos sumukat sa isang bangin, "Hay!" pagkatapos umakyat sa isang burol, at "Hay!" pagkatapos tumawid sa isang nagngangalit na ilog. Kaya, tinukoy ng mga panauhin ang lugar na "Mahayhay," ibig sabihin, maraming hininga. Binaybay ito ng mga Espanyol ng “Majayjay.”
Kaagad pagkatapos na mabago ang mga katutubo ng Malay Barangay, isang pansamantalang simbahan ay itinayo malapit sa May-it River. Nawasak ito ng apoy noong 1578. Ang mga naniniwala ay nagtayo ng isang bagong simbahan na gawa sa kawayan at cogon thatch upang mabago ang dati. Gayunpaman, muli itong sinunog ng apoy sa lupa. Sa oras na ito, ang matapat ay nagtayo ng isang bato na simbahan, ngunit muli itong nag-alab hanggang sa maging abo. Nagtataka ang mga residente. Sa kabila ng paulit-ulit na insidente ng sunog, ang imahe ng kanilang Patron Saint, San Gregorio Papa Magno ay nanatiling himalang hindi nasaktan.
Sa pamamagitan ng pagsisikap ni Padre José de Puertollano, mga kontribusyon na ipinatupad mula sa mga parokyano, at sapilitang paggawa ng mga katutubo, isang bagong matikas na simbahan ang tumaas sa Majayjay. Tumagal ng labing siyam na taon, hindi mabilang na mga donasyon at hindi mabilang na mga marka ng pilikmata na pumilat sa likod ng mga mahihinang katutubo upang matapos ang simbahan. Ang pagkumpleto ng simbahan noong 1730 ay inilagay ito sa listahan ng mga pinaka-matikas na simbahan sa lalawigan.
Klima
baguhinAng Majayjay ay mayroong tropical tropical. Mayroong makabuluhang pag-ulan sa karamihan ng mga buwan ng taon. Ang maikling panahon ng tuyong ay walang kaunting epekto sa pangkalahatang klima. Ang lokasyon na ito ay inuri bilang Am ng Köppen at Geiger. Ang temperatura dito ay nag-average ng 25.8 °C. Ang average na taunang pag-ulan ay 2571 mm. Ang pinakamainit na buwan ng taon ay Mayo, na may average na temperatura ng 27.4 °C. Ang Enero ang may pinakamababang average na temperatura ng taon. Ito ay 24.2 °C. Ang average na pag-ulan sa pagitan ng mga pinaka-labang buwan at ang pinaka-abad na buwan ay 332 mm. Sa panahon ng taon, ang average na temperatura ay nag-iiba sa pamamagitan ng 3.2 °C
| hideClimate data for Majayjay, Laguna | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Month | Jan | Feb | Mar | Apr | May | Jun | Jul | Aug | Sep | Oct | Nov | Dec | Year |
| Average high °C (°F) | 25
(77) |
26
(79) |
28
(82) |
30
(86) |
30
(86) |
29
(84) |
28
(82) |
27
(81) |
27
(81) |
27
(81) |
26
(79) |
25
(77) |
27
(81) |
| Average low °C (°F) | 19
(66) |
19
(66) |
19
(66) |
20
(68) |
22
(72) |
23
(73) |
22
(72) |
22
(72) |
22
(72) |
21
(70) |
21
(70) |
20
(68) |
21
(70) |
| Average precipitation mm (inches) | 52
(2.0) |
35
(1.4) |
27
(1.1) |
27
(1.1) |
82
(3.2) |
124
(4.9) |
163
(6.4) |
144
(5.7) |
145
(5.7) |
141
(5.6) |
100
(3.9) |
102
(4.0) |
1,142
(45) |
| Average rainy days | 12.0 | 8.1 | 8.8 | 9.7 | 17.9 | 22.6 | 26.2 | 24.5 | 24.6 | 22.0 | 16.7 | 14.9 | 208 |
| Source: Meteoblue | |||||||||||||
Mga Barangay
baguhinAng bayan ng Majayjay ay nahahati sa 40 mga barangay.
| Barangay Name | Barangay Chairman | Philippine Standard
Geographic Codes Code |
Urban/Rural | Population
(2015 Census) |
|---|---|---|---|---|
| Amonoy | Onofre O. Barba | 043416001 | Rural | 510 |
| Bakia | Carlos P. Evanoso Jr. | 043416002 | Rural | 533 |
| Balanac | Digna R. Breganza | 043416004 | Rural | 163 |
| Balayong | Ryan Emmanuel C. Conejos | 043416005 | Rural | 208 |
| Banilad | Ricarte O. Solison | 043416007 | Rural | 215 |
| Banti | Matias M. Palentinos | 043416008 | Rural | 310 |
| Bitaoy | Federico R. Borines | 043416010 | Rural | 276 |
| Botocan | Roman T. Bojabe | 043416011 | Rural | 814 |
| Bukal | Nestor J. Cube | 043416003 | Rural | 801 |
| Burgos | Genaro A. Villaraza | 043416012 | Rural | 272 |
| Burol | Ariel M. Argañosa | 043416013 | Rural | 370 |
| Coralao | Mauro V. Bravante | 043416014 | Rural | 567 |
| Gagalot | Crisostomo U. Mercurio | 043416015 | Rural | 541 |
| Ibabang Banga | Rosana C. Marquez | 043416016 | Rural | 609 |
| Ibabang Bayucain | Orlando S. Patron | 043416017 | Rural | 237 |
| Ilayang Banga | Suela Josephine A. Mauricio | 043416018 | Rural | 1,287 |
| Ilayang Bayucain | Alan G. Expression | 043416019 | Rural | 219 |
| Isabang | Mylyn R. Comendador | 043416020 | Rural | 129 |
| Malinao | Beny P. Trovela | 043416021 | Rural | 972 |
| May-It | Crispin F. Rivera | 043416022 | Rural | 369 |
| Munting Kawayan | Nicanor T. Esteba | 043416023 | Rural | 752 |
| Olla | Dindo B. Arasa | 043416025 | Rural | 1,095 |
| Oobi | Leonida P. Gripo | 043416024 | Rural | 858 |
| Origuel (Poblacion) | Quennie Grace N. Macam | 043416026 | Urban | 1,551 |
| Panalaban | Francisca G. Mirano | 043416027 | Rural | 302 |
| Pangil | Jeffrey E. Zornosa | 043416029 | Rural | 820 |
| Panglan | Eladio J. Codera | 043416028 | Rural | 570 |
| Piit | Marianito T. Rondilla | 043416030 | Rural | 562 |
| Pook | Romeo G. Gripo | 043416031 | Rural | 400 |
| Rizal | Juan V. Borines | 043416032 | Rural | 306 |
| San Francisco (Poblacion) | Juliana E. Oates | 043416033 | Urban | 2,354 |
| San Isidro | Joel S. Bomuel | 043416034 | Rural | 581 |
| San Miguel (Poblacion) | Guillermo T. Valderrama | 043416035 | Urban | 2,621 |
| San Roque | Ritche B. Garcia | 043416036 | Rural | 275 |
| Santa Catalina (Poblacion) | Onofre G. Andaya | 043416037 | Urban | 1,336 |
| Suba | Yolando U. Lagon | 043416038 | Rural | 1,929 |
| Talortor | Arcadio A. Ernieta | 043416041 | Rural | 946 |
| Tanawan | Celso R. Rubiales | 043416039 | Rural | 275 |
| Taytay | Bonifacio R. Consebido | 043416040 | Rural | 639 |
| Villa Nogales | Mario Arnildo M. Sobreviñas | 043416042 | Rural | 218 |
Demograpiko
baguhin| Taon | Pop. | ±% p.a. |
|---|---|---|
| 1903 | 5,800 | — |
| 1918 | 6,410 | +0.67% |
| 1939 | 7,543 | +0.78% |
| 1948 | 7,753 | +0.31% |
| 1960 | 9,906 | +2.06% |
| 1970 | 12,316 | +2.20% |
| 1975 | 13,182 | +1.37% |
| 1980 | 13,699 | +0.77% |
| 1990 | 15,875 | +1.49% |
| 1995 | 18,989 | +3.41% |
| 2000 | 22,159 | +3.36% |
| 2007 | 23,681 | +0.92% |
| 2010 | 26,547 | +4.25% |
| 2015 | 27,792 | +0.88% |
| 2020 | 27,893 | +0.07% |
| Sanggunian: PSA[3][4][5][6] | ||
Sa senso noong 2015, ang populasyon ng Majayjay ay 27,792 katao, [3] na may density na 400 mga naninirahan kada square square o 1,000 mga naninirahan bawat square mile.
Mga atraksyong panturista
baguhinSaint Gregory the Great Parish Church
baguhinAng Majayjay ay tahanan ng isa sa mga pinakalumang simbahan ng Roman Catholic sa Pilipinas, ang Saint Gregory the Great Parish Church. Itinayo ito noong 1575 sa pamamagitan ng sapilitang paggawa sa mga kababayan. Sa loob ng simbahan ay may mga antigong estatwa ng mga santo na dinala ng mga Espanyol sa maagang panahon ng pagpapalaganap ng Kristiyanismo. Totoo man ito sa bawat simbahan na itinayo sa bansa na nakaranas ng pagsunog (1576, 1606 at 1660) ngunit kalaunan ay sumailalim sa mga reconstruction at rehabilitasyong gawa. Sa itaas ng bubong ng simbahan ay nakikita ang nakamamanghang tanawin ng Laguna de Bay.
Taytay Falls
baguhinAng Majayjay ay tahanan din ng Taytay Falls. Tinawag ito ng iba na Majayjay Falls o kahit Imelda Falls, dahil ang dating First Lady Imelda Marcos ang nagpopondo sa promosyon ng turismo sa lugar na ito. Ito ay isang dalawang palapag na mataas na talon na matatagpuan sa isang liblib na tanawin kung saan masagana ang kagubatan. Upang maabot ang Taytay Falls, kailangang bumaba ang mga hagdan ng bato patungo sa isang kilometrong haba na landas. Kamakailan lamang, na-sponsor ng World Bank ang promosyon ng turismo sa Taytay Falls.
Dalitiwan Resort
baguhinKilala ang Dalitiwan Resort sa pagiging isang tumatakbo na may tipong tubig na resort na nagpapakita ng nagyeyelong malamig na tubig na dumadaloy mula sa mga bukal ng Mount Banahaw. Matatagpuan ito sa barangay Ilayang Banga. Upang makarating doon, kailangan mong sumakay ng dyip o trike sa loob ng 3 minuto o higit pa mula sa tamang bayan na malayo sa lugar bago umakyat sa zigzag na kalsada.
Costales Kalikasan Farm
baguhinKilala ang Costales Nature Farm sa kakaibang paraan ng paglinang ng mga produktong agrikultura at sakahan. Sa pamamagitan ng organikong pagsasaka na unang ipinakilala sa Majayjay ito ay naging isang boom at tagumpay. Maraming mga tao na pagkatapos na gumawa ng parehong pamamaraan ay karaniwang bumibisita sa sakahan na matatagpuan sa Barangay Gagalot.
Coconut Arrack
baguhinKaraniwang tinatawag na Lambanog. Ang lambanog na ito ay isang alak na ginawa mula sa nakuha na Tuba, isang katas na nakuha mula sa puno ng niyog. Gayunpaman, sa pagdaan mo sa National Highway, marahil ay makikita mo ang Mangangarit na may kasanayan na akyatin ang puno at dumulas hanggang sa isa pang puno sa pamamagitan ng paggamit ng dalawang mga troso na kawayan na pahalang na nakabuhol. Mayroong maraming mga tindahan na nagbebenta ng ganitong uri ng alak, upang maranasan mo ang lasa nito bisitahin lamang ang bayan.
Puente de Capriccio
baguhinSa El Filibusterismo ni Rizal, binanggit niya ang isang matandang tulay ng Espanya na gawa sa bato noong taong 1851. Ito ay isang isang-arko na tulay dahil hindi ito natapos, ang mga maagang katutubo ay naglagay ng footbridge ng kawayan upang ikonekta ang mga kabaligtaran upang gawing madali. Ang Puente de Capriccio ay pinasimulan ng Spanisg franciscan pari na si Victoriano del Moral. Ngunit ang pari ay malupit at autokratiko, ang sinumang hindi magtrabaho sa konstruksyon ay maparusahan sa paglaon sa pamamagitan ng paghampas sa puwitan. Ang mga manggagawa ay hindi binayaran kahit isang sentimo. Dahil sa kanyang kalupitan, nagkampanya ang mga manggagawa laban sa kanya, sa gayon, hindi na natuloy ang pagtatayo ng tulay mula pa noong 1851. Ang tulay ay nananatiling matatag hanggang ngayon na tumatawid sa Olla River. Tinawag itong Tulay ng Pige (Bridge of Buttocks) ng mga modernong Majayjayenos. Sinasagisag ngayon ng tulay ang paglaban ng mga manggagawang Pilipino laban sa mapang-api na kolonyalistang Espanya noong panahon ng kolonyal.
Bundok Banahaw
baguhinAng bayan ng Majayjay ay matatagpuan sa paanan ng marilag na bundok na ito. Sa maagang panahon ng Espanya, ang Mount Banahaw ay tinawag na Monte de Majayjay, sapagkat ito ang bayan na nag-iisang paraan upang maglakbay patungo sa bundok. Maraming mga elite sa Europa ang bumisita sa bayan dahil sa sariwang hangin at magandang tanawin ng Mount Banahaw.
Carayan Resort
baguhinIsang resort sa mismong gitna ng Majayjay, Laguna, mga paanan malapit sa Mt. Ang Banahaw ay matatagpuan sa Barangay Panglan, Majayjay, Laguna - Pilipinas.
Scenic View Resort at Restaurant
baguhinMatatagpuan sa brgy. Ilayang Banga.
Mga Sakahan ng APA
baguhinAng parteng ito ay bakante. Makakatulong ka sa pamamagitan ng pagdaragdag dito. |
Heritage Farm ni Hillarion
baguhinAng parteng ito ay bakante. Makakatulong ka sa pamamagitan ng pagdaragdag dito. |
Bukal Falls
baguhinSikat sa karamihan sa mga turista bilang Enchanted Falls
Botocan Hydroelectric Power Plant at Dam
baguhinIto ang unang hydroelectric power plant na itinayo sa Pilipinas noong ika-20 siglo (1930). Pag-aari ngayon ng CBK Power Company Limited.
Ermita Church
baguhinPagkatapos, isang tribunal. Ang banal na lugar na ito ay matatagpuan ang imahe ng Nuestra Senora dela Porteria.
Our Lady of the Gate Grotto
baguhinMakikita sa tabi ng Olla riverbank ang isang sagradong lugar kung saan gaganapin ang masa sa mga oras. Ito ay isang maliit na patutunguhan ng turista para sa excursionist sa relihiyon.
Mga Pista
baguhinAng Araw ng Majayjay ay ipinagdiriwang bawat taon sa Oktubre 2 bilang bahagi ng pagdiriwang ng founding anniversary ng bayan. Ipinagmamalaki nito ang mga produktong sakahan at pang-agrikultura na ginawa pangunahin mula sa 40 mga barangay na bumubuo nito. Ang araw na ito ay binigyan ng isang bagong buhay at paghinga sa bago nitong tatak na pangalan bilang AniLinang Festival. Ang 1st AniLinang Festival ay ginanap noong 2 Oktubre 2016 bilang isang hakbangin ng pamahalaang lokal upang itaguyod ang katahimikan ng bayan, at mapayapang pamumuhay na nakikita sa mga produktong agrikultura nito gayundin sa kanilang mga katutubong lutuin.
Ang SaGreMa Festival (San Gregorio Magno Majayjay), ay isang kasiyahan sa pagdiriwang na ipinagdiriwang noong Setyembre 3 at Marso 12, ang mga petsa kung kailan naging Santo Papa si Saint Gregory, ang patron ng bayan at sa araw na siya ay namatay. Sa oras na ito ng taon, iginagalang ng mga Majayjayenos ang santo sa masaganang taon na naging para sa bayan.
Transportasyon
baguhinAng pagbisita sa bayan ay madaling mapupuntahan at maginhawa sa lahat ng apat (4) na puntong ito: ang kalsada ng Magdalena-Majayajay patungo sa hilaga, kalsada ng Liliw-Majayjay sa kanluran, ang kalsada ng Luisiana-Majayjay sa silangan, at ang kalsada ng Lucban-Majayjay sa timog . Ang mga public utility sasakyan ay nakakalat tulad ng mga lokal na dyip at traysikel na nakabase sa sentro ng bayan.
Komunikasyon at pagkakakonekta
baguhinAng bayan ng Majayjay ay nagtataglay ng iba't ibang mga linya ng komunikasyon kabilang ang PLDT, at mga cellular na komunikasyon tulad ng Globe, at Smart. Ang sinumang manlalakbay ay mahahanap ang lugar na ito na maginhawa sa pag-access sa online, digital na mundo sa panahon ng kanilang paglalakbay sa bakasyon.
Edukasyon
baguhinSecondary schools
baguhin- Liceo de Majayjay (High School)
- Sta Catalina National High School (Barangay San Miguel, Main Campus and Barangay Bakia, ext.)
- Suba National High School (Barangay San Isidro, Main Campus and Barangay Gagalot, ext.)
Elementary schools
baguhin- Liceo de Majayjay (Elementary)
- Majayjay Elementary School
- Sta Catalina Elementary School
- Bakia-Botocan Elementary School
- Paaralang Elementarya ng Gagalot - Taytay
- Suba Elementary School
- Bucal Elementary School
- Munting Kawayan Elementary School
Mga sanggunian
baguhin- ↑
"Province: Laguna". PSGC Interactive. Quezon City, Philippines: Philippine Statistics Authority. Nakuha noong 12 Nobyembre 2016.
{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ "PSA Releases the 2021 City and Municipal Level Poverty Estimates". Pangasiwaan ng Estadistika ng Pilipinas. 2 Abril 2024. Nakuha noong 28 Abril 2024.
{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑
Census of Population (2015). "Region IV-A (Calabarzon)". Total Population by Province, City, Municipality and Barangay. PSA. Nakuha noong 20 Hunyo 2016.
{{cite ensiklopedya}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑
Census of Population and Housing (2010). "Region IV-A (Calabarzon)". Total Population by Province, City, Municipality and Barangay. NSO. Nakuha noong 29 Hunyo 2016.
{{cite ensiklopedya}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑
Censuses of Population (1903–2007). "Region IV-A (Calabarzon)". Table 1. Population Enumerated in Various Censuses by Province/Highly Urbanized City: 1903 to 2007. NSO.
{{cite ensiklopedya}}: CS1 maint: url-status (link) - ↑
"Province of Laguna". Municipality Population Data. Local Water Utilities Administration Research Division. Nakuha noong Disyembre 17, 2016.
{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
Mga Kawing Panlabas
baguhin- Philippine Standard Geographic Code Naka-arkibo 2012-04-13 sa Wayback Machine.
- 2010 Philippine Census Information Naka-arkibo 2012-06-25 sa Wayback Machine.
- [1]