Mga wikang Pilipino

(Idinirekta mula sa Philippine languages)

Sa aghamwika o linggwistika, ang mga wikang Pilipino (Ingles: Philippine languages, Espanyol: Las lenguas filipinas) ay isang panukala ni Robert Blust noong 1991 na nagmumungkahi na ang lahat ng mga wika sa Pilipinas at hilagang Sulawesi, maliban sa Sama-Bajaw at ilang mga wika sa Palawan, ay bumubuo sa subpamilya ng mga wikang Austronesyo. Baga mang malapit ang Pilipinas sa kalagitnaan ng paglawak ng Awstronesyo mula Pormosa, mayroong munting kaibhang pangwika sa higit-kumulang na 150 wikang Pilipino, na nagmumungkahi na napawi ang maagang pagkakaibhan sa paglaganap ng ninuno ng mga modernong wikang Pilipino.[1][2]

Pilipino
Distribusyong
heograpiko:
Klasipikasyong lingguwistiko:Austronesian
Proto-wika:Proto-Pilipino (disputed)
Mga subdibisyon:
ISO 639-2 at 639-5:phi

Ang mapa ng mga wika ng Pilipinas, na tinukoy nila Adelaar at Himmelmann (2005)

Binubuo ang mga wikang Pilipino bilang pinakamatanda sa pamilyang Awstronesyo na di-Pormosyano, na kung saan umiiral pa rin ang mga tunog na schwa at asonansyang d-r ng proto-Awstronesyo na naglaho sa mga wikang Sunda-Sulawesi.

Pagkakahambing ng mga bokabularyo

baguhin
Tagalog (Filipino) isa dalawa tatlo apat tao bahay aso niyog araw bago tayo, kata ano apoy
Proto-Awstronesyo isa duSa telu Sepat Cau Rumaq asu niuR qalejaw baqeRu i-kita n-anu apuy
Yami (Tao) ása dóa (raroa) tílo (tatlo) apat (ápat) tao vahay chito niyoy araw vayo yaten ango apoy
Ibatan asa dadowa tatdo apat tao vahay chito niyoy araw va-yo yaten ango apoy
Ilokano maysa dua tallo uppat tao balay aso niog aldaw baro sitayo ania apoy
Ibanag tadday dua tallu appa' tolay balay kitu niuk aggaw bagu sittam anni afi
Gaddang antet addwa tallo appat tolay balay atu ayog aw bawu ikkanetam sanenay afuy
Pangasinense sakey dua, duara talo, talora apat, apatira too abong aso niyog ageo balo sikatayo anto pool
Kapampangan métung adwâ atlû ápat táu balé ásu ngúngut aldô báyu íkatamu nánu api
Gitnang Bikol saro duwa tulo upat tawo harong ayam niyog adlaw ba-go kita ano kalayo
Bikol Rinconada əsad darwā tolō əpat tawō baləy ayam noyog aldəw bāgo kitā onō kalayō
Waray usa / sayo duha tulo upat tawo balay ayam/ido lubi adlaw bag-o kita ano kalayo
Romblomanon isa duha tuyo upat tawo bayay ayam niyog adlaw bag-o kita ano kalayo
Asi usa ruha tuyo upat tawo bayay iro nidog adlaw bag-o kita ni-o kayado
Onhan isya darwa tatlo ap-at tawo balay ayam niyog adlaw bag-o kita ano kalayo
Aklanon isaea daywa tatlo ap-at tawo baeay ayam niyog adlaw bag-o kita ano kaeayo
Kinaray-a sara darwa tatlo apat taho balay ayam niyog adlaw bag-o kita, tatən ano kalayo
Hiligaynon isa duha tatlo apat tawo balay ido lubi adlaw bag-o kita, taton ano kalayo
Sugbuanon usa duha tulo upat tawo balay iro lubi adlaw bag-o kita unsa kalayo
Maranaw isa dowa t'lo phat taw walay aso neyog gawi'e bago tano tonaa apoy
Tboli sotu lewu tlu fat tau gunu ohu lefo kdaw lomi tekuy tedu ofih
Tausug hambuuk duwa tu upat tau bay iru' niyug adlaw ba-gu kitaniyu unu kayu
Mongondow inta' dua tolu opat intau baloi ungku' cekut singgai mo-bagu kita onda tulu'
Gorontalo tuwewu duluwo totolu wopato tawu bele 'apula sekat dulahu bohu 'ito wolo tulu
Tombulu (Minahasa) esa zua (rua) telu epat tou walé asu po'po' endo weru kai, kita apa api

Sanggunian

baguhin
  1. Adelaar & Himmelmann (2005)
  2. More diverse Philippine-type are found in Borneo.

  Ang lathalaing ito ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa pagpapalawig nito.