Pransiya
Ang Republikang Pranses o Pransiya, ay isang bansa sa Europa na bahagi ng Unyong Europeo (UE). Isa ito sa mga pinakamalaking bansa sa Europa. Ang kabisera nito ay Paris.
Republikang Pranses République Française
| |
|---|---|
.svg) Watawat
 Eskudo
| |
Salawikain: Liberté, Égalité, Fraternité "Kalayaan, Kapantayan, Kapatiran" | |
Awiting Pambansa: "La Marseillaise" | |
 Kinaroroonan ng Metropolitanong Pransiya (maitim na berde) – sa kontinente ng Europa (maputlang berde & maitim na kulay-abo) | |
 Mga kinasasakupan ng Republikang Pranses sa daigdig | |
| Kabisera | Paris |
| Pinakamalaking lungsod | capital |
| Wikang opisyal | Wikang Pranses |
| Katawagan | Pranses |
| Pamahalaan | Semi-presidential unitary republic |
• Pangulo | Emmanuel Macron |
| Élisabeth Borne | |
| Pormasyon | |
| 486 (Pinag-isa ni Clovis) | |
| Agosto 843 (Kasunduan ng Verdun) | |
| 1958 (Ikalimang Republika) | |
• Sumapi sa Unyong Europeo | 25 Marso 1957 |
| Lawak | |
• Kabuuan[1] | 640,679 km2 (247,368 mi kuw) (ika-43) |
• IGN[2] | 551,695 km2 (213,011 mi kuw) (ika-50) |
• Katastro[3] | 543,965 km2 (210,026 mi kuw) (ika-50) |
| Populasyon | |
| (Enero 2023 estimate) | |
• Kabuuan[1] | 68,042,591[5] ( |
| 65,834,837[4] (ika-20) | |
• Kapal[6] | 113/km2 ([convert: di tugmang yunit]) (ika-89) |
| KDP (PLP) | Pagtataya sa 2021 |
• Kabuuan | US $3.667 trilyon[7] (ika-10) |
• Bawat kapita | US $56,036 (ika-24) |
| KDP (nominal) | Pagtataya sa 2021 |
• Kabuuan | US $3.013 trilyon (ika-7) |
• Bawat kapita | US $44,747 (ika-28) |
| Gini (2008) | 32.7 katamtaman |
| TKP (2021) | 0.910[8] napakataas · ika-28 |
| Salapi | Euro[9], CFP Franc[10] (EUR, XPF) |
| Sona ng oras | UTC+1 (CET[6]) |
• Tag-init (DST) | UTC+2 (CEST[6]) |
| Gilid ng pagmamaneho | kanan |
| Kodigong pantelepono | +33 |
| Internet TLD | .fr[11] |
Ito ay pinaliligiran sa timog ng Espanya, Andorra, Monaco at Dagat Mediterraneo, sa hilaga at kanluran ng Karagatang Atlantiko, at sa silangan ng Belhika, Luxembourg, Alemanya, Suwisa, at Italya.
PangalanBaguhin
Ang pangalang Pransiya ay hinango sa salitang Latin na Francia, na ang ibig sabihin ay "Lupain ng mga Prangko". Maraming mga teorya ang nagsasabi ng pinagmulan ng pangalan ng mga Prangko.
PamahalaanBaguhin
Ang Republikang Pranses ay isang unitaryong semi-pampanguluhan na republika na may matibay na tradisyong demokratiko. Ang konstitusyon ng Ikalimang Republka ay inaprubahan ng isang reperendum noong 28 Setyembre 1958. Ito ang lalong nagpatibay sa autoridad ng tagapagpaganap sa relasyon nito sa tagapagbatas. Ang sangay tagapagpaganap ay may dalawang pinuno: ang Pangulo ng Republika, na Pinuno ng Estado at direktang inihahalal ng mga mamamayan para sa limang-taong panunungkulan (dating pitong taon), at ang Pinuno ng Pamahalaan, na pinamumunuan ng itinalagang Punong Ministro.
Pagkakahating PampangasiwaanBaguhin
Ang Pransiya ay nahahati sa 27 rehiyong pampangasiwaan, 22 ay nasa metropolitanong Pransiya (21 ay nasa kontinental na bahagi ng metropolitanong Pransiya); ang isa ay ang teritoryong kolektibo ng Corsica, at ang lima ay mga dayuhang rehiyon. Ang mga rehiyon ay nahahati sa 101 mga departamento na may bilang (pangunahing naka-alpabeto). Ang mga bilang ay gamit sa mga kodigong postal at mga bilang ng mga plaka ng sasakyan.
Silipin dinBaguhin
TalasanggunianBaguhin
- ↑ 1.0 1.1 Whole territory of the French Republic, including all the overseas departments and territories, but excluding the French territory of Terre Adélie in Antarctica where sovereignty is suspended since the signing of the Antarctic Treaty in 1959.
- ↑ French National Geographic Institute data.
- ↑ French Land Register data, which exclude lakes, ponds and glaciers larger than 1 km² (0.386 sq mi or 247 acres) as well as the estuaries of rivers.
- ↑ INSEE (2023-01-17). "Bilan démographique 2022 - Composantes de la croissance démographique, France métropolitaine".
- ↑ INSEE (2023-01-17). "Bilan démographique 2022 - Composantes de la croissance démographique, France".
- ↑ 6.0 6.1 6.2 Metropolitan France only.
- ↑ "World Economic Outlook Database, October 2021". 2021.
- ↑ "Human Development Report 2021/2022" (PDF).
- ↑ Sa buong Republikang Pranses maliban sa mga teritoryo sa ibayong dagat sa Karagatang Pasipiko.
- ↑ Sa mga teritoryo ng Pransiya sa ibayong dagat sa Karagatang Pasipiko lamang.
- ↑ In addition to .fr, several other Internet TLDs are used in French overseas départements and territories: .re, .mq, .gp, .tf, .nc, .pf, .wf, .pm, .gf and .yt. France also uses .eu, shared with other members of the European Union.