Wikipedia

Bagyong Nona

Bagyong Nona, (pandaigdigang pangalan bilang Bagyong Melor), ay isang malakas na bagyo na tumama sa Pilipinas noong Disyembre 2015. Ang ikalabing-apat na pinangalanang bagyo sa bansa at ang ikadalawampu't-pitong bagyo ng taunang panahon ng mga bagyo. Si Nona ay pumatay ng 51 tao at inabot ng ₱7.04 bilyon (US$148.3 milyon) ang naging pinsala nito.

Bagyong Nona (Melor)
Matinding bagyo (JMA)
Kategorya 4 (Saffir–Simpson)
Bagyong Nona palapit sa Samar noong Disyembre 14
Nabuo9 Disyembre 2015 (2015-12-09)
Nalusaw17 Disyembre 2015 (2015-12-17)
Pinakamalakas na hanginSa loob ng 10 minuto: 175 km/h (110 mph)
Sa loob ng 1 minuto: 230 km/h (145 mph)
Pinakamababang presyur935 hPa (mbar); 27.61 inHg
Namatay51 kumpirmado
Napinsala$148.3 milyon (2015 USD)
ApektadoIsla ng Caroline, Pilipinas
Bahagi ng
Panahon ng bagyo sa Pasipiko ng 2015


Ang bagyo ay nag-umpisang mabuo noong Disyembre 7 bilang isang mahinang bagyo (o ''low pressure area'') sa lokasyong 120 km (75 mi) ng Chuuk. Kinalaunan, ito ay naging isang tropikal na depresyon noong Disyembre 9, at naging isang tropical storm sa timog ng isla ng Yap, at pinangalanan ito na Melor. Ang Philippine Atmospheric, Geophysical and Astronomical Services Administration (PAG-ASA) ay unang nagpasya na pangalanan si Melor bilang "Nonoy", ngunit dahil sa pulitikal, nagbago ang kanilang pasya at sa halip ay pinangalan itong "Nona". Noong Disyembre 13, ang Tropical Storm na si Nona (Melor) ay naging isang malakas na bagyo, at unang lumapag sa Northern Samar. Ang bagyo ay lumapag din sa ilang lugar sa Sorsogon, Burias Island, Romblon, at Oriental Mindoro, bago huminang muli bilang isang tropical storm. Ito ay gumalaw patimog sa Dagat Luzon (West Philippine Sea) bago humina bilang isang mahinang bagyo at tuluyang malusaw sa Dagat ng Sulu.

Lokasyon

baguhin
 
Direksyon ng pagtama ng bagyo.

Noong Disyembre 7, isang tropical depression ang nabuo sa lokasyong 120 km (75 mi) sa timog ng Chuuk bandang hapon.[1] Ang Japan Meteorological Agency (JMA) ay nagsimulang obserbahan ito bilang isang mababang uri ng bagyo sa unang bahagi ng Disyembre 8 at pagkatapos ay inakyat nila ito sa lebel bilang isang mahinang bagyo (tropical depression) kinalaunan.[2][3] Ang sistema ay patuloy na lumakas ng dahan-dahan hanggang ang malalim na konbeksyon ay nabuo sa ibabaw ng depresyon noong Disyembre 10;[4] bukod pa rito, ang JMA ay nagsimula nang maglabas ng mga ulat at babala patungkol sa nabuong tropical storm system sa parehong araw, at inaasahang lalakas pa ito sa loob ng 24 oras.[5] Gayunpaman ang JMA ay itinaas ang antas nito mula tropical depression sa isang tropikal na bagyo agad-agad pagkatapos na TCFA at pinangalanan ito Melor, kapag ang mga bagyo ay lamang tungkol sa 50 km (31 mi) sa timog ng Kahol.[6] Sa hapon, ang JTWC na-upgrade na ito sa isang tropikal na depresyon at itinalaga ito bilang 28W, anim na oras bago itinaas bilang isang tropikal na bagyo, at patuloy na sinusubaybayan ang pagkilos nito sa gawing hilaga-silanganghilaga sa kahabaan ng katimugan sa paligid ng isang malalim na layered subtropical ridge.[7]

Ang PAGASA naman ay papangalanan na sanang Nonoy ang bagyo, gayon pa man ito ay pinangalanang Nona matapos ang pagpasok nito sa Philippine Area ng Responsibility sa Disyembre 12, dahil na din sa pampulitikang dahilan.[8]Si Nona ay nakabuo ng isang mata sa hapon, kaya ang JMA ay itinaas na ito sa antas bilang isang malubhang tropikal na bagyo.[9][10] Dahil sa mababang vertical wind shear, at sa mainit-init na temperatura ng dagat sa taas na 28 ° C at sa matatag na poleward na pag-agos na pinahusay pa sa pamamagitan ng isang napaka-malakas na Aleutian low, si Nona ay lalo pang lumakas at isang nang ganap na bagyo noong Disyembre 13, at nabuo bilang mahigpit na hubog na spiral banding at nababalot sa isang maliit na maliit ngunit malinaw na mga mata.[11][12] Ang JTWC ay itinaas na si Nona (Melor) bilang Kategorya 4 na bagyo sa tanghali ayon na din sa SSHWS. Bagamat ang mga mata nito ay lumitaw bilang cloud-filled ng pansamantala, ang eyewall nito ay lalo at higit pang pinagsama-sama at nabuo.[13][14] Tumama na si Nona sa lupain at tinumbok nito ang Isla Batag ng laoang, hilagang samar, at Hilagang Samar sa Pilipinas sa ganap na 11:00 PST (03:00 UTC) ng Disyembre 14. Ang JMA ay iniulat na ang bagyo ay umabot na sa hangganan (peak intensity) nito sa loob ng higit sampung minuto at napapanatili ang lakas ng hangin nito sa 175 km/h (110 mph) at isang sentral na presyon n935 hPa (27.61 inHg). Ang bagyo ay nabuo sa isang tukoy-na-tukoy na mga mata at pagkatapos ay pinananatili ito sa ilang oras habang tumatawid sa hilagang baybayin ng Samar.[15][16] Kinalaunan, muli itong tumama sa lupain sa ikalawang pagkakataon, at pagtawid nito ng Bulusan, Sorsogon sa 16:00 PST (08:00 UTC) at ikatlong pagtama nito sa lupain sa Burias Island sa 21:45 PST (13:45 UTC), na nagreresultang muli sa pagbuo ng isang cloud-filled ng mga mata.[17] Sa ilang sandali ginawa na nito ang ika-apat na pagtama sa lupain ng Isla Banton, Romblon sa ganap 05:30 PST ng Disyembre 15 (21:30 UTC sa Disyembre 14), ang bagyo ay lumakas muli na may isang natatanging 25-km (15 milya) na mata at ang isang compact na gitna. Bago ang pagtama sa ikalimang pagkakataon sa lupain ng Pinamalayan, Oriental Mindoro sa 10:30 PST (02:30 UTC), ang JTWC ay ipinahiwatig na si Nona (Melor) ay umabot na sa hangganan nito sa loob ng isang minuto na napapanatili ang lakas hangin nito sa 230 km/h (145 mph).[18][19]

 
Bagyong Nona palapit sa Mindoro noong Disyembre 15

Ang mga mata ay mabilis na napuno pagkatapos ng ika-anim at huling pagtama nito sa lupain. Si Nona (Melor) ay ibinaba sa isang malubhang tropikal na bagyo sa pamamagitan ng JMA at isang tropikal na bagyo ng JTWC sa unang bahagi ng Disyembre 16 hanggang sa tuluyan na itong malusaw sa Dagat ng Sulu noong Disyembre 17.[20][21]Ito ay nag landfall sa Allen, Northern Samar, Bulusan, Sorsogon, Monreal, Masbate at Bansud, Oriental Mindoro.

Paghahanda

baguhin
 
Pinakamataas na PSWS itinaas ng PAGASA sa buong Pilipinas na may kaugnayan sa Bagyo Nona

Bicol at Kanlurang Visayas

baguhin

Sa paghahanda para sa bagyo, ang 700,000 residente na nakatira malapit sa dagat ay pwersahan nang pinalikas bago pa man tumama ang bagyo.[22][23] Sa Albay, ang lahat ng sangay ng gobyerno, maliban sa may kinalaman sa disaster response at mga klase ay sinuspinde. Ang mga klase din sa ibang lugar tulad ng Bicol at sa ilang bahagi ng Eastern Visayas ay nagsuspinde na din ng klase. [24][25]Ang Isang No-Sail zone ay ipinatupad na din sa mga lugar kung saan ang malakas na bagyo ay inaasahang tatama sa lugar na tutmbukin nito. Maraming mga paliparan na din sa mga lugar sa Bicol at Eastern Luzon ang kinansela noong Disyembre 14, para na din sa kaligtasan ng pasahero habang tumatama ang Bagyong Nona. [26][27] Disyembre 13 pa lamang, itinaas na ang Babala Bilang 3 sa bagyo sa mga lugar ng Catanduanes, Sorsogon, Albay, Northern Samar, Eastern Samar, at Samar.[28]

Hilagang Luzon at MIMAROPA

baguhin

Bago pa man din ang paglapit ng bagyo sa Northern Samar noong Disyembre 14, itinaas na ng PAGASA ang Babala ng Bagyo bilang 2, Sa Hilagang Quezon at Babala ng Bagyo Bilang 1 sa Batangas, Cavite, Rizal, Laguna, at ang natitirang bahagi ng Quezon (kabilang ang Polilio Island). Ang mga serbisyo ng lantsa sa pagitan ng mga Lungsod ng Batangas, Mindoro, at Caticlan ay suspendido kapag itinaas bilang 1 ang babala ng bagyo sa Aklan.[29]

Kalakhang Maynila

baguhin

Ang Metro Manila Development Authority(MMDA) ay inilagay sa isang dilaw na alerto ang Metro Manila bilang paghahanda sa papalapit na Bagyong Nona, habang nananalasa sa Mindoro.[30] Babala ng bagyo bilang 1 ay itinaas sa kalakhang Maynila kapag ang bagyo ay papalapit na sa Northern Samar.[31][32] Noong Disyembre 16, ang mga Preschool na klase ay awtomatikong suspendido sa buong rehiyon, habang ang mga klase sa lahat ng antas sa Muntinlupa, Pateros, Taguig, San Juan, Pasay, Quezon City, Malabonat Valenzuela ay kinansela na din dahil sa sama ng panahon. [33]

Typhoon Warning Signal

baguhin
PSWS LUZON BISAYAS
PSWS #3 Albay, Camarines Norte, Camarines Sur, Catanduanes, Masbate at (Isla ng Burias), Sorsogon, Marinduque, Occidental Mindoro, Oriental Mindoro, Romblon Biliran, Hilagang Samar, Samar, Silangang Samar
PSWS #2 Bataan, Batangas, Cavite, Hilagang Quezon, Laguna, Rizal, Timog Zambales Leyte
PSWS #1 Timog Aurora, Bulacan, Kalakhang Maynila, Hilagang Palawan, Pampanga, Tarlac, Zambales Aklan, Antique, Capiz, Iloilo, Guimaras, Lungsod ng Bacolod, Hilagang Cebu, Timog Leyte

Epekto

baguhin
Bilang ng mga namatay sa pagtama ng Bagyong Nona sa pamamagitan ng mga lalawigan[34]
Probinsya
Nueva Vizcaya 6
Quezon 3
Romblon 3
Oriental Mindoro 10
Albay 6
Masbate 1
Sorsogon 3
Samar 1
Northern Samar 7
Quezon City 1
42

Noong Disyembre 14, si Bagyong Nona (Melor) ay unang tumama sa Isla ng Batag sa Northern Samar. Sa parehong araw, ginawa din nito ang kanyang ikalawang pagtama sa Sorsogon.[35]

Ang Bagyong Nona din ang naging sanhi ng karamihan sa pagkasira ng ilang lugar sa Mindoro at Romblon. Ang Ang Oriental Mindoro ay inilagay na sa ilalim ng estado ng matinding kalungkutan dahil sa mga ganap na pagkasira na dulot ng bagyo. [36] Sa Pinamalayan Oriental Mindoro ang pinakamatinding hinagupit ng bagyo, na may 15,000 kabahayan ang nawasak, at 24,000 pamilya (108,000 mga tao) ang nanatili sa evacuation center, at ang danyos nito sa pinsala sa mga ari-arian ay umabot sa ₱325,025,710.96, kabilang na dito ang agrikultura at imprastraktura. [37]

Apatnapung katao ang kumpirmadong namatay sa panahon ng bagyo, at ang pinsala nito ay umabot na sa ₱6.45 bilyon (US$136.4 milyon). Sa Metro Manila, naapektuhan ng baha ang ilang kalsada nito, dahilan upang maapektuhan ang daloy ng trapiko at dusa para mga commuters. Ang antas ng reserbang tubig sa mga dam, lalo na sa Angat Dam ay bahagyang tumaas at pinangangambahang umapaw. Ang pinsala naman sa agrikultura ay umabot sa gastos na ₱2.8 bilyon, at higit sa 168,000 na mga bahay ay nasira o nawasak. Ang ilang mga kalsada ay sarado din dahil sa bagyo.[38] Higit sa 200,000 mga tao na nanatili sa evacuation center dahil sa ang mga epekto ng bagyo.[39] sa Isang estado ng matinding kalungkutan ay ipinahayag sa buong bansa sa ilalim ng Presidential Decree (P. D.) 1186 upang mapabilis ang rescue, recovery, relief at rehabilitation operations ng pagsunod sa mga ganap na pagkasira sa pamamagitan ng ang bagyo. [40][41]

Ilang mga lugar sa Gitnang Luzon, karamihan sa Nueva Ecija, Bulacan, Pampanga, Tarlac, Isabelaat Aurora, ay lubog sa baha dulot ng pag-ulan na dala ni Bagyong Nona.[42][43] Sa Calumpit ang pinakamatinding nalubog sa baha, na umabot sa 4 na talampakang ang lalim at 427 pamilya ang inilikas.[44] Ang mga dam ay napuno na ng tubig, halos abot na ang kanilang antas sa pag-apaw.[42]

Isyu sa Pagbibigay ng pangalan at pag-alis sa listahan

baguhin

Bago pumasok ang Bagyong Nona sa Pilipinas, ang PAGASA ay nagpasya na ang bagyo ay tatawaging "Nonoy". Gayunpaman, dahil sa pagiging malapit sa palayaw ni Pangulong Benigno Aquino III na "Noynoy", ang pangalang "Nonoy" ay tinanggal at pinalitan na lamang ng "Nona".[8]

Dahil sa matinding pinsala na dinulot ng bagyo, ang pangalan Melor ay inalis na sa listahan ng pandaig-digang pangalan ng bagyo habang nagaganap ang ika-Apat na Joint Session ng ESCAP/WMO Typhoon Committee at WMO/ESCAP Panel sa Tropikal na Bagyo sa taong 2016. Ang isang kapalit na pangalan ay pipiliin pa lamang sa 2017.[45] Samantala, inihayag ng PAGASA na ang pangalan Nona ay aalisin na din sa pangalan ng bagyo sa Pilipinas, at hindi na muli ito magagamit sa mga susunod na panahon. Sa ika-20 ng enero, 2016 ang pangalan na Nimfa ay napili upang palitan ang parehong pangalan na sina Nona at Nonoy para sa Panahon ng bagyo sa hilagang-kanluran sa Pasipiko ng taong 2019. [46][47]

Sinundan:
Marilyn 		Kapalitan
Nimfa 		Susunod:
Onyok

References

baguhin
  1. ↑ "Index of /tcdat/tc15/WPAC/28W.MELOR/ir/ahi/1km". US Naval Research Laboratory, Marine Meteorology. Nakuha noong Disyembre 18, 2015.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  2. ↑ "Marine Weather Warning for GMDSS Metarea XI 2015-12-08T00:00:00Z". WIS Portal – GISC Tokyo. Japan Meteorological Agency. Nakuha noong Disyembre 18, 2015.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  3. ↑ "Marine Weather Warning for GMDSS Metarea XI 2015-12-09T00:00:00Z". WIS Portal – GISC Tokyo. Japan Meteorological Agency. Nakuha noong Disyembre 18, 2015.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  4. ↑ "Significant Tropical Weather Advisory for the Western and South Pacific Oceans 100600Z-110600Z Dec 2015". Joint Typhoon Warning Center. Inarkibo mula sa orihinal noong Disyembre 10, 2015. Nakuha noong Disyembre 18, 2015.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  5. ↑ "RSMC Tropical Cyclone Advisory 101200". Japan Meteorological Agency. Inarkibo mula sa orihinal noong Disyembre 10, 2015. Nakuha noong Disyembre 18, 2015.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  6. ↑ "RSMC Tropical Cyclone Advisory 110600". Japan Meteorological Agency. Inarkibo mula sa orihinal noong Disyembre 11, 2015. Nakuha noong Disyembre 18, 2015.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  7. ↑ "Prognostic Reasoning for Tropical Storm 28W (Melor) Warning Nr 02". Joint Typhoon Warning Center. Inarkibo mula sa orihinal noong Disyembre 11, 2015. Nakuha noong Disyembre 18, 2015.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  8. ↑ 8.0 8.1 "Tropical storm enters PAR, named 'Nona' instead of 'Nonoy'". Sun Star. Manila, Philippines. Disyembre 12, 2015. Nakuha noong Disyembre 18, 2015.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  9. ↑ "Prognostic Reasoning for Tropical Storm 28W (Melor) Warning Nr 06". Joint Typhoon Warning Center. Inarkibo mula sa orihinal noong Disyembre 12, 2015. Nakuha noong Disyembre 18, 2015.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  10. ↑ "RSMC Tropical Cyclone Advisory 121500". Japan Meteorological Agency. Inarkibo mula sa orihinal noong Disyembre 12, 2015. Nakuha noong Disyembre 18, 2015.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  11. ↑ "Prognostic Reasoning for Typhoon 28W (Melor) Warning Nr 07". Joint Typhoon Warning Center. Inarkibo mula sa orihinal noong Disyembre 13, 2015. Nakuha noong Disyembre 18, 2015.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  12. ↑ "RSMC Tropical Cyclone Advisory 130000". Japan Meteorological Agency. Inarkibo mula sa orihinal noong Disyembre 13, 2015. Nakuha noong Disyembre 18, 2015.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  13. ↑ "Typhoon 28W (Melor) Warning Nr 009". Joint Typhoon Warning Center. Inarkibo mula sa orihinal noong Disyembre 13, 2015. Nakuha noong Disyembre 18, 2015.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  14. ↑ "Prognostic Reasoning for Typhoon 28W (Melor) Warning Nr 10". Joint Typhoon Warning Center. Inarkibo mula sa orihinal noong Disyembre 13, 2015. Nakuha noong Disyembre 18, 2015.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  15. ↑ "RSMC Tropical Cyclone Advisory 140000". Japan Meteorological Agency. Inarkibo mula sa orihinal noong Disyembre 14, 2015. Nakuha noong Disyembre 18, 2015.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  16. ↑ "Himawari-8 Animation Library". National Institute of Information and Communications Technology. Nakuha noong Disyembre 18, 2015. Target area animation 2015.12.14{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  17. ↑ "Prognostic Reasoning for Typhoon 28W (Melor) Warning Nr 14". Joint Typhoon Warning Center. Inarkibo mula sa orihinal noong Disyembre 14, 2015. Nakuha noong Disyembre 29, 2015.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  18. ↑ "SitRep No.19 re Preparedness Measures and Effects of Typhoon NONA (I.N. MELOR)". National Disaster Risk Reduction and Management Council. Disyembre 24, 2015. pp. 1–2. Inarkibo mula sa orihinal (PDF) noong Disyembre 29, 2015. Nakuha noong Disyembre 29, 2015.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  19. ↑ "Prognostic Reasoning for Typhoon 28W (Melor) Warning Nr 15". Joint Typhoon Warning Center. Inarkibo mula sa orihinal noong Disyembre 15, 2015. Nakuha noong Disyembre 29, 2015.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  20. ↑ "RSMC Tropical Cyclone Advisory 160300". Japan Meteorological Agency. Inarkibo mula sa orihinal noong Disyembre 16, 2015. Nakuha noong Disyembre 29, 2015.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  21. ↑ "Prognostic Reasoning for Typhoon 28W (Melor) Warning Nr 20". Joint Typhoon Warning Center. Inarkibo mula sa orihinal noong Disyembre 16, 2015. Nakuha noong Disyembre 29, 2015.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  22. ↑ "Philippines evacuate 700,000 due to Typhoon Nona". Rappler. Nakuha noong 18 Disyembre 2015.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  23. ↑ Marasigan, Fernan; Garcia, Rhaydz B.; Vergara, Benjie L.; Cueto, Francis Earl A.; Hilario, Ritchie A. (Disyembre 14, 2015). "700000 flee 'Nona'". manilatimes.net. AFP and others. The Manila Times. Nakuha noong 18 Disyembre 2015.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  24. ↑ "#WALANGPASOK : Nona suspends classes in Bicol, Eastern Visayas areas on Monday, Dec. 14". Interaksyon.com. News5. Disyembre 13, 2015. Nakuha noong 20 Disyembre 2015.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  25. ↑ "Classes in all levels in 4 provinces suspended as Nona nears". CNN Philippines. Disyembre 14, 2015. Nakuha noong 20 Disyembre 2015.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  26. ↑ "Cancelled flights due to Typhoon Nona". Rappler.com. Rappler. Nakuha noong 18 Disyembre 2015.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  27. ↑ Lopa, Richie (Disyembre 14, 2015). "CANCELLED FLIGHTS : Typhoon Nona causes flight cancellations to Bicol, Eastern Visayas". Interakson.com. News5. Nakuha noong 18 Disyembre 2015.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  28. ↑ "Nona intensifies; more areas under storm signals". Rappler. Disyembre 13, 2015. Nakuha noong 22 Disyembre 2015.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  29. ↑ "Caticlan boat and RO-RO trip to Boracay, Mindoro, Batangas suspended due to typhoon Nona". Interaksyon.com. Blg. December 14, 2015. News5. Nakuha noong 22 Disyembre 2015.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  30. ↑ "MMDA on yellow alert over 'Nona'". Philstar.com. The Philippine Star. Disyembre 15, 2015. Nakuha noong 20 Disyembre 2015.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  31. ↑ "Typhoon Nona weakens, makes landfall in Oriental Mindoro". CNN Philippines. Disyembre 15, 2015. Nakuha noong 22 Disyembre 2015.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  32. ↑ "Nona to hit Sorsogon; signal #1 up in Metro Manila". Rappler. Disyembre 14, 2015. Nakuha noong 22 Disyembre 2015.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  33. ↑ "Class suspensions on Dec. 16 due to Nona". Inquirer.net. Philippine Daily Inquirer. Disyembre 15, 2015. Nakuha noong 22 Disyembre 2015.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  34. ↑ "SitRep No. 17, Preparedness Measures and Effects of TY "NONA", 22 December 2015, 6:00 AM" (PDF). Nakuha noong Disyembre 23, 2015.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  35. ↑ "Typhoon Nona makes second landfall in Sorsogon". Rappler.com. Rappler. Nakuha noong 18 Disyembre 2015.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  36. ↑ Virona, Madonna (Disyembre 16, 2015). "Oriental Mindoro under state of calamity". Inquirer.net. Inquirer Southern Luzon. Philippine Daily Inquirer. Nakuha noong 19 Disyembre 2015.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  37. ↑ "Typhoon Nona turns Pinamalayan town in Oriental Mindoro into wasteland". GMA News Online. GMA News. Disyembre 18, 2015. Nakuha noong 18 Disyembre 2015.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  38. ↑ SitRep No.15 re Preparedness Measures and Effects of Typhoon None (I.N. Melor) (PDF) (Ulat). National Disaster Risk Reduction and Management Council. Disyembre 20, 2015. Nakuha noong Disyembre 20, 2015.{{cite report}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  39. ↑ "Over 200,000 people still displaced due to Nona". GMA News Online. GMA News. Disyembre 20, 2015. Nakuha noong 22 Disyembre 2015.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  40. ↑ Alvarez, Kathrina Charmaine (Disyembre 18, 2015). "PNoy declares state of national calamity due to Nona". GMA News Online. GMA News. Nakuha noong 18 Disyembre 2015.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  41. ↑ "PNoy declares state of national calamity due to 'Nona'". Sun Star Manila. Sun Star Publishing. Sun Star. Nakuha noong 20 Disyembre 2015.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  42. ↑ 42.0 42.1 "Floods swamp Luzon; dams full". newsinfo.inquirer.net. Philippine Daily Inquirer. Disyembre 18, 2015. Nakuha noong 18 Disyembre 2015.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  43. ↑ "57 villages in Central Luzon still under floodwaters due to Nona". Manilatimes.net. The Manila Times. Disyembre 17, 2015. Nakuha noong 18 Disyembre 2015.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  44. ↑ De Vera, Ellalyn B.; Avendaño, Ariel P.; Lazaro, Freddie G.; Alcayde, Jerry J. (Disyembre 20, 2015). "'Onyok' triggers floods, landslides". mb.com.ph. Manila Bulletin. Nakuha noong 20 Disyembre 2015.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  45. ↑ "Archive copy" (PDF). Inarkibo mula sa orihinal (PDF) noong 2016-04-23. Nakuha noong 2016-05-27.{{cite web}}: CS1 maint: archived copy as title (link) CS1 maint: date auto-translated (link)
  46. ↑ "PHL ends 2015 with less typhoons; to decommission 2 killer cyclones". Philstar.com (Nilabas sa mamamahayag). The Philippine Star. Nakuha noong Disyembre 22, 2015.{{cite nilabas sa mamamhayag}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  47. ↑ "Sitrep No.18 re Effects of TY NONA (MELOR)" (PDF). National Disaster Risk Reduction and Management Council. Disyembre 23, 2015. p. 63. Nakuha noong Disyembre 23, 2015.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
Kinuha sa "https://tl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bagyong_Nona&oldid=2125173"