Myanmar

Republika ng Unyon ng Myanmar
ပြည်ထောင်စု သမ္မတ မြန်မာနိုင်ငံတော်‌ (Birmano)
*Pyidaunzu Thanmăda Myăma Nainngandaw*

*Pyidaunzu Thanmăda Myăma Nainngandaw*
Republika ng Unyon ng Myanmar ပြည်ထောင်စု သမ္မတ မြန်မာနိုင်ငံတော်‌ (Birmano); Pyidaunzu Thanmăda Myăma Nainngandaw; ; Pyidaunzu Thanmăda Myăma Nainngandaw
	Watawat State seal
	Awiting Pambansa: Kaba Ma Kyei
	Kinaroroonan ng Myanmar (Pula) sa ASEAN (puti) — [Gabay]
Kabisera	Naypyidaw
Pinakamalaking lungsod	Yangon (Rangoon)
Wikang opisyal	Birmano
Kinilalang wikang panrehiyon	Jingpho, Kayah, Karen, Chin, Mon, Rakhine, Shan
Mga opisyal na sulat	Sulat Birmano
Katawagan	Burmes/Myanmes
Pamahalaan	pampanguluhang republika
• Pangulo	Myint Swe
• State Administration Council	Min Aung Hlaing
Formation
• Bagan	1044
• Independence	4 Enero 1948 (mula sa Nagkakaisang Kaharian)
• Current constitution	Mayo 2008
Lawak
• Kabuuan	676,578 km2 (261,228 mi kuw) (40th)
• Katubigan (%)	3.06
Populasyon
• Pagtataya sa 2009	50,020,000 (Ika-24)
• Senso ng 1983	33,234,000
• Densidad	73.9/km2 (191.4/mi kuw) (119th)
KDP (PLP)	Pagtataya sa 2008
• Kabuuan	$67.963 billion
• Bawat kapita	$1,156
KDP (nominal)	Pagtataya sa 2008
• Kabuuan	$26.205 bilyon
• Bawat kapita	$445
TKP (2007)	0.586; katamtaman · 138th
Salapi	kyat (K) (mmK)
Sona ng oras	UTC+6:30 (MST)
Gilid ng pagmamaneho	kanan
Kodigong pantelepono	95
Kodigo sa ISO 3166	MM
Internet TLD	.mm
	Some governments recognise Rangoon as the national capital.; Estimates for this country take into account the effects of excess mortality due to AIDS; this can result in lower life expectancy, higher infant mortality and death rates, lower population growth rates, and changes in the distribution of population by age and sex than would otherwise be expected.;

Ang Myanmar, o ang Repulika ng Unyon ng Myanmar (internasyunal: Republic of the Union of Myanmar), dating Kaisahan ng Burma, ay ang pinakamalaking bansa (sa sakop pang-heograpiya) sa lupaing nasa loob ng kontinente ng Timog-silangang Asya. Napapaligiran ng Tsina sa hilaga, Laos sa silangan, Taylandiya sa timog-silangan, Banglades sa kanluran, at Indiya sa hilaga-kanluran, kasama ang Dagat Andaman sa timog, at ang Look ng Bengal sa timog-kanluran (sa kabuuang mahigit sa 2,000 kilometrong baybaying-dagat).

Mga teritoryong pampangasiwaan

Kasaysayan

Ang Burma ay naging tirahan ng iba’t-ibang lahi.Ang kapatagan ng ilog ng Irrawaddy at Salween ay panirahan ng mga dayuhang nagmula sa Tibet, Tsina, at India. Ang naghalong lahi ng mga pangkat na ito ang naging ninuno ng mga kasalukuyang Birmano. Pinaniniwalaang ang kahariang Pagan ang naglatag ng pundasyon ng kahariang Burma.

Si Anawratha ang kinikilalang unang hari ng kahariang Burma. Naging malugod ang pagtanggap ni Anawratha sa relihiyong Buddhism. Kaya’t lumganap ang sining at panitikang Budismo sa lipunang Birmano...

Nang namatay si Anawratha, ang mga sumunod na hari ng Burma ay sadyang naging mahina. Sa loob ng dalawang siglo ang imperyo ay naging pugad ng nag-aaway na kaharian. Si Buyin Naung ang muling nakapagbalik ng pagkakaisa sa imperyo at itinatag niya ang kabisera ng Burma sa Pegu hanggang sa kanyang kamatayan noong 1581.

Panitikang Burmes

Sa kasaysayan, ang panitikan ng Burma (o Myanmar) ay naimpluwensiya ng mga kalinangang Indiyano at Thai, na makikita sa mga maraming gawa, katulad ng Ramayana. Ang wikang Burmes, na di tulad ng ibang wika sa Timog-silangang Asya (e.g. Thai, Khmer), ay hiniram ang mga salita mula sa Pāli imbis sa Sanskrit. Sa karagdagan, sinasalamin ng panitikang Burmes ang lokal na alamat at kalinangan.

Mga sanggunian

↑ Department of Economic and Social Affairs Population Division (2009). "World Population Prospects, Table A.1" (PDF). 2008 revision. United Nations. Kinuha noong 12 Marso 2009.
↑ ^2.0 ^2.1 ^2.2 ^2.3 "Burma (Myanmar)". International Monetary Fund. Nakuha noong 1 Oktubre 2009.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
↑ "Human Development Report 2009. Human development index trends: Table G" (PDF). The United Nations. Nakuha noong 5 Oktubre 2009.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
↑ Road infrastructure is still for driving on the left.
↑ "CIA - The World Factbook - Burma". Inarkibo mula sa orihinal noong 2018-01-17. Nakuha noong 2010-04-18.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link) Naka-arkibo 2010-10-06 sa Wayback Machine.

Ang lathalaing ito na tungkol sa Myanmar ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa pagpapalawig nito.

[unpop-1] Department of Economic and Social Affairs Population Division (2009). "World Population Prospects, Table A.1" (PDF). 2008 revision. United Nations. Kinuha noong 12 Marso 2009.

[imf2-2] 2.0 ^2.1 ^2.2 ^2.3 "Burma (Myanmar)". International Monetary Fund. Nakuha noong 1 Oktubre 2009.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)

[UN-3] "Human Development Report 2009. Human development index trends: Table G" (PDF). The United Nations. Nakuha noong 5 Oktubre 2009.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)

[4] Road infrastructure is still for driving on the left.

[5] "CIA - The World Factbook - Burma". Inarkibo mula sa orihinal noong 2018-01-17. Nakuha noong 2010-04-18.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link) Naka-arkibo 2010-10-06 sa Wayback Machine.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

Republika ng Unyon ng Myanmar ပြည်ထောင်စု သမ္မတ မြန်မာနိုင်ငံတော်‌ (Birmano) Pyidaunzu Thanmăda Myăma Nainngandaw Pyidaunzu Thanmăda Myăma Nainngandaw
Watawat State seal
Awiting Pambansa: Kaba Ma Kyei
Kinaroroonan ng Myanmar (Pula) sa ASEAN (puti) — [Gabay]
Kabisera	Naypyidaw
Pinakamalaking lungsod	Yangon (Rangoon)
Wikang opisyal	Birmano
Kinilalang wikang panrehiyon	Jingpho, Kayah, Karen, Chin, Mon, Rakhine, Shan
Mga opisyal na sulat	Sulat Birmano
Katawagan	Burmes/Myanmes
Pamahalaan	pampanguluhang republika

• Pangulo	Myint Swe
• State Administration Council	Min Aung Hlaing

Formation

• Bagan	1044
• Independence	4 Enero 1948 (mula sa Nagkakaisang Kaharian)
• Current constitution	Mayo 2008

Lawak
• Kabuuan	676,578 km² (261,228 mi kuw) (40th)
• Katubigan (%)	3.06
Populasyon
• Pagtataya sa 2009	50,020,000^[1] (Ika-24)
• Senso ng 1983	33,234,000
• Densidad	73.9/km² (191.4/mi kuw) (119th)
KDP (PLP)	Pagtataya sa 2008
• Kabuuan	$67.963 billion^[2]
• Bawat kapita	$1,156^[2]
KDP (nominal)	Pagtataya sa 2008
• Kabuuan	$26.205 bilyon^[2]
• Bawat kapita	$445^[2]
TKP (2007)	0.586^[3] katamtaman · 138th
Salapi	kyat (K) (mmK)
Sona ng oras	UTC+6:30 (MST)
Gilid ng pagmamaneho	kanan^[4]
Kodigong pantelepono	95
Kodigo sa ISO 3166	MM
Internet TLD	.mm
Some governments recognise Rangoon as the national capital.^[5] Estimates for this country take into account the effects of excess mortality due to AIDS; this can result in lower life expectancy, higher infant mortality and death rates, lower population growth rates, and changes in the distribution of population by age and sex than would otherwise be expected.