Dinastiyang Qing
Ang Dinastiyang Qing (Tsino: 清朝; pinyin: Qīng cháo; Wade–Giles: Ch'ing ch'ao, kilala din bilang Dinastiyang Manchu ay ang huling dinastiya na naghari sa Tsina mula 1644 hanggang 1912 (na may maikling, pagbabalik noong 1917). Tinawag din itong Imperyo ng Dakilang Qing (Tsinong pinapayak: 大清国; Tsinong tradisyonal: 大清國; pinyin: Dà Qīng Guó; also anachronistically Tsinong pinapayak: 大清帝国; Tsinong tradisyonal: 大清帝國; pinyin: Dà Qīng Diguó). Si Aisin Gioro (Nurhachi), na isang taga-Manchu ang nagtatag ng dinastiya.[5] Si Puyi ang huling emperador ng dinastiyang ito. Bumagsak ang dinastiya dahil sa Himagsikang Doble-10 at itinatag ang Republika ng Tsina pagkatapos ng rebolusyon.
Dinastiyang Qing 清朝 ᡩᠠᡳᠴᡳᠩ ᡤᡠᡵᡠᠨ | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1644–1912 | |||||||||
Kabisera | Beijing (Prepekturang Shuntian) | ||||||||
Karaniwang wika | Mandarin (huling imperyal na karaniwang wika), Manchu, Mongolian, Tibetan, Turki (kasalukuyang Uighur),[1] numerous regional languages and varieties of Chinese | ||||||||
Relihiyon | Pagsamba sa kalangitan, Budismo, Katutubong Tsinong relihiyon, Confucianismo, Taoismo, Christianity, Islam, Shamanismo, iba pa | ||||||||
Pamahalaan | Ganap na monarkiya (1644–1911) Konstitusyonal na monarkiya (1911–12)[2] | ||||||||
Emperador | |||||||||
• 1644–1661 | Shunzhi (una) | ||||||||
• 1908–1912 | Puyi (huli) | ||||||||
Rehiyente | |||||||||
• 1908–12 | Zaifeng | ||||||||
Punong Ministro | |||||||||
• 1911 | Yikuang | ||||||||
• 1911–12 | Yuan Shikai | ||||||||
Panahon | Imperyal na panahon | ||||||||
• Panglulupig ng Qing sa Ming | 1644 | ||||||||
• Unang Opyum na Digmaan | 1839–42 | ||||||||
• Pangalawang Opyum na Digmaan | 1856–60 | ||||||||
• Tsina-Hapones na Digmaan | 1 Agosto 1894 – 17 Abril 1895 | ||||||||
• Rebolusyon ng Xinhai | 10 Oktubre 1911 | ||||||||
• Pagbitiw ng tungkulin ni Puyi]] | 12 Pebrero 1912 | ||||||||
Lawak | |||||||||
1790[3][4] | 14,700,000 km2 (5,700,000 mi kuw) | ||||||||
Populasyon | |||||||||
• 1740 | 140,000,000 | ||||||||
• 1776 | 268,238,000 | ||||||||
• 1790 | 301,000,000 | ||||||||
Salapi | Cash (wén) Tael (liǎng) | ||||||||
| |||||||||
Bahagi ngayon ng |
Dinastiyang Qing | |||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Pangalang Tsino | |||||||||||||||||||||||||||
Tsino | 清朝 | ||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||
Dalikang Qing | |||||||||||||||||||||||||||
Tradisyunal na Tsino | 大清 | ||||||||||||||||||||||||||
Pinapayak na Tsino | 大清 | ||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||
Pangalang Manchu | |||||||||||||||||||||||||||
Sulating Manchu | ᡩᠠᡳᠴᡳᠩ ᡤᡠᡵᡠᠨ | ||||||||||||||||||||||||||
Abkai | Daiqing gurun | ||||||||||||||||||||||||||
Möllendorff | Daicing gurun |
Mga sanggunian
baguhin- ↑ Elliott (2001), pp. 290–291.
- ↑ Legrand, Jacques. Chronicle of the 20th Century. 1992. Page 155.
- ↑ Turchin, Peter; Adams, Jonathan M.; Hall, Thomas D. (26 Ago 2015). "East-West Orientation of Historical Empires and Modern States". Journal of World-Systems Research. 12 (2): 222. doi:10.5195/jwsr.2006.369. ISSN 1076-156X.
{{cite journal}}
:|access-date=
requires|url=
(tulong)CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ Taagepera, Rein (Set 1997). "Expansion and Contraction Patterns of Large Polities: Context for Russia". International Studies Quarterly. 41 (3): 500. doi:10.1111/0020-8833.00053. JSTOR 2600793.
{{cite journal}}
: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ Cotterell, Arthur. (2007). The Imperial Capitals of China - An Inside View of the Celestial Empire. London: Pimlico. pp. 304 pages. ISBN 9781845950095.
{{cite book}}
: CS1 maint: date auto-translated (link)Elliot, Mark C. (2001). The Manchu Way: The Eight Banners and Ethnic Identity in Late Imperial China. Stanford, CA: Stanford University Press.{{cite book}}
: CS1 maint: date auto-translated (link)Paludan, Ann. (1998). Chronicle of the China Emperors. London: Thames & Hudson. pp. 224 pages. ISBN 0-500-05090-2.{{cite book}}
: CS1 maint: date auto-translated (link)
Ang lathalaing ito na tungkol sa Kasaysayan at Tsina ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa pagpapalawig nito.