Palarong Asyano
Ang Palarong Asyano, na tinatawag ding Asiad, ay isang serye ng mga palarong pampalakasan na ginaganap tuwing apat na taon at nilalahukan ng mga manlalaro sa buong Asya. Ang palaro ay inaayos ng Kagawarang Olimpiko ng Asya (OCA), pagktapos mabuwag ang Pederasyon ng mga Palarong Asyano (Asian Games Federation).[1] Ito ay kinikilala ng Pandaigdigang Lupon ng Olimpiko (IOC) at sinasabing ikalawa sa pinakamalaking palaro pagkatapos ng Palarong Olimpiko.[2][3]
Abbreviation | Asiad |
---|---|
Motto | Pasulong Kailanman (Ever Onward) |
Unang Paligsahan | 1951 Palarong Asyano sa New Delhi, India |
Ginaganap bawat | apat na taon |
Huling Paligsahan | 2018 Palarong Asyano sa Jakarta-Palembang, Indonesya |
Layunin | Paligsahan ng mga manlalaro ng mga Asyanong bansa |
Naging punong-abala sa Palarong Asyano ng apat na ulit ang Thailand. Sa kasaysayan nito, siyam lamang na bansa ang pinagdausan ng Palarong Asyano. Sumunod sa Thailand sa dami ng pagiging punong-abalang lungsod ay ang Timog Korea (1986 ng Seoul, 2002 ng Busan at 2014 ng Incheon) na naging punong-abalang lungsod ng tatlong beses. Susunod sa Timog Korea ang Hapon (1958 ng Tokyo at 1994 ng Hiroshima) at Tsina (1990 ng Beijing at 2010 ng Guangzhou) na parehong naging punong-abalang lungsod ng dalawang beses, at magdaraos ng kanilang pangatlo sa 2022 sa Hangzhou at 2026 sa Nagoya, ayon sa pagkabanggit. Naging punong-abalang lungsod rin ang mga bansang India (2), Indonesia (2), Pilipinas (1), Iran (1) at Qatar (1). May 46 na bansa ang nakilahok sa mga laro, kabilang na ang Israel, matapos ito patalsikin sa mga Palaro noong 1974.
Ginagawad ang mga sumusunod na parangal sa bawat kaganapan; ginto sa unang nanalo, pilak sa ikalawa at tanso naman para sa ikatlo, kaugalian na nagsimula sa Palarong 1951 sa New Delhi, India. Sa kasalukuyan, ang Tsina ang nangunguna sa talaan ng medalya ng palaro simula 1986. Ang susunod na Palarong Asyano ay gagamapin sa lungsod ng Hangzhou, Tsina.
Ang mga manlalaro ay nakakalahok sa pamamagitan ng Pamabansang Olimpikong Kumite (NOC) na kakatawan sa bansang kanilang kinabibilangan. Ang pagpapatugtog ng pambansang awit at pagtaas ng watawat ay ginaganap tuwing gawaran ng parangal, at ang pagtatala ng bilang ng parangal ay malakang ginagamit.
Listahan ng mga palaro
baguhinNoong 2009, binago na ang patakaran ng Palarong Asyano ukol sa paglulunsad nito. Ang bawat palaro ay gagawin na dalawang taon bago ang Palarong Olimpiko. Ito ay magsisimula sa 2018.
Talaan ng Palarong Asyano
baguhin
Edisyon | Taon | Mga Host ng Lungsod | Host Bansa | Sinimulan ni | Petsa ng Simula | Petsa ng Huli | Bansa | Mga Kakumpitensya | Isport | Kaganapan | Itaas na Inilagay Team | Ref |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
I | 1951 | New Delhi | India | President Rajendra Prasad | Marso 4 | Marso 11 | 11 | 489 | 6 | 57 | Japan (JPN) | [4] |
II | 1954 | Maynila | Pilipinas | President Ramon Magsaysay | Mayo 1 | Mayo 9 | 18 | 970 | 8 | 76 | Japan (JPN) | [5] |
III | 1958 | Tokyo | Japan | Emperador Hirohito | 24 May | 1 June | 16 | 1,820 | 13 | 97 | Japan (JPN) | [6] |
IV | 1962 | Jakarta | Indonesia | President Soekarno | 24 August | 4 September | 12 | 1,460 | 13 | 88 | Japan (JPN) | [7] |
V | 1966 | Bangkok | Thailand | King Bhumibol Adulyadej | 9 December | 20 December | 16 | 1,945 | 14 | 143 | Japan (JPN) | [8] |
VI | 1970 | Bangkok | Thailand | King Bhumibol Adulyadej | 9 December | 20 December | 16 | 2,400 | 13 | 135 | Japan (JPN) | [9] |
VII | 1974 | Tehran | Iran | Shah Mohammad Reza Pahlavi | 1 September | 16 September | 19 | 3,010 | 16 | 202 | Japan (JPN) | [10] |
VIII | 1978 | Bangkok | Thailand | King Bhumibol Adulyadej | 9 December | 20 December | 19 | 3,842 | 19 | 201 | Japan (JPN) | [11] |
IX | 1982 | New Delhi | India | President Zail Singh | 19 November | 4 December | 23 | 3,411 | 21 | 147 | China (CHN) | [12] |
X | 1986 | Seoul | South Korea}} | President Chun Doo-hwan | 20 September | 5 October | 22 | 4,839 | 25 | 270 | China (CHN) | [13] |
XI | 1990 | Beijing | China | President Yang Shangkun | 22 September | 7 October | 36 | 6,122 | 27 | 310 | China (CHN) | [14] |
XII | 1994 | Hiroshima | Japan | Emperor Akihito | 2 October | 16 October | 42 | 6,828 | 34 | 338 | China (CHN) | [15] |
XIII | 1998 | Bangkok | Thailand | King Bhumibol Adulyadej | 6 December | 20 December | 41 | 6,554 | 36 | 377 | China (CHN) | [16] |
XIV | 2002 | Busan | South Korea | President Kim Dae-jung | 29 September | 14 October | 44 | 7,711 | 38 | 419 | China (CHN) | [17] |
XV | 2006 | Doha | Qatar | Emir Hamad bin Khalifa Al Thani}} | 1 December | 15 December | 45 | 9,520 | 39 | 424 | China (CHN) | [18] |
XVI | 2010 | Guangzhou | China | Premier Wen Jiabao | 12 November | 27 November | 45 | 9,704 | 42 | 476 | China (CHN) | [19] |
XVII | 2014 | Incheon | South Korea | President Park Geun-hye | 19 September | 4 October | 45 | 9,501 | 36 | 439 | China (CHN) | [20] |
XVIII | 2018 | Jakarta-Palembang}} | Indonesia | President Joko Widodo | 18 August | 2 September | 45 | 11,300 | 40 | 465 | China (CHN) | [21] |
XIX | 2022 | Hangzhou | Tsina | 10 September | 25 September | Panglisahan sa hinaharap | [22] | |||||
XX | 2026 | Nagoya | Hapon | 19 September | 4 October | Panglisahan sa hinaharap | ||||||
XXI | 2030 | Doha | Qatar | Panglisahan sa hinaharap | ||||||||
XXII | 2034 | Riyadh | Saudi Arabia | Panglisahan sa hinaharap |
Palakasan
baguhinMga sanggunian
baguhin- ↑ "OCA History". OCA. Inarkibo mula sa orihinal noong 2011-05-22. Nakuha noong 2010-08-14.
{{cite web}}
: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ "Asian Games Taps Three-Time Olympic Sportscaster For New Sports Radio Talk Show". Sports Biz Asia. 2010-02-08. Nakuha noong 2010-09-08.
{{cite news}}
: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ "Fully renovated basketball arena ready for Asian Games". Sports City. 2009-07-22. Inarkibo mula sa orihinal noong 2010-06-13. Nakuha noong 2010-09-08.
{{cite news}}
: CS1 maint: date auto-translated (link) Naka-arkibo 2010-06-13 sa Wayback Machine. - ↑ "1st AG New Delhi 1951". OCA. Inarkibo mula sa orihinal noong 2011-12-08. Nakuha noong 2010-07-22.
{{cite web}}
: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ "2nd AG Manila 1954". OCA. Inarkibo mula sa orihinal noong 2011-05-22. Nakuha noong 2010-07-22.
{{cite web}}
: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ "3rd AG Tokyo 1958". OCA. Inarkibo mula sa orihinal noong 11 Septiyembre 2018. Nakuha noong 22 July 2010.
{{cite web}}
: Check date values in:|archive-date=
(tulong) - ↑ "4th AG Jakarta 1962". OCA. Inarkibo mula sa orihinal noong 11 Septiyembre 2018. Nakuha noong 22 July 2010.
{{cite web}}
: Check date values in:|archive-date=
(tulong) - ↑ "5th AG Bangkok 1966". OCA. Inarkibo mula sa orihinal noong 11 Septiyembre 2018. Nakuha noong 22 July 2010.
{{cite web}}
: Check date values in:|archive-date=
(tulong) - ↑ "6th AG Bangkok 1970". OCA. Inarkibo mula sa orihinal noong 11 Septiyembre 2018. Nakuha noong 22 July 2010.
{{cite web}}
: Check date values in:|archive-date=
(tulong) - ↑ "7th AG Tehran 1974". OCA. Inarkibo mula sa orihinal noong 11 Septiyembre 2018. Nakuha noong 22 July 2010.
{{cite web}}
: Check date values in:|archive-date=
(tulong) - ↑ "8th AG Bangkok 1978". OCA. Nakuha noong 22 Hulyo 2010.
{{cite web}}
: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ "9th AG New Delhi 1982". OCA. Inarkibo mula sa orihinal noong 11 Septiyembre 2018. Nakuha noong 22 July 2010.
{{cite web}}
: Check date values in:|archive-date=
(tulong) - ↑ "10th AG Seoul 1986". OCA. Inarkibo mula sa orihinal noong 11 Septiyembre 2018. Nakuha noong 22 July 2010.
{{cite web}}
: Check date values in:|archive-date=
(tulong) - ↑ "11th AG Beijing 1990". OCA. Inarkibo mula sa orihinal noong 11 Septiyembre 2018. Nakuha noong 22 July 2010.
{{cite web}}
: Check date values in:|archive-date=
(tulong) - ↑ "12th AG Hiroshima 1994". OCA. Inarkibo mula sa orihinal noong 11 Septiyembre 2018. Nakuha noong 22 July 2010.
{{cite web}}
: Check date values in:|archive-date=
(tulong) - ↑ "13th AG Bangkok 1998". OCA. Inarkibo mula sa orihinal noong 11 Septiyembre 2018. Nakuha noong 22 July 2010.
{{cite web}}
: Check date values in:|archive-date=
(tulong) - ↑ "14th AG Busan 2002". OCA. Inarkibo mula sa orihinal noong 11 Septiyembre 2018. Nakuha noong 29 September 2002.
{{cite web}}
: Check date values in:|archive-date=
(tulong) - ↑ "15th AG Doha 2006". OCA. Inarkibo mula sa orihinal noong 11 Septiyembre 2018. Nakuha noong 1 December 2006.
{{cite web}}
: Check date values in:|archive-date=
(tulong) - ↑ "16th AG Guangzhou 2010". OCA. Inarkibo mula sa orihinal noong 11 Septiyembre 2018. Nakuha noong 22 November 2010.
{{cite web}}
: Check date values in:|archive-date=
(tulong) - ↑ "17th AG Incheon 2014". OCA. Inarkibo mula sa orihinal noong 11 Septiyembre 2018. Nakuha noong 19 September 2014.
{{cite web}}
: Check date values in:|archive-date=
(tulong) - ↑ "18th AG Jakarta-Palembang 2018". OCA. Inarkibo mula sa orihinal noong 11 Septiyembre 2018. Nakuha noong 20 September 2014.
{{cite web}}
: Check date values in:|archive-date=
(tulong) - ↑ "19th AG Hangzhou 2022". OCA. Inarkibo mula sa orihinal noong 11 Septiyembre 2018. Nakuha noong 16 September 2015.
{{cite web}}
: Check date values in:|archive-date=
(tulong)
Panitikan
baguhin- Stefan Huebner, Pan-Asian Sports and the Emergence of Modern Asia, 1913-1974. Singapore: NUS Press, 2016.
External links
baguhin- Olympic Council of Asia: Games Naka-arkibo 2018-12-07 sa Wayback Machine.
Padron:Association of National Olympic Committees Padron:International multi-sport events Padron:Nations at the Asian Games