Bagyong Tisoy
Ang Bagyong Tisoy, (Pagtatalagang pandaigdig: Bagyong Kammuri) ay isang malakas na bagyo na umabot ng kategoryang 4 ito ay nanalasa sa mga Rehiyon ng Bicol, Calabarzon, Mimaropa at Silangang Visayas noong Disyembre 2 at 3, 2019 mahihiluntad ito sa Bagyong Nina at Glenda makalipas ang 5 at 3 taon. Ang Bagyong Tisoy ay ang ika 20 malakas na bagyo na tumama sa Pilipinas taong 2019.[1][2]
Matinding bagyo (JMA) | |
---|---|
Kategorya 4 (Saffir–Simpson) | |
Nabuo | Nobyembre 23, 2019 |
Nalusaw | Disyembre 7, 2019 |
Pinakamalakas na hangin | Sa loob ng 10 minuto: 165 km/h (105 mph) Sa loob ng 1 minuto: 215 km/h (130 mph) |
Pinakamababang presyur | 955 hPa (mbar); 28.2 inHg |
Namatay | 12 nasawi, total |
Napinsala | $116 milyon (2019 USD) |
Apektado | Guam, Pilipinas |
Bahagi ng Panahon ng bagyo sa Pasipiko ng 2019 |
Kasaysayan
baguhinAng Bagyong Tisoy ay ang ika (1928) na bagyong pumasok sa Pilipinas sa buwan pagitan ng Nobyembre-Disyembre 2019; noong Nobyembre 23 ito ay namuo sa Karagatang Pasipiko at naging Tropikal Depresyon noong Nobyembre 25 sa pagitan ng Guam, pag sapit ng Nobyembre 27 ito ay naging isang Severe Tropikal habang binabaybay ang karagatang Pilipinas, direksyon pa-kanluran sa Catanduanes o probinsya ng Quezon. Hango ang pangalang "Tisoy" ay ibig sabihin "Gwapo", "Mistiso" kahalintulad sa "Bagyong Pogi"[3](Maemi, 2003).[4][5][6][7]Ito naglandfall sa mga bayan ng: Gubat, Sorsogon, San Pascual, Masbate,Torrijos, Marinduque at Naujan, Oriental Mindoro.
Banta
baguhinUnang dinaanan ng Bagyong Tisoy ang bayan ng Gubat, Sorsogon at sa bayan ng San Pascual, Masbate sa isla ng Burias, tinatayang aabot sa 100+ na bahay ang nawasak na bagyo sa ka-bicolan. Pinagbabantaan nitong tahakin ang Bondoc Peninsula sa Southern Portion ng Quezon province, matapos nag land-fall ito sa Torrijos, Marinduque hanggang Naujan, Oriental Mindoro .
Ang Rehiyon ng Bicol, Calabarzon, Kalakhang Maynila at Gitnang Luzon ay ang mga rehiyon na bina-bantayan ng PAGASA, dahil sa pagbabanta ng Bagyong Tisoy sa katimugang Luzon kasama rito ang isla ng Mindoro,[8][9] Ang unang tatawirin o tutumbukin nito ay ang Bicol area maging ang Quezon na naka-red alert sa ilalam ng banta ng bagyo, Malubhang mapanganib ang bagyo sa dala nitong mamalakas na hangin maging ang ulan, ka-parehas sa tinahak ni "Super Bagyong Rosing" noong Nobyembre 1995 maka-lipas ang 12 na taon. ito ay tatapat sa pag lulunsad "2019 Southeast Asian Games" habang sa conference ay binigyan rin ng storm chasers at mobile radars sa dadausan ng 2019 Seagames.
Pinsala
baguhinNagdulot ito ng malawakang pag-kasira ng mga bahay sa lalawigan ng Albay, Camarines Sur, Marinduque, Romblon at Sorsogon, dahil sa lakas at bugso ng hangin at nag-labas ng matitinding pag-ulan sa mga lalawigan ng Batangas, Cavite, Laguna, Quezon at mga lalawigan ng Mindoro. Nag pa-baha si Tisoy sa bahagi ng Western Laguna portion sa mga lungsod ng Biñan, Cabuyao, Calamba, Sta. Rosa at San Pedro.
Typhoon Storm Warning Signal
baguhinPSWS | LUZON | BISAYAS | MINDANAO |
---|---|---|---|
PSWS #3 | Albay, Batangas, Camarines Norte, Camarines Sur, Catanduanes, Cavite, Laguna, Marinduque, Masbate, Occidental Mindoro, Oriental Mindoro, Quezon/timog, Romblon, Sorsogon | Eastern Samar/hilaga, Northern Samar, Samar/hilaga | WALA |
PSWS #2 | Bataan, Bulacan, Kalakhang Maynila, Pampanga, Quezon/hilaga, Rizal, Tarlac, Zambales | Aklan, Capiz, Guimaras, Iloilo, Negros Occidental/hilaga, Biliran, Cebu/hilaga, Eastern Samar/timog, Samar/timog, Leyte | WALA |
PSWS #1 | Benguet, Calamian Islands, Cuyo Islands, Ifugao, Ilocos Sur, Isabela/timog, La Union, Mountain Province, Nueva Ecija, Nueva Vizcaya, Palawan\hilaga, Quirino, Aurora/hilaga | Bohol, Cebu/timog, Negros Occidental/timog, Negros Oriental, Siquijor, Timog Leyte | Dinagat Islands, Surigao del Norte, Siargao Island |
Tingnan rin
baguhinSinundan: Sarah |
Kapalitan Tamaraw (unused) |
Susunod: Ursula |
Sanggunian
baguhin- ↑ http://saksingayon.com/tag/pagasa
- ↑ https://news.abs-cbn.com/news/12/02/19/libo-libo-inilikas-sa-bicol-region-dahil-sa-bagyong-tisoy
- ↑ https://en.wikipedia.org/wiki/Typhoon_Maemi
- ↑ https://news.abs-cbn.com/news/11/28/19/typhoon-kammuri-to-pound-sea-games-venues
- ↑ https://news.abs-cbn.com/news/12/01/19/samar-catanduanes-under-signal-no2-due-to-tisoy
- ↑ https://news.mb.com.ph/2019/12/01/catanduanes-braces-for-typhoon-tisoy[patay na link]
- ↑ http://saksingayon.com/tag/bagyo
- ↑ https://news.abs-cbn.com/news/12/01/19/tisoy-to-make-landfall-over-bicol-monday-night-pagasa
- ↑ https://www.gmanetwork.com/news/scitech/weather/717353/typhoon-tisoy-enters-par-pagasa/story
Ang lathalaing ito na tungkol sa Panahon at Kalikasan ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa pagpapalawig nito.