Sukat

(Idinirekta mula sa Lawak)

Ang sukat (Latin, Kastila, Ingles: area, Aleman: Flächeninhalt, Tsino: 面积) ay ang laki o lawak ng espasiyo na sinasakop ng isang patag (dalawang dimensiyon) na kalatagan o hugis. Tumutukoy ang terminong sukat ng kalatagan sa kabuan na mga lawak ng nakikitang mga gilid ng isang bagay.

Tatlong hugis na nasa isang parilyang parisukat
Ang pinagsamang sukat ng mga tatlong hugis na ito; tatsulok, parallelogram at bilog ay tinatayang 15.57 na parisukat.

Mga pormula ng pagsukat ng hugis

baguhin

Ito ang talaan sa pagkuwenta ng sukat ng mga elementaryang hugis.

Karaniwang pormula para sa sukat:
Hugis Pormula Mga bariabulo
Regular na tatsulok (ekwilateral na tatsulok)   Ang   ang haba ng isang gilid ng tatsulok.
Tatsulok   Ang   ang kalahati ng perimetro, ang  ,   at   ang haba ng mga gilid.
Tatsulok   Ang   at   ay anumang dalawang gilid at ang   ang anggulo sa pagitan nito.
Tatsulok   Ang   at   ang mga base at altitudo(na sinusukat hanggang sa base).
Kwadrado   Ang   ang haba ng isang gilid ng kwadrado.
Parihaba   Ang   at   ang mga haba ng gilid ng parihaba(haba at lapad).
Rombus   Ang   at   ang mga haba ng dalawang diagonal ng rombus.
Paralelogram   Ang   ang haba ng base at ang   ang taas na perpendikular.
Trapesoid   Ang   at   ang mga paralelong gilid at ang   ang distansiya(taas) sa pagitan ng mga paralelo.
Regular na heksagon   Ang   ang haba ng isang gilid ng heksagon.
Regular na oktagon   Ang   ang haba ng isang gilid ng oktagon.
Regular na poligon   Ang   ang haba ng gilid at ang   ang bilang ng mga gilid.
Regular na poligon   Ang   ang perimetro at ang   ang bilang ng mga gilid.
Regular na poligon   Ang   ang radyus ng sirkumskribang bilog, ang   ang radyus ng inskribong bilog at ang   ang bilang ng mga gilid.
Regular na poligon   Ang   ang apotemo(apothem) o radyus ng inskribong bilog sa poligon at ang   ang perimetro ng poligon.
Bilog   Ang   ang radyus at ang   ang diametro.
Sirkular na sektor   Ang   at   ang mga radyus at anggulo(sa radyan).
Elipso   Ang   at   ang mga semi-mayor na aksis at semi-minor na aksis.
Ang kabuuang surpasiyong are ng Silindro   Ang   at   ang radyus at taas.
Lateral na surpasiyong sukat ng silindro   Ang   at   ang radyus at taas.
Kabuuang surpasiyong sukat ng Kono   Ang   at   ang radyus at lihis na taas.
Ang lateral na surpasiyong sukat ng kono   Ang   at   ang radyus at lihis na taas. are the radius and slant height, respectively
Kabuuang surpasiyong sukat ng spero   Ang   at   ang radyus at diametro.
Kabuuang surpasiyong sukat ng elipsoid  
Ang kabuuang surpasiyong sukat ng piramide   Ang   ang base, ang   perimetro ng base at ang   ang lihis na taas.
Kwadrado hanggang sa bilog na sukat   Ang   ang sukat ng kwadrado sa kwadradong unit.
Bilog hanggang sa kwadrado   Ang   ang sukat ng bilog sa bilog na unit .

Irregular na poligon

baguhin

Ang sukat ng irregular na mga poligon ay maaaring kwentahin gamit ang Pormula ng surveyor.[1]

Sukat ng punsiyon

baguhin

Ang sukat ng punsiyon ay maaaring kwentahin gamit ang integrasyon.

Mga yunit

baguhin

Kabilang sa mga unit para sukatin ang lawak ng kalatagan:

metro kwadrado = hinangong unit ng SI
are = 100 metro kwadrado
hektarya = 10,000 metro kwadrado
kilometrong parisukat = 1,000,000 metro kwadrado
megametro kwadrado = 1012 metro kwadrado
yarda kwadrado = 9 talampakan kwadrado = 0.83612736 metro kwadrado
milyang parisukat = 2.5899881103 na kilometrong parisukat

Mga sanggunian

baguhin
  1. "Archive copy" (PDF). Inarkibo (PDF) mula sa orihinal noong 2003-11-05. Nakuha noong 2003-11-05.{{cite web}}: CS1 maint: archived copy as title (link) CS1 maint: date auto-translated (link)