Tanay
Ang Tanay (pagbigkas: ta•náy) ay isang ika-1 klase na bayan sa lalawigan ng Rizal, Pilipinas. Ito ay matatagpuan 57 kilometro silangan ng Maynila, ngunit a karaniwang pagkokomyut sa pagitan ng Maynila at Tanay ay umaabot ng mahigit tatlong oras depende sa kondisyon ng trapiko. Meron itong mga bahagi ng bundok ng Sierra Madre at ang hinahangganan ng Lungsod ng Antipolo sa hilagang-silangan, Baras, Morong at Teresa sa kanluran, General Nakar (Quezon Province) sa silangan, at Pililla, Santa Maria (Lalawigan ng Laguna) at pati na rin ang Lawa ng Laguna sa timog.
Tanay Bayan ng Tanay | |
|---|---|
 | |
 Mapa ng Rizal na ipinipakita ang lokasyon ng Tanay | |
 | |
.svg)  Tanay Lokasyon sa Pilipinas | |
| Mga koordinado: 14°29′50″N 121°17′11″E / 14.49722°N 121.28639°E | |
| Bansa |  Pilipinas |
| Rehiyon | Calabarzon (Rehiyong IV-A) |
| Lalawigan | Rizal |
| Distrito | Pangalawang Distrito ng Rizal |
| Mga barangay | 20 (alamin) |
| Pagkatatag | 1606 |
| Pamahalaan | |
| • Punong-bayan | Rafael A. Tanjuatco |
| • Manghalalal | 70,360 botante (2022) |
| Lawak | |
| • Kabuuan | 200.00 km2 (77.22 milya kuwadrado) |
| Populasyon (Senso ng 2020) | |
| • Kabuuan | 139,420 |
| • Kapal | 700/km2 (1,800/milya kuwadrado) |
| • Kabahayan | 33,178 |
| Ekonomiya | |
| • Kaurian ng kita | ika-1 klase ng kita ng bayan |
| • Antas ng kahirapan | 5.47% (2021)[2] |
| • Kita | ₱684,896,000.00 (2022) |
| • Aset | ₱2,533,875,000.00 (2022) |
| • Pananagutan | ₱783,317,000.00 (2022) |
| • Paggasta | ₱432,657,000.00 (2022) |
| Kodigong Pangsulat | 1980 |
| PSGC | 045812000 |
| Kodigong pantawag | 2 |
| Uri ng klima | Tropikal na monsoon na klima |
| Mga wika | Wikang Remontado Agta wikang Tagalog |
| Websayt | tanay.gov.ph |
Ayon sa senso ng 2020, ito ay may populasyon na 139,420 sa may 33,178 na kabahayan.
Karamihan ng populasyon ay binubuo ng mga Tagalog na tumira malapit sa Laguna de Bay, ngunit merong din diitong mga porsyento ng mga taong tumira sa kabundukan sa hilagang bahagi ng bayan. Ang mga mahahalagang kalakal ng bayan ay binubuo ng pangingisda, pagsasaka at kalakal na panlalawigan.
Ang Tanay ay pinapaniwalaang pinagmulan ng wikang Sambal.[3]
Paghanay ng Harangin
- Ang Bantayog ng mga Sundalong Pilipino at Gerilya para sa pag alsa ng Watawat ng Pilipinas sa Tanay: (Ingles: Monument of the Filipino Soldiers and Guerillas of the Philippine Rising Flag in Tanay) Ang bantayog na ito ay matatagpuan sa bayan ng Tanay, Rizal na nagsimula ang Pagkubkob ng Tanay noong Marso, 1945 ay paghahanda sa mga sundalong Pilipino at gerilya ay lumaban sa mga sundalong Hapones noong Ikalawang Digmaang Pandaigdig.
Barangay
Ang Tanay ay nahahati sa 19 na mga barangay (9 urban, 10 rural).
|
|
Demograpiko
| Taon | Pop. | ±% p.a. |
|---|---|---|
| 1903 | 4,124 | — |
| 1918 | 6,704 | +3.29% |
| 1939 | 8,228 | +0.98% |
| 1948 | 8,627 | +0.53% |
| 1960 | 13,955 | +4.09% |
| 1970 | 23,247 | +5.23% |
| 1975 | 33,382 | +7.53% |
| 1980 | 40,443 | +3.91% |
| 1990 | 58,410 | +3.75% |
| 1995 | 69,181 | +3.22% |
| 2000 | 78,223 | +2.67% |
| 2007 | 94,460 | +2.64% |
| 2010 | 98,879 | +1.68% |
| 2015 | 117,830 | +3.40% |
| 2020 | 139,420 | +3.36% |
| Sanggunian: PSA[4][5][6][7] | ||
Mga sanggunian
- ↑
"Province: Rizal". PSGC Interactive. Quezon City, Philippines: Philippine Statistics Authority. Nakuha noong 12 Nobyembre 2016.
{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ "PSA Releases the 2021 City and Municipal Level Poverty Estimates". Pangasiwaan ng Estadistika ng Pilipinas. 2 Abril 2024. Nakuha noong 28 Abril 2024.
{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ "Archive copy". Inarkibo mula sa orihinal noong 2008-01-21. Nakuha noong 2007-11-25.
{{cite web}}: CS1 maint: archived copy as title (link) CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑
Census of Population (2015). "Region IV-A (Calabarzon)". Total Population by Province, City, Municipality and Barangay. PSA. Nakuha noong 20 Hunyo 2016.
{{cite ensiklopedya}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑
Census of Population and Housing (2010). "Region IV-A (Calabarzon)". Total Population by Province, City, Municipality and Barangay. NSO. Nakuha noong 29 Hunyo 2016.
{{cite ensiklopedya}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑
Censuses of Population (1903–2007). "Region IV-A (Calabarzon)". Table 1. Population Enumerated in Various Censuses by Province/Highly Urbanized City: 1903 to 2007. NSO.
{{cite ensiklopedya}}: CS1 maint: url-status (link) - ↑
"Province of Rizal". Municipality Population Data. Local Water Utilities Administration Research Division. Nakuha noong Disyembre 17, 2016.
{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)