Joseph Stalin

Pangkalahatang kalihim ng Partidong Komunista ng Unyong Sobyet
(Idinirekta mula sa Iosif Stalin)

Si Iosif Vissarionovich Stalin (Disyembre 18, 1878Marso 5, 1953), ipinanganak na Ioseb Besarionis dze Jughashvili, ay isang Heorhiyanong manghihimasik at politiko na naglingkod bilang pinuno ng Unyong Sobyetiko mula 1922 hanggang sa kanyang kamatayan noong 1953. Hinawakan niya ang mga pangunahing posisyon na Pangkalahatang Kalihim ng Buong Unyong Partido Komunista sa pagitan ng 1922 at 1952 at Tagapangulo ng Konseho ng mga Ministro sa pagitan ng 1941 at 1953. Namahala sa simula bilang bahagi ng isang kolektibong pamumuno, pinagpisan niya ang kapangyarihan noong dekada 1930 upang maging ganap na diktador. Ideolohikong sumunod sa Leninistang interpretasyon ng Marxismo, pinormalisa at sinetetisa niya ang dalawa upang mabuo ang Marxismo-Leninismo, habang ang kanyang mga sariling ideya at patakaran ay tinatawag na Stalinismo.

Vozhd ng Pandaigdigang Proletaryado

Iosif Vissarionovich Stalin
Иосиф Виссарионович Сталин
იოსებ ბესარიონის ძე სტალინი
JStalin Secretary general CCCP 1942 flipped.jpg
КПСС.svg
Pangkalahatang Kalihim ng Komite Sentral ng Buong Unyong Partido Komunista
Nasa puwesto
3 Abril 1922 – 16 Oktubre 1952
Nakaraang sinundanVyacheslav Molotov (bilang Responsableng Kalihim ng Partido Komunista Ruso)
Sinundan niNikita Kruschov (bilang Unang Kalihim ng Partido Komunista ng Unyong Sobyetiko)
Georgy Malenkov
(de facto)
Coat of arms of the Soviet Union (1946–1956).svg
Tagapangulo ng Konseho ng mga Ministro ng Unyong Sobyetiko
Nasa puwesto
Coat of arms of the Soviet Union (1936–1946).svg
Konseho ng mga Komisaryong Bayan
6 Mayo 1941 – 15 Marso 1946
PanguloMikhail Kalinin
Nakaraang sinundanVyacheslav Molotov
Nasa puwesto
15 Marso 1946 – 5 Marso 1953
PanguloNikolai Shvernik
Unang Diputado
  • Nikolai Voznesensky
  • Vyacheslav Molotov
  • Nikolai Bulganin
Sinundan niGeorgy Malenkov
Member of the Russian Constituent Assembly
Nasa puwesto
25 November 1917 – 20 January 1918[a]
Served alongside
Nakaraang sinundanConstituency established
Sinundan niConstituency abolished
KonstityuwensyaPetrograd Metropolis
Ministro ng Depensa
Nasa puwesto
15 March 1946 – 3 March 1947
Nakaraang sinundanHimself (as People's Commissar of Defense of the Soviet Union)
Sinundan niNikolai Bulganin
People's Commissar for Nationalities of the RSFSR
Nasa puwesto
8 November 1917 – 7 July 1923
Nakaraang sinundanPosition established
Sinundan niPosition abolished
People's Commissar of Defense of the Soviet Union
Nasa puwesto
19 July 1941 – 25 February 1946
Nakaraang sinundanSemyon Timoshenko
Sinundan niHimself (as People's Commissar of the Armed Forces of the Soviet Union)
Pansariling detalye
Ipinanganak
Ioseb Besarionis dze Jughashvili
იოსებ ბესარიონის ძე ჯუღაშვილი

18 [L.I. 6] Disyembre 1878
Gori, Imperyong Ruso
Namatay5 Marso 1953(1953-03-05) (edad 74)
Mosku, Unyong Sobyetiko
HimlayanNekropolis ng Pader Kremlin
Mausoleo ni Lenin (1953–1961)
Kabansaan
Partidong pampolitika
Ibang ugnayang
pampolitika
Padron:Tree list

Padron:Ubli


Asawa
Anak
AmaEkaterine Geladze
InaBesarion Jughashvili
EdukasyonTbilisi Spiritual Seminary
Pirma
Serbisyo sa militar
PalayawKoba
KatapatanFlag of Russia.svg Imperyong Ruso
Flag of the Russian Soviet Federative Socialist Republic (1937–1954).svg Sobyetikong Rusya
Flag of the USSR (1936-1955).svg Unyong Sobyetiko
Sangay/Serbisyo
  • Rusong Hukbong Imperyal
  • Hukbong Pula
  • Sobyetikong Sandatahang Lakas
Taon sa lingkod
  • 1916–1917
  • 1918–1921
  • 1941–1953
RanggoPadron:Ubli Generalissimus of the Soviet Union (1945)
Atasan
Labanan/DigmaanPadron:Tree list
AwardsSee list

Leader of the Soviet Union

Itinuturing na isa sa mga pinakamahalagang tao ng ika-20 dantaon, patuloy na nagiging pigurang kontrobersyal si Stalin. Naging paksa siya ng isang kulto ng personalidad sa pandaigdigang kilusang Marxista–Leninista, kung saan iginagalang siya bilang kampeon ng uring manggagawa at sosyalismo. Nananatili ang kanyang katanyagan sa Rusya at Heorhiya bilang matagumpay na pinuno sa panahon ng digmaan na ginapi ang pasismo at nagpatibay sa katayuan ng Unyong Sobyetiko bilang isang nangungunang kapangyarihan sa mundo. Sa kaibhan, kinokondena ang kanyang rehimen bilang totalitaryo na nangasiwa sa malawakang panunupil, sapilitang deportasyon, etnikong paglilinis, libu-libong ehekusyon, at taggutom na pumatay ng milyun-milyong mamamayan.

Pinagmulan at Maagang BuhayBaguhin

Kapanganakan at PagkabataBaguhin

Ang bahay kung saan isinilang si Stalin, kinuha noong 2017.
Rehistrasyon ng kapanganakan ni Stalin mula sa mga talaang pangsimbahan ng Gori.

Ipinanganak si Stalin na Ioseb Besarionis dze Jughashvili (Heorhiyano: იოსებ ბესარიონის ძე ჯუღაშვილი) noong ika-18 ng Disyembre [Lumang Istilo: 6 Disyembre] 1878 sa munting bayan ng Gori, noo'y bahagi ng Gobernasyong Tiflis, Imperyong Ruso, at ngayo'y nasa Heorhiya. Naging tahanan ang lugar ng mga pamayanang Aseri, Armenyo, Ruso, at Hudyo. Bininyagan siya noong 29 [L.I. 17] Disyembre at kinilala sa palayaw na "Soso", isang diminutibo ng Ioseb. Siya ang ikatlong anak nina Besarion "Beso" Jughashvili at Ekaterine "Keke" Geladze; pumanaw ang kanyang dalawang nakatatandang kapatid na sina Mikheil at Giorgi sa kasanggulan. Nagtrabaho si Besarion bilang sapatero at nag-ari ng pagawaan na sa una'y mapalad ngunit dumalisdis nang lumalaki si Ioseb. Isang dahilan nito ay dalubhasa lamang siya sa paggawa ng tradisyonal na kasuotang Heorhiyano at hindi sa Europeong istilong sapatos na mas lalong nagiging uso noon. Hulog sa kahirapan, nalulong si Beso sa alkohol at madahas na binubugbog ang kanyang asawa at anak. Tumakas si Ekaterine kasama si Soso noong 1883 at lumipat sa siyam na inuupahang silid sa sumunod na dekada. Sa panahon ng kanilang palaboy, nagkasakit si Ioseb ng bulutong noong 1884, na nag-iwan sa kanya ng mga panghabang-buhay na marka sa mukha. Tumira sila noong 1886 kina Padre Christopher Charkviani, isang pampamilyang kaibigan. Determinado na mapaaral ang kanyang anak, nagtrabaho si Keke bilang tagapaglinis at tagapaglaba para sa mga lokal na pamilya na nakiramay sa kanyang kalagayan. Naging mahigpit ngunit mapagmahal siya na ina kay Ioseb. Isang debotong Kristiyano, regular siyang dumalo kasama ang kanyang anak sa mga serbisyo sa simbahan. Tinuruan si Ioseb ng mga adolesenteng anak ni Charkviani ng wikang Ruso. Sa huling bahagi ng 1888, tinala siya sa edad na sampu sa Paaralang Simbahan ng Gori. Karaniwang nakalaan para sa mga anak ng klero, tiniyak ni Charkviani na matatanggap si Soso sa pamamagitan ng pagsabi na anak siya ng diakono; maaaring dahilan ito kung bakit inihayag ni Stalin noong 1934 na anak siya ng pari. Bagama't mahirap si Keke, sinigurado niyang maayos ang pananamit ng kanyang anak kapag pumasok siya sa eskwelahan, malamang sa tulong pinansyal ng mga kaibigan. Nang siya'y bata pa ay nagpakita si Stalin ng iba't ibang idyosinkrasya; kapag masaya, tumatalon siya sa isang paa habang nilalagutok ang kanyang mga daliri at sumisigaw ng malakas. Mahusay siya sa akademika at nagpakita ng talento sa pagpipinta at mga klaseng pandrama. Nagsimula siyang magsulat ng panulaan, at naging tagahanga ng mga gawa ng Heorhiyanong nasyonalista na si Raphael Eristavi. Isa rin siyang mang-aawit sa koro na kung minsa'y kumakanta sa simbahan at mga lokal na kasalan. Naalala ng isang kaibigan noong bata pa si Stalin na siya ang "pinakamahusay ngunit pinakamakulit din na mag-aaral" sa klase. Bumuo si Ioseb at ng kanyang mga kaibigan ng gang at madalas makipag-away sa iba pang bata. Nagdulot siya ng maraming kalokohan; iilang ulat ang nagsabi na sa isang insidente ay nag-apoy siya ng mga eksplosibong kartutso sa tindahan, at sa isa pa ay nagtali siya ng kawali sa buntot ng alagang pusa ng babae.

Kamatayan at legasiyaBaguhin

Ang kalusugan ni Stalin ay unti-unting nadeteryorado patungo sa katapusan ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig. Nagdusa siya sa atherosclerosis dahil sa matinding paninigarilyo, isang mild stroke noong panahon ng Victory Parade, at isang matinding atake sa puso naman noong Oktubre 1945.

Mga panandaBaguhin

  1. The Constituent Assembly was declared dissolved by the Bolshevik-Left SR Soviet government, rendering the end the term served.
  2. While forced to give up control of the Secretariat almost immediately after succeeding Stalin as the body's de facto head, Malenkov was still recognised as "first among equals" within the regime for over a year. As late as March 1954, he remained listed as first in the Soviet leadership and continued to chair meetings of the Politburo.

SanggunianBaguhin


    Ang lathalaing ito na tungkol sa Tao, Unyong Sobyetiko at Talambuhay ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa pagpapalawig nito.