Wikipedia

Kalakhang Cebu

(Idinirekta mula sa Kalakhang Sugbo)

Ang Kalakhang Cebu o Kalakhang Sugbo (Ingles: Cebu Metropolitan Area o simpleng Kalakhang Cebu) ay ang pangunahing sentrong urbano ng lalawigan ng Cebu sa Pilipinas. Ang lungsod ng Cebu, ang pinakasinaunang paninirahang Kastila sa bansa, ang sentro nito. Matatagpuan ang Kalakhang Cebu sa silangang bahagi ng pulo ng Cebu kasama ang kalapit na pulo ng Mactan. Kumakatawan ito ng 20% ng panlupang lawak at 57.5% ng populasyon (ayon sa sensus ng 2000) ng buong lalawigan ng Cebu.

Kalakahang Cebu

Kaulohang Sugbo
Metropolis
Mapa ng Cebu na nagpapakita ng Kalakhang Cebu
Mapa ng Cebu na nagpapakita ng Kalakhang Cebu
Map
Kalakahang Cebu is located in Pilipinas
Kalakahang Cebu
Kalakahang Cebu
Lokasyon sa Pilipinas
Mga koordinado: 10°17′N 123°54′E / 10.28°N 123.9°E / 10.28; 123.9
CountryPilipinas
RegionCentral Visayas (Region VII)
ProvinceCebu (geographically only)
Managing entityMetropolitan Cebu Development and Coordinating Board
Lawak
 • Metro1,062.88 km2 (410.38 milya kuwadrado)
Taas
17 m (56 tal)
Populasyon
 (senso ng 2015)
 • Metro2,849,213
 • Kapal2,700/km2 (6,900/milya kuwadrado)
Demonymgrancebuana
grancebuano
Divisions
 • Independent cities
 • Component cities
 • Municipalities
 • Barangays349
Sona ng orasUTC+8 (PST)
ZIP code
6000–6004, 6014–6019, 6037, 6045, 6046
IDD : area code +63 (0)32

Ang Metropolitan Cebu Development and Coordinating Board (MCDCB) ay isang katawan na may mandato na bumalangkas ng mga plano sa pagpapaunlad para sa lugar ng Kalakhang Cebu at i-pagbayain ang pagpapatupad ng mga ito. Hindi tulad ng Metropolitan Manila Development Authority, ang MCDCB ay walang legal at institutional na kapangyarihan. Gayunpaman, ang kapangyarihan ng MMDA ay limitado ng hurisdiksyon sa kalagitnaan lamang ng pagsasama-

Ang Kalakhang Cebu ay ang pangalawang pinakamataong kalakahan sa bansa. Ito ay isa sa tatlong opisyal na takdang kalakhan sa Pilipinas; na ang Kalakhang Maynila at Kalakhang Dabaw ang dalawa pa.

Ang skyline ng lungsod ng Cebu.

Mga lungsod at munisipalidad

baguhin

Ang Kalakhang Cebu ay binubuo ng mga lungsod at munisipalidad ng: (Carcar, Cebu City, Danao, Lapu-Lapu, Mandaue, Naga, Talisay) at anim na munisipalidad (Compostela, Consolacion, Cordova, Liloan, Minglanilla, San Fernando), kabilang ang Lungsod ng Cebu sa nagseserbisyo sa kalakhan sa gitna nito.

Lungsod Populasyon (2020) Sukat (km²) Densidad ng Populasyon (km²) Pag-uuri
Lungsod ng Cebu 964,919 315,000 km² 3,060.85 Highly urbanized na lungsod
Lungsod ng Lapu-Lapu 497,064 58.10 8,564,61 Highly urbanized na lungsod
Lungsod ng Mandaue 364,116 34.87 10,442.10 Highly urbanized na lungsod
Lungsod ng Talisay 263,048 39.87 6,597.64 Component na lungsod
Danao 156,321 107.30 1,456.86 Component na lungsod
Liloan 153,197 45.92 3,336.17 Munisipalidad
Minglanilla 151,002 65.60 2,301.86 Munisipalidad
Consolacion 148,012 37.03 3,997.08 Munisipalidad
Carcar 136,453 116.78 1,168.46 Component na lungsod
Lungsod ng Naga 133,184 101.97 1,306.11 Component na lungsod
San Fernando 72,224 69.39 1,040.84 Munisipalidad
Cordova 70,595 17.15 4,116.33 Munisipalidad
Compostela 55,874 53.90 1,036.62 Munisipalidad
Total / Average 3,165,799 1,062.88 2,978.51

Ang kabisera ng probinsiya, ang sentral na distrito ng negosyo, ang mga pangunahing institusyong pang-edukasyon at ang internasyonal na daungan ay lahat ay matatagpuan sa lungsod ng Cebu habang ang mga pangunahing industriyal na kumpanya at pabrika ay matatagpuan sa Mandaue. Ang paliparang pandaigdig at ang export processing zone ay matatagpuan sa Lapu-Lapu sa isla ng Mactan. Pangunahing lungsod ng pagmimina ang Danao habang ang Talisay ay isang lungsod na pang-tirahan na may kita nito mula sa maliliit at katamtamang laki ng mga negosyo.

Kasaysayan

baguhin
 
Mapa ng Kalakahang Cebu na may diniinang lungsod at munispalidad
 
Pagtingin ng Kalakahang Cebu sa langit
 
Skyline ng lungsod ng Cebu, ang sentro ng kalakahan

Ang Lungsod ng Cebu ay isang nayong pangingisda at kaayusang pagsasaka na pinamamahalaan ng mga katutubong haring Bisaya na nakipagkalakalan sa mga karatig na isla ng Malaysia at Indonesya. Ang Cebu ay ang lokasyon ng Rajahnate ng Cebu, isang Indianized na kaharian na itinatag ng kalahating Indian at kalahating Malay, Sri Lumay, mula sa Sumatra.

Noong 7 Abril 1521, dumating sa Cebu ang Portuges na explorer na si Ferdinand Magellan. Siya ay nabigo na maangkin ang Pilipinas para sa korona ng Espanya nang siya ay pinatay sa isla ng Mactan noong 27 Abril 1521, ng pinuno nito, si Datu Lapulapu.

Noong 27 Abril 1565, dumating sa Cebu mula sa Mehiko ang mga Espanyol na explorer na pinamumunuan ni Miguel López de Legazpi. Pinalitan ng mga Espanyol ang pangalan ng lungsod noong 1 Enero 1571, mula sa San Miguel (Saint Michael) patungong Villa del Santissimo Nombre de Jesús (Bayan ng Kabanal-banalang Pangalan ni Jesus). Ang isla ay dating kabisera ng Silangang Indiyas ng Espanya bago inilipat ang kabiserang lungsod sa Maynila noong 1571.

Ang Mandaue noon ay kilala bilang Mandani na pinamumunuan ng kanilang panginoong Aponoan. Ito ay pormal na binuo sa isang "pueblo" (mga tao) sa pagitan ng 1580 at 1700 at opisyal na kilala bilang Población de Mandaue (Bayan ng Mandaue) noong 1899. Ito ay umusbong sa industriyal na lungsod ng Mandaue. Ito ay naging isang chartered city noong 21 Hunyo 1969 sa pamamagitan ng Republic Act 5519. Ito ay itinuturing na isang highly urbanized na lungsod noong taong 1991.

Ang Talisay ay dating Augustinian order hacienda (estate) noong 1648 at naging munisipalidad noong 1849. Noong 30 December 2000, naging component city ang Talisay sa bisa ng Republic Act 8979.

Ang lungsod ng Lapu-Lapu ay orihinal na tinukoy bilang "Mactan." Nang maglaon, ito ay naging bayan ng Opon noong 1730, ang ika-7 bayan na itinatag ng mga Augustinian Friars sa Cebu. Ang bayan ng Opon ay naging isang lungsod noong 17 Hunyo 1961. Ang pinakamalaking distrito nito, ang Lapu-Lapu, ay ipinangalan kay Datu Lapulapu.

Ang Kalakhang Cebu ay na-konsepto ng mga tagaplano ng pamahalaan noong 1970s at batay sa mga karanasan ng pagpaplano ng lunsod sa Kalakhang Maynila. Kinakatawan ng Kalakhang Cebu ang mga umuunlad na sentrong pang-lungsod ng lalawigan na pisikal na malapit sa lungsod ng Cebu, na siyang nangungunang sentro ng komersyal at pinansyal sa Kabisayaan at hilagang Mindanao na mga lugar na may populasyon na higit na nakadepende sa mga oportunidad sa ekonomiya na umiiral sa lugar.

Mga tao

baguhin

Kanunu-nunuan

baguhin

Ang mga tao ng Cebu ay tinatawagang mga Sebwano. Walang kamalay-malay, ang ilang mga indibidwal ay may Intsik, Hapon, Indiano at iba pang mga dayuhang ninuno pati na rin ang mga ninuno mula sa ibang mga grupong etniko ng mga Pilipino.

Mga wika

baguhin

Ang wikang Sebwano ang pinakakaraniwang wikang ginagamit sa Kalakhang Cebu. Karaniwang ginagamit ang wikang Ingles sa mga institusyong pang-edukasyon at mga transaksyon sa negosyo. Kabilang sa iba pang mga wikang sinasalita ang wikang Tsino, wikang Tagalog at isang hanay ng mga wikang Bisaya.

Edukasyon

baguhin

Ang Kalakhang Cebu ay ang upuan ng higit sa isang dosenang institusyong pang-edukasyon, ang pinakamatanda sa mga ito ay ang Unibersidad ng San Carlos. Ang ilan sa mga institusyong ito ay kinabibilangan, sa pagkakasunud-sunod ng alpabeto:

 
Ang Cebu Doctors' University sa lungsod ng Mandaue.

Ang malaking bilang ng mga mag-aaral mula sa mga kalapit na lalawigan sa Kabisayaan, gayundin sa hilagang Mindanao, ay mas gustong pumunta sa Kalakhang Cebu upang kumuha ng pangatlong lebel na edukasyon.

Mayroon ding malaking bilang ng mga mag-aaral sa Timog Koreano, Irano, Sub-Saharan African, at Timog Indiyano na kumukuha ng mga kurso sa antas tersiyaryo sa Kalakhang Cebu, sinasamantala ang mas mababang halaga ng edukasyon sa Kalakhang Cebu, at Pilipinas na nauugnay sa kanilang sariling bansa.

Ang Cebu ay may apat na internasyonal na konektadong institusyong pang-edukasyon: Cebu International School at CIE British School ay matatagpuan sa lungsod ng Cebu; Singapore School Cebu at Woodridge International School ay matatagpuan sa Mandaue.

Kalusugan

baguhin
 
Dating pangulong Rodrigo Duterte sa pagbukas ng Malasakit Center sa Vicente Sotto Memorial Medical Center sa Lungsod ng Cebu sa Pebrero 12, 2018.

Ang Kalakhang Cebu ay mayroon ding ilang mga ospital at klinika, mayroong dalawang uri ng mga ospital sa kalakahan: ang mga pampublikong ospital na pag-aari ng pmahalaan. Ang ilang mga pampublikong ospital sa Kalakhang Cebu ay ang Vicente Sotto Memorial Medical Center, Cebu City Medical Center at kakaunti rin ang mga pampublikong distritong ospital na pinamamahalaan din ng pamahalaang panlalawigan ng Cebu.

Ilan sa mga pribadong ospital sa Kalakhang Cebu ay ang Chong Hua Hospital, Cebu Doctors' University Hospital, University of Cebu Medical Center, Perpetual Succor Hospital at Cebu Institute of Medicine Hospital.

Mga pangyayari

baguhin
 
Si Arroyo, nanunumpa sa kaniyang tungkulin sa lungsod ng Cebu noong Hunyo 30 2004.

2004 Inagurasyon ng pangulo

baguhin

Noong 30 Hunyo 2004, si Gloria Macapagal Arroyo ang unang pangulo ng Pilipinas na pinasinayaan sa Kalakhang Cebu. Ang inagurasyon ay ginawa sa harap ng Cebu Provincial Capitol sa lungsod ng Cebu. Ito ay ginawa bilang pasasalamat sa suportang ibinigay sa kanya ng mga taga-Cebu noong eleksyon. Sa isang pahinga sa tradisyon, inihatid niya ang kanyang inaugural address sa Maynila bago umalis patungong Cebu para sa kanyang inagurasyon.

2005 Timog-Silangang Laro

baguhin

Ang Kalakhang Cebu at iba pang pangunahing lungsod sa Pilipinas ang naging host ng 2005 Timog-Silangang LAro Games. Ang kaganapan ay ginanap mula 27 Nobyembre hanggang 5 Disyembre 2005. Ang mga lugar para sa kaganapang ito ay kinabibilangan ng Cebu City Sports Complex, Cebu Coliseum, Mandaue Coliseum, University of San Carlos at ilang bahagi ng Danao.

2007 ASEAN Summit and 2nd East Asia Summit

baguhin

Ang 12th Summit ng Samahan ng mga Bansa sa Timog-Silangang Asya, o Association of Southeast Asian Nations (ASEAN), na orihinal na nakatakda sa 10–14 December 2006 ay ipinagpaliban sa Enero 2007 dahil sa Bagyong Utor at ang pagsasaalang-alang sa kaligtasan at kapakanan ng mga kalahok.

Ang Cebu International Convention Center ay isang istraktura na itinayo ng pamahalaang panlalawigan ng Cebu sa oras para sa 12th ASEAN Summit at 2nd East Asia Summit sa halagang humigit-kumulang US$10-million dollars, US$5-million dollars na higit sa inaasahan. Ito ay isang tatlong-palapag na istraktura na may kabuuang sukat sa sahig na 25,000 metro kuwadrado (270,000 sq ft) at matatagpuan sa 3.8 ektarya (9.4 na ektarya) ng lupa sa Mandaue Reclamation Area.

51st Internasyonal na Kongresong Eucharistic

baguhin

Ang 2016 International Eucharistic Congress, na ginanap noong 24–31 January 2016, ay isang pagtitipon ng mga pari, obispo, layko, madre at kinatawan mula sa iba't ibang bahagi ng mundo. Ang 8-araw na kongreso ay ginanap sa mga gawaing panrelihiyon tulad ng cathechisis, prusisyon at seminar, Tinapos ito sa isang Statio Orbis o Closing Mass na ginanap sa South Road Properties noong 31 Enero 2016, ito ay dinaluhan ng Papal Legate, Cardinal Charles Maung Bo.

Mga kagamitan

baguhin
 
Ang skyline ng lungsod ng Cebu.

Komunikasyon

baguhin

Ang Philippine Long Distance Telephone Company, o PLDT ay ang pangunahing karyer ng telepono sa metropolis at sa buong lalawigan. Ang Globelines Innove at Islacom, na parehong subsidiary ng Globe Telecom ay pumasok pagkatapos ng pagpasa ng Telecommunications Act of 1995.

May tatlong wireless telecommunication company na naglilingkod sa Kalakhang Cebu gayundin sa iba pang bahagi ng Pilipinas. Ito ay:

Kuryente

baguhin

Ang kuryente ng Kalakhang Cebu ay karamihang ay ibinibigay mula sa Leyte Geothermal Power Plants na pinatatakbo ng PNOC-EDC na magkakaugnay sa buong Cebu sa pamamagitan ng mga makuryenteng submarine cable na pinatatakbo ng TransCo. Ito ay ipinapadala ng National Transmission Corporation (TransCo) na pag-aari ng estado sa pamamagitan ng ilang high tension wires. Ito ay iniimbak at ipinamamahagi ng Visayan Electric Company (VECO), maliban sa isla ng Mactan (Lapu-Lapu City at Cordova) na pinaglilingkuran ng Mactan Electric Company, ang lungsod ng Carcar, na pinagsisilbihan ng Cebu I Electric Cooperative. (CEBECO I), at ang lungsod ng Danao at ang munisipalidad ng Compostela, na pinaglilingkuran ng Cebu II Electric Cooperative (CEBECO II). Naglabas sila ng 220VAC 50 Hz.

Tubig

baguhin

Noong 1974 ang Metropolitan Cebu Water District (MCWD) ang pumalit sa pamamahagi ng maiinom na tubig sa buong metropolidad matapos ang Osmena Waterworks System ay nawalan ng pananalapi. Ang MCWD ay nagsusuplay ng maiinom na tubig sa mga lungsod ng Cebu, Mandaue, Lapu-lapu at Talisay at ang mga munisipalidad ng Consolacion, Liloan, Compostela at Cordova mula sa kanilang mga reservoir sa Lawang Plumbero, Minglanilla; Buhisan Reservoir sa lungsod ng Cebu; Casili sa Consolacion at Mananga sa Talisay.

Ang kakulangan sa tubig ay palaging problema sa Kalakhang Cebu dahil sa deforestation at pagpasok ng tubig-dagat ng suplay ng tubig sa ilalim ng lupa.[4] Nagkaroon ng panukala na kumuha ng tubig mula sa kalapit na isla ng Bohol dahil sa krisis sa tubig sa kalakhang lungsod.[5]

Noong 1998, ang Mananga Phase I Project na matatagpuan sa Maghuway, Talisay ay natapos sa paggawa ng karagdagang 33,000 kubikong metro (33,000,000 l; 8,700,000 US gal) ng maiinom na tubig kada araw. At ang iba pang lugar sa pamamagitan ng serye ng 5HP submersible pump na pinapagana ng Solar Electric Energy (tandaan: Gumagana lamang sa araw) sa Minglanilla malapit sa Lawang Plumbero.

Transportasyon

baguhin

Mga kalsada

baguhin

Ang mga daanan ng Kalakhang Cebu ay kabilang sa pinakaabala at pinakamasikip sa bansa. Ang timog highway, Bulebar Osmeña, Kalye Colon, at V. Rama ay ang mga pangunahing kalsada ng Kalakhang Cebu. Ang isang bagong highway na tinatawag na South Coastal Road o ang Cebu Coastal Road ay natapos noong 2010. Ang 12 kilometro, 4-lane na highway ay nilikha upang mapabuti ang trapiko sa Kalakhang Cebu. Nag-uugnay ito sa lungsod ng Cebu, Talisay at iba pang munisipalidad sa timog. Kasabay ng pagpapaunlad ng Cebu South Coastal Road, kasalukuyang ginagawa ang isang roadway underpass na halos isang kilometro ang haba para ikonekta ang South Coastal Road sa Sergio Osmeña Avenue sa North Reclamation Area. Kasama sa iba pang mga nakaplanong proyekto ang serye ng mga flyover sa north district, ang Cebu North Coastal Road at Cloverleaf interlink road project.

Ang Mactan ay konektado sa isla ng Cebu sa pamamagitan ng dalawang tulay: ang Tulay ng Marcelo Fernan at ang mas matandang tulay, ang Tulay ng Mactan at Mandaue. Ang ikatlong Cebu-Mactan link na ang Cebu–Cordova Bridge ay itinakdang kumpleto at ibinuksan sa publiko sa 2022.

Paliparan

baguhin
 
Ang Paliparang Pandaigdig ng Mactan–Cebu, pinagmamasdan sa langit.

Ang Paliparang Pandaigdig ng Mactan–Cebu, o Mactan-Cebu International Airport (MCIA) ay, opisyal na, ang tanging paliparan sa Kakahalang Cebu. Matatagpuan sa Lapu-Lapu, ito ang pangalawang pinaka-abalang paliparan sa Pilipinas, pagkatapos ng Paliparang Pandaigdig ng Ninoy Aquino ng Kalakhang Maynila.

Mayroon itong dalawang terminal. Ang Terminal 1 ay ginagamit lamang para sa mga domestic flight, habang ang Terminal 2, na binuksan noong Hulyo 1, 2018, ay nagsisilbi sa mga internasyonal na flight. Magkasama ang dalawang terminal ay may kabuuang kapasidad na 12.5 milyon.

Ang bilang ng lingguhang internasyonal na flight papunta at mula sa MCIA ay patuloy na tumaas sa paglipas ng mga taon. Sa kasalukuyan, may mga direktang regular at/o charter flight sa mga sumusunod na internasyonal na destinasyon:

Ang MCIA ng Kalakhang Cebu ay ang internasyunal na gateway patungo sa economic hub ng Kabisayaan at Mindanao. Maraming araw-araw na flight sa pagitan ng Cebu at karamihan sa mga lungsod sa Pilipinas. Ang kargamento sa hangin papunta at mula sa Cebu ay maaasahan at mahusay sa mga pangunahing internasyonal na courier tulad ng FedEx, Fastpak Global Express, at 2GO na tumatakbo rito.

Daungan

baguhin

Ang Daungan ng Cebu ng Kalakhang Cebu ay ang pinaka-abalang domestic na daungan sa Pilipinas. Kasama ang mga port area ng Mandaue at Lapu-Lapu, ang "seaport complex" ng Cebu ay itinuturing na pinaka-abalang daungan sa Pilipinas sa mga tuntunin ng bilang ng mga taunang pasahero. Ito rin ang pangunahing daungan ng pagpasok sa lalawigan ng Cebu at rehiyon ng Gitnang Kabisayaan. Ito ay gumaganap ng isang mahalagang papel sa industriya ng pagpapadala ng Pilipinas na may humigit-kumulang 80 porsyento ng mga kumpanya sa pagpapadala sa bansa na nakabase dito. Ang daungan ay matatagpuan sa gitna ng silangang baybayin ng lalawigan. Matatagpuan ito sa isang natural na daungan sa makitid na kipot sa pagitan ng Cebu City at Mactan, ang huli ay nagbibigay ng natural na takip at breakwater, na ginagawang isa ang daungan sa pinakaligtas at gumagana sa buong taon.

Ang Cebu International Port at Cebu Domestic Port ay nagsisilbi sa mga container vessel at mga pampasaherong barko na may mga destinasyon sa buong bansa at sa mundo. Ang Cebu International Port ay isang multipurpose terminal na sumasaklaw sa isang lugar na 10 ektarya na may 690 metrong espasyo ng berthing at isang controlling draft na minus 8.5 metro sa MLLW. Ang Cebu Baseport – Domestic Zone ay ang lugar para sa mga domestic transaction ng iba't ibang negosyo na nagmumula at papunta sa iba't ibang isla ng archipelago. Ito ay nakatuon sa coastwise na pagpapadala na may 3.5 kilometrong puwang ng berthing, 3 finger pier at 3 terminal ng pasahero.

Ekonomiya

baguhin

Ang Kalakhang Cebu, bilang pangalawang pinakamahalagang metropolitan area ng Pilipinas, ay itinatag ang sarili bilang isang pangunahing sentro ng ekonomiya, na umaakit sa ilang multinasyunal na kumpanya sa iba't ibang industriya mula sa business process outsourcing, electronics, pharmaceuticals, at turismo, bukod sa iba pang mga industriya. Ang Kalakhang Cebu, at ang lalawigan ng Cebu sa kabuuan, ay nakaranas ng mabilis na paglago ng ekonomiya mula noong unang bahagi ng 1990s, isang phenomenom na kilala rin bilang Ceboom, isang pagsama ng mga salitang "Cebu" at "boom". Ang lungsod ng Cebu, lungsod ng Lapulapu, at lungsod ng Mandaue, na pinagsama-samang kilala bilang "tri-cities", ang tatlong pinakamalaki at mataas na urbanisadong lungsod ng Kalakhang Cebu, ay nagkakaloob ng 22.2%, 11.3%, at 8.3% ng kabuuang rehiyon ng produktong domestiko ng Gitnang Kabisayaan ayon sa pagkakabanggit noong 2020.

Ang Cebu City ay ang pangunahing sentro ng ekonomiya ng Kalakhang Cebu. Sa kasaysayan, ang Colon Street at ang mga nakapaligid na lugar nito na pinagsama-samang kilala bilang "Downtown Cebu", ay ang pangunahing sentrong pang-ekonomiya ng Cebu, ngunit lumaganap ang pag-unlad sa ibang bahagi ng Kalakhang Cebu sa pagbubukas ng mas bago at mas modernong mga pag-unlad tulad ng Cebu Business Park at Cebu IT Park (sama-samang kilala bilang Cebu Park District), na kung saan ay tahanan ng maraming business processing outsourcing company, bukod sa iba pang industriya. Ang South Road Properties, isang 300-ektaryang reclamation project sa South district ng lungsod ay nakahanda na maging isang pangunahing sentro ng ekonomiya para sa Kalakhang Cebu.

Ang mga pangunahing industriyal na pabrika ay matatagpuan sa Mandaue, ngunit ang North Reclamation Area ng lungsod (kilala rin bilang New Mandaue City) ay nakakita ng iba't ibang pinaghalong gamit na pag-unlad mula noong 2010s, kabilang ang proyekto ng Mandani Bay.

Ang lungsod ng Lapu-Lapu, kung saan matatagpuan ang Paliparang Pandaigdig ng Mactan-Cebu, ay isang pangunahing sentro ng turismo, na tahanan ng ilang mga resort at hotel. Ang Lapu-Lapu City ay tahanan din ng Mactan Export Processing Zone at Cebu Light Industrial Park, kung saan matatagpuan ang mga pabrika ng ilang multinational na kumpanya.

Ang iba pang mga lungsod at munisipalidad ng Kalakhang Cebu ay nananatiling pangunahing residential na may ilang mga subdivision (o suburb), kung saan ang mga residente ay bumabyahe sa "tri-cities" para magtrabaho, ngunit nakahanda rin para sa mas maraming pagkakataon, na may mga pagpapaunlad tulad ng Minglanilla Techno-Business Park sa Minglanilla at sa New Cebu International Container Port sa Consolacion na nakikitang tumanggap ng mga industriya para sa mga negosyong mag-set up ng tindahan sa labas ng tradisyonal na core ng Kalakhang Cebu ng lungsod ng Cebu, lungsod ng Lapu-Lapu, at Mandaue.

Metropolitan Cebu Development and Coordinating Board

baguhin

Ang Metropolitan Cebu Development and Coordinating Board (MCDCB) ay ang kahalili ng Metropolitan Cebu Development Council (MCDC) na nilikha ng RDC sa pamamagitan ng Resolution No.117 (1997) at pagkatapos ay pinalitan ng dating noong Hunyo 2011. Tulad ng hinalinhan nito , ito ay pangunahing naka-ayos sa Pangasiwaan sa Pagpapaunlad ng Kalakhang Maynila na may kasamang mga rehiyonal na tanggapan ng mga ahensya ng Pambansang Pamahalaan, mga serbisyong pangrehiyon at mga ahensya ng utility, at mga pribadong institusyon. Ito ay inaatasan na bumalangkas ng mga plano sa pagpapaunlad, maghanda ng mga programa at proyekto, at mag-coordinate/magmonitor sa pagpapatupad ng mga programa at proyekto na tumutugon sa mga problema at alalahanin na nakakaapekto sa Kalakhang Cebu.

Ang MCDCB ay binubuo ng gobernador ng lalawigan ng Cebu; ang mga mayor ng mga lungsod ng Cebu, Mandaue, Lapu-Lapu, Talisay, Carcar, Danao, at Naga; ang mga alkalde ng mga munisipalidad ng Compostela, Liloan, Consolacion, Cordova, Minglanilla, at San Fernando; ang mga regional director o pinuno ng Department of Public Works and Highways, Philippine National Police, Department of Environment and Natural Resources, Environmental Management Bureau ng DENR, Philippine Navy, Philippine Coast Guard, Maritime Police, Traffic Management Group, Land Transportation Office, Department of Health, at Department of the Interior and Local Government, Philippine Information Agency, Metro Cebu Water District, National Youth Commission, Housing and Land Use Regulatory Board, Mactan–Cebu International Airport Authority, at Cebu Port Authority; at mga pribadong grupo gaya ng Ramon Aboitiz Foundation Incorporated, Cebu Business Club, Cebu Leads Foundation, Cebu Chamber of Commerce & Industry, Mandaue Chamber of Commerce & Industry, Filipino-Chinese Chamber of Commerce, at IBM Philippines. Ang gobernador ng Cebu ay nagsisilbing tagapangulo ng Lupon.

Ang MCDCB ay walang legal at institusyonal na kapangyarihan at mapagkukunan tulad ng Pangasiwaan sa Pagpapaunlad ng Kalakhang Maynila, o Metropolitan Manila Development Authority (MMDA). Tinutukoy ng MCDCB ang saklaw ng Kalakhang Cebu para sa mga layunin ng pagpaplano lamang. Ang Lalawigan ng Cebu ay nagmungkahi ng panukalang batas upang lumikha ng isang permanenteng Metropolitan Cebu Development Authority (MCDA). Nakabinbin pa rin ang panukalang batas na ito sa parehong Kapulungan ng mga Kinatawan at Senado sa Kongreso ng Pilipinas.

Tingan din

baguhin

Sanggunian

baguhin
  1. ↑ "Province: Cebu". Philippine Standard Geographic Code (PSGC). Quezon City, Philippines: Philippine Statistics Authority. Inarkibo mula sa orihinal noong 19 Hulyo 2018. Nakuha noong 8 Pebrero 2018.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)


  Ang lathalaing ito na tungkol sa Pilipinas ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa pagpapalawig nito.

Kinuha sa "https://tl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kalakhang_Cebu&oldid=2006078"