Wikipedia

Turkiya

(Idinirekta mula sa Turkey)
Para sa ibang gamit, tingnan ang Turkesa (paglilinaw).

Ang Turkey o Turkiya, na may opisyal na pangalang Republika ng Turkiye[1] (Turko: Türkiye Cumhuriyeti) ay isang bansa na pangunahing matatagpuan sa Gitnang Silangan at bahagi nito sa Timog-silangang Europa. Hinahanggan ang Turkey ang Bulgaria at Greece sa kanluran, Georgia, Armenia, Azerbaijan, at Iran sa silangan, at Iraq at Syria sa timog. Ito hanggang 1922 ang sentro ng Imperyong Otomano.

Türkiye Cumhuriyeti
Türkiye
Watawat ng Republika ng Turkey
Watawat
Eskudo ng Republika ng Turkey
Eskudo
Awiting Pambansa: 

Instrumento ni Edgar Manas
Location of Republika ng Turkey
KabiseraAnkara
Pinakamalaking lungsodIstanbul
Wikang opisyalTurko
PamahalaanPresidensyal na republika
• Pangulo
Recep Tayyip Erdoğan
Binali Yıldırım
• 
29 Oktubre 1923
Lawak
• Kabuuan
780,580 km2 (301,380 mi kuw) (37th)
• Katubigan (%)
1.3%
Populasyon
• Pagtataya sa 2019
83.154.997 (18th)
• Densidad
105/km2 (271.9/mi kuw) (107th)
KDP (PLP)Pagtataya sa 2008
• Kabuuan
$941.6 billion (15th)
• Bawat kapita
$13,511
KDP (nominal)Pagtataya sa 2008
• Kabuuan
$748.3 billion (17th)
TKP (2007)0.775
mataas · 84th
SalapiBagong Turkish Lira (TRY)
Sona ng orasUTC+2
• Tag-init (DST)
UTC+2 (+3)
Kodigong pantelepono90
Internet TLD.tr

Etimolohiya baguhin

Ang pangalan ng Turkiya sa Wikang Turko, Türkiye, ay nagmula sa salitang Türk, na ang kahulugan ay "malakas" sa Lumang Wikang Turko at katawagan din sa mga mamamayan ng mga bansa ng mga Turko.[2]

Sa wikang Tagalog, ang pangalang Turkiya ay muling pagsasabaybay ng salitang Español na Turquía.

Kasaysayan baguhin

Sinaunang Anatolya baguhin

Mas matagal nang may naninirahang tao sa Anatolia (ang bahagi ng Turkiya na nasa Asya na tinatawag ding Asia Minor) kaysa saan man sa mundo, maliban na lamang sa Africa.

Ang unang pangunahing imperyo sa lugar na ito ay ang mga Hittite (mula sa ika-18 dantaon hanggang sa ika-13 dantaon BC). Ang mga Hittites, na nagsalita ng mga wikang Indo-Europeo, ay bumuo ng isang mataas na kultura sa Gitnang Anatolya. Nasira ang kanilang kaharian noong ika-7 dantaon BC at ang mga sumunod na estaso ay ang Lydia, Caria, at Lycia.

Mula 1950 BCE, ang mga Griyego at Assyriano ay tumira sa iba't ibang bahagi ng timog silangang Turkey. Ang kabisera ng Assyria ay tinawag na Tushhan (900-600 BCE). Namahala ang mga Assyrians sa timog silangang Turkey hanggang sa masakop ng Babylonia sa taong 612 BC. Naging tahanan ang Anatolia sa iba't ibang mga kaharian tulad ng Imperyong Achaemenid, mga kahariang Hellenistiko, Imperyong Romano, Silangang Imperyong Romano, Imperyong Seljuk at ang Imperyong Monggol.

Mga teritoryong pampangasiwaan baguhin

  1. Adana Province
  2. Adıyaman Province
  3. Afyonkarahisar Province
  4. Ağrı Province
  5. Amasya Province
  6. Ankara Province
  7. Antalya Province
  8. Artvin Province
  9. Aydın Province
  10. Balıkesir Province
  11. Bilecik Province
  12. Bingöl Province
  13. Bitlis Province
  14. Bolu Province
  15. Burdur Province
  16. Bursa Province
  17. Çankırı Province
  18. Çanakkale Province
  19. Çorum Province
  20. Denizli Province
  21. Diyarbakır Province
  22. Düzce Province
  23. Edirne Province
  24. Elazığ Province
  25. Erzincan Province
  26. Erzurum Province
  27. Eskişehir Province
  28. Gaziantep Province
  29. Giresun Province
  30. Gümüşhane Province
  31. Hakkâri Province
  32. Hatay Province
  33. Isparta Province
  34. Mersin Province
  35. Istanbul Province
  36. İzmir Province
  37. Kars Province
  38. Kastamonu Province
  39. Kayseri Province
  40. Kırklareli Province
  41. Kırşehir Province
  42. Kocaeli Province
  43. Konya Province
  44. Kütahya Province
  45. Malatya Province
  46. Manisa Province
  47. Kahramanmaraş Province
  48. Mardin Province
  49. Muğla Province
  50. Muş Province
  51. Nevşehir Province
  52. Niğde Province
  53. Ordu Province
  54. Rize Province
  55. Sakarya Province
  56. Samsun Province
  57. Siirt Province
  58. Sinop Province
  59. Sivas Province
  60. Tekirdağ Province
  61. Tokat Province
  62. Trabzon Province
  63. Tunceli Province
  64. Şanlıurfa Province
  65. Uşak Province
  66. Van Province
  67. Yozgat Province
  68. Zonguldak Province
  69. Aksaray Province
  70. Bayburt Province
  71. Karaman Province
  72. Kırıkkale Province
  73. Batman Province
  74. Şırnak Province
  75. Bartın Province
  76. Ardahan Province
  77. Iğdır Province
  78. Yalova Province
  79. Karabük Province
  80. Kilis Province
  81. Osmaniye Province

Mga sanggunian baguhin

  1. ↑ "Ang Orden ng Sikatuna". GOVPH. Inarkibo mula sa ang orihinal noong 28 Oktubre 2021. Nakuha noong 6 Oktubre 2015. Veka Inal — Embahador ng Turkey — 11 Mayo 2002
  2. ↑ American Heritage Dictionary (2000). "The American Heritage® Dictionary of the English Language: Fourth Edition - "Turk"". Houghton Mifflin Company. Inarkibo mula sa ang orihinal noong 2018-12-25. Nakuha noong 2006-12-27.
Kinuha sa "https://tl.wikipedia.org/w/index.php?title=Turkiya&oldid=2053340"