Wikipedia

Palarong Olimpiko sa Tag-init 2008

Palaro ng ika-XXIX Olimpiyada, na ginanap sa Beijing, Tsina
(Idinirekta mula sa Palarong Olimpiko 2008)
Nakaturo ang "Beijing 2008" dito. Para sa larong bidyo, tingnan ang Beijing 2008 (larong bidyo). Para sa palarong paramlimpiko, tingnan ang Palarong Paralimpiko sa Tag-init 2008.

Ang Palarong Olimpiko 2008[2] o Palaro ng Ika-XXIX na Olimpiyada (Tsino: 第二十九届夏季奥林匹克运动会; Pinyin: Dì Èrshíjiǔ Jiè Xiàjì Àolínpǐkè Yùndònghuì) sa panahon ng tag-init ay isang pandaigdigang paligsahang palaro na kinabibilangan ng iba't ibang mga laro, na isinagawa sa Beijing, Republikang Bayan ng Tsina mula Agosto 8 hanggang 24, 2008, at sinundan ng Palarong Paralimpiko 2008 (panahon ng tag-init) mula Setyembre 6 hanggang 17, 2008. Nilahukan ito ng 10,942 atleta na magsisipagtunggali sa 302 kaganapan sa 28 palaro, kung saan isang kaganapan ang naidagdag kung ihahambing sa orihinal na pagtatakda noong Palarong Olimpiko 2004[3] na ginanap sa Atenas, Gresya.

Palarong Olimpiko sa Tag-init 2008
Palaro ng XXIX Olimpiyada
Tsino: 第二十九届夏季奥林匹克运动会
Dì Èrshíjiǔ Jiè Xiàjì Àolínpǐkè Yùndònghuì
The official logo for the 2008 Summer Olympics, featuring a depiction of the Chinese pictogram "Jing", representing a dancing human figure. Below are the words "Beijing 2008" in stylised print, and the Olympic rings.
Punong-abalaBeijing, China
SalawikainOne world, one dream
Isang mundo, isang pangarap
(Tsino: 同一个世界 同一个梦想)
Estadistika
Bansa204
Atleta10,942 (4,637 women & 6,305 men)
Paligsahan302 in 28 sports (41 disciplines)
Seremonya
Binuksan8 August
Sinara24 August
Binuksan ni
President Hu Jintao[1][a]
Nagsindi
Li Ning[1]
EstadyoBeijing National Stadium
Kronolohiya
Tag-initNakaraan
2004 Atenas
Susunod
2012 London
TaglamigNakaraan
2006 Turin
Susunod
2010 Vancouver
Paskil ng Palarong Olimpiko sa Tag-init 2008

Iginawad sa Beijing ang pagganap ng Palarong Olimpiko makaraan ang botohan ng Pandaigdigang Lupon ng Olimpiko (IOC) noong 13 Hulyo 2001. Naglalaman ang opisyal na logo ng mga palaro, na pinamagatang "Sumasayaw na Beijing", ng isang ma-estilong kaligrapikong panitik na jīng (京, nangangahulugang kabisera), bilang pagtukoy sa nagpupunung-abalang lungsod. Ang limang Fuwa ay mga maskot ng Beijing 2008, na kumakatawan ang bawat isa sa isang kulay ng mga Singsing ng Olimpiko at bilang isang sagisag ng kalinangang Tsino. Tinatawag ng sawikaing pang-Olimpiko, ang Isang Daigidig, Isang Pangarap, ang sandaigdigan upang magkaisa sa kaluluwa ng Olimpiko. Maraming ilang Pambansang Lupon ng Olimpiko (NOC) ang kinilala rin ng Pandaigdigang Lupon ng Olimpiko.

Itinaguyod ng pamahalaang Tsino ang Palaro upang maging mamukod-tangi at namuhunan nang lubos sa mga bagong pasilidad at mga sistemang pantransportasyon.[4][5] May kabuuang 37 pook na pinagdarausan ang ginamit para pasinayahan ang mga kaganapan kabilang ang 12 bagong-tayong mga pook. Sa maagang 2007, sinabi ng dating pangulo ng IOC na si Juan Antonio Samaranch na naniniwala siyang magiging "pinakahigit sa kasaysayan ng Olimpiyada ang palaro sa Beijing."[6] Ang paghirang ng Tsina bilang punung-abalang bansa ay nagkabunga ng mga puna ng mga ilang politiko at NGO na nag-aalintana sa tala ng karapatang pantao ng Tsina.[7][8] Samantala, nagbabala ang Tsina at iba pa laban sa pamumulitika ng Olimpiko.[9][10]

Ang Palaro ay nakapaglikha ng 43 bagong pandaigdigang tala at 132 bagong pangkat ng mga Olimpikong tala.[11] Isang tala ng 87 bansa na nanalo ng mga medalya sa panahon ng Palaro. Ang mga Tsinong manlalaro ay nakapagkamit ng 51 medalyang ginto, ang pangalawang pinakamalaking hakot ng pambansang kuponan sa isang makabagong, di-binoboykot na Palarong Tag-init.[12] Si Michael Phelps ay nakabasag ng mga tala ukol sa pinakamaraming gintong medalya sa isang Olimpiko at ukol sa gintong medalyang pangkarera para sa isang Olimpiyano. Nakahawak si Usain Bolt ng nakaugaliang titulong "Pinakamabilis na Tao sa Daigdig" sa pamamagitan ng mga bagong pandaigdigang tala sa mga banat ng 100m at 200m.

Anyaya ng pag-aalok

baguhin
Pangunahing artikulo: Mga anyaya ng pag-aalok para sa Palarong Olimpiko sa Tag-init 2008
 
Pagbibilang ng panahon
Mga bunga ng pag-aalok ng Palarong Olimpiko
Lungsod NOC Unang yugto Ika-2 yugto
Beijing   Tsina 44 56
Toronto   Kanada 20 22
Paris   Pransiya 15 18
Istanbul   Turkiya 17 9
Osaka   Hapon 6 —

Nahalal ang Beijing bilang punung-abalang lungsod noong 13 Hulyo 2001, sa kapanahunan ng Ika-112 Pagpupulong ng IOC sa Moscow, kung saan tinalunan ang Toronto, Paris, Istanbul, at Osaka. Nauna sa pagpagpupulong, ang mga limang ibang lungsod (Bangkok, Cairo, Havana, Kuala Lumpur, at Sevilla) ay nagpasa ng paanyaya ng pag-aalok nguni't bumigong gumawa ng maikling tala noong 2000. Pagkatapos ng unang yugto ng halalan, nagkaroon ng makabuluhang pangunguna ang Beijing sa mga ibang kandidatong-lungsod. Ang Osaka ay nakatanggap ng anim na boto at iniwaksi.

Sa pangalawang yugto, nakandili ang Beijing ng ganap na nakararami ng mga naghalal, nagwawaksi ng pangangailangan ukol sa mga kasunod na yugto.[13]

Pagkatapos ng pagkapanalo, ipinahayag ni Li Lanqing, ang pangalawang primero ng Tsina "Ang pagkapanalo ng paanyaya ng pag-aalok ng 2008 Olimpiyada ay halimbawa ng katatagang panlipunan ng pandaigdigang pagkakilala ng Tsina, kaunlaran sa ekonomiya at malusog ng pamumuhay ng mga Tsino." Dati-rati, nag-alok ng Beijing ang pagiging punung-abala sa Palarong Olimpiko sa Tag-init 2000. Namuno sa halalan sa mga tatlong yugto, nguni't natalo nang sa huli sa Sydney sa huling yugto noong 1993.

Mga lugar ng pagdadausan

baguhin
Tingnan din: Mga lugar ng pagdadausan ng Palarong Olimpiko 2008

Sa Mayo 2007, nakapagsimula sa pagtatayo ang mga 31 gusali ng pagdadausan sa Beijing.[14] Namuhunan din ang pamahalaan ng Tsina sa pagsasaayos at pagtatayo ng mga anim na gusali ng pagdadausan sa labas ng Beijing gayundin ang 59 na sentro ng pagsasanay. Ang mga halimbawang pang-arkitektura ay mga Pambansang Istadyum ng Beijing, Pambasang Istadyum na Panloob ng Beijing, Pambansang Sentro ng Akwatika ng Beijing, Sentrong Pangkumbensiyon ng Luntiang Olimpiko, at Sentrong Pangkulturang Wukesong at Palakasan. Halos 85 bahagdan ng badyet sa pagtatayo ng gusali para sa anim na pagdadarausan ay pinondohan ng EU$2.1 daplot (RMB17.4 na daplot) sa mga korporasyong alok at salaping pambayad. Ang mga pamumuhunan ay inaasahan mula sa mga korporasyon na naghahanap ng mga karapatan sa pag-aari pagkatapos ng Palarong Olimpiko 2008. Ang mga gusali ng pagdadausan ay pag-aari at pinamahala ng Pangkalahatang Pamamahala ng Palakasan ng Estado, na gagamitin na mga ito pagkatapos ng Olimpiko para sa susunod na mga pambansang kuponang pampalakasan at kaganapan.

Ang mga ibang kaganapan ay gaganapin sa labas ng Beijing, tulad ng putbol (sa Qinhuangdao, Shanghai, Shenyang, at Tianjin), paglalayag (sa Qingdao), at pangangabayo (sa Hong Kong, dahil sa "walang katiyakan ng mga sakit hinggil sa kabayo at pangunahing paghihirap sa pagtatag ng sona ng malaya sa sakit.")[15]

Pambansang Istadyum ng Beijing

baguhin
Pangunahing artikulo: Pambansang Istadyum ng Beijing
 
Pambansang Istadyum ng Beijing

Ang puso ng Palarong Olimpiko 2008 ay nasa Pambansang Istadyum ng Beijing na may palayaw na "Pugad ng Ibon" dahil sa anyong pugad ng gusali.[16] Nagsimulang itayo ang istadyum noong 24 Disyembre 2003. Inanyayahan ng mga opisyal ng pamahalaan ang mga arkitekto na sumali sa paligsahan ng disenyo. Ang Herzog & de Meuron Architekten AG, isang samahang pang-arkitektura mula sa Switzerland at nakipagsaubatan sa Pangkat ng Disenyong Pang-arkitektura at Pagsasalik ng Tsina, ay nanalo sa paligsahan. Ang istadyum ay nagbabantad ng kongkretong kalansay na may anyo ng balag na nagbubuo ng tagayang istadyum at may kakayahang magpaupo ng 80,000 katao. Ang Pambansang Istadyum ng Beijing ay pagdadarausan ng mga seremonya ng pagbubukas at pagtatapos, gayundin sa mga kaganapan ng atletika at putbol. Kamakailan, ang Nayong Olimpiko ng Beijing ay nabuksan noong 16 Hulyo 2008 at sa publiko noong 26 Hulyo 2008.

Sentrong Pambansa ng Akwatika ng Beijing

baguhin
Pangunahing artikulo: Sentrong Pambansa ng Akwatika ng Beijing
 
Pambansang Sentro ng Akwatika ng Beijing

Ang mga kaganapang paglalangoy, pagtalong-sisid at sabayang paglalangoy ay gaganapin sa Pambansang Sentro ng Akwatika ng Beijing sa panahon ng Olimpiyada. Ang kaganapang polong pantubig ay likas na gaganapin sa lugar na ito subali't lumipat sa Natatoryum na Ying Tung.

Ang Tubig Kubo o [H2O]3, ang palayaw ng gusali, ay dinisenyo ng PTW Architects (isang Awstralyanong kompanyang pang-arkitektura)[17], Sabansaang Disenyo ng CSCEC at Arup na may mga Inhinyerong panggusaling Arup na nagsaisip ng gusali. Itinayo ang gusali ng Korporasyon ng Inhineriyang Pagtatayo ng Estado ng Tsina (CSCEC). Binubuo ng siwang-bastagang bakal, ito ang pinakamalaking istrakturang benahang ETFE sa buong daigdig na may sukatang 100,000 metrong kubo ng unang EFTE na may walong isang-ikasanlibo ng isang dali lamang sa kabuuang kapal.[18] Ang pagbebenang ETFE ay nagkakaroon ng maraming ilaw at nakakabawas ng init nang higit kaysa sa makalumang salamin, nagdudulot ng katipiran sa halaga ng enerhiya nang 30%.[18] Ang panlabas na gusali ay nakabatay sa istrakturang Weaire-Phelan, isang linab (istrakturang na may anyo ng bula ng sabon).[19] Ang pasimundan ay hinulma sa pamamagitan ng pagbitag ng isang hiwa ng linab at napili ito sa pagtatangi sa linab na Kevin sapagka't ang higit na maraming hugnayang istrakturang Weaire-Phelan ay nagbubunga sa higit na iregular, organikong pasimundan kaysa sa mga hiwa sa pamamagitan na nakagawiang linab na Kevin.[20]

Ang gusali ay may kakayahang magpaupo ng 17,000 katao sa panahon ng laro na magbabawas sa 6,000 pagkatapos. Ito ay may kabuuang lawak na 65,000 at magsasaklaw ng kabuuan ng 7.8 akre (32,000 metrong parisukat).[18]

Mga sagisag

baguhin
 

Sagisag ng Olimpikong Beijing

baguhin
Pangunahing artikulo: Sumasayaw na Beijing

Ang sagisag ng Palarong Olimpiko sa Tag-init 2008 ay nakikilala bilang Sumasayaw na Beijing (Tsino: 舞动的北京). Ang sagisag ay may pinaghalong pulang tatak na nakaugalian ng Tsino at isang representasyon ng kaligrapiyang panitik na jing (京, "pambansang kabisera", ito rin ang pangalawang panitik ng pangalang Tsino ng Beijing) na may anyong hinggil sa palakasan. Ang pagbubukas ng palad ng salitang kaligrapiya ay sumasagisag ng paanyaya ng Tsina sa daigdig upang ibahagi ang kanilang kultura. Tuwang-tuwa si Jacques Rogge, pangulo ng IOC, sa sagisag, nagsasabi, "Ang inyong sagisag ay kagyat na nagbabatid ng nakakapangiming kagandahan at kapangyarihan ng Tsina kung saan naglalangkap sa iyong pamana at inyong tao."[21]

Sawikain

baguhin

Ang sawikain para sa Olimpikong 2008 ay "Isang Daigdig, Isang Pangarap" (payak na Tsino: 同一个世界 同一个梦想; tradisyunal na Tsino: 同一個世界 同一個夢想; pinyin: Tóng Yíge Shìjiè Tóng Yíge Mèngxiang).[22] Ang sawikain ay nananawagan sa buong daigdig upang maging bahagi ng diwa ng Olimpiko at isulong ang magandang kinabukasan para sa sangkatauhan. Ito ay napili mula sa mga humigit ng 210,000 lumahok na ipinasa mula sa iba't ibang panig ng daigdig.[16]

Mga maskot

baguhin
Pangunahing artikulo: Fuwa

Ang mga Maskot ng 2008 Olimpiko ay ang mga limang Fuwa (Tsino: 福娃, sa literal na kahulugan "mga masuwerteng manika"). Ang Fuwa ay binubuo ng mga limang kasapi na pinapahiwatig na disenyo ng isda, panda, Olimpikong Apoy, antilopeng Tibet at langaylangayan.

Ang Fuwa bawat ay may kanilang pangunahing kulay, isa sa mga kulay ng limang Singsing ng Olimpiko. Ang mga limang Fuwa ay nagngangalang Beibei, Jingjing, Huanhuan, Yingying, at Nini. Kung ang unang pantig ng mga limang pangalan ay sabay-sabay na bibigkasin, ang bunga ay ang pangungusap na 北京欢迎你 (Běijīng huānyíng nĭ) na nangangahulugang "Binabati ka ng Beijing sa iyong pagdating."[23]

Pagpasa ng sulo

baguhin
 
2008 Sulong Olimpiko

Ang disenyo ng Olimpikong sulo ay batay sa mga nakaugaliang kalatas at gumagamit ng nakaugaliang disenyong Tsino na kinikilalang "Mga Kaaya-ayang Alapaap" (祥云). Dinisenyo ang sulo upang mapanatili ang pagliyab ng apoy sa 65 kilometro bawat oras na hangin, at sa ulan ng hanggang sa 50 milimetro bawat oras.

 
Ang landas ng 2008 Pagpasa ng Sulong Olimpiko

Ang pagpasa, na may tikhang Paglalakbay ng Kalawili, ay inaasahang tatagal sa loob ng 130 araw at binubuhat ang sulo 137,000 km (85,000 mi)—ang pinakamahabang layo ng anumang pagpasa ng sulong Olimpiko mula't sapul nagsimula ang nakaugalian sa Palarong Berlin 1936.[24][25] Sa ngayon, ang pagpasa ng sulo ay binansagang "sakunang ugnayang pampubliko" ng The Times[26] ukol sa Tsina, na may mga protesta ng tala ng paglabag ng karapatang pantao, lalong-lalo na sa Tibet.

Nagsimula ang pagpasa ng sulo noong 24 Marso 2008, sa Olimpiya, Gresya. Mula roon, naglakbay ito sa Gresya patungong Istadyum ng Panathinaiko sa Atenas, at sumunod sa Beijing, na dumating noong Marso 31. Mula Beijing, sinundan ng sulo ang landas na dumadaan sa bawat lupalop maliban sa Antartika. Nakarating ang sulo sa mga lungsod sa Daang Seda, na sumasagisag ng mga lumang ugnayan sa pagitan ng Tsina at mga iba't ibang panig ng daigdig. Ang kabuuan ng 21,880 tagapagdala ng sulo ay napili mula sa panig ng daigdig ng mga iba't ibang organisasyon at entidad.[27]

 
Mga nagpoprotesta para at laban sa Kilusan para sa Kalayaan ng Tibet, sa kapanahunan ng pagpasa ng sulong pang-Olimpiyada sa San Francisco.

Ang sabansaang bahagi ng pagpasa ay nagkaroon ng mga maraming suliranin, ang buwanang pandaigdigang paglakbay ay napakita ng mga malawakang protesta sa paglabag ng mga karapatang pantao ng Tsina at kasalukuyang pagpaparusa sa Tibet.[28] Nang dahil sa mga suliranin sa Londres na nagbantang papatayin ang apoy, hindi natuloy ang pagpasa ng sulo sa Paris, Pransiya. Ang Amerikanong yugto ng paglalakbay sa San Francisco noong Abril 9 ay binago na walang dating babala upang maiwasan ang mga ilang pangyayari, bagama't mayroon pa ring demonstrasyon sa kahabaan ng orihinal na landas.[29] Ang pagpasa ay higit na ipinaliban at pinadali pagkatapos ng lindol sa Sichuan na nadamay ang kanlurang Tsina.

Nakarating ang apoy sa tuktok ng Bundok Everest[27] sa isang 108 km (67 mi) lansangan na nag-iiskala ang gilid na Tibet ng bundok lalo na naitayo para sa pagpasa. Ang $19.7 angaw na proyektong aspalto at lumawak mula Kundado ng Tingri ng Prepektura ng Xigazê sa Base Kampo ng Everest.[30] Noong Marso 2008, pinagbawalan muna ng Tsina ang mga mamumundok sa pag-akyat ng gilid ng Bundok Everest at sumunod hinikayat ang pamahalaan ng Nepal na isara ang kanilang gilid sa gayon, na tinutukoy sa mga alintanag pangkapaligiran.[31] Ito ay nagnunuynuy rin ng mga alintana ng pamahalaang Tsino na ang mga aktibistang Tibet ay maaaring subukang sirain ang mga plano sa pagpapadala ng Olimpikong sulo paakyat sa pinakamataas na tugatog sa buong daigdig.[32]

Medalya

baguhin
 
Mga medalya ng Palarong Olimpiko 2008: pilak (kaliwa), ginto (gitna), tanso (kanan)

Ang medalya na igagawad sa mga nagwagi sa Palarong Olimpiko 2008 ng Beijing ay pambihira sapagka't ang likod ng mga medalya ay may singsing ng ihada bilang sagisag ng pambansang kultura. Ang disenyo ay nilikha ni Propesor Hang Hai na inandukha ng Lupon ng Pagsasaayos ng Palarong Olimpiko 2008. Ang ihada na ginamit ay nagmula sa minahan sa Kunlun sapagka't may natagpuang materyal na ihada sa malaki-laking dami ay may mataas na kalidad.

Nagbigay ng dalawang kondisyon ng Pandaigdigang Lupon ng Olimpiko sa pagdidisenyo ng medalya ng Palarong Olimpiko:

  • Ang disenyo ay dapat pambihira; at
  • Ang disenyo ay dapat may katangian ng lugar na bansa kung saan ginaganap ang Palarong Olimpiko.

Maringal at magilas, ang mga medalya ay pinaghalo ng nakaugaliang kulturang Tsino at ang Olimpismo. Nagbibigay sa mga nanalo ng Palaro ang dakilang pitagan at pagbubunyi bilang pagkilala sa kanilang naisagawang tagumpay.[33]

Sa kanyang talumpati, sinabi ni Jiang Xiaoyu, pangalawang pangulo sa tagapagpaganap ng BOCOG, na ang mga medalya ng Palarong Beijing 2008 ay magiging pangunahing bahagi ng pamanang pang-Olimpiko para sa Tsina. Ang disenyo ng mga medalya ay bunga ng kasipagan, katiyagaan at kasiglaan ng maraming tao. Ang mga medalya, ayon sa kanya, ay naglalangkap ng matatag na istilong Tsino at matikas na sining, at may kalawiling pagsasama ng kulturang Tsino sa Olimpismo, na naging daan sa pagpapalaganap ng Diwa ng Olimpiko at mga kaisipan ng Palarong Beijing, gayundin sa pagpapakita ng sining at kulturang Tsino, at ang mataas na antas ng disenyo at teknolohiya.[33]

Palakasan

baguhin
 
Sa loob ng Pambansang Istadyum ng Beijing sa kapanahunan ng Palaro
 
Ang piktogramang ito ay sumasagisag ng Atletika sa takbo.

Ang programa para sa Palarong Olimpiko ng Beijing 2008 ay halos magkatulad sa nasa Palarong Olimpiko ng Atenas na ginanap noong 2004. Ang Olimpiyadang 2008 ay binubuo ng mga 28 palakasan, 302 kaganapan (165 kaganapang panlalaki, 127 kaganapang pambabae at 10 kagapang pinagsamang kasarian), isang kaganapan na humigit sa kabuuan kaysa sa nasa Atenas.

Lahat-lahatang siyam na bagong kaganapan ay magaganap, kung saan kabilang ang dalawa mula sa bagong disiplina ng pamimisikletang BMX. Maglalaban ang mga kababaihan sa 3000 m harang pangkarera sa unang pagkakataon. Bukod pa rito, ang kaganapang maratong paglalangoy para sa mga kalalakihan at kababaihan, humigit sa layo ng 10 kilometro, ay madadagdagan sa disiplina ng paglalangoy. Ang mga kaganapang pangkuponan (kalalakihan at kababaihan) sa pingpong ay mapapalitan sa mga kaganapang dalawahan. Sa eskrima, ang kababaihang kuponang oropel at kababaihang kuponang sabre ay mapapalitan sa kalalakihang kuponang oropel at kababaihang kuponang espadang pang-eskrima.[b][34][35]

Ang Lupon sa Pagsasaayos ng Beijing ay nakapaglabas ng mga piktograma ng mga 35 disiplinang Olimpiko. Ang pangkat ng mga sagisag pampalakasan ay ipinangalan sa kagandahan ng karakter na pansagisag, dahil sa bawat pagkakahawig ng piktograma sa mga Tsinong sulat-sagisag.[36]

Ang mga sumusunod ay mga palakasan na magiging bahagi ng paligsahan ng mga Palarong ito. Ang bilang ng mga kaganapan sa bawat palakasan ay nakahimatong sa mga panaklong.

Kalendaryo

baguhin

Sa sumusunod na kalendaryo para sa Palarong Olimpiko sa Tag-init 2008, kumakatawan ang bawat bughaw na kahon sa isang kaganapang pampaglisahan, katulad ng pagkakataong maipakita ang mga inaasahang katangian, sa araw na iyon. Kumakatawan ang kahong dilaw sa mga araw kung kailan gaganapin ang kahuli-hulihang may paggagawad ng mga medalyang gantimpala para sa isang palaro. Isang panghuling kaganapan ang bawat punglong-tuldok sa loob ng mga kahong ito, na kumakatawan ang bawat bilang ng punlong-tuldok bawat kahon sa bilang ng mga huling kaganapang ititimpalak sa araw na iyon.[37]

 ●  Seremonya ng pagbubukas     Kaganapan ng mga tunggali  ●  Huling bahagi ng mga kaganapan     Pista ng pagtatanghal  ●  Seremonya ng pagtatapos
Agosto 2008 Ika-6
Miy 		Ika-7
Huw 		Ika-8
Biy 		Ika-9
Sab 		Ika-10
Ling 		Ika-11
Lun 		Ika-12
Mar 		Ika-13
Miy 		Ika-14
Huw 		Ika-15
Biy 		Ika-16
Sab 		Ika-17
Ling 		Ika-18
Lun 		Ika-19
Mar 		Ika-20
Miy 		Ika-21
Huw 		Ika-22
Biy 		Ika-23
Sab 		Ika-24
Ling 		Mga gintong
medalya
  Pamamana   ● ●     ● ● 4
  Atletika ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● 47
  Badminton             ● ● ● ● ● 5
  Beysbol                 ● 1
  Basketbol                             ● ● 2
  Boksing                           ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● 11
  Paglulunday ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● 16
  Pamimisikleta ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ●   ● ● ● ● 18
  Pagtalong-sisid ● ● ● ●     ●   ●   ●   ● 8
  Pangangabayo ● ● ● ● ● ● 6
  Eskrima ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● 10
  Kampuhang-Haki                         ● ● 2
  Putbol                     ●   ● 2
  Himnastika ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● 18
  Kamayang-bola                             ● ● 2
  Judo ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● 14
  Makabagong pentatlon ● ● 2
  Pagsasagwan             ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● 14
  Paglalayag               ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● 11
  Pamamaril ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● 15
  Sopbol                 ● 1
  Paglalangoy   ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● 34
  Sabayang paglalangoy ● ● 2
  Pingpong         ● ●       ● ● 4
  Taekwondo ● ● ● ● ● ● ● ● 8
  Tenis             ● ● ● ● 4
  Triyatlon ● ● 2
  Balibol                         ● ● ● ● 4
  Polong pantubig                       ●   ● 2
  Pagbuhat ng mga pabigat ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● 15
  Pagbubuno ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● 18
Kabuuang bilang ng mga gintong medalya 7 14 13 19 17 15 18 27 37 18 20 11 21 21 32 12 302
Nadadagdagan Kabuuan 7 21 34 53 70 85 103 130 167 185 205 216 237 258 290 302
Mga seremonya ● ●
Agosto 2008 Ika-6
Miy 		Ika-7
Huw 		Ika-8
Biy 		Ika-9
Sab 		Ika-10
Ling 		Ika-11
Lun 		Ika-12
Mar 		Ika-13
Miy 		Ika-14
Huw 		Ika-15
Biy 		Ika-16
Sab 		Ika-17
Ling 		Ika-18
Lun 		Ika-19
Mar 		Ika-20
Miy 		Ika-21
Huw 		Ika-22
Biy 		Ika-23
Sab 		Ika-24
Ling 		Mga gintong
medalya

Palaro

baguhin

Seremonya ng pagbubukas

baguhin
Pangunahing artikulo: Palarong Olimpiko sa Tag-init 2008 seremonya ng pagbubukas
 
Seremonya ng Pagbubukas.

Ang seremonya ng pagbubukas ng Palarong Olimpiko sa Tag-init 2008 ay ginanap sa Pambansang Istadyum ng Beijing. Nagsimula ito sa Ika-8 ng gabi o 20:00 Pamantayang Oras ng Tsina (UTC+8) noong 8 Agosto 2008.[38][39][40] Ang bilang walo ay nauugnay sa kasaganaan at panibulos sa kulturang Tsino, at dito ito ay tatluhang walo para sa petsa ang isa ay timbaw para sa oras (malapit sa 08:08:08 ng gabi).[41] Ang seremonya ay kapwa-sumailalim sa direksiyon ni Zhang Yimou, isang tagagawa ng pelikula at ang tagapangasiwa sa sayaw na si Zhang Jigang.[42] Ipinakita ito ang mga gumanap ng humigit 15,000 tagapagtanghal, at binansagang "ang pinakakamangha-manghang Seremonya ng Pagbubukas ng Olimpiko na nilikha."[43]

Isang mayaman na pagtitipon ng mga lumang sining at kulturang Tsino na namamayani sa seremonya. Nagbukas ito na may pagpapalo ng mga tambol na Fou para sa pagbibilang ng oras. Kasunod, inilatag ang dambuhalang kalatas na naging sentro ng mga palabas. Ang opisyal na awit ng 2008 Olimpiko ay itinaghal nina Sarah Brightman ng Mga Nagkakaisang Kaharian at Liu Huan ng Tsina at pinamagatang Ikaw at Ako.[44] Ang huling tumanggap sa pagpasa ng Olimpikong Sulo, ang dating Tsinong manlalaro ng himnastika na si Li Ning ay ang nagsindi ng kawang, pagkatapos nakabitin sa hangin sa pamamagitan ng mga kawad at nakabuo ng ikot ng Pambansang Istadyum sa taas na bubong ng Istadyum sa hangin.

Ang pagpasok na parada ng mga manlalarong mananaligsa ay naiiba mula sa mga nakaraang seremonya ng Olimpiko, na ang mga pambasang kuponan ay hindi pumasok sa ayos ng mga alpabeto ng mga punong-abalang bansa. Mula nang walang alpabeto ang Tsino, ang mga kuponan ay pumasok sa ayos (pinakamababa muna) batay sa bilang ng mga guhit ng panulat ng mga pagsasalin ng Tsinong karakter na panitik; ito ay karaniwang paraan ng kulasyon ukol sa wikang Tsino, tulad ng sistemang ayos ng panulat ng apelyido. Ang bunga, ang Awstralya (karaniwang isa sa mga unang kuponan na pumapasok sa istadyum) ay naging isa sa mga huling kuponan, na ang unang karakter na panitik ng pangalang Tsino ng Awstralya (澳大利亚) na may 16 na guhit. Ang nakaugaliang Olimpiko ay mauunang pumasok ang Gresya at nananatiling mahuhuli sa pagpasok ang punung-abalang bansa (Tsina).

Ang seremonya ng pagbubukas ay pinuri ng mga manonood at mga tagamediyang pandaigdigan bilang kamangha-mangka at kaakit-akit.[45] Si Hein Verbruggen, tagapangulo ng Komisyon sa Pakikipagtulungan ng IOC para sa Ika-XXIX na limpiko, ay tinawag ang seremonya na "isang marangya, huwarang tagumpay.[46] Tinawag ng isang mulinsuri ng seremonya ng pagbubukas mula sa mga panig ng daigdig na "marangya at walang taglay na politika".[47] Ito ay inakala na ang mga tunay na paputok ay lubos na mapanganib sa pagkunan ng pelikula mula sa helikopter; na nabanggit, ang mga ibang kuha ng kamera ay lumikha upang ibahagi ang kunwaring kuhang panghimpapawid ng tagpo. Ang isa pang pagpapaganda sa pagpupunyagi ng Tsina para sa kadalisayan ng Palarong Tag-init ay ang paggamit ng isang batang babae na itinuring higit na magandang ipalabas upang ibigkas ang awit ng isa pang batang babae sa simula ng pagbubukas ng seremonya na may pinakmagatang Dalit para sa Inang-bayan.[48] Ang isa pang bahagi ng seremonya ay nagtatampok ng mga 56 na bata na may bitbit na malaking watawat ng Tsina, na 55 sa kanila ay nakasuot ng mga nakaugaliang kasuotan ng mga katutubo sa Tsina. Ang mga bata na nagsusuot ng mga kasuotang pangkatutubo ay inilarawan sa opisyal na programa bilang mga kasapi ng kanilang pangkat na pangkatutubo, subali't sa knabukasan inilahad na sila ay likas na Tsinong Han.[49]

Humigit 100 higpuno, puno ng estado at puno ng pamahalaan gayundin ang mga 170 Ministro ng Palakasan na dumalo sa Palarong Olimpiko ng Beijing.[50]

Narito ang mga ilang tagpo ng Seremonya ng Pagbubukas ng Palarong Olimpiko ng Beijing 2008:

  •  
    Mga paputok sa kalagitnaan ng Seremonya ng Pagbubukas
  •  
    Mga magagarang paputok sa Pambansang Istadyum
  •  
    Ang pagtatanghal ng mga kalalakihan
  •  
    Mga batang Tsino na may bitbit na watawat ng Tsina
  •  
    Ang pagtatanghal ng mga kababaihan
  •  
    Mga paputok sa Pambasang Istadyum habang nagtatanghal
  •  
    Isang batang lumilipad habang naglalaro ng saronggola
  •  
    Umiilaw ang kanilang mga kasuotan habang nagtatanghal
  •  
    Nakapagbuo ng replika ng Pugad ng Ibon
  •  
    Isang awstranawt na lumilipad
  •  
    Ang globo na may sumasayaw

Seremonya ng pagtatapos

baguhin
Pangunahing artikulo: Palarong Olimpiko sa Tag-init 2008 seremonya ng pagsasara

Ang Seremonya ng Pagtatapos ng Palarong Olimpiko sa Tag-init 2008 ay nagwawakas ng Palarong Beijing noong 24 Agosto 2008. Nagsimula ito sa ika-8 ng gabi Pamantayang Oras ng Tsina (UTC+8), at ginanap sa Pambasang Istadyum ng Beijing.

Ang Ceremonya ay kabilang ang paglipat ng Palaro mula Beijing sa Londres. Ipinasa ni Guo Jinlong, Pununglungsod ng Beijing ang watawat ng Olimipiko sa Pununglungsod ng Londres Boris Johnson, kasunod ang palabas na inihanda ng Lupon sa Pagsasaayos ng Londres para sa Palarong Olimpiko (LOGOC).[51]

Mga lumalahok na NOC

baguhin
 
Mga lumalahok na bansa

Sumunod ang Seremonya ng Pagbubukas noong 8 Agosto 2008, ang lahat maliban sa isa (Brunei) ng mga kasalukuyang 205 Pambansang Lupong Olimpiko (NOC)[52] ay lalahok. Ang Tsina at ang Estados Unidos ay may pinakamalaking kuponan, na may bilang 639 at 595 sa kani-kanilang kuponan. Maraming bansa ay kumakatawan sa palaro sa pamamagitan ng isang manlalaro.

Ang malalangoy mula sa Timog Aprika na si Natalie du Toit, (limang beses na gintong medalista sa Paralimpiko ng Atenas 2004), ay nakwalipika sa pakikipagpaligsahan sa Olimpikong Beijing, kung kaya nakagawa ng kasaysayan na maging unang naputulan na makwalipika para sa Palarong Olimpiko mula kay Olivér Halassy noong 1936.[53][54] Si Natalia Partyka (na ipinanganak na walang kanang bisig) ay lalaban sa Pingpong para sa Polonya.[55]

 
TPE

Tulad sa mga dating palaro mula 1984, ang mga manlalaro mula sa Republika ng Tsina (Taywan) ay nakikipagpaligsahan sa Olimpiko bilang Tsinong Taipei (TPE)[56] sa ilalim ng "Olimpikong watawat ng Tsinong Taipei" at paggamit ng Awit ng Pambansang Palwis bilang kanilang opisyal na awit. Ang paglalahok ng Taywan ay nagkaroon ng pagdududa dahil sa mga di-pagkakaunawaan sa mga designasyon ng kuponan sa wikang Tsino, at mga alintana na ang Taywan ay magmamartsa sa Seremonya ng Pagbubukas sa kasunod na Tanging Administratibo ng Rehiyon ng Hong Kong.[57] Ang mga tagasuporta na nasa loob at labas ng lugar na pinagdadausan ay hindi pinapahintulutang ilatag ang watawat ng Republika ng Tsina.[58]

Nasa ibaba ang isang tala ng lahat ng mga lumalahok na NOC (ang bilang ng mga mananaligsa sa bawat delegasyon ay nakadetalye sa mga saklong):

Mga pagbabago sa paglalahok

baguhin

Ang Kapuluang Marshall at Tuvalu ay nakatipak ng kalagayan ng Pambansang Lupong Olimpiko sa 2006 at 2007.[59][60][61]

Ang mga bansang Serbya at Montenegro, na lumahok sa Palarong Olimpiko ng Atenas 2004 nang sama-sama bilang Serbya at Montenegro, ay maglalaban na nag hiwalay. Tinanggap ang Lupong Olimpiko ng Montenegro bilang bagong Pambansang Lupong Olimpiko noong 2007.[61]

Ipinangako ng IOC na kilalanin ang bagong malayang Republika ng Kosovo, nguni't hindi muna makipagpaligsahan sa Olimpiko sa panahong ito.[62]

Nagpulong ang Hilagang Korea at Timog Korea upang talakayin ang anumang bagay ng maaaring magpadala ng nagkaisanmg kuponan sa Olimpiko 2008,[63][64] subali't nabigo ang panukala nang dahil sa mga di-pagkakaunawaan sa pagitan ng dalawang NOC sa proporsyon ng mga manlalaro mula sa mga dalawang bansa sa loob ng kuponan.[65]

Ang Brunay ay dapat bahagi ng Palarong Olimpiko sa Tag-init 2008. Subali't, sila'y hindi pinayagang lumahok noong Agosto 8, na nabigong magpatala ng isa sa mga manlalaro.[66] Si Emmanuelle Moreau, tagapagsalita ng IOC, ay nagpahayag na, "ito ay malaking kahihiyan at nakakalungkot nang lubos ukol sa mga manlalaro na matalo dahil sa pasiya ng kanilang kuponan na sila'y magpatala. Sinubukan muli ng IOC para sa kanila hanggang sa huling sandali, tanghalian ng Biyernes [8 Agosto 2008, ang araw ng opisyal na pagbubukas], na sila'y kinakailangang magpatala, nguni't hindi nagpakita." [67]

Ipinahayang Giyorgya noong 9 Agosto 2008 na ito ay kung tutuusing pag-aatras mula sa Palarong Olimpiko ng Beijing dahil sa biglaang kaguluhang pangmilitar sa Timog Osetya.[68]

Tala ng bilang ng medalya

baguhin
Pangunahing artikulo: Talaan ng mga medalya sa Palarong Olimpiko sa Tag-init 2008

Ang pagraranggo sa talahanayang ito ay nakabatay sa kabatiran na inilaan ng Pandaigdigang Lupon ng Olimpiko. Ang uring pagraranggo batay sa bilang ng mga gintong medalya ang isang bansa ay nakaipon (sa kontekstong ito ang isang bansa ay isang entidad na kumakatawan ng Pambansang Lupon ng Olimpiko). Ang bilang ng mga pilak na medalya ay nalilimi bilang kasunod at pagkatapos ang bilang ng mga tansong medalya. Kung, pagkatapos sa nasa itaas, ang mga bansa ay nananatiling pumapatas, ang magkatulad na pagraranggo ay binibigay at nakatala nang alpabetikal ng bansang-kodigo ng IOC.

Sa karagdagan, ang mga pumapatas para sa pangatlo sa 100 m himbalangay panlalaki at 100 m malayang-estilo panlalaki ay nangangahulugan na dalawang tansong medalya ay igagawad para sa mga kaganapang iyon.[69] Kaya, ang kabuuang bilang ng mga tansong medalya ay humigit kaysa sa kabuuang bilang ng ginto at pilak na medalya.

      Punung-abalang bansa (Tsina)

 Antas   Bansa    Ginto   Pilak   Tanso   Kabuuan
1   China (CHN) 51 21 28 100
2   United States (USA) 36 38 36 110
3   Russia (RUS) 23 21 28 72
4   Great Britain (GBR) 19 13 15 47
5   Germany (GER) 16 10 15 41
6   Australia (AUS) 14 15 17 46
7   South Korea (KOR) 13 10 8 31
8   Japan (JPN) 9 6 10 25
9   Italy (ITA) 8 10 10 28
10   France (FRA) 7 16 17 40
11   Ukraine (UKR) 7 5 15 27
12   Netherlands (NED) 7 5 4 16
13   Jamaica (JAM) 6 3 2 11
14   Spain (ESP) 5 10 3 18
15   Kenya (KEN) 5 5 4 14
16   Belarus (BLR) 4 5 10 19
17   Romania (ROU) 4 1 3 8
18   Ethiopia (ETH) 4 1 2 7
19   Canada (CAN) 3 9 6 18
20   Poland (POL) 3 6 1 10
21   Norway (NOR) 3 5 2 10
21   Hungary (HUN) 3 5 2 10
23   Brazil (BRA) 3 4 8 15
24   Czech Republic (CZE) 3 3 0 6
25   Slovakia (SVK) 3 2 1 6
26   New Zealand (NZL) 3 1 5 9
27   Georgia (GEO) 3 0 3 6
28   Cuba (CUB) 2 11 11 24
29   Kazakhstan (KAZ) 2 4 7 13
30   Denmark (DEN) 2 2 3 7
31   Mongolia (MGL) 2 2 0 4
31   Thailand (THA) 2 2 0 4
33   North Korea (PRK) 2 1 3 6
34   Argentina (ARG) 2 0 4 6
34   Switzerland (SUI) 2 0 4 6
36   Mexico (MEX) 2 0 2 4
37   Turkey (TUR) 1 4 3 8
38   Zimbabwe (ZIM) 1 3 0 4
39   Azerbaijan (AZE) 1 2 4 7
40   Uzbekistan (UZB) 1 2 3 6
41   Slovenia (SLO) 1 2 2 5
42   Bulgaria (BUL) 1 1 3 5
42   Indonesia (INA) 1 1 3 5
44   Finland (FIN) 1 1 2 4
45   Latvia (LAT) 1 1 1 3
46   Belgium (BEL) 1 1 0 2
46   Dominican Republic (DOM) 1 1 0 2
46   Estonia (EST) 1 1 0 2
46   Portugal (POR) 1 1 0 2
50   India (IND) 1 0 2 3
51   Iran (IRI) 1 0 1 2
52   Bahrain (BRN) 1 0 0 1
52   Cameroon (CMR) 1 0 0 1
52   Panama (PAN) 1 0 0 1
52   Tunisia (TUN) 1 0 0 1
56   Sweden (SWE) 0 4 1 5
57   Croatia (CRO) 0 2 3 5
57   Lithuania (LTU) 0 2 3 5
59   Greece (GRE) 0 2 2 4
60   Trinidad and Tobago (TRI) 0 2 0 2
61   Nigeria (NGR) 0 1 3 4
62   Austria (AUT) 0 1 2 3
62   Ireland (IRL) 0 1 2 3
62   Serbia (SRB) 0 1 2 3
65   Algeria (ALG) 0 1 1 2
65   Bahamas (BAH) 0 1 1 2
65   Kyrgyzstan (KGZ) 0 1 1 2
65   Colombia (COL) 0 1 1 2
65   Morocco (MAR) 0 1 1 2
65   Tajikistan (TJK) 0 1 1 2
71   Vietnam (VIE) 0 1 0 1
71   Ecuador (ECU) 0 1 0 1
71   Iceland (ISL) 0 1 0 1
71   Malaysia (MAS) 0 1 0 1
71   South Africa (RSA) 0 1 0 1
71   Chile (CHI) 0 1 0 1
71   Singapore (SIN) 0 1 0 1
71   Sudan (SUD) 0 1 0 1
79   Armenia (ARM) 0 0 6 6
80   Chinese Taipei (TPE) 0 0 4 4
81   Afghanistan (AFG) 0 0 1 1
81   Venezuela (VEN) 0 0 1 1
81   Egypt (EGY) 0 0 1 1
81   Israel (ISR) 0 0 1 1
81   Moldova (MDA) 0 0 1 1
81   Mauritius (MRI) 0 0 1 1
81   Togo (TOG) 0 0 1 1
Lahat-lahat 302 303 353 958

Mga alintana at kontrobersiya

baguhin
 
Ang palwis na may nakasulat: "Ang Pag-aalipusta sa Karapatang Pantao Ay Hindi Magkakatulad na Mangyari sa Olimpikong Beijing", ay nakunan ng larawan sa panahon ng pagbubukas ng kaganapang Pagpasa ng Sulo ng Karapatang Pantao.
Punong lathalain: Kritismo ng Paralong Olimpiko sa Tag-init 2008

Ang pagkakaiba-iba ng mga alintana sa palaro ay nakapaghiwatig ng iba't ibang entidad; kabilang ang mga paratang na nilabag ng Tsina ang pangakong ito upang payagang biksan ang paglapit ng mediya.[70] iba't ibang paratang na paglabag sa karapatang pantao.[71][72][73] polusyon sa hangin sa lungsod ng Beijing at ang mga kalapit na lugar nito,[74][75] iniluhog na boykoteo,[76][77] mga babala na may anumang bagay ng maaaring mangyari na magpupunterya ng mga pangkat terorista ang Olimpikong Beijing[78] nabigong tangkang sabotahe, nang binit na marahas na pag-aantala mula sa mga magpoprotestang maka-Tibet.[79] mga kabilaning kalayaan sa relihiyon[80] ang pagbabawal ng mga katutubong Tibet sa pagtatrabaho sa Beijing ukol sa laon ng palaro,[81] mga puna ng mga patakaran ng may elektronikong pagmamasid nang sapilitan ng mga otel na minamay-ari nang pandaigdigan,[82][83][84] pag-aalis ng mga naninirahan,[85] kamalasan sa tiket,[86] pananakit sa mga dayuhang mamahayag,[87][88] mga hindi matiyak na lugar na protesta,[89] gayundin ang mga paratang panggigipit, pagkulong sa bahay, mga sapilitang pagkawala, pagbibilanggo, at pagpapahirap sa mga tumututol at mga aplikanteng pagpoprotesta.[87][90][91][92][93][94][95]

Sa karagdagan, ang mga tagapaglunsad ng kalayaan ng Tibet ay nakapagpakita ng pag-aalimura at nagpoprotesta ng palaro,[96] ang mga aktibista sa mga karapatang pantao na mapamuna sa katauhan ng Tsina sa salungatang Darfur ay nakahanap ng pagbabago sa patakaran,[97] at mga tagapamagitang Kristiyano ay nakapagpahiwatig ng mga alintana tungkol sa pang-aapi ng mga Kristiyano sa Tsina[98]

Talaan

baguhin
  Naglalaman ang artikulong ito ng mga tekstong Tsino.
Kapag walang tamang suportang pampanitik, maari kang makakita ng mga tandang pananong, mga kahon, o ibang sagisag sa halip na mga karakter na Intsik.
  1. ^ Inuugnay ang bilang na 8 sa kasaganahan at pagtitiwala sa sarili sa Kalinangang Tsino.[41]
  2. ^ Muling masasama sa programang eskrima (fencing) ang anim na mga kaganapang pang-isahan at kaganapang may apat na koponan, bagaman magiging ibang pagtatakda ang mga kaganapang pang-koponan kung ikukumpara sa ginanap noong 2004. Hinihiling sa patakaran ng Pandaigdigang Pederasyon ng Eskrima (Fédération Internationale d'Escrime), hinggil at para sa mga ebentong hindi ginawa sa mga nakaraang mga Laro, na makatanggap ang mga ito ng pagpiling awtomatiko at maging para sa kahit-na-isang kaganapang pang-isahang koponan sa isang sandatang na hahawakan. Isinagawa ang botohan upang mapag-alaman ang ikaapat na kaganapan. Noong 2004, ginanap ang kaganapang may tatlong koponan ng mga kalalakihan at ang espada (Ingles: épée, mula sa wikang Pranses para sa espada) ng mga kababaihan. Kung gayon, sa 2008, awtomatikong napili ang plorete (Ingles: foil) at sable (Ingles: sabre) ng mga kababaihan at ang espada ng mga kalalakihan. Napili ang sable ng mga kalalakihan sa ibabaw ng plorete sa pamamagitan ng botong 45–20.[99]

Mga nota

baguhin
  1. ↑ IOC records state Hu Jintao opened the Beijing Games as "President", de jure head of state. Though Hu Jintao was also de facto ruler as General Secretary of the Communist Party of China, that title is not reflected in IOC records.

Mga sanggunian

baguhin
  1. ↑ 1.0 1.1 "Factsheet - Opening Ceremony of the Games of the Olympiad" (PDF) (Nilabas sa mamamahayag). International Olympic Committee. 9 Oktubre 2014. Inarkibo mula sa orihinal (PDF) noong 14 Agosto 2016. Nakuha noong 22 Disyembre 2018.{{cite nilabas sa mamamhayag}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  2. ↑ Sagalongos, "Olimpiko"
  3. ↑ "6th Coordination Commission Visit To Begin Tomorrow". Pandaigdigang Lupon ng Olimpiko. Nakuha noong 2006-05-20.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  4. ↑ "China's coming out party". Toronto Star. Agosto 2007. Inarkibo mula sa orihinal noong 2008-08-24. Nakuha noong 2008-07-28.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  5. ↑ "2008-Ang Taon ng Tsina?". BusinessCenter.TV. 2007-08-07. Nakuha noong 2008-01-02.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)[patay na link]
  6. ↑ "Beijing 2008 will be best-ever Games: Samaranch". BOCOG. 2007-06-25. Inarkibo mula sa orihinal noong 2008-08-01. Nakuha noong 2007-06-25.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  7. ↑ Ian Traynor and Jonathan Watts: Merkel says she will not attend opening of Beijing Olympics. Guardian on-line. 29 Marso 2008
  8. ↑ Amnesty International: China: The two faces of the Beijing Olympics. Naka-arkibo 2008-09-04 sa Wayback Machine. 1 Hunyo 2008.
  9. ↑ "Do not politicize Olympic Games, warns BOCOG official". Xinhua. 2007-10-19. Nakuha noong 2008-08-24.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  10. ↑ "Pakistan's Musharraf criticizes efforts to politicize Olympics". International Herald Tribune. 2008-04-14. Inarkibo mula sa orihinal noong 2008-04-14. Nakuha noong 2008-08-24.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  11. ↑ Mixed legacy likely as China's Olympics conclude, http://news.yahoo.com/s/ap/20080825/ap_on_sp_ol/oly_closing_ceremony;_ylt=AgjrQQDt0S88wMxFEm2g83us0NUE[patay na link], David Crary, AP, 25 Agosto 2008
  12. ↑ http://news.xinhuanet.com/english/2008-08/25/content_9706148.htm
  13. ↑ "Beijing 2008: Halalan". Pandaigdigang Lupon ng Olimpiko. Nakuha noong 2006-12-18.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  14. ↑ "Lahat ng mga lugar ng pagdadausan na nakabatay sa Beijing ay nakatayo pa lamang". BOCOG. 2007-05-11. Inarkibo mula sa orihinal noong 2008-01-26. Nakuha noong 2007-05-11.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  15. ↑ Mga Lugar ng Pagdadausan ng Olimpiko Naka-arkibo 2007-06-13 sa Wayback Machine., Beijing 2008. Nakuha noong 15 Mayo 2006.
  16. ↑ 16.0 16.1 "Ang Palarong Olimpiko papuntang Beijing". Pandaigdigang Lupon ng Olimpiko. 2007-07-13. Nakuha noong 2007-07-16.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  17. ↑ "PTW". Inarkibo mula sa orihinal noong 2008-07-18. Nakuha noong 2008-08-02.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  18. ↑ 18.0 18.1 18.2 arup.com (2006), "Best of What's New 2006 - Engineering", Popular Science 269 (6): 84-85
  19. ↑ Beijing venues - National Aquatics Centre, on BBC Sports.
  20. ↑ Welcome to WaterCube, the experiment that thinks it's a swimming pool by Peter Rogers in The Guardian, 6 Mayo 2004
  21. ↑ "Ang Batid ni Rogge ukol sa Paglalantad ng Sagisag ng Olimpikong Beijing". People's Daily Online. 2003-08-03. Nakuha noong 2006-12-19.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  22. ↑ "Napili ang 'Isang Daigdig, Isang Pangarap' bilang Sawikaing Tikha para sa Palarong Olimpiko 2008 ng Beijing". BOCOG. 2005-12-25. Inarkibo mula sa orihinal noong 2008-04-08. Nakuha noong 2007-05-05.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  23. ↑ "Ang mga Opisyal na Maskot ng Palarong Olimpiko 2008 ng Beijing". BOCOG. Nakuha noong 2006-12-19.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  24. ↑ "Beijing 2008: Nagpahayag ng BOCOG ang Tumpa ng Pagpasa ng Sulo ng Olimpiko". Pandaigdigang Lupon ng Olimpiko. 2007-04-26. Nakuha noong 2007-04-26.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  25. ↑ "Mga Opisyal Inaasahang Matuloy ang Sulong Olimpiko sa Landas".
  26. ↑ "Britain sends mandarins to China on subtle mission". The Times. 2008-04-25. Inarkibo mula sa orihinal noong 2008-12-02. Nakuha noong 2007-04-27.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  27. ↑ 27.0 27.1 "Ang Nakaplanong Landas ng Pagpasa ng Sulong Olimpiko ng Beijing 2008 and Disenyo ng Sulo inilabas". BOCOG. 2007-04-26. Inarkibo mula sa orihinal noong 2007-04-29. Nakuha noong 2007-04-26.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link) Naka-arkibo 2008-03-08 sa Wayback Machine.
  28. ↑ Bremner, Charles (2008-04-07). "Sinagalsal ng mga nagpoprotesta ng Tibet ang mga nagsasaayos upang hupain ang apoy ng Olimpiko sa Paris". The Times. Inarkibo mula sa orihinal noong 2008-07-26. Nakuha noong 2008-08-02.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  29. ↑ "Hinahara ng kalituhan ang pagpasa ng sulo sa EU". BBC News. 2008-04-09.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  30. ↑ "Ang Tsina ay gagawa ng lansangan sa Bk Everest para sa 2008 Olimpiko". The Hindu. 2007-06-20. Nakuha noong 2007-06-25.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  31. ↑ "Climbers banned from Everest as China seeks to stop protests on summit". The Independent. 2008-03-17. Inarkibo mula sa orihinal noong 2008-04-05. Nakuha noong 2008-03-23.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  32. ↑ "Tsina isinara ang gilid ng Everest sa mga nag-aakyat". CNN. 2008-03-12. Inarkibo mula sa orihinal noong 2008-03-15. Nakuha noong 2008-03-13.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link) Naka-arkibo 2008-03-15 sa Wayback Machine.
  33. ↑ 33.0 33.1 "Ang mga Medalya ng Palarong Olimpiko ng Beijing inilabas". BOCOG. Inarkibo mula sa orihinal noong 2008-09-03. Nakuha noong 2007-03-27.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  34. ↑ "Beijing 2008: Games Programme Finalised". International Olympic Committee. 2006-04-27. Nakuha noong 2006-05-10.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  35. ↑ Programme of the Games of the XXIX Olympiad, Beijing 2008 Naka-arkibo 2011-07-23 sa Wayback Machine., International Olympic Committee. Retrieved on 15 Mayo 2006.
  36. ↑ "Pictograms of the Beijing 2008 Olympic Games unveiled". BOCOG. 2006-08-07. Inarkibo mula sa orihinal noong 2008-04-20. Nakuha noong 2006-08-09.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link) Naka-arkibo 2008-04-20 sa Wayback Machine.
  37. ↑ "Talatakdaan ng Paligsahan ng Palarong Olimpiko". BOCOG. Inarkibo mula sa orihinal noong 2014-08-19. Nakuha noong 2007-07-05.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  38. ↑ "Tickets Information - The official ticketing website of the BEIJING 2008 Olympic Games". Inarkibo mula sa orihinal noong 2008-09-16. Nakuha noong 2008-08-09.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link) Naka-arkibo 2008-09-16 sa Wayback Machine.
  39. ↑ "Beijing Confirms the Opening Ceremony Time for 2008 Olympics" Naka-arkibo 2008-08-09 sa Wayback Machine., Travel China Guide. Hinango noong 2 Agosto 2008
  40. ↑ "Opening Ceremony plan released". Official website. 2008-08-06. Inarkibo mula sa orihinal noong 2013-05-14. Nakuha noong 2008-08-08.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  41. ↑ 41.0 41.1 "Ang Bilang na Walo at mga Tsino". Nakuha noong 2007-04-22.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  42. ↑ "Archive copy". Inarkibo mula sa orihinal noong 2009-04-28. Nakuha noong 2008-08-27.{{cite web}}: CS1 maint: archived copy as title (link) CS1 maint: date auto-translated (link)
  43. ↑ Olympics opening ceremony to have 15,000 performers -- The Live Feed
  44. ↑ FACTBOX: Fears, foul-ups and triumphs at past Olympic openings
  45. ↑ "Press hails 'greatest ever' Olympic opening show". Agence France-Presse. 2008-08-09. Inarkibo mula sa orihinal noong 2008-08-12. Nakuha noong 2008-08-09.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link) Naka-arkibo 2008-08-12 sa Wayback Machine.
  46. ↑ "Verbruggen: Opening Ceremony a grand success". Inarkibo mula sa orihinal noong 2009-04-28. Nakuha noong 2008-08-28.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  47. ↑ Olympics opening ceremony reviews -- The Live Feed
  48. ↑ Olympic opening uses girl's voice, not face[patay na link]
  49. ↑ By Richard Spencer in Beijing Last Updated: 11:04AM BST 15 Agosto 2008. "Beijing Olympics: 'Ethnic' children exposed as fakes in opening ceremony - Telegraph". Nakuha noong 2008-08-25.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  50. ↑ Magpupulong ang Pangulo ng IOC sa mga pinunong pandaigdig
  51. ↑ Grand spectacle closes Beijing's Olympics[patay na link]
  52. ↑ "Mga Pambansang Lupon ng Olimpiko". Pandaigdigang Lupon ng Olimpiko. Nakuha noong 2008-03-11.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  53. ↑ "Mga Pangarap nadala ni Natalie Du Toit sa Beijing" Naka-arkibo 2008-07-06 sa Wayback Machine., The Telegraph, 4 Mayo 2008
  54. ↑ "Du Toit, na nawalan ng binti sa sakuna sa iskuter, ay lalangoy sa Palarong Beijing", Reuters, 3 Mayo 2008
  55. ↑ "Natalia: Paralimpiko AT manlalarong Olimpiko". Inarkibo mula sa orihinal noong 2012-09-06. Nakuha noong 2008-07-15.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link) Naka-arkibo 2012-09-06 at Archive.is
  56. ↑ "Ang Pagbabalik sa Tungkulin sa Kilusang Olimpiko" Naka-arkibo 2017-09-02 sa Wayback Machine., Lupong Olimpiko ng Tsina, 27 Marso 2004
  57. ↑ "Taiwan clears Games hurdle" Naka-arkibo 2012-05-26 at Archive.is, The Australian, 4 Agosto 2008
  58. ↑ "Taiwanese plan to skirt Olympics flag ban", International Herald Tribune - Asia-Pacific, 12 Agosto 2008
  59. ↑ "Sumali ang Kapuluang Marsiyal sa Pamilyang Olimpiko". ONOC. 2006-02-10. Inarkibo mula sa orihinal noong 2006-11-01. Nakuha noong 2006-12-17.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link) Naka-arkibo 2006-11-01 sa Wayback Machine.
  60. ↑ "Robert Meets IOC President". ONOC. 2005-04-02. Inarkibo mula sa orihinal noong 2005-10-18. Nakuha noong 2006-12-17.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link) Naka-arkibo 2005-10-18 sa Wayback Machine.
  61. ↑ 61.0 61.1 "Two new National Olympic Committees on board!". Pandaigdigang Lupon ng Olimpiko. 2007-07-06. Nakuha noong 2007-07-08.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  62. ↑ "Kikilalanin ng IOC ang Kosovo". News24. 2008-02-17. Inarkibo mula sa orihinal noong 2008-02-18. Nakuha noong 2008-02-17.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link) Naka-arkibo 2008-02-18 sa Wayback Machine.
  63. ↑ "Koreas 'to unify Olympics teams'". BBC. 2006-05-14. Nakuha noong 2006-12-17.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  64. ↑ "Two Koreas Make Progress in Creation of Unified Team". Pandaigdigang Lupong Olimpiko. 2006-09-05. Nakuha noong 2006-09-10.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  65. ↑ "Koreas fail to agree on fielding joint team for Beijing Olympics". AP. 2007-02-13. Nakuha noong 2007-02-28.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  66. ↑ "Tinanggal ang Brunei Darussalam saPalarong Olimpiko ng Beijing". Xinhua. 2008-08-08. Nakuha noong 2008-08-08.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  67. ↑ Brunei hindi isinali sa Palarong Beijing
  68. ↑ "24.com - Olympics 2008 - Georgia poised to leave Beijing". 2008-08-09. Inarkibo mula sa orihinal noong 2008-08-25. Nakuha noong 2008-08-25.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link) Naka-arkibo 2008-08-25 sa Wayback Machine.
  69. ↑ "GINTO: X2 PARA SA E.U." (Nilabas sa mamamahayag). The Globe and Mail. 2008-08-12. Inarkibo mula sa orihinal noong 2008-08-17. Nakuha noong 2008-08-12. Arkady Vyatchanin ng Rusya at Hayden Stoeckel ng Awstralya ay nakapatas sa tanso.{{cite nilabas sa mamamhayag}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  70. ↑ Two Concerns for Olympics - Air and Access - NYTimes.com
  71. ↑ "Protestors Rally in Europe on Eve of China Olympics". Deutsche Welle. 2008-08-07. Nakuha noong 2008-08-09.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  72. ↑ "China's un-Olympic human rights record". Calgary Herald. 2008-08-09. Nakuha noong 2008-08-09.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  73. ↑ "Canadian protests over China's human-rights record continue prior to Games". Haaretz. 2008-08-08. Nakuha noong 2008-08-09.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)[patay na link]
  74. ↑ "Ji Xinpeng: Beijing welcomes you with its blue sky". China Daily. 2008-08-07. Nakuha noong 2008-08-08.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  75. ↑ "Beijing failing to clear the air". The Daily Yomiuri. 2008-07-27. Inarkibo mula sa orihinal noong 2008-08-03. Nakuha noong 2008-08-09.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link) Naka-arkibo 2008-08-03 sa Wayback Machine.
  76. ↑ Kosyrev, Dmitry (2008-08-06). "Beijing Olympics as a diplomatic convention". RIA Novosti. Nakuha noong 2008-08-09.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  77. ↑ Newman, Saul. "Why Grandpa boycotted the Olympics". Haaretz. Nakuha noong 2008-08-09.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  78. ↑ Interpol says Olympic terror attack 'real possibility'. The Globe and Mail. Accessed: 25 Abril 2008
  79. ↑ Interpol chief warns of Olympic terror threat. Yahoo! Eurosport UK. Accessed: 8 Agosto 2008
  80. ↑ O'Sullivan, Mike (2008-08-10). "Bush Olympic Visit Highlights Religion in China". Voice of America. Inarkibo mula sa orihinal noong 2008-08-12. Nakuha noong 2008-08-17.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  81. ↑ Seattle Times article
  82. ↑ "AFP: China plans to spy on Olympic hotel guests: US senator". Inarkibo mula sa orihinal noong 2008-08-05. Nakuha noong 2008-08-05.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link) Naka-arkibo 2008-08-05 sa Wayback Machine.
  83. ↑ Sen. Brownback says China monitoring Internet access in hotels - Los Angeles Times
  84. ↑ "The Associated Press: Senator: China spying on Internet use in hotels". Inarkibo mula sa orihinal noong 2008-08-26. Nakuha noong 2008-08-17.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link) Naka-arkibo 2008-08-26 sa Wayback Machine.
  85. ↑ Fan, Maureen; Jie, Zhang (2008-02-20). "China Defends Relocation Policy". The Washington Post. The Washington Post Company. Nakuha noong 2008-08-09.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  86. ↑ "British fraud ran Beijing ticket scam". theage.com.au. 2008-08-06. Nakuha noong 2008-07-12.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  87. ↑ 87.0 87.1 "After Friend Disappears, Ji Sizun Confronts Police and is Detained Himself". The Washington Post. 2008-08-12. Inarkibo mula sa orihinal noong 2012-01-12. Nakuha noong 2008-08-16.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  88. ↑ "Chinese police rough up British TV crew at Olympics". Associated Press. Google News. 2008-08-13. Inarkibo mula sa orihinal noong 2008-09-03. Nakuha noong 2008-08-17.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  89. ↑ Jill Drew; Ariana Eunjung Cha (2008-08-15). "No Permits, No Protests In Beijing's Special 'Pens'". The Washington Post. Nakuha noong 2008-08-16.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  90. ↑ "Zeng Jinyan - The TIME 100," TIME Magazine, 14 Mayo 2007
  91. ↑ "Blogger put in prison for criticizing the Olympic Games" The Observers by France, 15 Agosto 2008
  92. ↑ "Chinese rights activist Zeng Jinyan disappears" International Herald Tribune, 9 Agosto 2008
  93. ↑ "Blogger put under house arrest to prevent him going to Beijing". Reporters Without Borders. Inarkibo mula sa orihinal noong 2008-08-18. Nakuha noong 2008-08-17.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  94. ↑ "Police Detain Would-Be Olympic Protesters". Human Rights Watch. 2008-08-13. Nakuha noong 2008-08-16.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  95. ↑ Dáša Van Der Horst (2008-08-06). "Censored!". The Prague Post. Inarkibo mula sa orihinal noong 2008-08-18. Nakuha noong 2008-08-17.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link) Naka-arkibo 2008-08-18 sa Wayback Machine.
  96. ↑ "Protest attempt at Olympic event". BBC News. Nakuha noong 2008-08-09.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  97. ↑ "China 'is fuelling war in Darfur'". BBC News. Nakuha noong 2008-07-12.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  98. ↑ "Persecution of Protestant Christians in the approach to the Beijing 2008 Olympic Games". Solidaridad ng Kristiyanong Pandaigdig. 2008-01-06. Nakuha noong 2008-08-17.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  99. ↑ "List of decisions of the 2006 General Assembly" (PDF) (pdf). Federation Internationale d'Escrime. 2006-04-08. Nakuha noong 2007-04-22.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)

Mga panlabas na kawing

baguhin

Silipin din

baguhin
Sinundan:
Atenas 		Palarong Olimpiko sa Tag-init
Punong-abalang Lungsod
Olimpiyadang XXIX (2008) 		Susunod:
Londres
Page Padron:Plainlist/styles.css has no content.
Kinuha sa "https://tl.wikipedia.org/w/index.php?title=Palarong_Olimpiko_sa_Tag-init_2008&oldid=2135019"