Platino

Platino, ₇₈Pt
Platino
Bigkas sa Ingles	/ˈplætɪnəm/ (PLAT-in-əm)
Hitsura	silvery white
Pamantayang atomikong timbang Ar°(Pt)	195.084±0.009; 195.08±0.02 (pinaikli);
Platino sa talahanayang peryodiko
	iridium ← platino → gold
Atomikong bilang (Z)	78
Pangkat	pangkat 10
Peryodo	peryodo 6
Bloke	d-block
Konpigurasyon ng elektron	[Xe] 4f14 5d9 6s1
Mga elektron bawat kapa	2, 8, 18, 32, 17, 1
Katangiang pisikal
Pase sa STP	solido
Punto ng pagkatunaw	2041.4 K (1768.3 °C, 3214.9 °F)
Punto ng pagkulo	4098 K (3825 °C, 6917 °F)
Densidad (malapit sa r.t.)	21.45 g/cm3
kapag likido (sa m.p.)	19.77 g/cm3
Init ng pusyon	22.17 kJ/mol
Init ng baporisasyon	510 kJ/mol
Molar na kapasidad ng init	25.86 J/(mol·K)
Katangiang atomiko
Mga estado ng oksidasyon	−3, −2, −1, 0, +1, +2, +3, +4, +5, +6 (isang katamtamang panimulang oksido)
Elektronegatibidad	Eskala ni Pauling: 2.28
Mga enerhiyang ionisasyon	Una: 870 kJ/mol ; Ikalawa: 1791 kJ/mol ; ;
Radyong atomiko	emperiko: 139 pm
Radyong Kobalente	136±5 pm
Radyong Van der Waals	175 pm
	Mga linyang espektral ng platino
Ibang katangian
Kayarian ng krystal	face-centered cubic (fcc)
Bilis ng tunog manipis na bara	2800 m/s (sa r.t.)
Termal na pagpapalawak	8.8 µm/(m⋅K) (at 25 °C)
Termal na konduktibidad	71.6 W/(m⋅K)
Elektrikal na resistibidad	105 nΩ⋅m (at 20 °C)
Magnetikong pagsasaayos	paramagnetic
Molar na magnetikong susseptibilidad	+201.9 × 10−6 cm3/mol (290 K)
Tibay sa pag-unat Tensile strength	125–240 MPa
Modulo ni Young	168 GPa
Modulo ng tigas	61 GPa
Bultong modulo	230 GPa
Rasyo ni Poisson	0.38
Eskala ni Mohs sa katigasan	3.5
Subok sa katigasan ni Vickers	400–550 MPa
Subok sa katigasan ni Brinell	300–500 MPa
Bilang ng CAS	7440-06-4
Kasaysayan
Pagkakatuklas	Antonio de Ulloa (1735)
Pangunahing isotopo ng platino
	Kategorya: Platino; tingnan; usapan; baguhin;

Huwag itong ikalito sa platina at plutonyum.

Ang platino^[3]^[4] o platinum^[3]^[4] (Kastila: platino, Ingles: platinum,daglat o sagisag = Pt) ay isang uri ng mala-pilak na elementong may mga katangiang maaaring mabatak, mapukpok, at hindi kinakalawang. Kalimitan itong ginagamit para sa paggawa ng mga kasangkapang elektroniko, mga alahas, at mga pampasta para sa mga ngiping may sira o bukbok. Natuklasan ito ni Antonio de Ulloa, kasama si Jorge Juan y Santacilia noong 1735. Kabilang sa mga katangian nito ang pagkakaroon ng atomikong bilang na 78, ng pamantayang atomikong timbang na 195.09, antas o degri ng pagkatunaw na 1,769^oC, antas o degri ng pagkulo 3,827^oC, at tiyak na kalubhaan (tiyak na dagsin o espesipikong grabedad) na 21.45.

Mga sanggunian baguhin

↑ "Standard Atomic Weights: Platinum". CIAAW. 2005.
↑ Weast, Robert (1984). CRC, Handbook of Chemistry and Physics. Boca Raton, Florida: Chemical Rubber Company Publishing. pp. E110. ISBN 0-8493-0464-4.
↑ ^3.0 ^3.1 English, Leo James (1977). "Platino, platinum". Tagalog-English Dictionary (sa Ingles). Congregation of the Most Holy Redeemer. ISBN 9710810731.
↑ ^4.0 ^4.1 Gaboy, Luciano L. Platinum, platino - Gabby's Dictionary: Praktikal na Talahuluganang Ingles-Filipino ni Gabby/Gabby's Practical English-Filipino Dictionary, GabbyDictionary.com.

[1] "Standard Atomic Weights: Platinum". CIAAW. 2005.

[2] Weast, Robert (1984). CRC, Handbook of Chemistry and Physics. Boca Raton, Florida: Chemical Rubber Company Publishing. pp. E110. ISBN 0-8493-0464-4.

[JETE-3] 3.0 ^3.1 English, Leo James (1977). "Platino, platinum". Tagalog-English Dictionary (sa Ingles). Congregation of the Most Holy Redeemer. ISBN 9710810731.

[Gabby-4] 4.0 ^4.1 Gaboy, Luciano L. Platinum, platino - Gabby's Dictionary: Praktikal na Talahuluganang Ingles-Filipino ni Gabby/Gabby's Practical English-Filipino Dictionary, GabbyDictionary.com.

[3]

[4]

[1]

[2]