Sodyo
elementong kimikal, simbolong Na at atomikong bilang 11
(Idinirekta mula sa Sodium)
Ang sodyo (Ingles: sodium; Espanyol: sodio) ay isang elementong kimikal sa talahanayang peryodiko na sinasagisag ng simbolong Na, hango sa Latin na natrium, at nagtataglay ng atomikong bilang 11.
.jpg) | |||||||||||||||||||||
| Sodyo | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Hitsura | silvery white metallic | ||||||||||||||||||||
| Pamantayang atomikong timbang Ar°(Na) |
| ||||||||||||||||||||
| Sodyo sa talahanayang peryodiko | |||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
| Atomikong bilang (Z) | 11 | ||||||||||||||||||||
| Pangkat | pangkat 1: idrohino at mga metal na alkali | ||||||||||||||||||||
| Peryodo | peryodo 3 | ||||||||||||||||||||
| Bloke | s-bloke | ||||||||||||||||||||
| Konpigurasyon ng elektron | [Ne] 3s1 | ||||||||||||||||||||
| Mga elektron bawat kapa | 2, 8, 1 | ||||||||||||||||||||
| Katangiang pisikal | |||||||||||||||||||||
| Pase sa STP | solido | ||||||||||||||||||||
| Punto ng pagkatunaw | 370.944 K (97.794 °C, 208.029 °F) | ||||||||||||||||||||
| Punto ng pagkulo | 1156.090 K (882.940 °C, 1621.292 °F) | ||||||||||||||||||||
| Densidad (malapit sa r.t.) | 0.968 g/cm3 | ||||||||||||||||||||
| kapag likido (sa m.p.) | 0.927 g/cm3 | ||||||||||||||||||||
| Puntong kritikal | 2573 K, 35 MPa (extrapolated) | ||||||||||||||||||||
| Init ng pusyon | 2.60 kJ/mol | ||||||||||||||||||||
| Init ng baporisasyon | 97.42 kJ/mol | ||||||||||||||||||||
| Molar na kapasidad ng init | 28.230 J/(mol·K) | ||||||||||||||||||||
Presyon ng singaw
| |||||||||||||||||||||
| Katangiang atomiko | |||||||||||||||||||||
| Mga estado ng oksidasyon | −1, 0,[2] +1 (isang matapang na panimulang oksido) | ||||||||||||||||||||
| Elektronegatibidad | Eskala ni Pauling: 0.93 | ||||||||||||||||||||
| Mga enerhiyang ionisasyon |
| ||||||||||||||||||||
| Radyong atomiko | emperiko: 186 pm | ||||||||||||||||||||
| Radyong Kobalente | 166±9 pm | ||||||||||||||||||||
| Radyong Van der Waals | 227 pm | ||||||||||||||||||||
 | |||||||||||||||||||||
| Ibang katangian | |||||||||||||||||||||
| Likas na paglitaw | primordiyal | ||||||||||||||||||||
| Kayarian ng krystal | body-centered cubic (bcc) | ||||||||||||||||||||
| Bilis ng tunog manipis na bara | 3200 m/s (at 20 °C) | ||||||||||||||||||||
| Termal na pagpapalawak | 71 µm/(m⋅K) (at 25 °C) | ||||||||||||||||||||
| Termal na konduktibidad | 142 W/(m⋅K) | ||||||||||||||||||||
| Elektrikal na resistibidad | 47.7 nΩ⋅m (at 20 °C) | ||||||||||||||||||||
| Magnetikong pagsasaayos | paramagnetic[3] | ||||||||||||||||||||
| Molar na magnetikong susseptibilidad | +16.0×10−6 cm3/mol (298 K)[4] | ||||||||||||||||||||
| Modulo ni Young | 10 GPa | ||||||||||||||||||||
| Modulo ng tigas | 3.3 GPa | ||||||||||||||||||||
| Bultong modulo | 6.3 GPa | ||||||||||||||||||||
| Eskala ni Mohs sa katigasan | 0.5 | ||||||||||||||||||||
| Subok sa katigasan ni Brinell | 0.69 MPa | ||||||||||||||||||||
| Bilang ng CAS | 7440-23-5 | ||||||||||||||||||||
| Kasaysayan | |||||||||||||||||||||
| Pagkakatuklas at unang pagbubukod | Humphry Davy (1807) | ||||||||||||||||||||
| Simbolo | "Na": from New Latin natrium, coined from German Natron, 'natron' | ||||||||||||||||||||
| Pangunahing isotopo ng sodyo | |||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
May atomikong bigat 22.99, punto ng pagkatunaw na 97.8 °C, punto ng pagkulong 892 °C, espesipikong grabidad na 0.971, at V na 1) ay isang elementong metalikong sumasabog kapag hinaluan ng tubig. Kabilang sa katangiang pisikal nito ang pagiging malambok, parang pilak, at napupupukpok. Nagiging asin ito kapag sumanib na sa klorido. Nagagamit ito sa paglikha ng maraming mahahalagang mga kompawnd o kumpuwesto. Natuklasan ito noong 1807 ni Humphry Davy.[5]
Mga sanggunian Baguhin
- ↑ "Standard Atomic Weights: Sodium". CIAAW. 2005.
- ↑ The compound NaCl has been shown in experiments to exists in several unusual stoichiometries under high pressure, including Na3Cl in which contains a layer of sodium(0) atoms; see Zhang, W.; Oganov, A. R.; Goncharov, A. F.; Zhu, Q.; Boulfelfel, S. E.; Lyakhov, A. O.; Stavrou, E.; Somayazulu, M.; Prakapenka, V. B.; Konôpková, Z. (2013). "Unexpected Stable Stoichiometries of Sodium Chlorides". Science. 342 (6165): 1502–1505. arXiv:1310.7674. Bibcode:2013Sci...342.1502Z. doi:10.1126/science.1244989. PMID 24357316. S2CID 15298372.
- ↑ Magnetic susceptibility of the elements and inorganic compounds, in Lide, D. R., pat. (2005). CRC Handbook of Chemistry and Physics (ika-86th (na) edisyon). Boca Raton (FL): CRC Press. ISBN 0-8493-0486-5.
- ↑ Weast, Robert (1984). CRC, Handbook of Chemistry and Physics. Boca Raton, Florida: Chemical Rubber Company Publishing. pa. E110. ISBN 0-8493-0464-4.
- ↑ Gaboy, Luciano L. Sodium, sodyum, sodyo - Gabby's Dictionary: Praktikal na Talahuluganang Ingles-Filipino ni Gabby/Gabby's Practical English-Filipino Dictionary, GabbyDictionary.com.