Astato

Ang astato (Kastila: astato, Ingles: astatine) ay isang uri ng elementong kimikal na radyoaktibo at may sagisag na At at atomikong bilang na 85. Ito ang pinakamabigat sa natuklasan nang mga halogeno. Bagaman nalilikha ito sa pamamagitan ng pagkabulok na radyoaktibo sa kalikasan, natatagpuan lamang itong may kakaunting bilang dahil sa maiksi nitong kalahating buhay. Unang nakagawa ng astatino sina Dale R. Corson, Kenneth Ross MacKenzie, at Emilio Segrè noong 1940. Tatlong taon ang nakalipas bago natagpuan ang mga bakas ng astatino sa loob ng likas na mga mineral. Hanggang sa kamakailan lamang, karamihan sa mga katangiang pisikal at kimikal ng astatino ay nababatay lamang mula sa paghahambing sa iba pang mga elemento. Ilan sa mga isotopo ng astatino ang ginagamit bilang mga tagapaglabas o "emiter" ng mga partikulong alpa sa mga paggamit na makaagham at nasubukan na rin ang paggamit na pangmedisina ng astatino bilang 211 (astatine 211 sa Ingles). Sa kasalukuyan, ang astatino ang pinakabihirang likas na lumilitaw o likas na nalilikhang elemento, na may mas mababa sa isang onsa sa loob ng buong balat o kapatagan ng mundo.

Astato, ₈₅At

Astato
Bigkas sa Ingles	/ˈæstətiːn,_ʔtɪn/ ​(ASS-tə-teen-,_--tin)
Hitsura	unknown, probably metallic
Bilang na pangmasa	[210]
Astato sa talahanayang peryodiko
Hydrogen Helium Lithium Beryllium Boron Carbon Nitrogen Oxygen Fluorine Neon Sodium Magnesium Aluminium Silicon Phosphorus Sulfur Chlorine Argon Potassium Calcium Scandium Titanium Vanadium Chromium Manganese Iron Cobalt Nickel Copper Zinc Gallium Germanium Arsenic Selenium Bromine Krypton Rubidium Strontium Yttrium Zirconium Niobium Molybdenum Technetium Ruthenium Rhodium Palladium Silver Cadmium Indium Tin Antimony Tellurium Iodine Xenon Caesium Barium Lanthanum Cerium Praseodymium Neodymium Promethium Samarium Europium Gadolinium Terbium Dysprosium Holmium Erbium Thulium Ytterbium Lutetium Hafnium Tantalum Tungsten Rhenium Osmium Iridium Platinum Gold Mercury (element) Thallium Lead Bismuth Polonium Astatine Radon Francium Radium Actinium Thorium Protactinium Uranium Neptunium Plutonium Americium Curium Berkelium Californium Einsteinium Fermium Mendelevium Nobelium Lawrencium Rutherfordium Dubnium Seaborgium Bohrium Hassium Meitnerium Darmstadtium Roentgenium Copernicium Nihonium Flerovium Moscovium Livermorium Tennessine Oganesson  I  ↑ At ↓ Ts polonium ← astato → radon
Atomikong bilang (Z)	85
Pangkat	pangkat 17 (mga haloheno)
Peryodo	peryodo 6
Bloke	p-bloke
Konpigurasyon ng elektron	[Xe] 4f14 5d10 6s2 6p5
Mga elektron bawat kapa	2, 8, 18, 32, 18, 7
Katangiang pisikal
Pase sa STP	solid (predicted)
Densidad (malapit sa r.t.)	8.91–8.95 g/cm3 (estimated)
Molar na bolyum	23.6 cm3/mol (estimated)
Katangiang atomiko
Mga estado ng oksidasyon	−1, +1, +3, +5, +7
Mga enerhiyang ionisasyon	Una: 899.003 kJ/mol
Ibang katangian
Likas na paglitaw	mula sa pagkabulok
Bilang ng CAS	7440-68-8
Kasaysayan
Pagpapangalan	after Greek ástatos (ἄστατος), meaning "unstable"
Pagkakatuklas	Dale R. Corson, Kenneth Ross MacKenzie, Emilio Segrè (1940)
Pangunahing isotopo ng astato
Iso­topo Abudansya Half-life (t1/2) Paraan ng pagkabulok Produkto 209At syn 5.41 h β+ 209Po α 205Bi 210At syn 8.1 h β+ 210Po α 206Bi 211At syn 7.21 h ε 211Po α 207Bi