Sisyo

Ang sesyo o sesyum (Ingles: cesium, Kastila: cesio) ay isang elementong kimikal na may atomikong bilang na 55 sa talaang peryodiko ng mga elemento. Ito ay may simbolong Cs. Bilang isang may pagka-alkalinang metal, mababa ang punto ng pagkatunaw nito (28 °C). Napakareaktibo nito o agad na tumutugon sa tubig. Mas marahas ang pagtugon nito sa tubig kaysa iba pang mga alkalinang metal. Bilang resulta, iniimbak ang sesyo sa langis na mineral. Isang bihirang elemento ang sesyo, at dahil kakaunti ang sesyo sa mundo, mahal ang halaga nito. Hindi kailangan ng katawan ng tao ang sesyo. Sa maramihang dami, bahagyang nakalalason ito dahil kagaya ito ng potasyo, na hindi rin kailangan ng katawan ng tao.

Sisyo, ₅₅Cs

Sisyo
Bigkas sa Ingles	/ˈsiːziəm/ ​(SEE-zee-əm)
Alternatibong pangalan sa Ingles	cesium (US)
Hitsura	pale gold
Pamantayang atomikong timbang Ar°(Cs)	132.90545196±0.00000006 132.91±0.01 (pinaikli)
Sisyo sa talahanayang peryodiko
Hydrogen Helium Lithium Beryllium Boron Carbon Nitrogen Oxygen Fluorine Neon Sodium Magnesium Aluminium Silicon Phosphorus Sulfur Chlorine Argon Potassium Calcium Scandium Titanium Vanadium Chromium Manganese Iron Cobalt Nickel Copper Zinc Gallium Germanium Arsenic Selenium Bromine Krypton Rubidium Strontium Yttrium Zirconium Niobium Molybdenum Technetium Ruthenium Rhodium Palladium Silver Cadmium Indium Tin Antimony Tellurium Iodine Xenon Caesium Barium Lanthanum Cerium Praseodymium Neodymium Promethium Samarium Europium Gadolinium Terbium Dysprosium Holmium Erbium Thulium Ytterbium Lutetium Hafnium Tantalum Tungsten Rhenium Osmium Iridium Platinum Gold Mercury (element) Thallium Lead Bismuth Polonium Astatine Radon Francium Radium Actinium Thorium Protactinium Uranium Neptunium Plutonium Americium Curium Berkelium Californium Einsteinium Fermium Mendelevium Nobelium Lawrencium Rutherfordium Dubnium Seaborgium Bohrium Hassium Meitnerium Darmstadtium Roentgenium Copernicium Nihonium Flerovium Moscovium Livermorium Tennessine Oganesson Rb ↑ Cs ↓ Fr xenon ← sisyo → barium
Atomikong bilang (Z)	55
Pangkat	pangkat 1: idrohino at mga metal na alkali
Peryodo	peryodo 6
Bloke	s-bloke
Konpigurasyon ng elektron	[Xe] 6s1
Mga elektron bawat kapa	2, 8, 18, 18, 8, 1
Katangiang pisikal
Pase sa STP	solido
Punto ng pagkatunaw	301.7 K ​(28.5 °C, ​83.3 °F)
Punto ng pagkulo	944 K ​(671 °C, ​1240 °F)
Densidad (malapit sa r.t.)	1.93 g/cm3
kapag likido (sa m.p.)	1.843 g/cm3
Puntong kritikal	1938 K, 9.4 MPa
Init ng pusyon	2.09 kJ/mol
Init ng baporisasyon	63.9 kJ/mol
Molar na kapasidad ng init	32.210 J/(mol·K)
Presyon ng singaw P (Pa) 1 10 100 1 k 10 k 100 k at T (K) 418 469 534 623 750 940
Katangiang atomiko
Mga estado ng oksidasyon	−1, +1 (isang matapang na panimulang oksido)
Elektronegatibidad	Eskala ni Pauling: 0.79
Mga enerhiyang ionisasyon	Una: 375.7 kJ/mol Ikalawa: 2234.3 kJ/mol Ikatlo: 3400 kJ/mol
Radyong atomiko	emperiko: 265 pm
Radyong Kobalente	244±11 pm
Radyong Van der Waals	343 pm
Mga linyang espektral ng sisyo
Ibang katangian
Kayarian ng krystal	​body-centered cubic (bcc)
Termal na pagpapalawak	97 µm/(m⋅K) (at 25 °C)
Termal na konduktibidad	35.9 W/(m⋅K)
Elektrikal na resistibidad	205 nΩ⋅m (at 20 °C)
Magnetikong pagsasaayos	paramagnetic
Modulo ni Young	1.7 GPa
Bultong modulo	1.6 GPa
Eskala ni Mohs sa katigasan	0.2
Subok sa katigasan ni Brinell	0.14 MPa
Bilang ng CAS	7440-46-2
Kasaysayan
Pagpapangalan	from Latin caesius, sky blue, for its spectral colours
Pagkakatuklas	Robert Bunsen and Gustav Kirchhoff (1860)
Unang pagbubukod	Carl Setterberg (1882)
Pangunahing isotopo ng sisyo
Iso­topo Abudansya Half-life (t1/2) Paraan ng pagkabulok Produkto 133Cs 100% matatag 134Cs syn 2.0648 y ε 134Xe β− 134Ba 135Cs trace 2.3×106 y β− 135Ba 137Cs syn 30.17 y β− 137Ba