Ang Seryo o Cerium ay isang elementong kimikal na may simbolong Ce at bilang atomikong  58. Ito ay isang malambot, mapilak, at duktilong metal na madaling nag-ooksido sa hangin. Ito ay pinangalan sa unanong planeta na Ceres (na mismong ipinangalan kay Ceres na Diyosang Romano ng agrikultura). Ang seryo ang pinakasagana sa mga elementong bihirang mundo na bumubuo ng mga 0.0046% ng kortesa ng mundo sa timbang. Ito ay matatagpuan sa isang bilang ng mga mineral na ang pinakamahala ang monazite at bastnasite. Ang mga pangkalakalan (commercial) na aplikasyon ng seryo ay marami kabilang bilang mga katalista, aditibo sa panggatong upang mabawasn ang mga emisyon at sa salamit at mga enamel upang baguhin ang mga kulay nito. Ang oksidong seryo ay isang mahalagang bahagi ng mga pulbong pangkinis ng salamat at mga phospor na ginagamit sa mga screen at mga ilaw na flouroscent. Ito ay ginagamit rin sa "flint"(aktuwal na ferrocerium) ng mga lighter.

Cerium, 58Ce
Cerium
Bigkas sa Ingles /ˈsɪəriəm/ (SEER-ee-əm)
Hitsurasilvery white
Pamantayang atomikong timbang Ar°(Ce)
  • 140.116±0.001
  • 140.12±0.01 (pinaikli)[1]
Cerium sa talahanayang peryodiko
Hydrogen Helium
Lithium Beryllium Boron Carbon Nitrogen Oxygen Fluorine Neon
Sodium Magnesium Aluminium Silicon Phosphorus Sulfur Chlorine Argon
Potassium Calcium Scandium Titanium Vanadium Chromium Manganese Iron Cobalt Nickel Copper Zinc Gallium Germanium Arsenic Selenium Bromine Krypton
Rubidium Strontium Yttrium Zirconium Niobium Molybdenum Technetium Ruthenium Rhodium Palladium Silver Cadmium Indium Tin Antimony Tellurium Iodine Xenon
Caesium Barium Lanthanum Cerium Praseodymium Neodymium Promethium Samarium Europium Gadolinium Terbium Dysprosium Holmium Erbium Thulium Ytterbium Lutetium Hafnium Tantalum Tungsten Rhenium Osmium Iridium Platinum Gold Mercury (element) Thallium Lead Bismuth Polonium Astatine Radon
Francium Radium Actinium Thorium Protactinium Uranium Neptunium Plutonium Americium Curium Berkelium Californium Einsteinium Fermium Mendelevium Nobelium Lawrencium Rutherfordium Dubnium Seaborgium Bohrium Hassium Meitnerium Darmstadtium Roentgenium Copernicium Nihonium Flerovium Moscovium Livermorium Tennessine Oganesson
-

Ce

Th
lanthanumceriumpraseodymium
Atomikong bilang (Z)58
Pangkatn/a
Peryodoperyodo 6
Bloke  f-bloke
Konpigurasyon ng elektron[Xe] 4f1 5d1 6s2[2]
Mga elektron bawat kapa2, 8, 18, 19, 9, 2
Katangiang pisikal
Pase sa STPsolid
Punto ng pagkatunaw1068 K ​(795 °C, ​1463 °F)
Punto ng pagkulo3716 K ​(3443 °C, ​6229 °F)
Densidad (malapit sa r.t.)6.770 g/cm3
kapag likido (sa m.p.)6.55 g/cm3
Init ng pusyon5.46 kJ/mol
Init ng baporisasyon398 kJ/mol
Molar na kapasidad ng init26.94 J/(mol·K)
Presyon ng singaw
P (Pa) 1 10 100 1 k 10 k 100 k
at T (K) 1992 2194 2442 2754 3159 3705
Katangiang atomiko
Mga estado ng oksidasyon+1, +2, +3, +4 (isang katamtamang panimulang oksido)
ElektronegatibidadEskala ni Pauling: 1.12
Radyong atomikoemperiko: 181.8 pm
Radyong Kobalente204±9 pm
Color lines in a spectral range
Mga linyang espektral ng cerium
Ibang katangian
Kayarian ng krystalface-centered cubic (fcc)
Face-centered cubic crystal structure for cerium
Bilis ng tunog manipis na bara2100 m/s (at 20 °C)
Termal na pagpapalawak(r.t.) (γ, poly) 6.3 µm/(m⋅K)
Termal na konduktibidad11.3 W/(m⋅K)
Elektrikal na resistibidad(r.t.) (β, poly) 828 n Ω⋅m
Magnetikong pagsasaayosparamagnetic[3]
Modulo ni Young(γ form) 33.6 GPa
Modulo ng tigas(γ form) 13.5 GPa
Bultong modulo(γ form) 21.5 GPa
Rasyo ni Poisson(γ form) 0.24
Eskala ni Mohs sa katigasan2.5
Subok sa katigasan ni Vickers270 MPa
Subok sa katigasan ni Brinell412 MPa
Bilang ng CAS7440-45-1
Kasaysayan
PagkakatuklasMartin Heinrich Klaproth, Jöns Jakob Berzelius, Wilhelm Hisinger (1803)
Unang pagbubukodCarl Gustaf Mosander (1839)
Pangunahing isotopo ng cerium
Iso­topo Abudansya Half-life (t1/2) Paraan ng pagkabulok Produkto
134Ce syn 3.16 d ε 0.500 134La
136Ce 0.185% >3.8×1016 y β+β+ 2.419 136Ba
138Ce 0.251% >1.5×1014 y β+β+ 0.694 138Ba
139Ce syn 137.640 d ε 0.278 139La
140Ce 88.450% Ang 140Ce ay tumatagal sa may 82 neutron
141Ce syn 32.501 d β 0.581 141Pr
142Ce 11.114% >5×1016 y ββ 1.417 142Nd
α 1.298 138Ba
144Ce syn 284.893 d β 0.319 144Pr
Kategorya Kategorya: Cerium

Mga sanggunian baguhin

  1. "Standard Atomic Weights: Cerium". CIAAW. 1995.
  2. Ground levels and ionization energies for the neutral atoms, NIST
  3. Magnetic susceptibility of the elements and inorganic compounds, in Handbook of Chemistry and Physics 81st edition, CRC press.
  4. Ground levels and ionization energies for the neutral atoms, NIST