Antimonyo
- Huwag itong ikalito sa antinomya, isang uri ng kabalintunaan.
Ang antimony o antimonyo[8] (baryant: antimonya;[9] Kastila: antimonio) ay isang uri ng elementong kimikal na may sagisag na Sb (Latin: stibium, may kahulugang "marka") at atomikong bilang na 51. Bilang isang metaloyd, mayroon itong apat na alotropikong mga anyo o porma. Isang matatag na anyo nito ang metaloyd na kulay asul-puti. Hindi matatatag na mga hindi-metal ang dilaw at itim na mga antimonya. Ginagamit ang antimonya sa hindi-pagtalab ng apoy sa isang bagay, sa mga pintura, sa mga seramika, sa mga enamel, sa malawak na mga sari ng mga aloy, sa elektroniks, at sa goma.
Antimony | ||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Bigkas | ||||||||||||||||||||||||||
Appearance | silvery lustrous gray | |||||||||||||||||||||||||
Standard atomic weight Ar°(Sb) | ||||||||||||||||||||||||||
Antimony sa talahanayang peryodiko | ||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||
Atomikong bilang (Z) | 51 | |||||||||||||||||||||||||
Group | 15 | |||||||||||||||||||||||||
Period | 5 | |||||||||||||||||||||||||
Block | p-block | |||||||||||||||||||||||||
Electron configuration | [Kr] 4d10 5s2 5p3 | |||||||||||||||||||||||||
Electrons per shell | 2, 8, 18, 18, 5 | |||||||||||||||||||||||||
Physical properties | ||||||||||||||||||||||||||
Phase at STP | solido | |||||||||||||||||||||||||
Melting point | 903.78 K (630.63 °C, 1167.13 °F) | |||||||||||||||||||||||||
Boiling point | 1908 K (1635 °C, 2975 °F) | |||||||||||||||||||||||||
Density (at 20° C) | 6.694 g/cm3[3] | |||||||||||||||||||||||||
when liquid (at m.p.) | 6.53 g/cm3 | |||||||||||||||||||||||||
Heat of fusion | 19.79 kJ/mol | |||||||||||||||||||||||||
Heat of vaporization | 193.43 kJ/mol | |||||||||||||||||||||||||
Molar heat capacity | 25.23 J/(mol·K) | |||||||||||||||||||||||||
Vapor pressure
| ||||||||||||||||||||||||||
Atomic properties | ||||||||||||||||||||||||||
Oxidation states | −3, −2, −1, 0,[4] +1, +2, +3, +4, +5 (isang anpoterong oksido) | |||||||||||||||||||||||||
Electronegativity | Pauling scale: 2.05 | |||||||||||||||||||||||||
Ionization energies |
| |||||||||||||||||||||||||
Atomic radius | empirical: 140 pm | |||||||||||||||||||||||||
Covalent radius | 139±5 pm | |||||||||||||||||||||||||
Van der Waals radius | 206 pm | |||||||||||||||||||||||||
Mga linyang espektral ng antimony | ||||||||||||||||||||||||||
Other properties | ||||||||||||||||||||||||||
Natural occurrence | primordiyal | |||||||||||||||||||||||||
Crystal structure | rhombohedral (hR2) | |||||||||||||||||||||||||
Lattice constants | a = 0.45066 nm α = 57.112° ah = 0.43084 nm ch = 1.12736 nm (at 20 °C)[3] | |||||||||||||||||||||||||
Thermal expansion | 11.04×10−6/K (at 20 °C)[a] | |||||||||||||||||||||||||
Thermal conductivity | 24.4 W/(m⋅K) | |||||||||||||||||||||||||
Electrical resistivity | 417 nΩ⋅m (at 20 °C) | |||||||||||||||||||||||||
Magnetic ordering | diamagnetic[5] | |||||||||||||||||||||||||
Molar magnetic susceptibility | −99.0×10−6 cm3/mol[6] | |||||||||||||||||||||||||
Young's modulus | 55 GPa | |||||||||||||||||||||||||
Shear modulus | 20 GPa | |||||||||||||||||||||||||
Bulk modulus | 42 GPa | |||||||||||||||||||||||||
Speed of sound thin rod | 3420 m/s (at 20 °C) | |||||||||||||||||||||||||
Mohs hardness | 3.0 | |||||||||||||||||||||||||
Brinell hardness | 294–384 MPa | |||||||||||||||||||||||||
CAS Number | 7440-36-0 | |||||||||||||||||||||||||
History | ||||||||||||||||||||||||||
Discovery | Arabic alchemists (before AD 815) | |||||||||||||||||||||||||
Symbol | "Sb": mula sa Latin na stibium 'stibnite' | |||||||||||||||||||||||||
Isotopes of antimony | ||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||
Mga sanggunian
baguhin- ↑ "Standard Atomic Weights: Antimony" (sa wikang Ingles). CIAAW. 1993.
{{cite web}}
: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ Prohaska, Thomas; Irrgeher, Johanna; Benefield, Jacqueline; Böhlke, John K.; Chesson, Lesley A.; Coplen, Tyler B.; Ding, Tiping; Dunn, Philip J. H.; Gröning, Manfred; Holden, Norman E.; Meijer, Harro A. J. (2022-05-04). "Standard atomic weights of the elements 2021 (IUPAC Technical Report)". Pure and Applied Chemistry (sa wikang Ingles). doi:10.1515/pac-2019-0603. ISSN 1365-3075.
{{cite journal}}
: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ 3.0 3.1 3.2 Arblaster, John W. (2018). Selected Values of the Crystallographic Properties of Elements. Materials Park, Ohio: ASM International. ISBN 978-1-62708-155-9.
{{cite book}}
: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ Anastas Sidiropoulos. "Studies of N-heterocyclic Carbene (NHC) Complexes of the Main Group Elements" (PDF). p. 39. doi:10.4225/03/5B0F4BDF98F60. S2CID 132399530.
- ↑ Lide, D. R., pat. (2005). "Magnetic susceptibility of the elements and inorganic compounds". CRC Handbook of Chemistry and Physics (PDF) (ika-86th (na) edisyon). Boca Raton (FL): CRC Press. ISBN 0-8493-0486-5.
{{cite book}}
: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ Weast, Robert (1984). CRC, Handbook of Chemistry and Physics. Boca Raton, Florida: Chemical Rubber Company Publishing. pp. E110. ISBN 0-8493-0464-4.
{{cite book}}
: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ Kondev, F. G.; Wang, M.; Huang, W. J.; Naimi, S.; Audi, G. (2021). "The NUBASE2020 evaluation of nuclear properties" (PDF). Chinese Physics C. 45 (3): 030001. doi:10.1088/1674-1137/abddae.
{{cite journal}}
: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ Almario, Virgilio, pat. (2010). "antimony : antimonyo". UP Diksyonaryong Filipino (ika-2 (na) edisyon). UP-Sentro ng Wikang Filipino-Diliman – sa pamamagitan ni/ng Diksiyonaryo.ph.
{{cite ensiklopedya}}
: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ Gaboy, Luciano L. Antimony, antimonya - Gabby's Dictionary: Praktikal na Talahuluganang Ingles-Filipino ni Gabby/Gabby's Practical English-Filipino Dictionary, GabbyDictionary.com.
Maling banggit (May <ref>
tag na ang grupong "lower-alpha", pero walang nakitang <references group="lower-alpha"/>
tag para rito); $2