Elyo

elementong kimikal, simbolong He at atomikong bilang 2
(Idinirekta mula sa Helyo)

Ang helyo (Ingles: helium; Espanyol: helio) ay isang elementong kimikal sa talahanayang peryodiko na sinasagisag ng simbolong He at nagtataglay ng atomikong bilang 2.

Helium, 2He
Helium
Bigkas /ˈhliəm/ (HEE-lee-əm)
Appearancecolorless gas, exhibiting a gray, cloudy glow (or reddish-orange if an especially high voltage is used) when placed in an electric field
Standard atomic weight Ar°(He)
  • 4.002602±0.000002
  • 4.0026±0.0001 (pinaikli)[1][2]
Helium sa talahanayang peryodiko
Hydrogen Helium
Lithium Beryllium Boron Carbon Nitrogen Oxygen Fluorine Neon
Sodium Magnesium Aluminium Silicon Phosphorus Sulfur Chlorine Argon
Potassium Calcium Scandium Titanium Vanadium Chromium Manganese Iron Cobalt Nickel Copper Zinc Gallium Germanium Arsenic Selenium Bromine Krypton
Rubidium Strontium Yttrium Zirconium Niobium Molybdenum Technetium Ruthenium Rhodium Palladium Silver Cadmium Indium Tin Antimony Tellurium Iodine Xenon
Caesium Barium Lanthanum Cerium Praseodymium Neodymium Promethium Samarium Europium Gadolinium Terbium Dysprosium Holmium Erbium Thulium Ytterbium Lutetium Hafnium Tantalum Tungsten Rhenium Osmium Iridium Platinum Gold Mercury (element) Thallium Lead Bismuth Polonium Astatine Radon
Francium Radium Actinium Thorium Protactinium Uranium Neptunium Plutonium Americium Curium Berkelium Californium Einsteinium Fermium Mendelevium Nobelium Lawrencium Rutherfordium Dubnium Seaborgium Bohrium Hassium Meitnerium Darmstadtium Roentgenium Copernicium Nihonium Flerovium Moscovium Livermorium Tennessine Oganesson


He

Ne
hydrogenheliumlithium
Atomikong bilang (Z)2
Group18
Period1
Block  s-block
Electron configuration1s2
Electrons per shell2
Physical properties
Phase at STPgas
Boiling point4.222 K ​(−268.928 °C, ​−452.070 °F)
Density (at STP)0.1786 g/L
when liquid (at b.p.)0.125 g/cm3
Triple point2.177 K, ​5.043 kPa
Critical point5.1953 K, 0.22746 MPa
Heat of fusion0.0138 kJ/mol
Heat of vaporization0.0829 kJ/mol
Molar heat capacity20.78 J/(mol·K)[3]
Vapor pressure (defined by ITS-90)
P (Pa) 1 10 100 1 k 10 k 100 k
at T (K)     1.23 1.67 2.48 4.21
Atomic properties
Oxidation states0
ElectronegativityPauling scale: no data
Ionization energies
  • 1st: 2372.3 kJ/mol
  • 2nd: 5250.5 kJ/mol
Covalent radius28 pm
Van der Waals radius140 pm
Color lines in a spectral range
Mga linyang espektral ng helium
Other properties
Natural occurrenceprimordiyal
Crystal structurehexagonal close-packed (hcp)
Hexagonal close-packed crystal structure for helium
Thermal conductivity0.1513 W/(m⋅K)
Magnetic orderingdiamagnetic[4]
Molar magnetic susceptibility−1.88×10−6 cm3/mol (298 K)[5]
Speed of sound972 m/s
CAS Number7440-59-7
History
Namingafter Helios, Greek god of the Sun
DiscoveryNorman Lockyer (1868)
First isolationWilliam Ramsay, Per Teodor Cleve, Abraham Langlet (1895)
Isotopes of helium
Main isotopes[6] Decay
abun­dance half-life (t1/2) mode pro­duct
3He 0.0002% stable
4He 99.9998% stable
Kategorya Kategorya: Helium
| references

Ito ay walang kulay, walang amoy, walang lasa, walang lason, at isang inert monatomic gas na nagunguna sa noble gases ng talaang peryodiko. Ito ay may pinakamababang punto ng pakalusaw at pagkulo sa lahat ng elemento.

Elyo

Ang helyo ay ang pangalawang pinakamagaan na elemento at ang pangalawang pinaka-common na elemento sa buong kalawakan. Ang karamihan ng helyo ay nagawa noong big bang ngunit patuloy pa rin ang paggawa nito sa mga bituin. Sa daigdig, bihira lamang ang helyo sapagkat nagagawa lang ito sa pag decay ng mga radioactive elements, tulad ng mga alpha partyicles na naglalabas ng nuclei ng helyo. Ang radiogenic helium ay nakatago sa mga gas deposit at ito ang pitong porsyento ng bigat nito, na kung saan ito ay kinukuha pangkalakalan sa pamamagitan ng fractional distillation.

Kasaysayan

baguhin

Isang hindi kilalang dilaw sa linya ng spectro sa sikat ng araw ay mula sa unang siniyasat ng isang solar eclipde noong 1868 ng French astronomer na si Pierre Janssen. Si Janssen kasama ni Norman Lockyer ang kumuha ng credit dito sapagkat sila ay parehong nag-obserba ng eclipse na iyon at pinangalanang niya ang helyo. Noong 1903, isang malaking deposito ng helyo ang natagpuan sa natural na gas field sa Amerika, na kung saan ay sa pamamagitan ng malayo ang pinakamalaking supplier ng gas.

Noong 1889, si William Hillebrand, nang makolekta niya ang gas na ibinigay ng mineral uraninite (UO2 ) habang natutunaw ito sa acid. Gayunpaman, ito ay Per Teodor Cleve at Nils Abraham Langer sa Uppsala, Sweden, noong 1895, na inulit ang eksperimento na iyon at kinumpirma na ito ay helium at sinusukat ang bigat ng atom.

Mga Gamit Nito

baguhin

Ang helyo ay ginamit sa cryogenics, isang deep-sea breathing system, pampalamig sa mga superconducting magnet, sa helium dating, para sa pagpapalobo, para lumutang ang mga airships at bilang protective gas para sa maraming gamit industryal (gaya nga arc welding at paggawa ng silicon wafers). Kahit ang paghinga ng maliit na dami ng helyo ay nagiiba sa timbre at kalidad ng boses. Ang pag-uugali ng mga likidong helium-IV ng dalawang likido phases, helium I at helium II, ay mahalaga sa pag-aaral ng mga mananaliksik sa quantum mechanics (sa mga partikular na ang mga palatandaan ng superfluidity) at sa mga naghahanap sa mga epekto na temperatura malapit absolute zero sa mga bagay (tulad ng superconductivity).

Mga Sanggunian

baguhin
  1. "Standard Atomic Weights: Helium" (sa wikang Ingles). CIAAW. 1983.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  2. Prohaska, Thomas; Irrgeher, Johanna; Benefield, Jacqueline; Böhlke, John K.; Chesson, Lesley A.; Coplen, Tyler B.; Ding, Tiping; Dunn, Philip J. H.; Gröning, Manfred; Holden, Norman E.; Meijer, Harro A. J. (2022-05-04). "Standard atomic weights of the elements 2021 (IUPAC Technical Report)". Pure and Applied Chemistry (sa wikang Ingles). doi:10.1515/pac-2019-0603. ISSN 1365-3075.{{cite journal}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  3. Shuen-Chen Hwang, Robert D. Lein, Daniel A. Morgan (2005). "Noble Gases". Kirk Othmer Encyclopedia of Chemical Technology. Wiley. pp. 343–383. doi:10.1002/0471238961.0701190508230114.a01.
  4. Magnetic susceptibility of the elements and inorganic compounds, in Handbook of Chemistry and Physics 81st edition, CRC press.
  5. Weast, Robert (1984). CRC, Handbook of Chemistry and Physics. Boca Raton, Florida: Chemical Rubber Company Publishing. pp. E110. ISBN 0-8493-0464-4.{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  6. Kondev, F. G.; Wang, M.; Huang, W. J.; Naimi, S.; Audi, G. (2021). "The NUBASE2020 evaluation of nuclear properties" (PDF). Chinese Physics C. 45 (3): 030001. doi:10.1088/1674-1137/abddae.{{cite journal}}: CS1 maint: date auto-translated (link)

Mga kawing panlabas

baguhin
 
Wiktionary
Tingnan ang helium sa
Wiktionary, ang malayang talahulugan.
Sa General
Mas Detalyado
At iba pa